กองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์

กองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ มีชื่อเต็มว่า กองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งอยู่ที่ค่ายพรหมโยธี อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี ได้รับพระราชทานพระบรมราชานุญาต ให้เป็นหน่วยทหารรักษาพระองค์ ในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ซึ่งเป็นกองพลเต็มรูปแบบเพียงกองพลเดียวของกองทัพบกไทย เนื่องจากอยู่ในภาคตะวันออกที่มีความเสี่ยงต่อความมั่นคงสูง ส่วนใหญ่เป็นพื้นที่ราบ และระยะทางจากชายแดนสู่กรุงเทพมหานครไม่ไกลมาก

กองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง
ตราประจํากองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง
ประจำการ	พ.ศ. 2453–ปัจจุบัน
ประเทศ	ไทย
เหล่า	กองทัพบกไทย
รูปแบบ
กำลังรบ	กองพล
ขึ้นกับ	กองทัพภาคที่ 1
กองบัญชาการ	ค่ายพรหมโยธี อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
สมญา	นักรบบูรพา (นักรบตะวันออก) บูรพาพยัคฆ์ (เสือตะวันออก)
ปฏิบัติการสำคัญ	สงครามโลกครั้งที่สอง  • สงครามฝรั่งเศส-ไทย  • สงครามแปซิฟิก  • สงครามเย็น  • สงครามเกาหลี  • สงครามเวียดนาม  • การก่อการกำเริบคอมมิวนิสต์ในประเทศไทย  • เหตุปะทะชายแดนไทย–เวียดนาม ความไม่สงบในชายแดนภาคใต้ของประเทศไทย กรณีพิพาทพรมแดนไทย–กัมพูชา
เว็บไซต์	2id.rta.mi.th/2id/
ผู้บังคับบัญชา
ผู้บัญชาการปัจจุบัน	พลตรี เทพพิทักษ์ นิมิตร

กองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ มีสถานที่ท่องเที่ยวและกิจกรรมท่องเที่ยวที่สำคัญ อาทิ กิจกรรมทางทหารต่าง ๆ ชมรมขี่ม้า ชมรมยิงปืน ศูนย์กีฬาพิพิธภัณฑ์และอนุสาวรีย์ทหารหาญ พุทธสถานและอุทยานธรรม

ประวัติ

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

กองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ ได้รับการจัดตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2453 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โดยมีที่ตั้งหน่วยครั้งแรก ณ มณฑลนครไชยศรี จังหวัดนครปฐม ต่อมาในปี พ.ศ. 2517 ได้ย้ายมายังที่ตั้งปัจจุบัน ณ ค่ายพรหมโยธี จังหวัดปราจีนบุรี และเมื่อวันที่ 15 ตุลาคม พ.ศ. 2517 พลเอก กฤษณ์ สีวะรา ผู้บัญชาการทหารบก ได้ลงนามในคำสั่ง ทบ. (เฉพาะ) ที่ 113/17 เรื่องการจัดตั้งกองพลที่ 2 ขึ้นการบังคับบัญชากับ "กองทัพภาคที่ 1" จึงกำหนดวันที่ 15 ตุลาคมเป็นวันสถาปนาหน่วยของทุกปี ตลอดระยะเวลากองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ ได้รับความไว้วางใจจากกองทัพบก และกองทัพภาคที่ 1 ให้ปฏิบัติภารกิจที่สำคัญมาอย่างต่อเนื่อง ทั้งในด้านการถวายพระเกียรติ, การถวายความปลอดภัย รวมถึงการถวายงานแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอยู่หัว สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี ตลอดจนพระบรมวงศานุวงศ์ทุกพระองค์ รวมถึงภารกิจการป้องกันประเทศ ในนาม "กองกำลังบูรพา" ตลอดจนการช่วยเหลือประชาชน และสนับสนุนส่วนราชการ เมื่อเกิดภัยพิบัติในพื้นที่รับผิดชอบ นอกเหนือจากภารกิจดังกล่าวแล้ว กองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ได้ให้ความสำคัญในเรื่องการดูแลสวัสดิการของกำลังพล และครอบครัวทุกระดับมาอย่างต่อเนื่อง เพื่อเป็นการสร้างขวัญกำลังใจในการปฏิบัติงาน และเพื่อประเทศชาติ ศาสน์ กษัตริย์ และประชาชน

กองกำลังบูรพา

กองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์ เป็นกำลังหลักในกองกำลังบูรพา ซึ่มีจุดเริ่มต้นมาจาก ที่บังคับการร่วมบูรพา ที่ก่อตั้งขึ้นมาเพื่อจัดการสถานการณ์ความไม่สงบเกี่ยวกับภัยคอมมิวนิสต์ในช่วงปี พ.ศ. 2518 และปรับเป็น กองกำลังบูรพา ในปี พ.ศ. 2521 และมีกองกำลังประจำพื้นที่มาขึ้นสายบังคับบัญชาทางยุทธการคือ

• หน่วยเฉพาะกิจกรมทหารพรานที่ 12
• หน่วยเฉพาะกิจกรมทหารพรานที่ 13
• หน่วยเฉพาะกิจตำรวจตระเวนชายแดนที่ 12

หน่วยขึ้นตรง

• ตั้งกองบังคับการที่ค่ายพรหมโยธี อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
  • ตั้งกองบังคับการที่ค่ายจักรพงษ์ อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
  • ตั้งกองบังคับการที่ค่ายจักรพงษ์ อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
  • ตั้งกองบังคับการที่ค่ายพรหมโยธี อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
• ตั้งกองบังคับการที่ค่ายไพรีระย่อเดช อำเภอเมืองสระแก้ว จังหวัดสระแก้ว
  • ตั้งกองบังคับการที่ค่ายไพรีระย่อเดช อำเภอเมืองสระแก้ว จังหวัดสระแก้ว
  • ตั้งกองบังคับการที่ค่ายนิมมาณกลยุทธ อำเภอวัฒนานคร จังหวัดสระแก้ว
  • ตั้งกองบังคับการที่ค่ายสุรสิงหนาท อำเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว
• กรมทหารราบที่ 21 รักษาพระองค์ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งกองบังคับการที่ค่ายนวมินทราชินี ตำบลบ้านสวน อำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี
  • ตั้งกองบังคับการที่ค่ายนวมินทราชินี ตำบลบ้านสวน อำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี
  • ตั้งกองบังคับการที่ค่ายนวมินทราชินี ตำบลบ้านสวน อำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี
  • ตั้งกองบังคับการที่ค่ายนวมินทราชินี ตำบลบ้านสวน อำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี
• ตั้งกองบังคับการที่ค่ายพรหมโยธี อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
  • ตั้งกองบังคับการที่ค่ายจักรพงษ์ อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
  • ตั้งกองบังคับการที่ค่ายพรหมโยธี อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
  • ตั้งกองบังคับการที่ค่ายนวมินทราชินี อำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี
  • ตั้งกองบังคับการที่ค่ายพรหมโยธี อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
• ตั้งกองบังคับการที่ค่ายพรหมโยธี อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
• ตั้งกองบังคับการที่ค่ายพรหมโยธี อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
• ตั้งกองบังคับการที่ค่ายศรีโสธร ตำบลหน้าเมือง อำเภอเมืองฉะเชิงเทรา จังหวัดฉะเชิงเทรา
• ตั้งกองบังคับการที่ค่ายพรหมโยธี อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
• ตั้งกองบังคับการที่ค่ายพรหมโยธี อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
• กองพันซ่อมบำรุง กรมสนับสนุนที่ 2 ตั้งกองบังคับการที่ค่ายพรหมโยธี อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
• ตั้งกองบังคับการที่ค่ายพรหมโยธี อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
• ตั้งกองบังคับการที่ค่ายพรหมโยธี อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี

รายพระนามและรายนามผู้บัญชาการ

รายพระนามและรายนามผู้บัญชาการ​
ลำดับ	พระนามและนาม	วาระการดำรงตำแหน่ง	หมายเหตุ
1	พันเอก (ผาด เทพหัสดิน ณ อยุธยา)	พ.ศ. 2453 - 2456
2	พันเอก หม่อมเจ้าพันธุประวัติ เกษมสันต์	พ.ศ. 2456 - 2460
3	พันเอก (เพ็ชร บุณยรัตพันธุ์)	พ.ศ. 2460 - 2462
4	พันโท (ชอบ บุญมาก)	พ.ศ. 2462 - 2463
5	พลตรี (หม่อมหลวงช่วย ฉัตรกุล)	พ.ศ. 2463 - 2464
6	พลตรี (ทองดี จารุทัต)	พ.ศ. 2464 - 2466
7	พันเอก (หม่อมราชวงศ์อี๋ นพวงศ์)	พ.ศ. 2466 - 2467
8	พันเอก สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าประชาธิปกศักดิเดชน์ กรมขุนสุโขทัยธรรมราชา	พ.ศ. 2467 - 2469
9	พลตรี (เจ็ก จารุจินดา)	พ.ศ. 2469 - 2470
10	พลตรี (ช้อย จันทรสนธิ)	พ.ศ. 2470 - 2473
11	พันโท (แก็บ สรโยธิน)	พ.ศ. 2473 - 2474
12	พันเอก หม่อมเจ้าทองฑีฆายุ ทองใหญ่	พ.ศ. 2474 - 2475
13	พลตรี (กี๋ ชมะบูรณ์)	พ.ศ. 2484 - 2486
14	พันเอก	พ.ศ. 2486 - 2487
15	พันเอก เดช เดชประดิยุทธ	พ.ศ. 2487 - 2489
16	พลตรี หลวงสุทธิสารรณกร (สุทธิ สุขะวาที)	พ.ศ. 2489 - 2491
17	พลตรี (ทองจุล ศุภชลัสภ์)	พ.ศ. 2491 - 2492
18	พลตรี ครวญ สุทธานินทร์	พ.ศ. 2492 - 2493
19	พลตรี	พ.ศ. 2493 - 2494
20	พลตรี	พ.ศ. 2494 - 2498
21	พลตรี	พ.ศ. 2517 - 2519
22	พลตรี	พ.ศ. 2519 - 2520
23	พลตรี	พ.ศ. 2520 - 2523
24	พลตรี	พ.ศ. 2523 - 2524
25	พลตรี	พ.ศ. 2524 - 2527
26	พลตรี	พ.ศ. 2527 - 2529
27	พลตรี	พ.ศ. 2529 - 2532
28	พลตรี	พ.ศ. 2532 - 2533
29	พลตรี	พ.ศ. 2533 - 2534
30	พลตรี	พ.ศ. 2534 - 2535
31	พลตรี	พ.ศ. 2535 - 2538
32	พลตรี	พ.ศ. 2538 - 2539
33	พลตรี ประวิตร วงษ์สุวรรณ	พ.ศ. 2539 - 2540
34	พลตรี	พ.ศ. 2540 - 2542
35	พลตรี	พ.ศ. 2542 - 2545
36	พลตรี อนุพงษ์ เผ่าจินดา	พ.ศ. 2545 - 2546
37	พลตรี ประยุทธ์ จันทร์โอชา	พ.ศ. 2546 - 2548
38	พลตรี คณิต สาพิทักษ์	พ.ศ. 2548 - 2551
39	พลตรี วลิต โรจนภักดี	พ.ศ. 2551 - 2554
40	พลตรี พิสิทธิ์ สิทธิสาร	พ.ศ. 2554 - 2544
41	พลตรี เทพพงศ์ ทิพยจันทร์	พ.ศ. 2554 - 2556
42	พลตรี กู้เกียรติ ศรีนาคา	พ.ศ. 2556 - 2558
43	พลตรี	พ.ศ. 2558 - 2559
44	พลตรี	พ.ศ. 2559 - 2559
45	พลตรี เจริญชัย หินเธาว์	พ.ศ. 2559 - 2560
46	พลตรี	พ.ศ. 2560 - 2561
47	พลตรี	พ.ศ. 2561 - 2562
48	พลตรี	พ.ศ. 2562 - 2563
49	พลตรี	พ.ศ. 2563 - 2565
50	พลตรี	พ.ศ. 2565 - 2566
51	พลตรี	พ.ศ. 2566 - ปัจจุบัน

_{หมายเหตุ ยศทหารเป็นยศขณะดำรงตำแหน่งตามประกาศสํานักนายกรัฐมนตรี}

การเมือง

ในทางการเมืองเครือข่ายนายทหารที่มีเส้นทางเติบโตมาจากกองพลนี้ มีชื่อเรียกขานว่า "นักรบบูรพา" หรือ "บูรพาพยัคฆ์"

ปัจจุบันนายทหารที่มีเส้นทางเติบโตจาก "บูรพาพยัคฆ์" ได้แก่ พลเอก ประวิตร วงษ์สุวรรณ อดีตรองนายกรัฐมนตรี และอดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม, พลเอก อนุพงษ์ เผ่าจินดา อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย และอดีตผู้บัญชาการทหารบก, พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา อดีตนายกรัฐมนตรี และอดีตผู้บัญชาการทหารบก, พลเอก คณิต สาพิทักษ์ อดีตแม่ทัพภาคที่ 1, พลเอก ธีรชัย นาควานิช อดีตองคมนตรี และอดีตผู้บัญชาการทหารบก, พลเอก เทพพงศ์ ทิพยจันทร์ อดีตปลัดกระทรวงกลาโหม, พลเอก ณัฐ อินทรเจริญ อดีตปลัดกระทรวงกลาโหม, พลเอก กู้เกียรติ ศรีนาคา อดีตปลัดกระทรวงกลาโหม

นายทหารกลุ่มนี้เป็นกำลังสำคัญในรัฐประหารในประเทศไทย พ.ศ. 2549 และเป็นขุมกำลังหลักในคณะมนตรีความมั่นคงแห่งชาติ รวมทั้งยังถือเป็นขั้วอำนาจสำคัญทางฝ่ายทหารที่มีอิทธิพลต่อรัฐบาลสมัคร, รัฐบาลสมชาย, รัฐบาลอภิสิทธิ์ และรัฐบาลยิ่งลักษณ์

ดูเพิ่ม

• กองทัพบกไทย
• กองพลที่ 1 รักษาพระองค์
• กองพลทหารราบที่ 7
• วงศ์เทวัญ
• บูรพาพยัคฆ์
• รบพิเศษ

อ้างอิง

1. กองพลทหารราบยานเกราะ - ไทยรัฐออนไลน์
2. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-06-04. สืบค้นเมื่อ 2010-04-13.
3. "มทภ.1 ปธ.สถาปนาครบรอบ 112 ปี พล.ร.2 รอ. "ผบ.กอล์ฟ" นำ ผบ.หน่วยต้อนรับ". thairath. 2022-11-09. สืบค้นเมื่อ 2024-03-22.
4. 21 (2018-06-21). ""กองกำลังบูรพา" ตอบสนองแผนป้องกันประเทศ จัดระเบียบชายแดน ดูแลปชช". ข่าวสด.{{}}: CS1 maint: numeric names: authors list ()
5. “วงศ์เทวัญ – บูรพาพยัคฆ์” แม่น้ำสองสาย ยามที่ไหลรวมเพื่อเอกภาพ

แหล่งข้อมูลอื่น