อัครมหาเสนาบดีพญาทะละ (พม่า: အဂ္ဂမဟာသေနာပတိ ဗညားဒလ, เสียงอ่านภาษาพม่า: [ʔɛʔɡa̰ məhà θènàpətḭ bəɲá dəla̰]; บางครั้งเรียก พญาทะละ , 1518 – 1573) รัฐบุรุษ,นายพลและนักปราชญ์ชาวพม่าในระหว่างรัชสมัย พระเจ้าบุเรงนอง แห่ง ราชวงศ์ตองอู เขาเป็นที่ปรึกษาและนายพลที่พระเจ้าบุเรงนองไว้วางพระราชหฤทัยมากที่สุด และเป็นกุญแจสำคัญในการขยายและปกป้องดินแดนของ อาณาจักรตองอู ระหว่างคริสต์ทศวรรษ 1550 กระทั่งถึงแก่อสัญกรรมใน ค.ศ. 1573 รวมถึงเป็นแม่กองบูรณะ เมืองหงสาวดี ขึ้นมาใหม่ระหว่าง ค.ศ. 1565 ถึง 1568 นอกจากนี้เขายังเป็นที่รู้จักจากการริเริ่มแปลพงศาวดารมอญเรื่อง ราชาธิราช จากภาษามอญเป็นภาษาพม่าเพื่อให้คนพม่าอ่านเข้าใจได้ง่ายขึ้น พญาทะละถึงแก่อสัญกรรมระหว่างถูกเนรเทศที่ กำแพงเพชร ภายหลังจากความพ่ายแพ้ในการพยายามพิชิต อาณาจักรล้านช้าง อีกครั้ง
อัครมหาเสนาบดี พญาทะละ အဂ္ဂမဟာသေနာပတိ ဗညားဒလ | |
---|---|
หัวหน้ารัฐมนตรี-นายพล | |
ดำรงตำแหน่ง 1559–1573 | |
กษัตริย์ | พระเจ้าบุเรงนอง |
ก่อนหน้า | |
ถัดไป | |
รัฐมนตรี | |
ดำรงตำแหน่ง 1555–1559 | |
ข้อมูลส่วนบุคคล | |
เกิด | ค.ศ. 1518 อาณาจักรหงสาวดี |
เสียชีวิต | ป. กันยายน ค.ศ. 1573 (54–55 ปี) กำแพงเพชร, สยาม, จักรวรรดิตองอู |
วิชาชีพ | เจ้าหน้าที่ทหาร, นักวิชาการ |
ยศที่ได้รับการแต่งตั้ง | |
รับใช้ | ราชวงศ์ตองอู |
สังกัด | กองทัพอาณาจักรพม่า |
ประจำการ | คริสตทศวรรษ 1540–1573 |
ยศ | นายพล (1559–1573) ผู้บัญชาการ (1555–1559) |
หน่วย | กลุ่มทหารของพระเจ้านันทบุเรง (1557–1570) |
สงคราม/การสู้รบ | อังวะ (1554–55) รัฐชาน (1557) ล้านนา (1558) มณีปุระ (1560) สยาม (1563–64) ล้านช้าง (1565) สยาม (1568–69) ล้านช้าง (1569–70) ล้านช้าง (1572–73) |
อ้างอิง
- Phayre 1967: 114–115
- Harvey 1925: 178
- Aung-Thwin 2005: 133–134
- Aung-Thwin and Aung-Thwin 2012: 137
- Maha Yazawin Vol. 3 2006: 34–35
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
xkhrmhaesnabdiphyathala phma အဂ ဂမဟ သ န ပတ ဗည ဒလ esiyngxanphasaphma ʔɛʔɡa meha 8enapetḭ beɲa dela bangkhrngeriyk phyathala 1518 1573 rthburus nayphlaelankprachychawphmainrahwangrchsmy phraecabuerngnxng aehng rachwngstxngxu ekhaepnthipruksaaelanayphlthiphraecabuerngnxngiwwangphrarachhvthymakthisud aelaepnkuyaecsakhyinkarkhyayaelapkpxngdinaednkhxng xanackrtxngxu rahwangkhristthswrrs 1550 krathngthungaekxsykrrmin kh s 1573 rwmthungepnaemkxngburna emuxnghngsawdi khunmaihmrahwang kh s 1565 thung 1568 nxkcakniekhayngepnthiruckcakkarrierimaeplphngsawdarmxyeruxng rachathirach cakphasamxyepnphasaphmaephuxihkhnphmaxanekhaicidngaykhun phyathalathungaekxsykrrmrahwangthukenrethsthi kaaephngephchr phayhlngcakkhwamphayaephinkarphyayamphichit xanackrlanchang xikkhrngxkhrmhaesnabdiphyathala အဂ ဂမဟ သ န ပတ ဗည ဒလhwhnarthmntri nayphldarngtaaehnng 1559 1573kstriyphraecabuerngnxngkxnhnathdiprthmntridarngtaaehnng 1555 1559khxmulswnbukhkhlekidkh s 1518 xanackrhngsawdiesiychiwitp knyayn kh s 1573 54 55 pi kaaephngephchr syam ckrwrrditxngxuwichachiphecahnathithhar nkwichakarysthiidrbkaraetngtngrbichrachwngstxngxusngkdkxngthphxanackrphmapracakarkhristthswrrs 1540 1573ysnayphl 1559 1573 phubychakar 1555 1559 hnwyklumthharkhxngphraecannthbuerng 1557 1570 sngkhram karsurbxngwa 1554 55 rthchan 1557 lanna 1558 mnipura 1560 syam 1563 64 lanchang 1565 syam 1568 69 lanchang 1569 70 lanchang 1572 73 bthkhwamnimixksrphma hakxupkrnkhxngkhunimsamarthernedxrxksrniid khunxacehnekhruxnghmaykhatham xksrphiess klxng hruxsylksnxun aethnthixksrphmaxangxingPhayre 1967 114 115 Harvey 1925 178 Aung Thwin 2005 133 134 Aung Thwin and Aung Thwin 2012 137 Maha Yazawin Vol 3 2006 34 35