ขายหัวเราะ

ขายหัวเราะ เป็นนิตยสารการ์ตูนไทยแนวตลกขำขันที่มีอายุยืนนานบนแผงในเมืองไทยเกินกว่า 40 ปี จัดพิมพ์โดยสำนักพิมพ์บรรลือสาส์น บริหารงานโดย วิธิต อุตสาหจิต และเป็นหนังสือการ์ตูนที่ได้รับความนิยมมากที่สุดเล่มหนึ่งในประเทศไทย ควบคู่ไปกับนิตยสารมหาสนุก ซึ่งจัดพิมพ์โดยบรรลือสาส์นเช่นกัน เริ่มตีพิมพ์ฉบับแรกเมื่อ พ.ศ. 2516

ปกหนังสือขายหัวเราะ สมัยราคา 12 บาท ผลงานของ

ในช่วงยุครุ่งเรืองนั้น ขายหัวเราะเป็นนิตยสารการ์ตูนไทยที่สามารถทำยอดขายได้กว่าล้านเล่มในแต่ละเดือน ตลอดช่วงระยะเวลาหลายสิบปีที่ผ่านมา

หลังจากยืนหยัดบนแผงมาเป็นทศวรรษ ในปัจจุบัน ทางบรรลือสาสน์ได้ยุติการจัดทำขายหัวเราะกับการ์ตูนในเครือแบบรูปเล่มรายประจำและหันไปทำอีบุ้คลงบนแพลตฟอรม์ออนไลน์แทนแล้วโดยฉบับสุดท้ายที่จัดทำเป็นแบบรูปเล่มวางแผงทั่วไปคือ ฉบับที่ 1515 วางจำหน่ายเมื่อ 11 พฤษภาคม 2564

ประวัติของนิตยสาร

ขายหัวเราะ เปิดตัวครั้งแรกในวันพฤหัสบดีที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2516 เป็นนิตยสารที่นำเสนอการ์ตูนตลกสามช่องจบ หรือ การ์ตูนเกือบตลอดทั้งเล่ม ภายในลงพิมพ์แทรกเป็นช่วงๆ และเรื่องสั้นสามเรื่องในแต่ละฉบับผลงานการ์ตูนในช่วงแรกๆ จะมาจากนักเขียน อย่าง พลังกร,พล,ทวี วิษณุกร,จิงโจ้,อาวัฒน์,จุ๋มจิ๋ม ก่อนที่ต่อมาจะได้นักเขียนหน้าใหม่ๆ เช่น ต่าย,นิค,ต้อม,หมู,เอ๊าะ ฯลฯมาเสริมทีมในเวลาต่อมา

ทางสำนักพิมพ์ยังเปิดโอกาสในการเขียนการ์ตูนแก๊ก ขำขัน และเรื่องสั้นเหล่านี้ ให้ผู้อ่านสามารถส่งเป็น มุข,ไอเดีย รึ เขียนเป็นเรื่องสั้นเพื่อนำเสนอให้ทางนิตยสารตีพิมพ์ได้ โดยต้องผ่านการพิจารณาจากกองบรรณาธิการก่อน นักเขียนเรื่องสั้นที่มีชื่อเสียงโด่งดังหลายคนก็เคยมีผลงานตีพิมพ์ในนิตยสารฉบับนี้ เช่น , อิราวดี นวมานนท์(น้ำอบ), นอติลุส, เป็นต้น

ส่วนขนาดรูปเล่มของขายหัวเราะ ในสมัยเริ่มแรกมีรูปเล่มขนาดใหญ่เท่า ต่อมาในปี พ.ศ. 2529 จึงได้เริ่มปรับขนาดหนังสือให้เล็กลง โดยใช้ชื่อหนังสือเล่มเล็กว่า "ขายหัวเราะฉบับกระเป๋า" มีขนาดเท่า ซึ่งเป็นขนาดของหนังสือขายหัวเราะในปัจจุบัน ส่วนขายหัวเราะฉบับเดิมก็ยังคงพิมพ์ต่อไป จนกระทั่งเลิกออกไปในช่วง พ.ศ.2537 เหลือเพียงขายหัวเราะฉบับกระเป๋าที่ปรับเป็นรายสัปดาห์เท่านั้น

ราคาขายของขายหัวเราะในสมัยเล่มใหญ่นั้นอยู่ที่ 5 บาท (ต่อมาได้เพิ่มเป็น 6 และ 7 บาท) ต่อมาเมื่อมีการปรับขนาดลงมาเป็นฉบับกระเป๋า จึงมีการปรับราคาหนังสือใหม่เป็น 10 บาท ภายหลังจึงขึ้นราคาเป็น 12 บาท และ 15 บาท เมื่อ พ.ศ. 2549 ตามต้นทุนการผลิตที่เพิ่มขึ้น

กำหนดการออกนิตยสารนั้นเดิมกำหนดออกเป็นรายปักษ์ (ราย 15 วัน) ภายหลังจึงปรับให้ออกเป็นรายสิบวันและรายสัปดาห์พร้อมกับมหาสนุก โดยขายหัวเราะมีกำหนดออกในวันอังคาร ส่วนมหาสนุกออกจำหน่ายในวันศุกร์ ต่อมาจึงปรับกำหนดออกอีกครั้งให้เป็นวันพุธทั้งสองฉบับในเดือนเมษายน พ.ศ. 2541

ในช่วงปี พ.ศ.2544-2545 ทางบรรลือสาสน์ได้เปิดแผนก Vithita Animation และได้ริเริ่มนำผลงานการ์ตูนยอดนิยมในเครือของขายหัวเราะ เช่น ปังปอนด์ มาสร้างในแบบการ์ตูนอนิเมชั่น 3 มิติเป็นจุดเริ่มต้นของการต่อยอดสร้างความนิยมด้วยการนำผลงานในเครือของตนสู่สื่อในรูปแบบอื่นๆในอีกหลายปีต่อมา

ช่วงปี 2554 ทางบันลือกรุ๊ป ได้ลงทุนงบกว่า 10 ล้านบาทสำหรับการจัดทำขายหัวเราะในรูปแบบอีแม็กกาซีน โดยเวอร์ชันทดลองแรกเริ่ม มียอดดาวน์โหลดกว่า 2 หมื่นครั้ง ภายในช่วงระยะเวลา 4 วัน

ปี พ.ศ. 2559 ในช่วงนี้ทางขายหัวเราะและนิตยสารในเครือต้องเผชิญกับสภาพตลาดที่เปลี่ยนแปลงยอดขายที่ตกต่ำลง ร้านหนังสือที่ลดจำนวนลงเพราะสภาวะเศรษฐกิจ ทำให้ได้มีการเปลี่ยนกำหนดออกเป็นรายปักษ์ และปรับราคาเป็นเล่มละ 20 บาทอีกทั้งยังมีการปรับตัวนิตยสาร เช่น ย่อขนาดภาพการ์ตูนแก๊กบางช่วง และเพิ่มเนื้อหาสาระความรู้สอดแทรกใต้ภาพการ์ตูน ,บางส่วนเปลี่ยนจากการตีกรอบแบบคลาสสิค เป็นจัดวางใหม่แบบไร้กรอบ การปรับเปลี่ยนรูปแบบของตัวนิตยสารเช่นนี้ ทำให้ต้องเผชิญกับการวิพากษ์วิจารณ์อันเผ็ดร้อนของบรรดานักอ่านกับคุณภาพของตัวนิตยสารที่ทดถอยลงประกอบกับแก๊กการ์ตูนจากฝีมือนักเขียนหน้าใหม่ๆที่ยังไม่โดนใจผู้บริโภค

ในปี พ.ศ. 2564-2565 ทางบรรลือสาสน์ได้ยกเลิกการวางจำหน่ายขายหัวเราะในแบบ นิตยสารรายประจำไปอย่างเงียบๆ โดยฉบับสุดท้ายที่จัดทำเป็นแบบรูปเล่มวางแผงทั่วไปคือ ฉบับที่ 1515 วางจำหน่ายเมื่อ 11 พฤษภาคม 2564 และปรับรูปแบบไปเป็น E-book ให้ดาวน์โหลด และ หนังสือแบบเฉพาะกิจให้พรีออเดอร์ตามแพล็ตฟอรม์ออนไลน์ต่างๆแทน

ปี 2566 บรรลือสาสน์ได้ทำการ Reprint นิตยสารการ์ตูนฉบับ ปฐมฤกษ์ ในเครือ เช่น ขายหัวเราะเล่มใหญ่ ฉบับที่ 1 ,ขายหัวเราะฉบับกระเป๋า เล่ม1 ,นิตยสาร มหาสนุก เล่ม 1,สาวดอกไม้กะนายกล้วยไข่,ไอ้ตัวเล็ก,หนูหิ่นอินเตอร์ ฉบับแรก มาขายรวมกันในชื่อชุด เล่ม1 ฮ่าสิบปีRemastered Collection วางจำหน่ายในงานสัปดาห์หนังสือและ ช่องทางออนไลน์ ในจำนวนจำกัด 555ชุด

นักเขียนในเครือ

รายชื่อของนักเขียนที่เคยมีผลงานตีพิมพ์ต่อเนื่องในนิตยสารหัวนี้และในเครือบรรลือสาสน์

• ต่าย (ภักดี แสนทวีสุข)
• นิค (นิพนธ์ เสงี่ยมศักดิ์)
• เฟน (อารีเฟน ฮะซานี)
• ปุ๋ย (ศุภมิตร จันทร์แจ่ม)(ฉายา ปุ๋ย เดวิล)
• ขวด ()
• เอ๊าะ (ผดุง ไกรศรี)
• โย่ง ()
• ช่วง ()
• ก๊อก ()
• น็อต ()
• ดั๊มพ์ () (ฉายา ดั๊มพ์ ด๊อกแด๊ก)
• ป้อม ()
• เอ๊ะ ()
• ไก่ () (ฉายา ไก่ กุ๊กกิ๊ก)
• เด่น () (นามปากกา;IRONMAIDÉN)
• วุ่น ()
• ก้าง ()
• เอก วิรัตน์ ()(ฉายา ณเอก)
• มังกร ()
• ยุง ()
• น้อยหน่า ()
• เดอะดวง (วีระชัย ดวงพลา) - เจ้าของผลงานการ์ตูนชุด "" และได้รับรางวัลการ์ตูนมังงะจากญี่ปุ่น
• ต้น (จักรพันธ์ ห้วยเพชร) - เจ้าของผลงานการ์ตูนชุดสตรีทบอลสะท้านฟ้า และได้รับรางวัลการ์ตูนมังงะจากญี่ปุ่น
• บอย (นามปากกาอื่น : ไอ้บอย)
• ม่อน-()
• อั๋น - ()(นามปากกาอื่น : บักอั๋น)
• จิ๋ว (ประวิทย์ มงคลเนาวรัตน์)
• ที ()
• อาร์ตี้ ()
• เดีย ()
• เอี๊ยมเอี่ยม
• จินตา
• Satita
• มุมิ
• One Devil
• Woohou
• ต๋อง
• เฮฮาจิ
• วรยุทธ
• บัฟโฟ่ ()
• วุฒิ
• เอ๋ (ศิรินันท์ วิชาตรง) - ฉายา "เอ๋ จุ๊มุ" (เป็นนักเขียนการ์ตูนหญิงคนแรกของขายหัวเราะช่วง ยุค '90)
• มีน มีน
• เชอรี่
• Chokesso
• นายลงกลอน

นักเขียนในอดีต

• จิงโจ้ (เสถียร หาญคุณะตุละ) - นักเขียนคนแรกของบรรลือสาส์น เจ้าของผลงานชุดวิเตชามนุษย์หุ่นเหล็ก
• ปิยะดา (นาวาอากาศเอก) - ปัจจุบัน เขียนลงในศิลปวัฒนธรรม
• พลังกร (พลังกร สุรเดช) - ปัจจุบันมีงานเขียนการ์ตูนล้อการเมืองในหนังสือพิมพ์เดลินิวส์
• พล (พล พิทยาสกุล) - ปัจจุบันเป็นนักเขียนการ์ตูนล้อการเมืองในหนังสือพิมพ์ข่าวสดและนิตยสารมติชนสุดสัปดาห์
• () - เจ้าของผลงานนิยายภาพเรื่อง "กระสือสาว"
• แอ๊ด () - ปัจจุบันมีผลงานล้อการเมืองในหนังสือพิมพ์ไทยโพสต์
• เดี่ยว () - ฉายา "มะเดี่ยวศรีหลานยายปริก" เริ่มเขียนการ์ตูนเมื่อปี พ.ศ. 2532 ยุติการเขียนการ์ตูนเมื่อพ.ศ. 2547 ปัจจุบันเป็นศิลปินอิสระ
• ต่อ () - เสียชีวิตเมื่อ พ.ศ. 2547 จากอุบัติเหตุรถชน
• จ๊ะโอ๋ ()-ลาออกเมื่อปี พ.ศ. 2556
• เอ๋ (ศิรินันท์ วิชาตรง) - ฉายา "เอ๋ จุ๊มุ"-เป็นนักเขียนการ์ตูนหญิงคนแรกของขายหัวเราะช่วง ยุค 90 และลาออกในปี 2548 และกลับมาเขียนอีกครั้งในปี 2558
• สัญ () - ฉายา "สัญ อินเลิฟ" ปัจจุบันเขียนการ์ตูนที่หนังสือการ์ตูนฮาจะเกร็ง และรับวาดภาพประกอบหนังสือทั่วไป สัญได้เปิดเพจเฟซบุ๊คชื่อ การ์ตูนลายเส้น&สัญ อินเลิฟ
• อ๋อน () - ฉายา "ONNY UBON" น้องชายของผดุง ไกรศรี (เอ๊าะ) ปัจจุบันเป็นนักแต่งเพลงลูกทุ่ง และเขียนการ์ตูนที่หนังสือการ์ตูนฮาจะเกร็ง
• กุ่ย () - ปัจจุบันมีงานเขียนการ์ตูนล้อการเมืองในหนังสือพิมพ์คมชัดลึก
• เชษฐา - ปัจจุบันมีงานเขียนการ์ตูนตีพิมพ์ในหนังสือพิมพ์ผู้จัดการ
• บัฟ () - เลิกเขียนการ์ตูนให้กับบรรลือสาส์นแล้ว ปัจจุบันเปิดสำนักพิมพ์ใหม่ของตัวเอง เจ้าของผลงานการ์ตูนชุด "" และ" "
• เดช ()
• รินทร์ () - เลิกเขียนการ์ตูนให้กับบรรลือสาส์นแล้ว
• จิ๋ว (ประวิทย์ มงคลเนาวรัตน์)- ลาออกเมื่อ พ.ศ. 2545 แต่กลับมาเขียนอีกครั้งในปี พ.ศ. 2555
• เดีย () - เริ่มเขียนการ์ตูนเมื่อปี พ.ศ. 2529 ปัจจุบันเขียนการ์ตูนสำหรับสอนเด็กเล็ก - มัธยม แบบเรียนแนววิชาการตูน และ นิทาน, สารคดีตูน และกลับมาเขียนอีกครั้งในปี พ.ศ. 2559
• อ่อน (อนุวัฒน์ ไชยเมือง; นามปากกาอื่น: แก๊ก; ใช้นามปากกานี้ในสวนเด็ก) ปัจจุบันเป็นทีมงานเขียนภาพการ์ตูนล้อเลียนให้กับบริษัท CARICATURE CINEMA ของ BUDDY ROSE'S นักเขียนการ์ตูนล้อเลียนชื่อดังในอเมริกา
• ตุ่น- (ธัญญา จันทะราช) -ปัจจุบันไม่ใช่คนเขียนการ์ตูนของขายหัวเราะ-มหาสนุก เลยตัดสินใจไปเขียนการ์ตูนให้กับสำนักพิมพ์สามดาว
• ยิ้ม (สมชาย ดาผา) - ปัจจุบันไม่ใช่คนเขียนการ์ตูนของขายหัวเราะ-มหาสนุก เลยตัดสินใจไปเขียนการ์ตูนให้กับตลาดตลก
• เดอะมิตร - ปัจจุบันไปทำงานด้านภาพยนตร์
• หมู (สุชาติ พรหมรุ่งโรจน์) (ฉายา หมู นินจา) - เจ้าของผลงานการ์ตูนชุด "" และ "สามก๊ก มหาสนุก" เริ่มเขียนการ์ตูนเมื่อปี พ.ศ. 2529 เสียชีวิตแล้วเมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560 ด้วยโรคเบาหวานและโรคแทรกซ้อน
• ต้อม (สุพล เมนาคม) - เจ้าของผลงานการ์ตูนชุด "แก๊งจอมป่วน" เริ่มเขียนการ์ตูนเมื่อปี พ.ศ. 2520 เสียชีวิตแล้วเมื่อวันที่ 21 มกราคม พ.ศ. 2561 ด้วยโรคประจำตัว
• โดด (สมพงษ์ สุวรรณดี) (ฉายา โดด korach man) เสียชีวิตเมื่อประมาณช่วงปลายเดือนมกราคม พ.ศ. 2563 ด้วยโรคประจำตัว
• จุ๋มจิ๋ม () - นักเขียนอาวุโสในช่วงยุคบุกเบิกของบรรลือสาสน์ เป็นผู้จัดทำนิตยสาร "หนูจ๋า" รุ่นเดียวกับนิตยสาร เบบี้ ของ วัฒนา ปัจจุบันเกษียณตัวเองจากงานเขียนการ์ตูนแล้ว
• วัฒนา (, นามปากกาอื่น: ตาโต) - แฟนการ์ตูนนิยมเรียกว่า "อาวัฒน์" เสียชีวิตแล้วเมื่อวันที่ 12 มกราคม พ.ศ. 2565 ในอดีตดูแลนิตยสาร "เบบี้" เขียนปกนิตยสาร "ขายหัวเราะ" และมีผลงานตีพิมพ์ในหนังสือพิมพ์ข่าวสดและนิตยสาร เริ่มเขียนการ์ตูนเมื่อปี พ.ศ. 2504

สิ่งสืบเนื่อง

วิธิต อุตสาหจิต ผู้ทำหน้าที่เป็นบรรณาธิการได้เคยให้สัมภาษณ์ผ่านว่า มีหนังสือขายหัวเราะจัดแสดงที่พิพิธภัณฑ์แห่งหนึ่งที่เกียวโต ประเทศญี่ปุ่น

อ้างอิง

1. บ้านการ์ตูนไทย
2. สามทหาร. นักวาดการ์ตูนไทยยังไม่ตาย. มติชนสุดสัปดาห์. ปีที่ 33 ฉบับที่ 1713. 14-20 มิถุนายน พ.ศ. 2556. ISSN 1686-8196. หน้า 33
3. จุลศักดิ์ อมรเวช,ตำนานการ์ตูน สำนักพิมพ์แสงดาว (2544) ,น.583-589
4. ‘บรรลือสาส์น’ ผนึกกำลัง ‘เมพ’ (MEB) ขยายฐานการ์ตูนไทย ส่งสามซีรี่ส์ดัง สาวดอกไม้ฯ,ไอ้แมงสาบ,กระบี่หยามยุทธภพสู่อีบุ๊ค
5. ฉบับ1515 ในเพจMEB
6. จุลศักดิ์ อมรเวช,ตำนานการ์ตูน สำนักพิมพ์แสงดาว (2544) ,น.583-589
7. นิรวาณ คุระทอง. (2553). ประวัติย่อการ์ตูนไทย. สำนักพิมพ์ LET'S Comic. ,น.253-254
8. บ้านการ์ตูนไทย
9. บ้านการ์ตูนไทย
10. "บันลือกรุ๊ป" ทุ่มลงทุน 10 ล้าน จับขายหัวเราะทำอีแมกกาซีน. กรุงเทพธุรกิจ. ปีที่ 24 ฉบับที่ 8378. วันพุธที่ 31 สิงหาคม 2554. ISSN 1685537X. หน้า 8
11. คิดยังไงกับการเปลี่ยนไปของ "ขายหัวเราะ" และ "มหาสนุก"?
12. หนังสือขายหัวเราะ หายไปไหน?
13. ฉบับ1515 ในเพจMEB
14. หน้าของขายหัวเราะใน Meb
15. store minimore
16. คมชัดลึก: ด่วน "อาวัฒน์" นักเขียนการ์ตูน "ขายหัวเราะ" ชื่อดัง เสียชีวิตแล้ว

ดูเพิ่ม

• วิธิต อุตสาหจิต
• มหาสนุก

แหล่งข้อมูลอื่น

• ตำนานการ์ตูนไทย 2007-04-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• เว็บไซต์บันลือกรุ๊ป
• เว็บไซต์ขายหัวเราะ 2006-06-15 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• เว็บไซต์วิธิตา
• ขายหัวเราะ 2016-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (โดย ผู้จัดการออนไลน์)