เอฟ-18 ฮอร์เน็ท (อังกฤษ: F-18 Hornet) ของแมคดอนเนลล์ ดักลาส (ปัจจุบันคือโบอิง) เป็นเครื่องบินโจมตีหลากบทบาทหลากสภาพอากาศที่สามารถใช้บนเรือบรรทุกเครื่องบินและถูกออกแบบมาเพื่อการโจมตีทั้งภาคพื้นดินและภาคอากาศ มันถูกออกแบบในทศวรรษที่ 1970 ให้กับกองทัพเรือและกองนาวิกโยธินสหรัฐฯ ฮอร์เน็ทยังถูกใช้โดยกองทัพอากาศในหลายประเทศ มันถูกเลือกให้ใช้ทำการแสดงโดยของกองทัพเรือสหรัฐฯ ตั้งแต่ปีพ.ศ. 2529 ภารกิจหลักของมันคือเป็นเครื่องบินคุ้มกัน สร้างการป้องกันทางอากาศให้กับกองเรือ การข่มการป้องกันภัยทางอากาศของข้าศึก และการสอดแนม ความหลากประโยชน์และความไว้ใจได้ของมันได้พิสูจน์ความมีค่าพอที่จะใช้บนเรือบรรทุกเครื่องบิน แม้ว่ามันถูกวิจารณ์ในความบกพร่องในเรื่องพิสัยและภาระบรรทุกเมื่อเทียบกับเครื่องบินสมัยเดียวกัน
บทบาท | เครื่องบินขับไล่หลากบทบาท |
---|---|
ชาติกำเนิด | สหรัฐ |
บริษัทผู้ผลิต | แมคดอนเนลล์ ดักลาส/โบอิง |
บินครั้งแรก | 18 กันยายน พ.ศ. 2521 |
เริ่มใช้ | 7 มกราคม พ.ศ. 2526 |
สถานะ | ปลดประจำการ(กองทัพเรือสหรัฐ) |
ผู้ใช้งานหลัก | กองทัพเรือสหรัฐ |
จำนวนที่ผลิต | เอฟ/เอ-18เอ-ดี 1,480 ลำ |
มูลค่า | 29-27 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (พ.ศ. 2549) |
พัฒนามาจาก | |
แบบอื่น | (เอฟ/เอ-18อี/เอฟ ซูเปอร์ฮอร์เน็ท) |
(เอฟ/เอ-18อี/เอฟ ซูเปอร์ฮอร์เน็ท)คือการพัฒนาที่สำคัญของเอฟ/เอ-18 เพื่อทำหน้าที่เติมเต็มบทบาทของฮอร์เน็ทในกองทัพเรือสหรัฐฯ
การพัฒนา
ต้นกำเนิด
การพัฒนาของเอฟ/เอ-18 นั้นมาจากผลของเครื่องบินขับไล่ในโครงการทดลองของกองทัพเรือสหรัฐฯ โดยเพื่อจัดหาอากาศยานหลากหลายบทบาทมาแทนที่เอ-4 สกายฮอว์ค เอ-7 คอร์แซร์ 2 เอฟ-4 แฟนทอม 2 และเพื่อเพิ่มองค์ประกอบที่สมบูรณ์ให้กับเอฟ-14 ทอมแคท รองนายพลเรือเคนท์ ลีเป็นผู้นำในการสนับสนุนโครงการทดลองเครื่องบินขับไล่ที่นายทหารเรือมากมายต่อต้าน
ในเดือนสิงหาคมพ.ศ. 2516 สภาได้มีคำสั่งว่ากองทัพเรือมองหาทางเลือกที่มีราคาต่ำกว่าเอฟ-14 เสนอเอฟ-14เอกซ์ที่ดัดแปลงมาจากเอฟ-14 ในขณะที่แมคดอนเนลล์ ดักลาสเสนอเอฟ-15 แต่ทั้งสองก็มีราคาที่แพงเท่ากับเอฟ-14 ในฤดูร้อนนั้นเองรัฐมนตรีกลาโหมได้สั่งให้กองทัพเรือประเมินคู่แข่งในโครงการเครื่องบินขับไล่ขนาดเบาของกองทัพอากาศ วายเอฟ-16ของและของ การแข่งขันของกองทัพอากาศเน้นไปที่เครื่องบินขับไล่กลางวันที่ไม่มีความสามารถในการจู่โจม ในเดือนพฤษภาคมพ.ศ. 2517 คณะกรรมการด้านอาวุธได้ย้ายทุนจำนวน 34 ล้านดอลลาร์สหรัฐ จากโครงการเดิมไปโครงการใหม่คือเครื่องบินขับไล่ของกองทัพเรือ โดยตั้งใจที่จะใช้เทคโนโลยีสูงสุดที่พัฒนามาเพื่อโครงการเครื่องบินขับไล่ขนาดเบา
การออกแบบใหม่ของวายเอฟ-17
ถึงแม้ว่าวายเอฟ-16 จะชนะการแข่งขันดังกล่าว กองทัพเรือก็สงสัยว่าอากาศยานนั้นที่มีเครื่องยนต์เดี่ยวและขนาดแคบน่าจะเหมาะกับการใช้งานบนเรือบรรทุกเครื่องบินมากกว่าและพวกเขาก็ปฏิเสธเอฟ-16 กองทัพเรือต่อสู้เพื่อและได้คำอนุญาตให้พัฒนาอากาศยานที่มีพื้นฐานมาจากวายเอฟ-17 เนื่องมาจากเครื่องบินขับไล่ขนาดเบาไม่ได้มีการออกแบบที่เน้นความต้องการเช่นเดียวกับโครงการเดิม ทางกองทัพเรือสอบถามแมคดอนเนลล์ ดักลาสและนอร์ทธรอปเพื่อทำการออกแบบอากาศยานลำใหม่โดยมีพื้นฐานมาจากวายเอฟ-17 อากาศยานลำใหม่มีชื่อว่าเอฟ-18 เลขาธิการกองทัพเรือได้ประกาศในวันที่ 1 มีนาคม พ.ศ. 2520 ว่าชื่อของอากาศยานลำใหม่คือ"ฮอร์เน็ท"
ทั้งนอร์ทธรอปและแมคดอนเนลล์ ดักลาสตกลงที่จะแบ่งการผลิตเท่าๆ กันด้วยการที่แมคดอนเนลล์ ดักลาสเป็นผู้ทำงานขั้นสุดท้าย (20% ของทั้งหมด) แมคดอนเนลล์ ดักลาสสร้างปีก ตัวสมดุล และลำตัวด้านหน้า นอร์ทธรอปสร้างลำตัวส่วนกลางและส่วนท้าย แมคดอนเนลล์เป็นผู้ทำสัญญาหลักของเอฟ-18 สำหรับกองทัพเรือ นอร์ทธรอปจะเป็นผู้ทำสัญญาหลักและทำงานสุดท้ายทั้งหมดในเอฟ-18 สำหรับฐานบินบนบกซึ่งนอร์ทธรอปหวังว่าจะขายรุ่นนี้ในตลาดส่งออก
เอฟ-18 รู้จักในตอนแรกว่าเป็นแมคดอนเนลล์ ดักลาส แบบ 267 ดัดดัดแปลงมาจากวายเอฟ-17 ในขณะที่ยังมีส่วนที่เหมือนเดิมอยู่บ้าง สำหรับการใช้งานบนเรือบรรทุกเครื่องบินโครงสร้างด้านล่างและตะขอเกี่ยวถูกกทำให้แข็งแกร่งขึ้น ปีกที่พับได้และที่ยึดกับแท่นส่งถูกติดตั้งเข้าไป ล้อก็ถูกขยายด้วยเช่นกัน เพื่อให้ได้ตามความต้องการของกองทัพเรือแมคดอนเนลล์ได้เพิ่มความจุของถังเชื้อเพลิงอีก 2,020 กิโลกรัมและเชื้อเพลิงในปีกอีก 96 แกลลอน ปีกและตัวทำสมดุลถูกขยาย ส่วนโครงด้านหลังกว้างขึ้นอีก 4 นิ้ว การเปลี่ยนแปลงเหล่านี้เพิ่มน้ำหนักทั้งหมดเป็น 16,800 กิโลกรัม ระบบคอมพิวเตอร์ช่วยควบคุมของวายเอฟ-17 ถูกแทนที่ด้วยระบบแบบติจิตอลล้วนๆ
แผนเดิมมีส่วนเกี่ยวข้องกับรุ่นที่คล้ยคลึงมากที่สุดทั้งสิ้น 780 รุ่น เอฟ-18เอและเอ-18เอแบบที่นั่งเดี่ยวทีความแตกต่างในด้านการบิน ทีเอฟ-18เอแบบสองที่นั่งได้เติมเต็มการทำภารกิจเต็มที่ของเอฟ-18 ยกเว้นการลดลงของความจุเชื้อเพลิง ด้วยการออกแบบใหม่และการพัฒนาในด้านการบินและความหลากหลายในการทำงาน มันได้กลายเป็นการผสมของเอ-18เอและเอฟ-18เอเข้าด้วยกัน ในพ.ศ. 2523 อากาศยานเริ่มหมายถึงเอฟ/เอ-18เอและกลายเป็นชื่อทางการในวันที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2527 ทีเอฟ-18เอถูกตั้งชื่อใหม่ว่าเอฟ/เอ-18บี
เอฟ-18แอลของนอร์ทธรอป
นอร์ทธรอปได้สร้างเอฟ-18แอลขึ้นเป็นอากาศยานส่งออก เนื่องมาจากการที่มันไม่แข็งแกร่งพอที่จะทำงานบนเรือบรรทุกเครื่องบินมันจึงถูกคาดว่าจะเบากว่าและทำงานดีกว่า และเป็นผู้แข่งขันที่แข็งแกร่งกว่าเอฟ-16 ไฟท์ติ้งฟอลคอน น้ำหนักทั้งหมดของเอฟ-18แอลคือ 3,493 กิโลกรัมซึ่งเบากว่าเอฟ/เอ-18 เนื่องมาจากอุปกรณ์ในการลงจอดที่มีน้ำหนักน้อยกว่า การนำปีกแบบพับได้ออก ลดชิ้นส่วนที่มีน้ำหนักมาก และความจุเชื้อเพลิงที่น้อยลง ถึงแม้ว่าอากาศยานดังกล่าวมีตะขอเกี่ยวที่เบากว่า ความแตกต่างภายนอกที่เห็นได้ชัดคือการนำเอส"สแนคส์" (snags) ที่ปลายปีกออก มันยังคงมีระบบที่คล้ายคลึงกับเอฟ/เอ-18 แม้ว่าจะมีการเสนอให้เปลี่ยนแปลงก็ตาม มันไม่เหมือนกับเอฟ/เอ-18 ตรงที่เอฟ-18แอลนั้นไม่มีเชื้อเพลิงในปีกของมันและมันมีที่ติดตั้งอาวุธสามตำแหน่งใต้ปีกแต่ละข้าง
หุ้นส่วนระหว่างแมคดอนเนลล์ ดักลาสและนอร์ทธรอปขุ่นเคืองในการแข่งขันเพื่อขายรุ่นสำหรับส่งออก นอร์ทธรอปรู้สึกว่าแมคดอนเนลล์ ดักลาสจะนำเอฟ/เอ-18 เข้าลงการแข่งขันกับเอฟ-18แอล ในเดือนตุลาคมพ.ศ. 2522 นอร์ทธรอปได้ฟ้องแมคดอนเนนล์ในการใช้เทคโนโลยีของนอร์ทธรอปที่ใช้สร้างเอฟ-18แอลซึ่งเป็นการละเมิดข้อตกลง และข้อให้ทำการระงับการส่งออกฮอร์เน็ทของแมคดอนเนลล์ ดักลาส คดีถูกตัดสินในปีพ.ศ. 2528 เมื่อแมคดอนเนลล์ตกลงที่จะจ่ายเงินจำนวน 50 ล้านดอลลาร์สหรัฐ เพื่อบรรลุสิทธิในการออกแบบ โดยปราศการยอมรับการกระทำผิด จากนั้นนอร์ทธรอปได้หยุดการทำงานกับเอฟ-18แอลและการสั่งซื้อส่วนมากก็เป็นเอฟ-16 หรือเอฟ/เอ-18
การออกแบบ
เอฟ/เอ-18 มีสองเครื่องยนต์ ปีกที่ตรงกลางลำตัว เป็นอากาศยานที่หลากหลายหน้าที่ มันมีการเคลื่อนไหวที่เป็นเลิศซึ่งเป็นผลจากแรงขับของมัน มันมีระบบควบคุมการบินแบบดิจิตอลและมีส่วนที่คล้ายปีกเสริมที่ด้านหน้าของปีกหลัก ส่วนที่คล้ายปีกเสริมนั้นทำให้ฮอร์เน็ทสามารถควบคุมได้ในขณะทำมุมชัน นี่ก็เพราะส่วนดังกล่าวจะสร้างกระแสลมวนที่ทรงพลังเหนือปีก เป็นการสร้างกระแสลมที่รุนแรงเหนือปีกซึ่งทำให้ปีกของฮอร์เน็ทนั้นให้แรงยกตัวได้มากกว่าหลายเท่าของน้ำหนักของเครื่องบิน ดังนั้นฮอร์เน็ทจึงสามารถเลี้ยงแบบหักโค้งได้ในขณะที่ทำความเร็วสูง
ปีกแนวตั้งท้ายเครื่องที่ลาดเอียงเป็นอีกจุดเด่นหนึ่งในการออกแบบและมันทำให้ฮอร์เน็ทสามารถทำมุมได้มากซึ่งรวมทั้งปีกท้ายแนวนอนที่ใหญ่เกินตัว แฟลบ (ส่วนของปีกที่พับขึ้นลงได้) ขนาดยาว และโปรแกรมคอมพิวเตอร์ควบคุมการบินซึ่งเพิ่มการควบคุมการเคลื่อนไหวในระดับต่ำและการขยับหางเสือแทนที่จะเป็นการเคลื่อนที่ซ้ายขวาแบบธรรมดา
ฮอร์เน็ทเป็นหนึ่งในอากาศยานพวกแรกที่ใช้หน้าจอแบบหลากหลายซึ่งเพียงแค่การกดสวิตช์ก็ทำให้นักบินทำหน้าที่ได้ทั้งโจมตีและต่อสู้ ความสามารถนี้ทำให้มันมีความยืดหยุ่นเมื่อสถานการณ์เปลี่ยนไปอย่างรวดเร็ว มันเป็นอากาศยานแบบแรกของกองทัพเรือที่ทำงานร่วมกับระบบดิจิตอล
ฮอร์เน็ทยังมีชื่อเสียงด้วยการที่มันถูกออกแบบให้ดูแลรักษาง่ายและส่งผลให้มันใช้เวลาในการดูแลน้อยกว่าเอฟ-14 ทอมแคทและเอ-6 อินทรูเดอร์ มันใช้เวลาเพียงครึ่งเดียวเท่านั้น ตัวอย่างเช่น ในขณะที่การเปลี่ยนเครื่องยนต์ของเอ-4 สกายฮอว์คต้องนำส่วนหางของเครื่องบินออก แต่เครื่องยนต์ของฮอร์เน็ทนั้นมีจุดเชื่อมเพียงสามแห่งและสามารถนำออกได้โดยไม่ยาก ลูกเรือซ่อมแซมที่มีประสบการณ์จะสามารถเปลี่ยนเครื่องยนต์ของเอฟ/เอ-18 ได้ภายในสองสามชั่วโมง
เครื่องยนต์เอฟ404-จีอี-400 หรือเอฟ404-จีอี-402 ของให้กำลังกับฮอร์เน็ทนั้นถูกออกแบบให้เชื่อถือได้และซ่อมแซมได้ง่าย มันมีอัตราการทำงานที่ดี ทนทานต่อทุกสภาพอากาศ และมันยากที่จะดับหรือติดไฟ เครื่องยนต์แพรทท์แอนด์วิทนีย์ ทีเอฟ30 ที่ให้กำลังกับเอฟ-14 ทอมแคทนั้นชอบดับและไหม้ไฟในสภาพการบินที่ปกติ
ช่องอากาศของเครื่องยนต์ตายตัวเหมือนกับเอฟ-16 ในขณะที่เอฟ-4 เอฟ-15 และเอฟ-15 เป็นรูปทรงเรขาคณิตหรือทางลาด รูปแบบเรขาคณิตทำให้เครื่องบินมีความเร็วสูงจนสามารถทลายกำแพงเสียงได้ ข้อจำกัดทางด้านความเร็วมีในการออกแบบของฮอร์เน็ท เพื่อทดแทนฮอร์เน็ทใช้ช่องระบายอากาศในเครื่องยนต์เพื่อลดจำนวนของอากาศที่จะเข้าไปในเครื่องยนต์ ในขณะที่มันไม่มีประสิทธิภาพเท่ากับแบบเรขาคณิต ช่องอากาศไหลเวียนนี้ก็มากพอที่จะทำความเร็วได้ถึง 2 มัคซึ่งเป็นความต้องการในการทำภารกิจ
เพราะว่ามันถูกออกแบบให้เป็นอากาศยานหลากหลายบทบาทขนาดเบาเพื่อทดแทนให้กับเครื่องบินพิเศษอย่างเอฟ-14และเอ-6 มันมีการกระจายของเชื้อเพลิงที่น้อยทำให้เกี่ยวข้องกับน้ำหนักตอนน้ำเครื่องขึ้นประมาณ 23% การกระจายของเชื้อเพลิงอยู่ที่ .23 อากาศยานส่วนใหญ่จะมีการกระจายอยู่ที่ระหว่าง .30 ถึง .35 สิ่งนี้ทำให้เอฟ/เอ-18 มักใช้ถังเชื้อเพลิงขนาด 330 แกลลอน
การเปลี่ยนแปลงแบบ
ในปีพ.ศ. 2533 กองทัพเรือสหรัฐฯ เผชิญหน้ากับความต้องการที่จะหาสิ่งมาแทนที่เอ-6 อินทรูเดอร์ เอ-7 คอร์แซร์ 2 และเอฟ-14 ทอมแคท เพื่อตอบสนองทางกองทัพเรือได้มีการพัฒนา(เอฟ/เอ-18อี/เอฟ ซูเปอร์ฮอร์เน็ท) ถึงแม้ว่าจะชื่อคล้ายกันแต่มันก็ไม่ใช่รุ่นพัฒนาจากเอฟ/เอ-18 ฮอร์เน็ท แต่เป็นโครงสร้างที่ใหม่และใหญ่กว่า ฮอร์เน็ทและซูเปอร์ฮอร์เน็ททำหน้าที่ในคลังแสงของเรือบรรทุกเครื่องบิน จนกระทั่งมีการเปิดตัวของเอฟ-35 ไลท์นิ่ง 2 ซึ่งจะเข้ามาแทนที่เอฟ/เอ-18เอ-ดี ฮอร์เน็ท
ประวัติการใช้งาน
สหรัฐอเมริกา
เข้าประจำการ
แมกดอนเนลล์ ดักลาสได้ผลิตเอฟ/เอ-18เอลำแรกในวันที่ 13 กันยายน พ.ศ. 2521 มันทำการบินครั้งแรกในวันที่ 18 พฤศจิกายน
ในเดือนมีนาคมพ.ศ. 2522 ร้อยโทจอห์น แพดเจทท์ได้กลายเป็นนักบินกองทัพเรือคนแรกที่บินเอฟ/เอ-18 จากนั้นเอฟ/เอ-18เอจำนวน 9 ลำและเอฟ/เอ-18บีจำนวน 2 ลำถูกนำไปพัฒนาระบบการบิน
ฮอร์เน็ทเริ่มเข้าประจำการในฝูงบินมากมายรวมทั้งในกองนาวิกโยธินเมื่อวันที่ 7 มกราคม พ.ศ. 2526 และในฝูงบินของกองทัพเรือในเดือนมีนาคมพ.ศ. 2526 เพื่อเข้าแทนที่เอฟ-4 เอ-7อีตามลำดับ รายงานตอนแรกจากกองบินนั้นเป็นที่น่าพอใจ มันระบุว่าฮอร์เน็ทเชื่อถือได้และแตกต่างจากรุ่นก่อนหน้ามันอย่างมากนั้นก็คือเอฟ-4
ฝูงบินผาดโผนของกองทัพเรือสหรัฐฯ เปลี่ยนมาใช้เอฟ/เอ-18 ฮอร์เน็ทในปีพ.ศ. 2529 เมื่อมันเข้ามาแทนที่เอ-4 สกายฮอว์ค บลู แองเจิลใช้เอฟ/เอ-18เอและบีในงานแสดงและงานอื่นๆ นักบินบลู แองเจิลต้องมีชั่วโมงบิน 1,350 ชั่วโมงและมีใบรับรองจากเรือบรรทุกเครื่องบิน แบบบีที่มีสองที่นั่งใช้เพื่อบุคคลสำคัญหรือทำการแสดงปกติได้หากจำเป็น
เข้าสู้รบ
เอฟ/เอ-18 ทำการรบครั้งแรกในเดือนเมษายนพ.ศ. 2529 เมื่อฝูงบินจากเรือทำภารกิจต่อสู้กับการป้องกันทางอากาศของลิเบียในปฏิบัติการไพรรีไฟร์ (Operation Prairie Fire) และเข้าโจมตีเมืองเบนกาซิของลิเบีย
ในสงครามอ่าวครั้งแรก เอฟ/เอ-18 ของกองทัพเรือสหรัฐฯ สองลำถูกทำลายและสูญเสียนักบิน ในวันที่ 17 มกราคม พ.ศ. 2534 ในวันแรกของสงคราม นาวาตรีสกอตต์ สไปเชอร์ถูกยิงตกและถูกแจ้งว่าสูญหาย เอฟ/เอ-18 อีลำที่บินโดยเรือโทโรเบิร์ต ดิวเยอร์ (ถูกแจ้งว่าถูกสังหารแต่ไม่พบศพ) สูญหายในทางเหนือของอ่าวเปอร์เซียหลังจากเสร็จสิ้นภารกิจในอิรัก
นักบินเอฟ/เอ-18 ได้ชื่อจากการสังหารสองครั้งในช่วงสงครามอ่าว ทั้งสองครั้งเป็นเครื่องมิก-21 ในวันแรกของสงครามนักบินจากกองทัพเรือสหรัฐฯ เรือโทนิก มอนกิลโลและนาวาตรีมาร์ค ฟ็อกซ์ถุกส่งออกจากเรือในทะเลแดงเพื่อเข้าทิ้งระเบิดสนามบินในทางใต้ของอิรัก ในขณะเดินทางพวกเขาพบว่ามิก-21 กำลังเข้ามาทางพวกเขา ฮอร์เน็ทยิงมิกสองลำตกและกลับเข้าสู่การทิ้งระเบิดก่อนกลับสู่เรือซาราโตกา ความสามารถในการอยู่รอดของฮอร์เน็ทถูกทดสอบเมื่อฮอร์เน็ทถูกยิงใส่เครื่องยนต์ทั้งสองและบินเป็นระยะทาง 201 กิโลเมตรกลับฐาน มันถูกซ่อมแซมและบินได้อีกครั้งภายในไม่กี่วัน ตลอดสงครามอ่าวเอฟ/เอ-18 ทำการบิน 4,551 ครั้งโดยมี 10 ลำที่ได้รับความเสียหายและรวมทั้งสองลำที่ถูกยิงตก
เมื่อเอ-6 อินทรูเดอร์ถูกปลดประจำการในปีพ.ศ. 2534 บทบาทของมันถูกแทนที่ด้วยเอฟ/เอ-18 มันได้แสดงความหลากประโยชน์และความช่าเชื่อถือของมันในปฏิบัติการดีเซิร์มสตอร์มด้วยการยิงเครื่องบินรบของข้าศึกตกและตามาด้วยการทิ้งระเบิดใส่ศัตรูด้วยเครื่องบินลำเดิม มันได้ทำลายสถิติของอากาศยานในเรื่องการใช้ประโยชน์ ความน่าเชื่อถือ และการดูแลรักษา
ทั้งเอฟ/เอ-18เอ/ซีของกองทัพเรือและเอฟ/เอ-18เอ/ซี/ดีของนาวิกโยธินถูกใช้งานต่อในปฏิบัติการเซาท์เธิร์นวอชท์และเหนือบอสเนียและคอซอวอในปีพ.ศ. 2533 ฮอร์เน็ตของกองทัพเรือสหรัฐฯ ทำการบินในปฏิบัติการเอ็นดัวริงฟรีดอม ทั้งเอฟ/เอ-18เอ/ซี และเอฟ/เอ-18อี/เอฟที่ใหม่กว่าถูกใช้ในปฏิบัติการปลดปล่อยอิรัก เอฟ/เอ-18ซีหนึ่งลำตกเพราะยิงกันเองโดยขีปนาวุธและอีกสองลำชนกันเหนืออิรักเมื่อปีพ.ศ. 2548 ในเดือนมกราคมพ.ศ. 2550 เอฟ/เอ-18อี/เอฟ ซูเปอร์ฮอร์เน็ทสองลำของกองทัพเรือชนกันกลางอากาศและตกลงในอ่าวเปอร์เซีย
เข้าประจำการนอกสหรัฐฯ
ถึงแม้ว่าอากาศยานของกองทัพเรือนั้นจะขายไม่ดีนักในการส่งออก แต่เอฟ/เอ-18 ก็ถูกซื้อและเข้าประจำการในหลายๆ ประเทศ ฮอร์เน็ทรุ่นส่งออกนั้นจะคล้ายคลึงกับแบบของสหรัฐฯ เนื่องมาจากว่าไม่มีลูกค้ารายใดที่มีเรือบรรทุกเครื่องบิน แบบที่ส่งออกนั้นจึงไม่มีระบบลงจอดสำหรับภารกิจดังกล่าวและทางกองทัพอากาศออสเตรเลียก็นำส่วนยึดกับแท่นส่งออก ยกเว้นของแคนาดา ลูกค้าทุกรายซื้อฮอร์เน็ทผ่านทางกองทัพเรือสหรัฐฯ ซึ่งทำหน้าที่เหมือนผู้จัดการการขายแต่ก็ต้องประสบกับการขาดทุน แคนาดาได้สั่งซื้อโดยตรงจากบริษัทผู้ผลิต
ออสเตรเลีย
กองทัพอากาศออสเตรเลียได้ซื้อเอฟ/เอ-18เอจำนวน 57 ลำและเอฟ/เอ-18บีสองที่นั่งสำหรับการฝึกจำนวน 18 ลำ โดยมีในประจำการทั้งหมด 71 ลำและสูญเสียไป 4 ลำ เอฟ/เอ-18 ลำแรกถูกส่งให้กับกองทัพอากาศในวันที่ 29 ตุลาคม พ.ศ. 2527 ทางกองบินคาดหวังว่าจะถูกปลดประจำการในพ.ศ. 2558 และถูกแทนที่ด้วยเอฟ-35 ไลท์นิ่ง 2
มีสามทางเลือกที่ถูกพิจารณาในการแทนที่เครื่องมิราจ 3 ของกองทัพอากาศออสเตรเลีย ทางเลือกได้แก่เอฟ-15 อีเกิล เอฟ-16 ไฟท์ติ้งฟอลคอน และเอฟ/เอ-18 แบบใหม่ เอฟ-15 ถูกมองข้ามเพราะรุ่นที่ถูกนำเสนอนั้นไม่สามารถทำการโจมตีทางพื้นดินได้ เอฟ-16 ถูกมองว่าไม่เหมาะเพราะมีเครื่องยนต์เดียว ผลที่ตามมาก็คือออสเตรเลียทำสัญญาในเดือนตุลาคมพ.ศ. 2524 เครื่องบินสองลำแรกถูกผลิตขึ้นในสหรัฐฯ ส่วนที่เหลือนำไปประกอบในออสเตรเลีย การส่งเกิดขึ้นในเดือนกุมภาพันธ์พ.ศ. 2528 และเดือนพฤษภาคมพ.ศ. 2533 ความแตกต่างระหว่างของออสเตรเลียกับของสหรัฐฯ คือ
- การนำส่วนที่ใช้ยึดกับแท่นส่งบนเรือบรรทุกเครื่องบินออก
- เพิ่มความถี่วิทยุ
- ระบบประเมินข้อมูลที่ด้อยกว่าของออสเตรเลีย
- เครื่องบันทึกวิดีโอและเสียงที่พัฒนา
- ที่นั่งที่แตกต่าง
- ใช้ระบบลงจอดธรรมดาแทนระบบลงจอดบนเรือบรรทุกเครื่องบิน
ในพ.ศ. 2544 ออสเตรเลียวางกำลังเครื่องบินสี่ลำที่ฐานทัพอากาศไดโก การ์เซียเพื่อทำหน้าที่ป้องกันในปฏิบัติการร่วมกับรัฐบาลร่วมที่ต้องการจัดการกับกลุ่มตาลิบันในอัฟกานิสถาน ในปีพ.ศ. 2546 ฝูงบินหมายเลข 75 ใช้เอฟ/เอ-18 จำนวน 14 ลำในกาตาใน่สวนหนึ่งของปฏิบัติการฟอลโคเนอร์และเครื่องบินเหล่านี้ได้ทำหน้าที่ในตอนที่บุกอิรัก
แคนาดา
แคนาดาเป็นลูกค้าส่งออกรายแรกของฮอร์เน็ทเพื่อเข้าแทนที่ซีเอฟ-104 ซีเอฟ-101 วูดู และซีเอฟ-116 ฟรีดอม แคนาดาได้สั่งซื้อรุ่นเอจำนวน 98 ลำและรุ่นบีจำนวน 40 ลำ
ในปีพ.ศ. 2534 แคนาดานำซีเอฟ-18 จำนวน 26 เครื่องเข้าร่วมสงครามอ่าวโดยตั้งฐานอยู่ที่กาตา ในเดือนมิถุนายนพ.ศ. 2542 ซีเอฟ-18 จำนวน 18 ลำเข้าสู่ฐานทัพอากาศที่เอเวียโน่ประเทศอิตาลีและพวกมันได้ทำหน้าที่ทั้งอากาศสู่อากาศและอากาศสู่พื้นในยูโกสลาเวีย
เครื่องบินเผชิญกับโครงการพัฒนาเพื่อการใช้งานที่นานขึ้นถึงปีพ.ศ. 2563 เป็นการพัฒนาเอฟ-18เอและเอฟ-18บีให้กลายเป็นเอฟ/เอ-18ซีและดี ซีเอฟ-18 มีจำนวนทั้งสิ้น 80 ลำ ประกอบด้วยแบบที่นั่งเดียว 62 ลำและสองที่นั่ง 18 ลำที่ถูกเลือกเข้าโครงการพัฒนา เมื่อถึงปีพ.ศ. 2546 แคนาดามีทั้งหมด 123 ลำในประจำการและสูญเสียไป 15 ลำ
ฟินแลนด์
กองทัพอากาศฟินแลนด์ได้วั่งซื้อเอฟ-18ซี/ดีจำนวน 64 ลำ การส่งเริ่มในวันที่ 7 มิถุนายน พ.ศ. 2538 ฮอร์เน็ทได้เข้ามาแทนที่มิก-21และซาอับ 35 ดราเคน เครื่องบินลำหนึ่งถูกทำลายในการชนกลางอากาศในปีพ.ศ. 2544 เอฟ-18ซีอีกลำที่ได้รับความเสียหายถูกสร้างขึ้นใหม่เป็นเอฟ-18ดี
เอฟ-18ซีของฟินแลนด์ยังมีระบบป้องกันการรบกวนที่เรียกว่าเอเอสพีเจ (Airborne-Self-Protection-Jammer) กองทัพเรือสหรัฐฯ ต่อมาได้ติดตั้งระบบดังกล่าวที่เรียกว่าเอแอลคิว-165 ในเครื่องซูเปอร์ฮอร์เน็ต ฮอร์เน็ทของฟินแลนด์ถูกใช้เพื่อป้องกันเท่านั้น
ฟินแลนด์ได้ปรับเปลี่ยนระบบมากมายของเอฟ-18 มีทั้งหมวกแบบเอชเอ็มเอส (helmet mounted sights) หน้าจอแสดงแบบใหม่ และเซ็นเซอร์ ฮอร์เน็ท 63 ลำใช้อาวุธโจมตีภาคพื้นดินอย่างเอจีเอ็ม-154ซี เจซอว์ การพัฒนายังรวมทั้งการใช้ขีปนาวุธอากาศสู่อากาศแบบเอไอเอ็ม-9 เอกซ์ ไซด์ไวน์เดอร์และเอไอเอ็ม-120ซี-7 แอมแรม การพัฒนานี้มีมูลค่าประมาณ 1-1.6 พันล้านยูโรและวางแผนงานว่าจะเสร็จสิ้นในปีพ.ศ. 2558 หลังจากพัฒนาเครื่องบินจะอยู่ประจำการจนถึงปี 2568
คูเวต
กองทัพอากาศคูเวตมีเอฟ/เอ-18ซีและเอฟ/เอ-18ดีจำนวน 39 ลำในปีพ.ศ. 2551 อากาศยานเหล่านี้ถูกสั่งซื้อล่วงหน้าก่อนการเข้าบุกอิรักในเดือนสิงหาคมพ.ศ. 2533 การส่งเริ่มขึ้นในวันที่ 8 ตุลาคม พ.ศ. 2534 เอฟ/เอ-18ซี/ดีถูกแทนที่ด้วยเอ-4เคยู สกายฮอว์ค
มาเลเซีย
กองทัพอากาศมาเลเซียมีเอฟ/เอ-18ดีจำนวน 9 ลำ กองทัพอากาศแบ่งการสั่งซื้อระหว่างเอฟ/เอ-18 และมิโคยัน มิก-29
สเปน
กองทัพอากาศสเปนได้สั่งซื้ออีเอฟ-18เอจำนวน 60 ลำและอีเอฟ-18บีจำนวน 12 ลำ ("E"ย่อมาจากคำว่า"España"ที่แปลว่าของสเปน) ต่อมาชื่อได้ถูกเปลี่ยนเป็นซี.15 และซีอี.15 โดยกองทัพอากาศสเปน การส่งเริ่มขึ้นเมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายน พ.ศ. 2528 ปัจจุบันเครื่องบินทั้งหมดถูกพัฒนาเป็นเอฟ-18เอ+/บี+ ใกล้เคียงกับเอฟ/เอ-18ซี/ดี
ในพ.ศ. 2548 สเปนได้รับเอฟ/เอ-18เอจำนวน 24 ลำที่เคยเป็นของกองทัพเรือสหรัฐฯ โดยมีทางเลือกเพิ่มอีกหก หกลำแรกถูกส่งในเดือนธันวาคมพ.ศ. 2548 ก่อนหน้าการส่งพวกมันถูกดัดแปลงด้วยเครื่องยนต์เอฟ404 และการดัดแปลงที่ทางสเปนเป็นผู้เรียกร้อง พวกมันเป็นส่วนเกินส่วนแรกของกองทัพเรือสหรัฐฯ
ฮอร์เน็ทของสเปนทำงานในทุกภาพอากาศและทั้งกลางวันกลางคืน ในสงครามในแต่ละฝูงบินที่แนวหน้าจะมีบทบาทหลักของตนเอง การเติมเชื้อเพลิงจะทำหน้าที่โดยเคซี-130เอชและโบอิง 707ทีที
สวิตเซอร์แลนด์
กองทัพอากาศสวิตเซอร์แลนด์ได้ซื้อแบบซี 26 ลำและแบบดี 8 ลำ แบบดีลำหนึ่งสูญเสียในการตก การส่งเริ่มขึ้นในวันที่ 25 มกราคม พ.ศ. 2539
ในท้ายปีพ.ศ. 2550 สวิตเซอร์แลนด์ได้ขอโครงการพัฒนาเอฟ/เอ-18ซี/ดี เพื่อขยายระยะการใช้งานของเอฟ/เอ-18ซี/ดี ในเดือนตุลาคมพ.ศ. 2551 กองบินฮอร์เน็ทของสวิตมีเที่ยวบิน 50,000 เที่ยวบิน
ประเทศที่อาจใช้งาน
เอฟ/เอ-18ซีและเอฟ/เอ-18ดีถูกพิจารณาโดยกองทัพเรือฝรั่งเศสในช่วงปีพ.ศ. 2523 สำหรับการนำไปใช้งานบนเรือบรรทุกเครื่องบิน และอีกครั้งในปีพ.ศ. 2533 สำหรับใช้งานบนเรือบรรทุกเครื่องบินพลังงานนิวเคลียร์
ออสเตรเลียชิลีสาธารณรัฐเชคฮังการี,ฟิลิปปินส์โปแลนด์ และสิงคโปร์ ประเมินฮอร์เน็ทแต่ก็ไม่ได้ซื้อมัน ไทยได้สั่งซื้อฮอร์เน็ทแบบซีและดีแต่ด้วยปัญหาการเงินของเอเชียในปลายพ.ศ. 2533 ทำให้การสั่งซื้อถูกยกเลิก
เอฟ-18แอลสำหรับกรีซก็ไม่ได้ถูกผลิตในปีพ.ศ. 2523 และถูกเลือกโดยกองทัพอากาศกรีซ แต่ทางรัฐบาลของกรีซก็เลือกเอฟ-16 ไฟท์ติ้งฟอลคอนและมิราจ 2000 แทน
แบบต่าง ๆ
เอ/บี
เอฟ/เอ-18เอเป็นแบบที่นั่งเดียวและเอฟ/เอ-18บีนั้นเป็นแบบที่สองที่นั่ง พื้นที่สำหรับห้องนักบินที่มีสองที่นั่งได้ปรับเปลี่ยนตำแหน่งของอุปกรณ์และลดเชื้อเพลิงภายในลงไป 6% ฮอร์เน็ทสองที่นั่งมีความสามารถในการต่อสู้ที่เหมือนเดิม แบบบีนั้นใช้สำหรับการฝึกเป็นหลัก
ซี/ดี
เอฟ/เอ-18ซีเป็นแบบที่นั่งเดียวและเอฟ/เอ-18ดีเป็นแบบสองที่นั่ง แบบดีสามารถนำไปใช้ฝึกหรือเป็นเครื่องบินโจมตีในทุกสภาพอากาศ แบบดีที่มีสองที่นั่งมีที่นั่งสำหรับนักบินผู้ช่วยที่จะควบคุมระบบอาวุธต่างๆ แบบดีนั้นใช้โดยนาวิกโยธินสหรัฐฯ สำหรับการโจมตีในตอนกลางคืน
เอฟ/เอ-18ซีและดีเป็นผลจากการพัฒนาในปีพ.ศ. 2530 ที่รวมทั้งการพัฒนาเรดาร์ ระบบการบิน และความสามารถในการบรรทุกขีปนาธแบบใหม่อย่างเอไอเอ็ม-120 แอมแรมและเอจีเอ็ม-65 มาเวอร์ริก และเอจีเอ็ม-84 ฮาร์พูน การพัฒนายังรวมทั้งรบบดีดตัวของมาร์ตินเบเกอร์และเครื่องป้องกันคลื่นรบกวน เรดาร์ภาคพื้นดินทำให้นักบินสามารถหาเป้าหมายในสภาพที่ยากลำบากได้
นอกจากนี้ แบบดี 60 ลำถูกทำให้มีความสามารถโจมตีตอนกลางคืน สิ่งเหล่านี้ก็คือเซ็นเซอร์แบบเอทาร์ส (ATARS) ในตำแหน่งเดียวกับปืน
ด้วยการเริ่มในปีพ.ศ. 2535 เครื่องยนต์ที่เพิ่มสมรรถนะแบบเอฟ404-จีอี-402 ทำให้มันมีแรงขับคงที่สูงสุดเพิ่มขึ้นอีก 10% จากเครื่องยนต์ปกติของฮอร์เน็ท ตั้งแต่ปีพ.ศ. 2536 เลเซอร์หาระยะแบบเอเอเอส-38เอ ไนท์ฮอว์คได้ถูกเพิ่มเข้าไปทำให้มันสามารถหาเป้าเองได้ เลเซอร์ดังกล่าวทำให้ฮอร์เน็ทมีความสามารถในการโจมตีเป้าหมายที่มีเลเซอร์จากอากาศยานลำอื่นเป็นผู้ชี้เป้า
การสร้างเอฟ/เอ-18ซีสิ้นสุดลงในปีพ.ศ. 2542 ในปีพ.ศ. 2543 เอฟ/เอ-18ดีลำสุดท้ายถูกส่งให้กับนาวิกโยธินสหรัฐฯ
อี/เอฟ ซูเปอร์ฮอร์เน็ท
เอฟ/เอ-18อีแบบที่นั่งเดียวและเอฟ/เอ-18เอฟ ซูเปอร์ฮอร์เน็ทแบบสองที่นั่งได้ใช้ชื่อและการออกแบบจากเอฟ/เอ-18 แต่โดยรวมแล้วก็ถูกออกแบบใหม่ ซูเปอร์ฮอร์เน็ทมีโครงสร้างใหม่ 25% ส่วนหน้าของเครื่องยนต์ที่ใหญ่ขึ้น เครื่องยนต์จีอี เอฟ414 ที่ทรงพลังกว่า และระบบการบินที่ยอดเยี่ยม อากาศยานในปัจจุบันกำลังอยู่ในการผลิตและจะถูกส่งมอบให้กับ 22 ฝูงบิน เป็นเอฟ/เอ-18เอฟสองที่นั่งสำหรับสงครามอิเล็คทรอนิคซึ่งมันจะมาแทนที่ของกองทัพเรือ
แบบอื่นๆ ของสหรัฐฯ
- เอฟ-18 (อาร์)
- รุ่นนี้เป็นรุ่นเสนอสำหรับการสอดแนม มันมีทั้งเซ็นเซอร์ที่เข้ามาแทนปืนขนาด 20 ม.ม. ต้นแบบสองลำแรกทำการบินในเดือนสิงหาคมพ.ษ. 2527 อย่างไรก็ตามแบบดังกล่าวก็ไม่ถูกผลิต
- อาร์เอฟ-18ดี
- รุ่นนี้เป็นรุ่นสองที่นั่งสำหรับสอดแนมที่ถูกเสนอให้กับกองนาวิกโยธินสหรัฐฯ ในช่วงกลางถึงปลายปีพ.ศ. 2523 มันมีเรดาร์พิเศษ ระบบถูกยกเลิกหลังจากขาดงบประมาณในปีพ.ศ. 2531 ความสามารถนี้ถูกนำไปใช้กับเอฟ/เอ-18ดี (อาร์ซี) ในเวลาต่อมา
- ทีเอฟ-18เอ
- รุ่นของเอฟ/เอ-18เอแบบสองที่นั่งสำหรับการฝึก ต่อมาถูกเปลี่ยนชื่อเป็นเอฟ/เอ-18บี
- เอฟ-18 เอชเออาร์วี
- เป็นเครื่องบินที่นั่งเดียวสำหรับนาซ่า
แบบสำหรับส่งออก
- เอฟ-18แอล
- รุ่นนี้เป็นเอฟ/เอ-18 ฮอร์เน็ทขนาดเบาที่ตั้งฐานบินบนบก มันถูกออกแบบเป็นเครื่องบินรบชั้นยอดแบบที่นั่งเดียวและอากาศยานโจมตีภาคพื้นดิน เดิมทีมันถูกประกอบโดยให้เป็นรุ่นส่งออกของเอฟ/เอ-18 ฮอร์เน็ท เอฟ-18แอล มีขนาดเบากว่าเนื่องมาจากการนำเอาอุปกรณ์การลงจอดบนเรือบรรทุกเครื่องบินออก ถึงกระนั้นลูกค้าก็เลือกที่จะซื้อฮอร์เน็ทแบบธรรมดามากกว่าและเอฟ-18แอลก็ไม่เคยเข้าสู่การผลิต
- (เอ) เอฟ/เอ-18เอ/บี
- (เอ) เอฟ/เอ-18เอ: เป็นรุ่นหนึ่งที่นั่งที่สร้างให้กับกองทัพอากาศออสเตรเลีย
- (เอ) เอฟ/เอ-18บี: เป็นรุ่นฝึกที่มีสองที่นั่งที่สร้างให้กับกองทัพอากาศสหรัฐฯ
- "เอฟ/เอ-18เอ" เป็นรุ่นดั้งเดิมของบริษัท มันถูกประกอบขึ้นในออสเตรเลียโดยบริษัทแอโรสเปซเทคโนโลยีตั้งแต่ปีพ.ศ. 2528 จนถึงพ.ศ. 2533 ด้วยอุปกรณ์ที่ผลิตโดยแมคดอนเนลล์ ดักลาส ความแตกต่างระหว่าง (เอ) เอฟ/เอ-18เอ/บีและเอฟ/เอ-18เอ/บีของสหรัฐฯ ก็คือของออสเตรเลียนั้นไม่มีที่ยึดกับเครื่องส่งบนเรือบรรทุกเครื่องบิน มันถูกแทนที่ด้วยอุปกรณ์สำหรับภาคพื้นดินแทน ฮอร์เน็ทของออสเตรเลียได้เข้าโครงการพัฒนามากมาย โครงการนี้เรียกว่า ฮัค (Hornet Upgrade) โครงการนี้ครั้งแรกได้พัฒนาเอฟ/เอ-81ซีของออสเตรเลีย โครงการพัฒนาครั้งที่สองและปัจจุบันได้พัฒนาระบบการบินของทั้งกองบิน
- ซีเอฟ-18เอ : เป็นรุ่นหนึ่งที่นั่งที่ผลิตให้กับกองทัพอากาศของแคนาดา กองทัพของแคนาดาเรียกมันว่าซีเอฟ-188เอ ฮอร์เน็ท
- ซีเอฟ-18บี : เป็นรุ่นสองที่นั่งสำหรับการต่อสู้และการฝึกที่สร้างให้กับกองทัพแคนาดา ทางการกองทัพแคนาดาเรียกมันว่าซีเอฟ-188บี ฮอร์เน็ท
- อีเอฟ-18 ฮอร์เน็ท
- อีเอฟ-18เอ: เป็นรุ่นหนึ่งที่นั่งของกองทัพอากาศสเปน ทางกองทัพอากาศสเปนเรียกมันว่าซี.15
- อีเอฟ-18บี: เป็นรุ่นสองที่นั่งสำหรับการฝึกของกองทัพอากาศสเปน กองทัพอากาศสเปนเรียกมันว่าซีอี.15
- เคเอเอฟ-18 ฮอร์เน็ท
- เคเอเอฟ-18ซี: เป็นรุ่นหนึ่งที่นั่งของกองทัพอากาศคูเวต
- เคเอเอฟ-18ดี: เป็นรุ่นสองที่นั่งสำหรับการฝึกของกองทัพอากาศคูเวต
- เอฟ-18ซี/ดี ฮอร์เน็ท
- กองทัพอากาศฟินแลนด์ใช้เอฟ/เอ-18ซี/ดี ฮอร์เน็ท ฮอร์เน็ทแบบดีสองลำแรกถูกผลิตโดยแมคดอนเนลล์ ดักลาส เอฟ-18ซีแบบที่นั่งเดียว 57 ลำถูกประกอบโดยบริทพาเทียในฟินแลนด์
- เอฟ-18ซี/ดี ฮอร์เน็ท
- สวิตเซอร์แลนด์ใช้เอฟ-18ซี/ดี เอฟ-18 ของสวิซเดิมที่ไม่มีความสามารถในการโจมตีภาคพื้นดินจนกระทั่งมีการเพิ่มฮาร์ดแวร์ใหม่เข้าไป
ประเทศผู้ใช้งาน
- กองทัพอากาศออสเตรเลียมีเอฟ/เอ-18เอจำนวน 55 ลำและเอฟ/เอ-18บีจำนวน 16 ลำในปีพ.ศ. 2551
- กองทัพอากาศฟินแลนด์มีเอฟ-18ซีจำนวน 55 ลำและเอฟ-18ดีจำนวน 7 ลำอยู่ในประจำการเมื่อพ.ศ. 2551
- กองทัพอากาศคูเวตมีเอฟ/เอ-18ซีจำนวน 28 ลำและเอฟ/เอ-18ดีจำนวน 7 ลำในประจำการเมื่อปีพ.ศ. 2551
- กองทัพอากาศมาเลเซียมีเอฟ/เอ-18ดีจำนวน 8 ลำในประจำการเมื่อพ.ศ. 2551
- กองทัพอากาศสเปน
- กองทัพอากาศสวิซมีเอฟ/เอ-18ซีจำนวน 26 ลำและเอฟ/เอ-18ดีจำนวน 7 ลำในประจำการเมื่อพ.ศ. 2551
- กองทัพเรือสหรัฐฯ มีเอฟ/เอ-18เอ/บี/ซี/ดีจำนวน 409 ลำในประจำการเมื่อปีพ.ศ. 2551-2562
- กองนาวิกโยธินสหรัฐฯ มีเอฟ/เอ-18เอ/บี/ซี/ดีจำนวน 238 ลำในประจำการเมื่อปีพ.ศ. 2551
- นาซ่า
รายละเอียด เอฟ-18 ฮอร์เน็ท
- ผู้สร้าง: บริษัท แมคดอนเนลล์ ดักลาส และ นอร์ธรอป ปัจจุบันอยู่ในการผลิตของโบอิง (สหรัฐอเมริกา)
- ประเภท: เจ๊ตขับไล่ครองความเป็นจ้าวอากาศ ที่นั่งเดียว ประจำเรือบรรทุกอากาศยาน
- เครื่องยนต์: เทอร์โบแฟน เยเนอรัล อีเล็คตริค เอฟ 404-จีอี-402 ให้แรงขับเครื่องละ 11,000 ปอนด์ และ 17,750 ปอนด์ เมื่อสันดาปท้าย 2 เครื่อง
- กางปีก: 11.43 เมตร
- ความยาว : 17.1 เมตร
- ความสูง : 4.7 เมตร
- พื้นที่ปีก : 37.16 ตารางเมตร
- ความเร็วสูงสุด: 1.8 มัค ที่ระยะสูง 40,000 ฟุต
- รัศมีทำการรบ: 770 กิโลเมตร
- เพดานบินรบ: 50,000 ฟุต
- พิสัยบิน:กว่า 2,017 กิโลเมตร
- น้ำหนักรวมปกติ: 15,230 กิโลกรัม
- น้ำหนักวิ่งขึ้นสูงสุด: 19,960 กิโลกรัม
- อาวุธ :ปืนใหญ่อากาศ เอ็ม 61 ขนาด 20 มม. 6 ลำกล้อง 1 กระบอก พรัอมกระสุน 540 นัด
- อาวุธปล่อยอากาศสู่อากาศ: เอไอเอ็ม-7 เอฟ สแปโรว์ ที่ใต้ปีกและลำตัว
- ขีปนาวุธอากาศสู่อากาศ: เอไอเอ็ม-9 ไซด์ไวน์เดอร์ ที่ปลายปีก
- ขีปนาวุธอากาศสู่พื้น: เอจีเอ็ม-65 มาเวอร์ริก เอจีเอ็ม-154
- อาวุธต่อต้านเรือรบ: เอจีเอ็ม-84 ฮาร์พูน
- สามารถติดตั้งอาวุธได้ถึง 9 ตำแหน่ง คือ ปลายปีก 2 แห่ง ใต้ปีก 4 แห่ง และ ใต้ลำตัว 3 แห่ง รวมเป็นน้ำหนัก 6,215 กิโลกรัม
อ้างอิง
- Jenkins 2000, pp. 186–187.
- "F/A-18 Hornet". Federation of American Scientists. สืบค้นเมื่อ 2008-07-04.
- Kelly, Orr. Hornet: the Inside Story of the F/A-18. Novato, California: Presido Press, 1990. .
- Jenkins 2000, pp. 19-21.
- Jenkins 2000, pp. 22-26.
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-02-20. สืบค้นเมื่อ 2009-02-25.
- Jenkins 2000, pp. 26-29.
- F/A-18 Hornet Milestones 2011-07-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, Boeing, accessed 2007-03-17.
- Jenkins 2000, p. 29.
- Jenkins 2000.
- Miller, David. The Illustrated Directory of Modern Weapons. St. Paul, Minnesota: MBI Publishing Company, 2002. .
- Jenkins 2000, p. 72.
- [1]
- Crick, Darren. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2006-10-18. สืบค้นเมื่อ 31 December 2006.
- Nelson, Brendan (2007-02-01). . Media Release. Defence Ministers & Parliamentary secretary. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-07-30. สืบค้นเมื่อ 2008-07-04.
- Nelson, Brendan (2007-03-06). . Media Release. Defence Ministers & Parliamentary secretary. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-03-05. สืบค้นเมื่อ 2008-07-04.
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-06-05. สืบค้นเมื่อ 2009-03-01.
- Holmes, Tony (2006). "RAAF Hornets at War". Australian Aviation. Canberra: Phantom Media (January/February 2006/No. 224): 38. ISSN 0813-0876.
- Senior, Tim. F/A-18 Hornet, The AirForces Monthly book of, AirForces Monthly, 2003. .
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-02-13. สืบค้นเมื่อ 2009-03-01.
- Helsingin Sanomat
- Kuwait Air Force 2016-03-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, milaviapress.com.
- . Boeing. 1997-09-09. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-09-30. สืบค้นเมื่อ 2008-07-04.
- http://www.faqs.org/abstracts/Business-international/Mix-and-match-Russia-and-US-split-order-for-combat-aircraft.html
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-10-19. สืบค้นเมื่อ 2009-03-04.
- Tillman Barrett MiG Master: Story of the F-8 Crusader (second edition). Annapolis, Maryland: Naval Institute Press, 1990. .
- Donald, David. Carrier Aviation Air Power Directory. London: AIRtime Publishing Inc, 2001, p. 122. .
- "Philippine Pilots Complete F/A-18 HORNET Flight Evaluation", McDonnell Douglas, 11 December 1996.
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-02-21. สืบค้นเมื่อ 2009-03-04.
- Jenkins 2000, pp. 64-66.
- fa18hornet wiki
- Jenkins 2000, pp. 66-70.
- Donald, David. "Boeing F/A-18 Hornet". Warplanes of the Fleet. AIRtime Publishing Inc, 2004. .
- Jenkins 2000, pp. 61-62, 156.
- Jenkins 2000, pp. 49-52.
- Jenkins 2000, pp. 100-101.
- Karivalo, Perttu: Tomcat vs. Hornet: An Air Forces Monthly Special, p. 68. Key Publishing Ltd, 2003.
- Nicholls, Mark: Tomcat vs. Hornet: An Air Forces Monthly Special, p. 78. Key Publishing Ltd, 2003.
- "Directory: World Air Forces", Flight International, 11-17 November 2008.
- อภิวัตน์ โควินทรานนท์,อากาศยาน1979ฉบับเครื่องบิน,เอวิเอชั่น ออบเซิร์ฟเวอร์,กรุงเทพ,2522
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
exf 18 hxrenth xngkvs F 18 Hornet khxngaemkhdxnenll dklas pccubnkhuxobxing epnekhruxngbinocmtihlakbthbathhlaksphaphxakasthisamarthichbneruxbrrthukekhruxngbinaelathukxxkaebbmaephuxkarocmtithngphakhphundinaelaphakhxakas mnthukxxkaebbinthswrrsthi 1970 ihkbkxngthpheruxaelakxngnawikoythinshrth hxrenthyngthukichodykxngthphxakasinhlaypraeths mnthukeluxkihichthakaraesdngodykhxngkxngthpheruxshrth tngaetpiph s 2529 pharkichlkkhxngmnkhuxepnekhruxngbinkhumkn srangkarpxngknthangxakasihkbkxngerux karkhmkarpxngknphythangxakaskhxngkhasuk aelakarsxdaenm khwamhlakpraoychnaelakhwamiwicidkhxngmnidphisucnkhwammikhaphxthicaichbneruxbrrthukekhruxngbin aemwamnthukwicarninkhwambkphrxngineruxngphisyaelapharabrrthukemuxethiybkbekhruxngbinsmyediywknexf ex 18 hxrenthbthbathekhruxngbinkhbilhlakbthbathchatikaenid shrthbristhphuphlitaemkhdxnenll dklas obxingbinkhrngaerk18 knyayn ph s 2521erimich7 mkrakhm ph s 2526sthanapldpracakar kxngthpheruxshrth phuichnganhlkkxngthpheruxshrthcanwnthiphlitexf ex 18ex di 1 480 lamulkha29 27 landxllarshrth ph s 2549 phthnamacakaebbxunexf ex 18xi exf suepxrhxrenth exf ex 18xi exf suepxrhxrenthkhuxkarphthnathisakhykhxngexf ex 18 ephuxthahnathietimetmbthbathkhxnghxrenthinkxngthpheruxshrthkarphthnatnkaenid karphthnakhxngexf ex 18 nnmacakphlkhxngekhruxngbinkhbilinokhrngkarthdlxngkhxngkxngthpheruxshrth odyephuxcdhaxakasyanhlakhlaybthbathmaaethnthiex 4 skayhxwkh ex 7 khxraesr 2 exf 4 aefnthxm 2 aelaephuxephimxngkhprakxbthismburnihkbexf 14 thxmaekhth rxngnayphleruxekhnth liepnphunainkarsnbsnunokhrngkarthdlxngekhruxngbinkhbilthinaythhareruxmakmaytxtan thukphthnaihepnexf ex 18 ineduxnsinghakhmph s 2516 sphaidmikhasngwakxngthpheruxmxnghathangeluxkthimirakhatakwaexf 14 esnxexf 14exksthiddaeplngmacakexf 14 inkhnathiaemkhdxnenll dklasesnxexf 15 aetthngsxngkmirakhathiaephngethakbexf 14 invdurxnnnexngrthmntriklaohmidsngihkxngthpheruxpraeminkhuaekhnginokhrngkarekhruxngbinkhbilkhnadebakhxngkxngthphxakas wayexf 16khxngaelakhxng karaekhngkhnkhxngkxngthphxakasennipthiekhruxngbinkhbilklangwnthiimmikhwamsamarthinkarcuocm ineduxnphvsphakhmph s 2517 khnakrrmkardanxawuthidyaythuncanwn 34 landxllarshrth cakokhrngkaredimipokhrngkarihmkhuxekhruxngbinkhbilkhxngkxngthpherux odytngicthicaichethkhonolyisungsudthiphthnamaephuxokhrngkarekhruxngbinkhbilkhnadeba karxxkaebbihmkhxngwayexf 17 thungaemwawayexf 16 cachnakaraekhngkhndngklaw kxngthpheruxksngsywaxakasyannnthimiekhruxngyntediywaelakhnadaekhbnacaehmaakbkarichnganbneruxbrrthukekhruxngbinmakkwaaelaphwkekhakptiesthexf 16 kxngthpheruxtxsuephuxaelaidkhaxnuyatihphthnaxakasyanthimiphunthanmacakwayexf 17 enuxngmacakekhruxngbinkhbilkhnadebaimidmikarxxkaebbthiennkhwamtxngkarechnediywkbokhrngkaredim thangkxngthpheruxsxbthamaemkhdxnenll dklasaelanxrththrxpephuxthakarxxkaebbxakasyanlaihmodymiphunthanmacakwayexf 17 xakasyanlaihmmichuxwaexf 18 elkhathikarkxngthpheruxidprakasinwnthi 1 minakhm ph s 2520 wachuxkhxngxakasyanlaihmkhux hxrenth exf ex 18 tidekhakbaethnsngbndadfaeruxkhxng thngnxrththrxpaelaaemkhdxnenll dklastklngthicaaebngkarphlitetha kndwykarthiaemkhdxnenll dklasepnphuthangankhnsudthay 20 khxngthnghmd aemkhdxnenll dklassrangpik twsmdul aelalatwdanhna nxrththrxpsranglatwswnklangaelaswnthay aemkhdxnenllepnphuthasyyahlkkhxngexf 18 sahrbkxngthpherux nxrththrxpcaepnphuthasyyahlkaelathangansudthaythnghmdinexf 18 sahrbthanbinbnbksungnxrththrxphwngwacakhayrunniintladsngxxk exf 18 ruckintxnaerkwaepnaemkhdxnenll dklas aebb 267 ddddaeplngmacakwayexf 17 inkhnathiyngmiswnthiehmuxnedimxyubang sahrbkarichnganbneruxbrrthukekhruxngbinokhrngsrangdanlangaelatakhxekiywthukkthaihaekhngaekrngkhun pikthiphbidaelathiyudkbaethnsngthuktidtngekhaip lxkthukkhyaydwyechnkn ephuxihidtamkhwamtxngkarkhxngkxngthpheruxaemkhdxnenllidephimkhwamcukhxngthngechuxephlingxik 2 020 kiolkrmaelaechuxephlinginpikxik 96 aekllxn pikaelatwthasmdulthukkhyay swnokhrngdanhlngkwangkhunxik 4 niw karepliynaeplngehlaniephimnahnkthnghmdepn 16 800 kiolkrm rabbkhxmphiwetxrchwykhwbkhumkhxngwayexf 17 thukaethnthidwyrabbaebbticitxllwn aephnedimmiswnekiywkhxngkbrunthikhlykhlungmakthisudthngsin 780 run exf 18exaelaex 18exaebbthinngediywthikhwamaetktangindankarbin thiexf 18exaebbsxngthinngidetimetmkarthapharkicetmthikhxngexf 18 ykewnkarldlngkhxngkhwamcuechuxephling dwykarxxkaebbihmaelakarphthnaindankarbinaelakhwamhlakhlayinkarthangan mnidklayepnkarphsmkhxngex 18exaelaexf 18exekhadwykn inph s 2523 xakasyanerimhmaythungexf ex 18exaelaklayepnchuxthangkarinwnthi 1 emsayn ph s 2527 thiexf 18exthuktngchuxihmwaexf ex 18bi exf 18aexlkhxngnxrththrxp nxrththrxpidsrangexf 18aexlkhunepnxakasyansngxxk enuxngmacakkarthimnimaekhngaekrngphxthicathanganbneruxbrrthukekhruxngbinmncungthukkhadwacaebakwaaelathangandikwa aelaepnphuaekhngkhnthiaekhngaekrngkwaexf 16 ifthtingfxlkhxn nahnkthnghmdkhxngexf 18aexlkhux 3 493 kiolkrmsungebakwaexf ex 18 enuxngmacakxupkrninkarlngcxdthiminahnknxykwa karnapikaebbphbidxxk ldchinswnthiminahnkmak aelakhwamcuechuxephlingthinxylng thungaemwaxakasyandngklawmitakhxekiywthiebakwa khwamaetktangphaynxkthiehnidchdkhuxkarnaexs saenkhs snags thiplaypikxxk mnyngkhngmirabbthikhlaykhlungkbexf ex 18 aemwacamikaresnxihepliynaeplngktam mnimehmuxnkbexf ex 18 trngthiexf 18aexlnnimmiechuxephlinginpikkhxngmnaelamnmithitidtngxawuthsamtaaehnngitpikaetlakhang hunswnrahwangaemkhdxnenll dklasaelanxrththrxpkhunekhuxnginkaraekhngkhnephuxkhayrunsahrbsngxxk nxrththrxprusukwaaemkhdxnenll dklascanaexf ex 18 ekhalngkaraekhngkhnkbexf 18aexl ineduxntulakhmph s 2522 nxrththrxpidfxngaemkhdxnennlinkarichethkhonolyikhxngnxrththrxpthiichsrangexf 18aexlsungepnkarlaemidkhxtklng aelakhxihthakarrangbkarsngxxkhxrenthkhxngaemkhdxnenll dklas khdithuktdsininpiph s 2528 emuxaemkhdxnenlltklngthicacayengincanwn 50 landxllarshrth ephuxbrrlusiththiinkarxxkaebb odypraskaryxmrbkarkrathaphid caknnnxrththrxpidhyudkarthangankbexf 18aexlaelakarsngsuxswnmakkepnexf 16 hruxexf ex 18karxxkaebbhxrenthaesdngkarechidhwdwykhwamerwsunginnganaesdng mumocmtithirwderwthaihekidkraaeslmwnthithrngphlng exf ex 18 misxngekhruxngynt pikthitrngklanglatw epnxakasyanthihlakhlayhnathi mnmikarekhluxnihwthiepnelissungepnphlcakaerngkhbkhxngmn mnmirabbkhwbkhumkarbinaebbdicitxlaelamiswnthikhlaypikesrimthidanhnakhxngpikhlk swnthikhlaypikesrimnnthaihhxrenthsamarthkhwbkhumidinkhnathamumchn nikephraaswndngklawcasrangkraaeslmwnthithrngphlngehnuxpik epnkarsrangkraaeslmthirunaerngehnuxpiksungthaihpikkhxnghxrenthnnihaerngyktwidmakkwahlayethakhxngnahnkkhxngekhruxngbin dngnnhxrenthcungsamartheliyngaebbhkokhngidinkhnathithakhwamerwsung pikaenwtngthayekhruxngthiladexiyngepnxikcudednhnunginkarxxkaebbaelamnthaihhxrenthsamarththamumidmaksungrwmthngpikthayaenwnxnthiihyekintw aeflb swnkhxngpikthiphbkhunlngid khnadyaw aelaopraekrmkhxmphiwetxrkhwbkhumkarbinsungephimkarkhwbkhumkarekhluxnihwinradbtaaelakarkhybhangesuxaethnthicaepnkarekhluxnthisaykhwaaebbthrrmda hxrenthepnhnunginxakasyanphwkaerkthiichhnacxaebbhlakhlaysungephiyngaekhkarkdswitchkthaihnkbinthahnathiidthngocmtiaelatxsu khwamsamarthnithaihmnmikhwamyudhyunemuxsthankarnepliynipxyangrwderw mnepnxakasyanaebbaerkkhxngkxngthpheruxthithanganrwmkbrabbdicitxl hxrenthyngmichuxesiyngdwykarthimnthukxxkaebbihduaelrksangayaelasngphlihmnichewlainkarduaelnxykwaexf 14 thxmaekhthaelaex 6 xinthruedxr mnichewlaephiyngkhrungediywethann twxyangechn inkhnathikarepliynekhruxngyntkhxngex 4 skayhxwkhtxngnaswnhangkhxngekhruxngbinxxk aetekhruxngyntkhxnghxrenthnnmicudechuxmephiyngsamaehngaelasamarthnaxxkidodyimyak lukeruxsxmaesmthimiprasbkarncasamarthepliynekhruxngyntkhxngexf ex 18 idphayinsxngsamchwomng exf ex 18 hxrenthedinthangphanesiyng ekhruxngyntexf404 cixi 400 hruxexf404 cixi 402 khxngihkalngkbhxrenthnnthukxxkaebbihechuxthuxidaelasxmaesmidngay mnmixtrakarthanganthidi thnthantxthuksphaphxakas aelamnyakthicadbhruxtidif ekhruxngyntaephrththaexndwithniy thiexf30 thiihkalngkbexf 14 thxmaekhthnnchxbdbaelaihmifinsphaphkarbinthipkti chxngxakaskhxngekhruxngynttaytwehmuxnkbexf 16 inkhnathiexf 4 exf 15 aelaexf 15 epnrupthrngerkhakhnithruxthanglad rupaebberkhakhnitthaihekhruxngbinmikhwamerwsungcnsamarththlaykaaephngesiyngid khxcakdthangdankhwamerwmiinkarxxkaebbkhxnghxrenth ephuxthdaethnhxrenthichchxngrabayxakasinekhruxngyntephuxldcanwnkhxngxakasthicaekhaipinekhruxngynt inkhnathimnimmiprasiththiphaphethakbaebberkhakhnit chxngxakasihlewiynnikmakphxthicathakhwamerwidthung 2 mkhsungepnkhwamtxngkarinkarthapharkic ephraawamnthukxxkaebbihepnxakasyanhlakhlaybthbathkhnadebaephuxthdaethnihkbekhruxngbinphiessxyangexf 14aelaex 6 mnmikarkracaykhxngechuxephlingthinxythaihekiywkhxngkbnahnktxnnaekhruxngkhunpraman 23 karkracaykhxngechuxephlingxyuthi 23 xakasyanswnihycamikarkracayxyuthirahwang 30 thung 35 singnithaihexf ex 18 mkichthngechuxephlingkhnad 330 aekllxn karepliynaeplngaebb inpiph s 2533 kxngthpheruxshrth ephchiyhnakbkhwamtxngkarthicahasingmaaethnthiex 6 xinthruedxr ex 7 khxraesr 2 aelaexf 14 thxmaekhth ephuxtxbsnxngthangkxngthpheruxidmikarphthnaexf ex 18xi exf suepxrhxrenth thungaemwacachuxkhlayknaetmnkimichrunphthnacakexf ex 18 hxrenth aetepnokhrngsrangthiihmaelaihykwa hxrenthaelasuepxrhxrenththahnathiinkhlngaesngkhxngeruxbrrthukekhruxngbin cnkrathngmikarepidtwkhxngexf 35 ilthning 2 sungcaekhamaaethnthiexf ex 18ex di hxrenthprawtikarichnganshrthxemrika ekhapracakar exf ex 18 hxrenthbndadfaeruxkhxngeruxbrrthukekhruxngbin aemkdxnenll dklasidphlitexf ex 18exlaaerkinwnthi 13 knyayn ph s 2521 mnthakarbinkhrngaerkinwnthi 18 phvscikayn ineduxnminakhmph s 2522 rxyothcxhn aephdecththidklayepnnkbinkxngthpheruxkhnaerkthibinexf ex 18 caknnexf ex 18excanwn 9 laaelaexf ex 18bicanwn 2 lathuknaipphthnarabbkarbin exf ex 18 kalngkhuncakerux hxrentherimekhapracakarinfungbinmakmayrwmthnginkxngnawikoythinemuxwnthi 7 mkrakhm ph s 2526 aelainfungbinkhxngkxngthpheruxineduxnminakhmph s 2526 ephuxekhaaethnthiexf 4 ex 7xitamladb rayngantxnaerkcakkxngbinnnepnthinaphxic mnrabuwahxrenthechuxthuxidaelaaetktangcakrunkxnhnamnxyangmaknnkkhuxexf 4 fungbinphadophnkhxngkxngthpheruxshrth epliynmaichexf ex 18 hxrenthinpiph s 2529 emuxmnekhamaaethnthiex 4 skayhxwkh blu aexngecilichexf ex 18exaelabiinnganaesdngaelanganxun nkbinblu aexngeciltxngmichwomngbin 1 350 chwomngaelamiibrbrxngcakeruxbrrthukekhruxngbin aebbbithimisxngthinngichephuxbukhkhlsakhyhruxthakaraesdngpktiidhakcaepn ekhasurb exf ex 18 thakarrbkhrngaerkineduxnemsaynph s 2529 emuxfungbincakeruxthapharkictxsukbkarpxngknthangxakaskhxngliebiyinptibtikariphrriifr Operation Prairie Fire aelaekhaocmtiemuxngebnkasikhxngliebiy insngkhramxawkhrngaerk exf ex 18 khxngkxngthpheruxshrth sxnglathukthalayaelasuyesiynkbin inwnthi 17 mkrakhm ph s 2534 inwnaerkkhxngsngkhram nawatriskxtt sipechxrthukyingtkaelathukaecngwasuyhay exf ex 18 xilathibinodyeruxothorebirt diweyxr thukaecngwathuksngharaetimphbsph suyhayinthangehnuxkhxngxawepxresiyhlngcakesrcsinpharkicinxirk nkbinexf ex 18 idchuxcakkarsngharsxngkhrnginchwngsngkhramxaw thngsxngkhrngepnekhruxngmik 21 inwnaerkkhxngsngkhramnkbincakkxngthpheruxshrth eruxothnik mxnkilolaelanawatrimarkh fxksthuksngxxkcakeruxinthaelaedngephuxekhathingraebidsnambininthangitkhxngxirk inkhnaedinthangphwkekhaphbwamik 21 kalngekhamathangphwkekha hxrenthyingmiksxnglatkaelaklbekhasukarthingraebidkxnklbsueruxsaraotka khwamsamarthinkarxyurxdkhxnghxrenththukthdsxbemuxhxrenththukyingisekhruxngyntthngsxngaelabinepnrayathang 201 kiolemtrklbthan mnthuksxmaesmaelabinidxikkhrngphayinimkiwn tlxdsngkhramxawexf ex 18 thakarbin 4 551 khrngodymi 10 lathiidrbkhwamesiyhayaelarwmthngsxnglathithukyingtk emuxex 6 xinthruedxrthukpldpracakarinpiph s 2534 bthbathkhxngmnthukaethnthidwyexf ex 18 mnidaesdngkhwamhlakpraoychnaelakhwamchaechuxthuxkhxngmninptibtikardiesirmstxrmdwykaryingekhruxngbinrbkhxngkhasuktkaelatamadwykarthingraebidisstrudwyekhruxngbinlaedim mnidthalaysthitikhxngxakasyanineruxngkarichpraoychn khwamnaechuxthux aelakarduaelrksa thngexf ex 18ex sikhxngkxngthpheruxaelaexf ex 18ex si dikhxngnawikoythinthukichngantxinptibtikaresathethirnwxchthaelaehnuxbxseniyaelakhxsxwxinpiph s 2533 hxrentkhxngkxngthpheruxshrth thakarbininptibtikarexndwringfridxm thngexf ex 18ex si aelaexf ex 18xi exfthiihmkwathukichinptibtikarpldplxyxirk exf ex 18sihnunglatkephraayingknexngodykhipnawuthaelaxiksxnglachnknehnuxxirkemuxpiph s 2548 ineduxnmkrakhmph s 2550 exf ex 18xi exf suepxrhxrenthsxnglakhxngkxngthpheruxchnknklangxakasaelatklnginxawepxresiy ekhapracakarnxkshrth thungaemwaxakasyankhxngkxngthpheruxnncakhayimdinkinkarsngxxk aetexf ex 18 kthuksuxaelaekhapracakarinhlay praeths hxrenthrunsngxxknncakhlaykhlungkbaebbkhxngshrth enuxngmacakwaimmilukkharayidthimieruxbrrthukekhruxngbin aebbthisngxxknncungimmirabblngcxdsahrbpharkicdngklawaelathangkxngthphxakasxxsetreliyknaswnyudkbaethnsngxxk ykewnkhxngaekhnada lukkhathukraysuxhxrenthphanthangkxngthpheruxshrth sungthahnathiehmuxnphucdkarkarkhayaetktxngprasbkbkarkhadthun aekhnadaidsngsuxodytrngcakbristhphuphlit xxsetreliy kxngthphxakasxxsetreliyidsuxexf ex 18excanwn 57 laaelaexf ex 18bisxngthinngsahrbkarfukcanwn 18 la odymiinpracakarthnghmd 71 laaelasuyesiyip 4 la exf ex 18 laaerkthuksngihkbkxngthphxakasinwnthi 29 tulakhm ph s 2527 thangkxngbinkhadhwngwacathukpldpracakarinph s 2558 aelathukaethnthidwyexf 35 ilthning 2 misamthangeluxkthithukphicarnainkaraethnthiekhruxngmirac 3 khxngkxngthphxakasxxsetreliy thangeluxkidaekexf 15 xiekil exf 16 ifthtingfxlkhxn aelaexf ex 18 aebbihm exf 15 thukmxngkhamephraarunthithuknaesnxnnimsamarththakarocmtithangphundinid exf 16 thukmxngwaimehmaaephraamiekhruxngyntediyw phlthitammakkhuxxxsetreliythasyyaineduxntulakhmph s 2524 ekhruxngbinsxnglaaerkthukphlitkhuninshrth swnthiehluxnaipprakxbinxxsetreliy karsngekidkhunineduxnkumphaphnthph s 2528 aelaeduxnphvsphakhmph s 2533 khwamaetktangrahwangkhxngxxsetreliykbkhxngshrth khux karnaswnthiichyudkbaethnsngbneruxbrrthukekhruxngbinxxk ephimkhwamthiwithyu rabbpraeminkhxmulthidxykwakhxngxxsetreliy ekhruxngbnthukwidioxaelaesiyngthiphthna thinngthiaetktang ichrabblngcxdthrrmdaaethnrabblngcxdbneruxbrrthukekhruxngbin inph s 2544 xxsetreliywangkalngekhruxngbinsilathithanthphxakasidok karesiyephuxthahnathipxngkninptibtikarrwmkbrthbalrwmthitxngkarcdkarkbklumtalibninxfkanisthan inpiph s 2546 fungbinhmayelkh 75 ichexf ex 18 canwn 14 lainkatainswnhnungkhxngptibtikarfxlokhenxraelaekhruxngbinehlaniidthahnathiintxnthibukxirk aekhnada siexf 18ex hxrenthkhxngaekhnadanxkchayfnghaway karthalayhxngnkbinthiswnthxngnnkephuxhlxknkbinstruintxnthitxsukn aekhnadaepnlukkhasngxxkrayaerkkhxnghxrenthephuxekhaaethnthisiexf 104 siexf 101 wudu aelasiexf 116 fridxm aekhnadaidsngsuxrunexcanwn 98 laaelarunbicanwn 40 la inpiph s 2534 aekhnadanasiexf 18 canwn 26 ekhruxngekharwmsngkhramxawodytngthanxyuthikata ineduxnmithunaynph s 2542 siexf 18 canwn 18 laekhasuthanthphxakasthiexewiyonpraethsxitaliaelaphwkmnidthahnathithngxakassuxakasaelaxakassuphuninyuokslaewiy ekhruxngbinephchiykbokhrngkarphthnaephuxkarichnganthinankhunthungpiph s 2563 epnkarphthnaexf 18exaelaexf 18biihklayepnexf ex 18siaeladi siexf 18 micanwnthngsin 80 la prakxbdwyaebbthinngediyw 62 laaelasxngthinng 18 lathithukeluxkekhaokhrngkarphthna emuxthungpiph s 2546 aekhnadamithnghmd 123 lainpracakaraelasuyesiyip 15 la finaelnd kxngthphxakasfinaelndidwngsuxexf 18si dicanwn 64 la karsngeriminwnthi 7 mithunayn ph s 2538 hxrenthidekhamaaethnthimik 21aelasaxb 35 draekhn ekhruxngbinlahnungthukthalayinkarchnklangxakasinpiph s 2544 exf 18sixiklathiidrbkhwamesiyhaythuksrangkhunihmepnexf 18di exf 18sikhxngfinaelndyngmirabbpxngknkarrbkwnthieriykwaexexsphiec Airborne Self Protection Jammer kxngthpheruxshrth txmaidtidtngrabbdngklawthieriykwaexaexlkhiw 165 inekhruxngsuepxrhxrent hxrenthkhxngfinaelndthukichephuxpxngknethann finaelndidprbepliynrabbmakmaykhxngexf 18 mithnghmwkaebbexchexmexs helmet mounted sights hnacxaesdngaebbihm aelaesnesxr hxrenth 63 laichxawuthocmtiphakhphundinxyangexciexm 154si ecsxw karphthnayngrwmthngkarichkhipnawuthxakassuxakasaebbexixexm 9 exks isdiwnedxraelaexixexm 120si 7 aexmaerm karphthnanimimulkhapraman 1 1 6 phnlanyuoraelawangaephnnganwacaesrcsininpiph s 2558 hlngcakphthnaekhruxngbincaxyupracakarcnthungpi 2568 khuewt kxngthphxakaskhuewtmiexf ex 18siaelaexf ex 18dicanwn 39 lainpiph s 2551 xakasyanehlanithuksngsuxlwnghnakxnkarekhabukxirkineduxnsinghakhmph s 2533 karsngerimkhuninwnthi 8 tulakhm ph s 2534 exf ex 18si dithukaethnthidwyex 4ekhyu skayhxwkh maelesiy kxngthphxakasmaelesiymiexf ex 18dicanwn 9 la kxngthphxakasaebngkarsngsuxrahwangexf ex 18 aelamiokhyn mik 29 sepn exf 18 khxngsepn kxngthphxakassepnidsngsuxxiexf 18excanwn 60 laaelaxiexf 18bicanwn 12 la E yxmacakkhawa Espana thiaeplwakhxngsepn txmachuxidthukepliynepnsi 15 aelasixi 15 odykxngthphxakassepn karsngerimkhunemuxwnthi 22 phvscikayn ph s 2528 pccubnekhruxngbinthnghmdthukphthnaepnexf 18ex bi iklekhiyngkbexf ex 18si di inph s 2548 sepnidrbexf ex 18excanwn 24 lathiekhyepnkhxngkxngthpheruxshrth odymithangeluxkephimxikhk hklaaerkthuksngineduxnthnwakhmph s 2548 kxnhnakarsngphwkmnthukddaeplngdwyekhruxngyntexf404 aelakarddaeplngthithangsepnepnphueriykrxng phwkmnepnswnekinswnaerkkhxngkxngthpheruxshrth hxrenthkhxngsepnthanganinthukphaphxakasaelathngklangwnklangkhun insngkhraminaetlafungbinthiaenwhnacamibthbathhlkkhxngtnexng karetimechuxephlingcathahnathiodyekhsi 130exchaelaobxing 707thithi switesxraelnd kxngthphxakasswitesxraelndidsuxaebbsi 26 laaelaaebbdi 8 la aebbdilahnungsuyesiyinkartk karsngerimkhuninwnthi 25 mkrakhm ph s 2539 inthaypiph s 2550 switesxraelndidkhxokhrngkarphthnaexf ex 18si di ephuxkhyayrayakarichngankhxngexf ex 18si di ineduxntulakhmph s 2551 kxngbinhxrenthkhxngswitmiethiywbin 50 000 ethiywbin praethsthixacichngan exf ex 18siaelaexf ex 18dithukphicarnaodykxngthpheruxfrngessinchwngpiph s 2523 sahrbkarnaipichnganbneruxbrrthukekhruxngbin aelaxikkhrnginpiph s 2533 sahrbichnganbneruxbrrthukekhruxngbinphlngnganniwekhliyr xxsetreliychilisatharnrthechkhhngkari filippinsopaelnd aelasingkhopr praeminhxrenthaetkimidsuxmn ithyidsngsuxhxrenthaebbsiaeladiaetdwypyhakarenginkhxngexechiyinplayph s 2533 thaihkarsngsuxthukykelik exf 18aexlsahrbkriskimidthukphlitinpiph s 2523 aelathukeluxkodykxngthphxakaskris aetthangrthbalkhxngkriskeluxkexf 16 ifthtingfxlkhxnaelamirac 2000 aethnaebbtang ex bi exf ex 18exepnaebbthinngediywaelaexf ex 18binnepnaebbthisxngthinng phunthisahrbhxngnkbinthimisxngthinngidprbepliyntaaehnngkhxngxupkrnaelaldechuxephlingphayinlngip 6 hxrenthsxngthinngmikhwamsamarthinkartxsuthiehmuxnedim aebbbinnichsahrbkarfukepnhlk si di exf ex 18siepnaebbthinngediywaelaexf ex 18diepnaebbsxngthinng aebbdisamarthnaipichfukhruxepnekhruxngbinocmtiinthuksphaphxakas aebbdithimisxngthinngmithinngsahrbnkbinphuchwythicakhwbkhumrabbxawuthtang aebbdinnichodynawikoythinshrth sahrbkarocmtiintxnklangkhun exf ex 18siaeladiepnphlcakkarphthnainpiph s 2530 thirwmthngkarphthnaerdar rabbkarbin aelakhwamsamarthinkarbrrthukkhipnathaebbihmxyangexixexm 120 aexmaermaelaexciexm 65 maewxrrik aelaexciexm 84 harphun karphthnayngrwmthngrbbdidtwkhxngmartinebekxraelaekhruxngpxngknkhlunrbkwn erdarphakhphundinthaihnkbinsamarthhaepahmayinsphaphthiyaklabakid nxkcakni aebbdi 60 lathukthaihmikhwamsamarthocmtitxnklangkhun singehlanikkhuxesnesxraebbexthars ATARS intaaehnngediywkbpun dwykareriminpiph s 2535 ekhruxngyntthiephimsmrrthnaaebbexf404 cixi 402 thaihmnmiaerngkhbkhngthisungsudephimkhunxik 10 cakekhruxngyntpktikhxnghxrenth tngaetpiph s 2536 elesxrharayaaebbexexexs 38ex inthhxwkhidthukephimekhaipthaihmnsamarthhaepaexngid elesxrdngklawthaihhxrenthmikhwamsamarthinkarocmtiepahmaythimielesxrcakxakasyanlaxunepnphuchiepa karsrangexf ex 18sisinsudlnginpiph s 2542 inpiph s 2543 exf ex 18dilasudthaythuksngihkbnawikoythinshrth xi exf suepxrhxrenth yuexsexs aehrri exs thruaemn siwiexn 75 exf ex 18xiaebbthinngediywaelaexf ex 18exf suepxrhxrenthaebbsxngthinngidichchuxaelakarxxkaebbcakexf ex 18 aetodyrwmaelwkthukxxkaebbihm suepxrhxrenthmiokhrngsrangihm 25 swnhnakhxngekhruxngyntthiihykhun ekhruxngyntcixi exf414 thithrngphlngkwa aelarabbkarbinthiyxdeyiym xakasyaninpccubnkalngxyuinkarphlitaelacathuksngmxbihkb 22 fungbin epnexf ex 18exfsxngthinngsahrbsngkhramxielkhthrxnikhsungmncamaaethnthikhxngkxngthpherux aebbxun khxngshrth exf 18 xar runniepnrunesnxsahrbkarsxdaenm mnmithngesnesxrthiekhamaaethnpunkhnad 20 m m tnaebbsxnglaaerkthakarbinineduxnsinghakhmph s 2527 xyangirktamaebbdngklawkimthukphlitxarexf 18di runniepnrunsxngthinngsahrbsxdaenmthithukesnxihkbkxngnawikoythinshrth inchwngklangthungplaypiph s 2523 mnmierdarphiess rabbthukykelikhlngcakkhadngbpramaninpiph s 2531 khwamsamarthnithuknaipichkbexf ex 18di xarsi inewlatxmathiexf 18ex runkhxngexf ex 18exaebbsxngthinngsahrbkarfuk txmathukepliynchuxepnexf ex 18biexf 18 exchexxarwi epnekhruxngbinthinngediywsahrbnasaaebbsahrbsngxxk exf 18aexl runniepnexf ex 18 hxrenthkhnadebathitngthanbinbnbk mnthukxxkaebbepnekhruxngbinrbchnyxdaebbthinngediywaelaxakasyanocmtiphakhphundin edimthimnthukprakxbodyihepnrunsngxxkkhxngexf ex 18 hxrenth exf 18aexl mikhnadebakwaenuxngmacakkarnaexaxupkrnkarlngcxdbneruxbrrthukekhruxngbinxxk thungkrannlukkhakeluxkthicasuxhxrenthaebbthrrmdamakkwaaelaexf 18aexlkimekhyekhasukarphlit ex exf ex 18ex bi ex exf ex 18ex epnrunhnungthinngthisrangihkbkxngthphxakasxxsetreliy ex exf ex 18bi epnrunfukthimisxngthinngthisrangihkbkxngthphxakasshrth exf ex 18ex epnrundngedimkhxngbristh mnthukprakxbkhuninxxsetreliyodybristhaexorsepsethkhonolyitngaetpiph s 2528 cnthungph s 2533 dwyxupkrnthiphlitodyaemkhdxnenll dklas khwamaetktangrahwang ex exf ex 18ex biaelaexf ex 18ex bikhxngshrth kkhuxkhxngxxsetreliynnimmithiyudkbekhruxngsngbneruxbrrthukekhruxngbin mnthukaethnthidwyxupkrnsahrbphakhphundinaethn hxrenthkhxngxxsetreliyidekhaokhrngkarphthnamakmay okhrngkarnieriykwa hkh Hornet Upgrade okhrngkarnikhrngaerkidphthnaexf ex 81sikhxngxxsetreliy okhrngkarphthnakhrngthisxngaelapccubnidphthnarabbkarbinkhxngthngkxngbinsiexf 18ex epnrunhnungthinngthiphlitihkbkxngthphxakaskhxngaekhnada kxngthphkhxngaekhnadaeriykmnwasiexf 188ex hxrenth siexf 18bi epnrunsxngthinngsahrbkartxsuaelakarfukthisrangihkbkxngthphaekhnada thangkarkxngthphaekhnadaeriykmnwasiexf 188bi hxrenthexf ex 18sikhxngkxngthphxakasswiskalngnaekhruxngkhunxiexf 18 hxrenthxiexf 18ex epnrunhnungthinngkhxngkxngthphxakassepn thangkxngthphxakassepneriykmnwasi 15 xiexf 18bi epnrunsxngthinngsahrbkarfukkhxngkxngthphxakassepn kxngthphxakassepneriykmnwasixi 15ekhexexf 18 hxrenthekhexexf 18si epnrunhnungthinngkhxngkxngthphxakaskhuewt ekhexexf 18di epnrunsxngthinngsahrbkarfukkhxngkxngthphxakaskhuewtexf 18si di hxrenthkxngthphxakasfinaelndichexf ex 18si di hxrenth hxrenthaebbdisxnglaaerkthukphlitodyaemkhdxnenll dklas exf 18siaebbthinngediyw 57 lathukprakxbodybrithphaethiyinfinaelndexf 18si di hxrenthswitesxraelndichexf 18si di exf 18 khxngswisedimthiimmikhwamsamarthinkarocmtiphakhphundincnkrathngmikarephimhardaewrihmekhaippraethsphuichngansinaenginaesdngpraethsphuichexf ex 18 xxsetreliykxngthphxakasxxsetreliymiexf ex 18excanwn 55 laaelaexf ex 18bicanwn 16 lainpiph s 2551 finaelndkxngthphxakasfinaelndmiexf 18sicanwn 55 laaelaexf 18dicanwn 7 laxyuinpracakaremuxph s 2551 khuewtkxngthphxakaskhuewtmiexf ex 18sicanwn 28 laaelaexf ex 18dicanwn 7 lainpracakaremuxpiph s 2551 maelesiykxngthphxakasmaelesiymiexf ex 18dicanwn 8 lainpracakaremuxph s 2551 sepnkxngthphxakassepn switesxraelndkxngthphxakasswismiexf ex 18sicanwn 26 laaelaexf ex 18dicanwn 7 lainpracakaremuxph s 2551 shrthkxngthpheruxshrth miexf ex 18ex bi si dicanwn 409 lainpracakaremuxpiph s 2551 2562 kxngnawikoythinshrth miexf ex 18ex bi si dicanwn 238 lainpracakaremuxpiph s 2551 nasaraylaexiyd exf 18 hxrenthphusrang bristh aemkhdxnenll dklas aela nxrthrxp pccubnxyuinkarphlitkhxngobxing shrthxemrika praephth ectkhbilkhrxngkhwamepncawxakas thinngediyw pracaeruxbrrthukxakasyan ekhruxngynt ethxrobaefn eyenxrl xielkhtrikh exf 404 cixi 402 ihaerngkhbekhruxngla 11 000 pxnd aela 17 750 pxnd emuxsndapthay 2 ekhruxng kangpik 11 43 emtr khwamyaw 17 1 emtr khwamsung 4 7 emtr phunthipik 37 16 tarangemtr khwamerwsungsud 1 8 mkh thirayasung 40 000 fut rsmithakarrb 770 kiolemtr ephdanbinrb 50 000 fut phisybin kwa 2 017 kiolemtr nahnkrwmpkti 15 230 kiolkrm nahnkwingkhunsungsud 19 960 kiolkrm xawuth punihyxakas exm 61 khnad 20 mm 6 laklxng 1 krabxk phrxmkrasun 540 nd xawuthplxyxakassuxakas exixexm 7 exf saeporw thiitpikaelalatw khipnawuthxakassuxakas exixexm 9 isdiwnedxr thiplaypik khipnawuthxakassuphun exciexm 65 maewxrrik exciexm 154 xawuthtxtaneruxrb exciexm 84 harphun samarthtidtngxawuthidthung 9 taaehnng khux playpik 2 aehng itpik 4 aehng aela itlatw 3 aehng rwmepnnahnk 6 215 kiolkrmxangxingwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb exf 18 hxrenth Jenkins 2000 pp 186 187 F A 18 Hornet strike fighter 2014 01 11 thi ewyaebkaemchchin U S Navy Retrieved 12 December 2008 F A 18 Hornet Federation of American Scientists subkhnemux 2008 07 04 F A18 E F Super Hornet Leading Naval Aviation into the 21st Century 2020 04 24 thi ewyaebkaemchchin U S Navy 28 February 2006 Retrieved 4 July 2008 Kelly Orr Hornet the Inside Story of the F A 18 Novato California Presido Press 1990 ISBN 0 89141 344 8 Jenkins 2000 pp 19 21 U S Navy khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2014 12 17 subkhnemux 2008 07 04 Jenkins 2000 pp 22 26 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2009 02 20 subkhnemux 2009 02 25 Jenkins 2000 pp 26 29 F A 18 Hornet Milestones 2011 07 14 thi ewyaebkaemchchin Boeing accessed 2007 03 17 Jenkins 2000 p 29 Jenkins 2000 Miller David The Illustrated Directory of Modern Weapons St Paul Minnesota MBI Publishing Company 2002 ISBN 0 7603 1346 6 Jenkins 2000 p 72 1 Crick Darren khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2006 10 18 subkhnemux 31 December 2006 Nelson Brendan 2007 02 01 Media Release Defence Ministers amp Parliamentary secretary khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2008 07 30 subkhnemux 2008 07 04 Nelson Brendan 2007 03 06 Media Release Defence Ministers amp Parliamentary secretary khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2008 03 05 subkhnemux 2008 07 04 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2011 06 05 subkhnemux 2009 03 01 Holmes Tony 2006 RAAF Hornets at War Australian Aviation Canberra Phantom Media January February 2006 No 224 38 ISSN 0813 0876 Senior Tim F A 18 Hornet The AirForces Monthly book of AirForces Monthly 2003 ISBN 0 946219 69 9 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2009 02 13 subkhnemux 2009 03 01 Helsingin Sanomat Kuwait Air Force 2016 03 03 thi ewyaebkaemchchin milaviapress com Boeing 1997 09 09 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2007 09 30 subkhnemux 2008 07 04 http www faqs org abstracts Business international Mix and match Russia and US split order for combat aircraft html khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2008 10 19 subkhnemux 2009 03 04 Tillman Barrett MiG Master Story of the F 8 Crusader second edition Annapolis Maryland Naval Institute Press 1990 ISBN 0 87021 585 X Donald David Carrier Aviation Air Power Directory London AIRtime Publishing Inc 2001 p 122 ISBN 1 880588 43 9 Philippine Pilots Complete F A 18 HORNET Flight Evaluation McDonnell Douglas 11 December 1996 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2009 02 21 subkhnemux 2009 03 04 Jenkins 2000 pp 64 66 fa18hornet wiki Jenkins 2000 pp 66 70 Donald David Boeing F A 18 Hornet Warplanes of the Fleet AIRtime Publishing Inc 2004 ISBN 1 880588 81 1 Jenkins 2000 pp 61 62 156 Jenkins 2000 pp 49 52 Jenkins 2000 pp 100 101 Karivalo Perttu Tomcat vs Hornet An Air Forces Monthly Special p 68 Key Publishing Ltd 2003 Nicholls Mark Tomcat vs Hornet An Air Forces Monthly Special p 78 Key Publishing Ltd 2003 Directory World Air Forces Flight International 11 17 November 2008 xphiwtn okhwinthrannth xakasyan1979chbbekhruxngbin exwiexchn xxbesirfewxr krungethph 2522