ภาษาปาทาน (ฮินดูสตานี: Paṭhānī) หรือ ภาษาปัชโต (ปาทาน: پښتو, ออกเสียง: [pəʂˈto, pʊxˈto, pəʃˈto, pəçˈto]) เป็นในตระกูลภาษาอินโด-ยูโรเปียน ในวรรณกรรมเปอร์เซียรู้จักกันในชื่อ ภาษาอัฟกัน (افغانی, Afghāni)
ภาษาปาทาน | |
---|---|
پښتو | |
คำว่า ปาทาน (ปัชโต) เขียนด้วย | |
ออกเสียง | [pəʂˈto, pʊxˈto, pəʃˈto, pəçˈto] |
ประเทศที่มีการพูด | อัฟกานิสถาน, ปากีสถาน |
ชาติพันธุ์ | ชาวปาทาน |
จำนวนผู้พูด | 40–60 ล้านคน (ไม่พบวันที่) |
ตระกูลภาษา | อินโด-ยูโรเปียน
|
รูปแบบมาตรฐาน | |
ภาษาถิ่น | |
ระบบการเขียน | อักษรอาหรับ () |
สถานภาพทางการ | |
ภาษาทางการ | อัฟกานิสถาน |
ภาษาชนกลุ่มน้อยที่รับรองใน | ปากีสถาน |
รหัสภาษา | |
ISO 639-1 | ps |
ISO 639-2 | pus |
ISO 639-3 | pus – – Pashto, Pushto รหัสเอกเทศ: pst – ปาทานถิ่นกลางpbu – ปาทานถิ่นเหนือpbt – ปาทานถิ่นใต้wne – Wanetsi |
58-ABD-a | |
พื้นที่ประเทศอัฟกานิสถานและปากีสถานที่ใช้ภาษาปาทาน: เป็นภาษาหลัก เป็นภาษารอง | |
ชาวปาทานพูดภาษานี้เป็นภาษาแม่ โดยเป็นหนึ่งในสองภาษาทางการของประเทศอัฟกานิสถาน และเป็นภาษาที่มีผู้พูดมากเป็นอันดับ 2 ของประเทศปากีสถาน โดยเฉพาะในแคว้นแคบาร์ปัคตูนควาและอำเภอทางเหนือของแคว้นบาโลชิสถาน และยังเป็นภาษาหลักของทั่วโลก มีจำนวนผู้พูดภาษาปาทานอย่างน้อย 40 ล้านคน ถึงแม้ว่าบางส่วนประมาณการว่าจำนวนนี้อาจสูงถึง 60 ล้านคน ภาษาปาทานยังเป็น "หนึ่งในเครื่องหมายเอกลักษณ์หลักทางชาติพันธุ์" ของชาวปาทาน
ไวยากรณ์
ภาษาปาทานเรียงประโยคแบบประธาน-กรรม-กริยา คำคุณศัพท์มาก่อนคำนาม นามและคำคุณศัพท์ผันตามเพศ (ชาย/หญิง) จำนวน (เอกพจน์/พหูพจน์) และการก (กรรมตรง/กรรมรอง) การกกรรมตรงใช้กับประธาน และกรรมที่ถูกกระทำโดยตรงในปัจจุบัน การกกรรมรองมักใช้ตามหลังบุพบทและใชในอดีตสำหรับประธานของสกรรมกิริยา ไม่มีคำนำหน้านามที่ชี้เฉพาะ แต่แทนที่ด้วยคำว่า นี่/นั่น ระบบของคำกริยาซับซ้อนมาก มีกาลต่าง ๆ มากมาย ได้แก่ ปัจจุบันกาลธรรมดา มีเงื่อนไขหรือสมมติ อดีตกาลธรรมดา อดีตกาลกำลังกระทำ ปัจจุบันกาลสมบูรณ์ ภาษาปาทานเป็นภาษาประเภทสัมพันธการก
ภาษาปาทานเป็นภาษาตระกูลอินโด-ยูโรเปียน คำศัพท์ส่วนใหญ่จึงมีกำเนิดเกี่ยวข้องกับภาษาใกล้เคียง หลังจากศาสนาอิสลามเข้ามาสู่อัฟกานิสถาน ทำให้ภาษาปาทานได้รับอิทธิพลรวมทั้งคำยืมจากภาษาอาหรับและภาษาเปอร์เซีย
หลังจากเปลี่ยนมานับถือศาสนาอิสลาม ภาษาปาทานเขียนด้วยอักษรเปอร์เซีย-อาหรับ ในปัจจุบัน โดยเฉพาะในอินเทอร์เน็ต มีการใช้อักษรละตินเขียนภาษาปาทานมากขึ้น ภาษาปาทานมีอักษรหลายตัวที่ไม่มีในภาษาเปอร์เซีย เช่นเสียงม้วนลิ้นของ t, d, r, n จะใช้อักษรอาหรับรวมกับพันดัก (panḍak) คือวงกลมเล็ก ๆ อยู่ข้างใต้ ټ ډ ړ และ ڼ และยังมีอักษร ge และ xin ซึ่งใช้อักษรอาหรับเติมจุดทั้งข้างบนและข้างล่าง ږ และ ښ
ระบบการเขียน
ภาษาปาทานใช้ ซึ่งเป็นหนึ่งในชุดตัวอักษรเปอร์เซีย-อาหรับหรือชุดตัวอักษรอาหรับดัดแปลง ในคริสต์ศตวรรษที่ 16 ได้เพิ่มตัวอักษรใหม่ 13 ตัวในอักษรปาทาน ตัวอักษรได้รับการแก้ไขเพิ่มเติมในช่วงหลายปีที่ผ่านมา
อักษรปาทานมีพยัญชนะ 45 ถึง 46 ตัว และเครื่องหมายเสริมสัทอักษร 4 เครื่องหมาย นอกจากนี้ยังมีการเขียนภาษาปาทานโดยใช้อักษรละตินด้วย โดยแสดงการเน้นพยางค์ด้วยเครื่องหมายเสริมสัทอักษรเหนือสระ: ә́, á, ā́, ú, ó, í และ é ตารางข้างล่าง (อ่านจากซ้ายไปขวา) แบ่งเป็นตัวอักษรรูปเดี่ยว เทียบเคียงกับอักษรละตินและสัทอักษรสากล:
ا ā /ɑ, a/ | ب b /b/ | پ p /p/ | ت t /t/ | ټ ṭ /ʈ/ | ث (s) /s/ | ج ǧ /d͡ʒ/ | ځ g, dz /d͡z/ | چ č /t͡ʃ/ | څ c, ts /t͡s/ | ح (h) /h/ | خ x /x/ |
د d /d/ | ډ ḍ /ɖ/ | ﺫ (z) /z/ | ﺭ r /r/ | ړ ṛ /ɺ,ɻ, ɽ/ | ﺯ z /z/ | ژ ž /ʒ/ | ږ ǵ (หรือ ẓ̌) /ʐ, ʝ, ɡ, ʒ/ | س s /s/ | ش š /ʃ/ | ښ x̌ (หรือ ṣ̌) /ʂ, ç, x, ʃ/ | |
ص (s) /s/ | ض (z) /z/ | ط (t) /t/ | ظ (z) /z/ | ع (ā) /ɑ/ | غ ğ /ɣ/ | ف f /f/ | ق q /q/ | ک k /k/ | ګ ģ /ɡ/ | ل l /l/ | |
م m /m/ | ن n /n/ | ڼ ṇ /ɳ/ | ں ̃ , ń /◌̃/ | و w, u, o /w, u, o/ | ه h, a /h, a/ | ۀ ə /ə/ | ي y, i /j, i/ | ې e /e/ | ی ay, y /ai, j/ | ۍ əi /əi/ | ئ əi, y /əi, j/ |
อ้างอิง
- – Chapter 1 The State, Article 16 (Languages) and Article 20 (Anthem)
- Concise Encyclopedia of Languages of the World. Elsevier. 6 April 2010. pp. 845–. ISBN .
- India. Office of the Registrar General (1961). Census of India, 1961: Gujarat. Manager of Publications. pp. 142, 166, 177.
- John Leyden, Esq. M.D.; William Erskine, Esq., บ.ก. (1921). . . . p. 5. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 14 November 2012. สืบค้นเมื่อ 10 January 2012.
To the south is Afghanistān. There are ten or eleven different languages spoken in Kābul: Arabic, Persian, Tūrki, Moghuli, Afghani, Pashāi, Parāchi, Geberi, Bereki, Dari and Lamghāni.
- . 2004. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-04-06. สืบค้นเมื่อ 13 June 2012.
From among the languages of Pashto, Dari, Uzbeki, Turkmani, Baluchi, Pashai, Nuristani, Pamiri (alsana), Arab and other languages spoken in the country, Pashto and Dari are the official languages of the state.
- Banting, Erinn (2003). Afghanistan: The land. Crabtree Publishing Company. p. 4. ISBN . สืบค้นเมื่อ 22 August 2010.
- Population by Mother Tongue 2014-10-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, Population Census – ,
- Pashto (2005). (บ.ก.). (2 ed.). Elsevier. ISBN . (40 million)
- Penzl, Herbert; Ismail Sloan (2009). A Grammar of Pashto a Descriptive Study of the Dialect of Kandahar, Afghanistan. Ishi Press International. p. 210. ISBN .
Estimates of the number of Pashto speakers range from 40 million to 60 million...
- Hakala, Walter (2011-12-09). Language Policy and Language Conflict in Afghanistan and Its Neighbors: The Changing Politics of Language Choice (ภาษาอังกฤษ). Brill. p. 55. ISBN .
As is well known, the Pashtun people place a great deal of pride upon their language as an identifier of their distinct ethnic and historical identity. While it is clear that not all those who self-identify as ethnically Pashtun themselves use Pashto as their primary language, language does seem to be one of the primary markers of ethnic identity in contemporary Afghanistan.
- Hladczuk, John (1992). International Handbook of Reading Education. Greenwood Publishing Group. p. 148. ISBN .
- Ullah, Noor (2011). Pashto Grammar. AuthorHouse. p. 5. ISBN .
- (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-06-19. สืบค้นเมื่อ 2012-02-04.
{{}}
: CS1 maint: archived copy as title () - . nga.mil. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-02-13.
บรรณานุกรม
- Schmidt, Rüdiger, บ.ก. (1989). Compendium Linguarum Iranicarum. Wiesbaden: Reichert. ISBN .
- (1926) Report on a Linguistic Mission to Afghanistan. , Serie C I-2. Oslo. ISBN
- Daniel G. Hallberg (1992) Pashto, Waneci, Ormuri (Sociolinguistic Survey of Northern Pakistan, 4). National Institute of Pakistani Studies, 176 pp. ISBN .
- A Grammar of Pashto: A Descriptive Study of the Dialect of Kandahar, Afghanistan, ISBN
- A Reader of Pashto, ISBN
อ่านเพิ่ม
- Morgenstierne, Georg. "The Place of Pashto among the Iranic Languages and the Problem of the Constitution of Pashtun Linguistic and Ethnic Unity." Paṣto Quarterly 1.4 (1978): 43-55.
แหล่งข้อมูลอื่น
- Pashto Dictionary with Phonetic Keyboard & Auto-Suggestion
- Pashto Phonetic Keyboard
- Pashto Language & Identity Formation in Pakistan
- . A Dictionary of the Puk'hto, Pus'hto, or Language of the Afghans. Second edition, with considerable additions. London: Williams and Norgate, 1867.
- D. N. MacKenzie, "A Standard Pashto" 2021-03-01 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, Khyber.org
- Freeware Online Pashto Dictionaries
- A Pashto Word List
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
phasapathan hindustani Paṭhani hrux phasapchot pathan پښتو xxkesiyng peʂˈto pʊxˈto peʃˈto pecˈto epnintrakulphasaxinod yuorepiyn inwrrnkrrmepxresiyruckkninchux phasaxfkn افغانی Afghani phasapathanپښتوkhawa pathan pchot ekhiyndwyxxkesiyng peʂˈto pʊxˈto peʃˈto pecˈto praethsthimikarphudxfkanisthan pakisthanchatiphnthuchawpathancanwnphuphud40 60 lankhn imphbwnthi trakulphasaxinod yuorepiyn xinod xiereniynxihranphasapathanrupaebbmatrthanphasathinrabbkarekhiynxksrxahrb sthanphaphthangkarphasathangkarxfkanisthanphasachnklumnxythirbrxngin pakisthanbnthitysthanpathan ekhwttarhsphasaISO 639 1psISO 639 2pusISO 639 3pus Pashto Pushto rhsexkeths a href https iso639 3 sil org code pst class extiw title iso639 3 pst pst a pathanthinklang a href https iso639 3 sil org code pbu class extiw title iso639 3 pbu pbu a pathanthinehnux a href https iso639 3 sil org code pbt class extiw title iso639 3 pbt pbt a pathanthinit a href https iso639 3 sil org code wne class extiw title iso639 3 wne wne a Wanetsi58 ABD aphunthipraethsxfkanisthanaelapakisthanthiichphasapathan epnphasahlk epnphasarxngbthkhwamnimisylksnsthxksrsakl hakrabbkhxngkhunimrxngrbkaraesdngphlthithuktxng khunxacehnprsni klxng hruxsylksnxyangxunaethnthixkkhrayuniokhd chawpathanphudphasaniepnphasaaem odyepnhnunginsxngphasathangkarkhxngpraethsxfkanisthan aelaepnphasathimiphuphudmakepnxndb 2 khxngpraethspakisthan odyechphaainaekhwnaekhbarpkhtunkhwaaelaxaephxthangehnuxkhxngaekhwnbaolchisthan aelayngepnphasahlkkhxngthwolk micanwnphuphudphasapathanxyangnxy 40 lankhn thungaemwabangswnpramankarwacanwnnixacsungthung 60 lankhn phasapathanyngepn hnunginekhruxnghmayexklksnhlkthangchatiphnthu khxngchawpathaniwyakrnphasapathaneriyngpraoykhaebbprathan krrm kriya khakhunsphthmakxnkhanam namaelakhakhunsphthphntamephs chay hying canwn exkphcn phhuphcn aelakark krrmtrng krrmrxng karkkrrmtrngichkbprathan aelakrrmthithukkrathaodytrnginpccubn karkkrrmrxngmkichtamhlngbuphbthaelaichinxditsahrbprathankhxngskrrmkiriya immikhanahnanamthichiechphaa aetaethnthidwykhawa ni nn rabbkhxngkhakriyasbsxnmak mikaltang makmay idaek pccubnkalthrrmda mienguxnikhhruxsmmti xditkalthrrmda xditkalkalngkratha pccubnkalsmburn phasapathanepnphasapraephthsmphnthkark phasapathanepnphasatrakulxinod yuorepiyn khasphthswnihycungmikaenidekiywkhxngkbphasaiklekhiyng hlngcaksasnaxislamekhamasuxfkanisthan thaihphasapathanidrbxiththiphlrwmthngkhayumcakphasaxahrbaelaphasaepxresiy hlngcakepliynmanbthuxsasnaxislam phasapathanekhiyndwyxksrepxresiy xahrb inpccubn odyechphaainxinethxrent mikarichxksrlatinekhiynphasapathanmakkhun phasapathanmixksrhlaytwthiimmiinphasaepxresiy echnesiyngmwnlinkhxng t d r n caichxksrxahrbrwmkbphndk panḍak khuxwngklmelk xyukhangit ټ ډ ړ aela ڼ aelayngmixksr ge aela xin sungichxksrxahrbetimcudthngkhangbnaelakhanglang ږ aela ښrabbkarekhiynphasapathanich sungepnhnunginchudtwxksrepxresiy xahrbhruxchudtwxksrxahrbddaeplng inkhriststwrrsthi 16 idephimtwxksrihm 13 twinxksrpathan twxksridrbkaraekikhephimetiminchwnghlaypithiphanma xksrpathanmiphyychna 45 thung 46 tw aelaekhruxnghmayesrimsthxksr 4 ekhruxnghmay nxkcakniyngmikarekhiynphasapathanodyichxksrlatindwy odyaesdngkarennphyangkhdwyekhruxnghmayesrimsthxksrehnuxsra ә a a u o i aela e tarangkhanglang xancaksayipkhwa aebngepntwxksrrupediyw ethiybekhiyngkbxksrlatinaelasthxksrsakl ا a ɑ a ب b b پ p p ت t t ټ ṭ ʈ ث s s ج ǧ d ʒ ځ g dz d z چ c t ʃ څ c ts t s ح h h خ x x د d d ډ ḍ ɖ ﺫ z z ﺭ r r ړ ṛ ɺ ɻ ɽ ﺯ z z ژ z ʒ ږ ǵ hrux ẓ ʐ ʝ ɡ ʒ س s s ش s ʃ ښ x hrux ṣ ʂ c x ʃ ص s s ض z z ط t t ظ z z ع a ɑ غ g ɣ ف f f ق q q ک k k ګ g ɡ ل l l م m m ن n n ڼ ṇ ɳ ں n و w u o w u o ه h a h a ۀ e e ي y i j i ې e e ی ay y ai j ۍ ei ei ئ ei y ei j xangxing Chapter 1 The State Article 16 Languages and Article 20 Anthem Concise Encyclopedia of Languages of the World Elsevier 6 April 2010 pp 845 ISBN 978 0 08 087775 4 India Office of the Registrar General 1961 Census of India 1961 Gujarat Manager of Publications pp 142 166 177 John Leyden Esq M D William Erskine Esq b k 1921 p 5 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 14 November 2012 subkhnemux 10 January 2012 To the south is Afghanistan There are ten or eleven different languages spoken in Kabul Arabic Persian Turki Moghuli Afghani Pashai Parachi Geberi Bereki Dari and Lamghani 2004 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2018 04 06 subkhnemux 13 June 2012 From among the languages of Pashto Dari Uzbeki Turkmani Baluchi Pashai Nuristani Pamiri alsana Arab and other languages spoken in the country Pashto and Dari are the official languages of the state Banting Erinn 2003 Afghanistan The land Crabtree Publishing Company p 4 ISBN 0 7787 9335 4 subkhnemux 22 August 2010 Population by Mother Tongue 2014 10 10 thi ewyaebkaemchchin Population Census Pashto 2005 b k 2 ed Elsevier ISBN 0 08 044299 4 40 million Penzl Herbert Ismail Sloan 2009 A Grammar of Pashto a Descriptive Study of the Dialect of Kandahar Afghanistan Ishi Press International p 210 ISBN 978 0 923891 72 5 Estimates of the number of Pashto speakers range from 40 million to 60 million Hakala Walter 2011 12 09 Language Policy and Language Conflict in Afghanistan and Its Neighbors The Changing Politics of Language Choice phasaxngkvs Brill p 55 ISBN 978 90 04 21765 2 As is well known the Pashtun people place a great deal of pride upon their language as an identifier of their distinct ethnic and historical identity While it is clear that not all those who self identify as ethnically Pashtun themselves use Pashto as their primary language language does seem to be one of the primary markers of ethnic identity in contemporary Afghanistan Hladczuk John 1992 International Handbook of Reading Education Greenwood Publishing Group p 148 ISBN 9780313262531 Ullah Noor 2011 Pashto Grammar AuthorHouse p 5 ISBN 978 1 4567 8007 4 PDF khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2012 06 19 subkhnemux 2012 02 04 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite web title aemaebb Cite web cite web a CS1 maint archived copy as title lingk nga mil khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2013 02 13 brrnanukrmSchmidt Rudiger b k 1989 Compendium Linguarum Iranicarum Wiesbaden Reichert ISBN 3 88226 413 6 1926 Report on a Linguistic Mission to Afghanistan Serie C I 2 Oslo ISBN 0 923891 09 9 Daniel G Hallberg 1992 Pashto Waneci Ormuri Sociolinguistic Survey of Northern Pakistan 4 National Institute of Pakistani Studies 176 pp ISBN 969 8023 14 3 A Grammar of Pashto A Descriptive Study of the Dialect of Kandahar Afghanistan ISBN 0 923891 72 2 A Reader of Pashto ISBN 0 923891 71 4xanephimMorgenstierne Georg The Place of Pashto among the Iranic Languages and the Problem of the Constitution of Pashtun Linguistic and Ethnic Unity Paṣto Quarterly 1 4 1978 43 55 aehlngkhxmulxunwikiphiediy saranukrmesri inphasaphchot wikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb phasapathan wikiphcnanukrm mikhwamhmaykhxngkhawa phasapathan wikithxngethiyw mihnngsuxrwmkhasahrb Pashto Pashto Dictionary with Phonetic Keyboard amp Auto Suggestion Pashto Phonetic Keyboard Pashto Language amp Identity Formation in Pakistan A Dictionary of the Puk hto Pus hto or Language of the Afghans Second edition with considerable additions London Williams and Norgate 1867 D N MacKenzie A Standard Pashto 2021 03 01 thi ewyaebkaemchchin Khyber org Freeware Online Pashto Dictionaries A Pashto Word List