กบฏทูฟ่า ชู่จีเหนิง

กบฏทูฟ่า ชู่จีเหนิง หรือ กบฏมณฑลฉินโจวและเลียงจิ๋ว (จีน: 秦涼之變) เป็นกบฏชนเผ่าที่ต่อต้านราชวงศ์จิ้นตะวันตกตั้งแต่ประมาณเดือนกรกฎาคม ค.ศ. 270 ถึงต้นปี ค.ศ. 280 ในยุคสามก๊กของจีน กบฏนำโดยทูฟ่า ชู่จีเหนิงผู้นำชนเผ่าเซียนเปย์ โดยมีชนเผ่าอื่น ๆ อีกหลายชนเผ่าเข้าร่วมด้วย เช่นเกี๋ยงและซึ่งอาศัยอยู่ทางตะวันตกเฉียงเหนือของจีน การก่อกบฏกินเวลานานเกือบทศวรรษและมาถึงจุดสูงสุดในปี ค.ศ. 279 เมื่อทัพกบฏยึดมณฑลเลียงจิ๋วได้ แต่ช่วงปลายปีเดียวกันนั้น การก่อกบฏก็สิ้นสุดลงเมื่อทัพราชวงศ์จิ้นเอาชนะทูฟ่า ชู่จีเหนิงได้อย่างเด็ดขาดและสยบเหล่าชนเผ่าทั้งหลาย

กบฏทูฟ่า ชู่จีเหนิง
วันที่ ป. กรกฎาคม ค.ศ. 270 – มกราคมหรือกุมภาพันธ์ ค.ศ. 280 สถานที่ มณฑลกานซู่และเขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์ ประเทศจีน ผล ราชวงศ์จิ้นชนะ
คู่สงคราม
ราชวงศ์จิ้นตะวันตก	เซียนเปย์, เกี๋ยง, และกบฏชนเผ่าอื่น ๆ กบฏในเมือง
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ
เฮาเหลก  † คันห่อง  † บุนเอ๋ง หม่า สฺวิน เอียวหัว  †	ทูฟ่า ชู่จีเหนิง  † ผู้นำชนเผ่าต่าง ๆ ลิ่งหู เฟิง ลิ่งหู หง  †
กำลัง
3,500 (หม่า หลง)	200,000+

หมายเหตุ

1. จือจื้อทงเจี้ยน เล่มที่ 79 บันทึกว่าเฮาเหลกถูกสังหารในวันที่ 9 กรฏาคม ค.ศ. 270 ในปฏิทินจูเลียน

อ้างอิง

1. ([泰始六年]六月，戊午，胡烈讨鲜卑秃发树机能于万斛堆，兵败被杀。) จือจื้อทงเจี้ยน เล่มที่ 79.
2. ([咸宁五年]十二月，马隆击叛虏树机能，大破，斩之，凉州平。) จิ้นชู เล่มที่ 3. เดือนนี้เทียบได้กับช่วงเวลาระหว่างวันที่ 19 มกราคมถึง 17 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 280 ในปฏิทินจูเลียน

บรรณานุกรม

• (493 ). .
• (648). จิ้นชู.
• ซือหม่า กวาง (1084). จือจื้อทงเจี้ยน.