Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
| ขนุน | |
|---|---|
 | |
| ผลของขนุน | |
| การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
| อาณาจักร: | พืช |
| หมวด: | พืชดอก |
| ชั้น: | พืชใบเลี้ยงคู่ |
| อันดับ: | กุหลาบ |
| วงศ์: | ขนุน |
| สกุล: | ขนุน |
| สปีชีส์: | A. heterophyllus |
| ชื่อทวินาม | |
| Artocarpus heterophyllus | |
ขนุน (ชื่อวิทยาศาสตร์: Artocarpus heterophyllus หรือ A. heterophylla)ภาคอีสานเรียกบักมี่ ภาคเหนือเรียกบ่าหนุน สิบสองปันนาเรียกหมากมี่ หรือ หมากหนุน กาญจนบุรีเรียกกระนู ภาษาไทใหญ่เรียก ลาง เป็นไม้ผลยืนต้นในวงศ์ Moraceae มีถิ่นกำเนิดในเอเชียใต้และแพร่หลายมายังเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และได้รับความนิยมมากในคาบสมุทรมลายู ไม่ปรากฏว่าเข้ามายังประเทศไทยเมื่อใด แต่มีกล่าวถึงในเอกสารโบราณตั้งแต่สมัยสุโขทัยและกรุงศรีอยุธยา ชื่อสามัญของขนุนในภาษาอังกฤษคือ jackfruit มาจากภาษาโปรตุเกส jaka ที่เพี้ยนมาจากภาษามลายู chakka หรือภาษามลยาฬัม chakka (ചക്ക) ในขณะที่ยูกันดาในทวีปแอฟริกาเรียกว่า ไข่ช้าง เนื่องจากขนุนมีผลขนาดใหญ่ ขนุนเป็นผลไม้ที่มีผลขนาดใหญ่ที่สุดในโลก นาน ๆ ครั้งถึงจะมีผลที่มีเส้นผ่าศูนย์กลางน้อยกว่า 25 ซม.
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ขนุนเป็นไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ อยู่ในวงศ์เดียวกับสาเก สูง 15-30 เมตร ลำต้นและกิ่งเมื่อมีบาดแผลจะมีน้ำยางสีขาวข้นคล้ายน้ำนมไหล ใบเดี่ยว เรียงสลับ แผ่นใบรูปรี ขนาดกว้าง 5-8 เซนติเมตร ยาว 10-15 เซนติเมตร ปลายใบทู่ถึงแหลม โคนใบมน ผิวในด้านบนสีเขียวเข้มเป็นมัน เนื้อใบหนา ดอกเป็นช่อแบบช่อเชิงลดแยกเพศอยู่รวมกัน เป็นช่อสีเขียว อัดกันแน่น แยกเพศ แต่อยู่บนต้นเดียวกัน ช่อดอกตัวผู้ออกตามปลายกิ่งหรือซอกใบ เป็นแท่งยาว ช่อดอกตัวเมียเป็นแท่งกลมยาว ออกตามลำต้นหรือกิ่งใหญ่ เมื่อติดผล ดอกทั้งช่อจะเจริญร่วมกันเป็นผลรวมมีขนาดใหญ่ โดย 1 ดอกกลายเป็น 1 ยวง ในผล ผลดิบเปลือกสีเขียว หนามทู่ ถ้ากรีดเปลือกจะมียางเหนียว เมื่อแก่ เปลือกสีน้ำตาลอ่อนอมเหลือง หนามจะป้านขึ้น ภายในผลมีซังขนุนหุ้มยวงสีเหลืองไว้ เมล็ดอยู่ในยวง
พันธุ์
ขนุนมีหลายพันธุ์ สีของเนื้อจะต่างไปตามพันธุ์ บางพันธุ์ซังมีรสหวานรับประทานได้ บางพันธุ์ซังรสจืดไม่ใช้รับประทาน พันธุ์ขนุนที่ปลูกในประเทศไทย ได้แก่
พันธุ์นิยมปลูกเพื่อส่งออก
- พันธุ์ทองประเสริฐ
- พันธุ์ทวายปีเดียว
พันธุ์นิยมปลูกเทานผลสด
- พันธุ์เพชรราชา
- พันธุ์แดงสุริยา
- พันธุ์เพชรดำรง
- พันธุ์ไพศาลทักษิณ
การใช้ประโยชน์
ขนุนเป็นผลไม้ที่นิยมรับประทานในเอเชียใต้และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เนื้อขนุนสุกใช้รับประทานเป็นผลไม้ และใช้ทำขนมได้หลายชนิด เช่น ใส่ในไอศกรีม ลอดช่องสิงคโปร์ รวมมิตร กินกับข้าวเหนียวมูน หรือนำไปอบแห้ง ใช้กินเป็นของว่าง ขนุนอ่อนนำมาปรุงอาหารใช้เป็นผัก เช่นใส่ในแกง ยำ ส้มตำเมล็ดนำมาต้ม รับประทานได้ แก่นไม้ใช้ย้อมสีจีวรของพระภิกษุ เนื้อไม้ใช้ทำเฟอร์นิเจอร์ เครื่องดนตรี
อ้างอิง
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-08-15. สืบค้นเมื่อ 2010-03-21.
- นิดดา หงส์วิวัฒน์ และทวีทอง หงส์วิวัฒน์. ขนุน ใน ผลไม้ 111 ชนิด: คุณค่าอาหารและการกิน. กทม. แสงแดด. 2550 หน้า 41- 43
- T. Pradeepkumar, Kumar, Pradeep. Management of Horticultural Crops: Vol.11 Horticulture Science Series, page 81: "The English name jackfruit is derived from Portuguese jaca, which is derived from Malayalam chakka."
- สุดยอดสารคดีสุดสัปดาห์: มนต์เสน่ห์สวรรค์บนดิน Travelogue Earth. สารคดีทางช่อง 7: วันอาทิตย์ที่ 2 เมษายน พ.ศ. 2560
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-01-18. สืบค้นเมื่อ 2010-03-21.
- ขนุน ข้อมูลพรรณไม้ สำนักงานโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
- "ขนุนไพศาลทักษิณ".
- The encyclopedia of fruit & nuts, By Jules Janick, Robert E. Paull, pp.481–485
แหล่งข้อมูลอื่น
ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Artocarpus heterophyllus ที่วิกิสปีชีส์
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
khnunphlkhxngkhnunkarcaaenkchnthangwithyasastrxanackr phuchhmwd phuchdxkchn phuchibeliyngkhuxndb kuhlabwngs khnunskul khnunspichis A heterophylluschuxthwinamArtocarpus heterophyllus khnun chuxwithyasastr Artocarpus heterophyllus hrux A heterophylla phakhxisaneriykbkmi phakhehnuxeriykbahnun sibsxngpnnaeriykhmakmi hrux hmakhnun kaycnburieriykkranu phasaithihyeriyk lang epnimphlyuntninwngs Moraceae mithinkaenidinexechiyitaelaaephrhlaymayngexechiytawnxxkechiyngitaelaidrbkhwamniymmakinkhabsmuthrmlayu impraktwaekhamayngpraethsithyemuxid aetmiklawthunginexksarobrantngaetsmysuokhthyaelakrungsrixyuthya chuxsamykhxngkhnuninphasaxngkvskhux jackfruit macakphasaoprtueks jaka thiephiynmacakphasamlayu chakka hruxphasamlyalm chakka ചക ക inkhnathiyukndainthwipaexfrikaeriykwa ikhchang enuxngcakkhnunmiphlkhnadihy khnunepnphlimthimiphlkhnadihythisudinolk nan khrngthungcamiphlthimiesnphasunyklangnxykwa 25 sm lksnathangphvkssastrphlkhnunphakhrungemldphnthukhnun khnunepnimyuntnkhnadihy xyuinwngsediywkbsaek sung 15 30 emtr latnaelakingemuxmibadaephlcaminayangsikhawkhnkhlaynanmihl ibediyw eriyngslb aephnibrupri khnadkwang 5 8 esntiemtr yaw 10 15 esntiemtr playibthuthungaehlm okhnibmn phiwindanbnsiekhiywekhmepnmn enuxibhna dxkepnchxaebbchxechingldaeykephsxyurwmkn epnchxsiekhiyw xdknaenn aeykephs aetxyubntnediywkn chxdxktwphuxxktamplaykinghruxsxkib epnaethngyaw chxdxktwemiyepnaethngklmyaw xxktamlatnhruxkingihy emuxtidphl dxkthngchxcaecriyrwmknepnphlrwmmikhnadihy ody 1 dxkklayepn 1 ywng inphl phldibepluxksiekhiyw hnamthu thakridepluxkcamiyangehniyw emuxaek epluxksinatalxxnxmehluxng hnamcapankhun phayinphlmisngkhnunhumywngsiehluxngiw emldxyuinywngphnthukhnunmihlayphnthu sikhxngenuxcatangiptamphnthu bangphnthusngmirshwanrbprathanid bangphnthusngrscudimichrbprathan phnthukhnunthiplukinpraethsithy idaek phnthuniymplukephuxsngxxk phnthuthxngpraesrith phnthuthwaypiediyw phnthuniymplukethanphlsd phnthuephchrracha phnthuaedngsuriya phnthuephchrdarng phnthuiphsalthksinkarichpraoychnkhnunxbkrxb khnunepnphlimthiniymrbprathaninexechiyitaelaexechiytawnxxkechiyngit enuxkhnunsukichrbprathanepnphlim aelaichthakhnmidhlaychnid echn isinixskrim lxdchxngsingkhopr rwmmitr kinkbkhawehniywmun hruxnaipxbaehng ichkinepnkhxngwang khnunxxnnamaprungxaharichepnphk echnisinaekng ya smtaemldnamatm rbprathanid aeknimichyxmsiciwrkhxngphraphiksu enuximichthaefxrniecxr ekhruxngdntrixangxing khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2012 08 15 subkhnemux 2010 03 21 nidda hngswiwthn aelathwithxng hngswiwthn khnun in phlim 111 chnid khunkhaxaharaelakarkin kthm aesngaedd 2550 hna 41 43 T Pradeepkumar Kumar Pradeep Management of Horticultural Crops Vol 11 Horticulture Science Series page 81 The English name jackfruit is derived from Portuguese jaca which is derived from Malayalam chakka sudyxdsarkhdisudspdah mntesnhswrrkhbndin Travelogue Earth sarkhdithangchxng 7 wnxathitythi 2 emsayn ph s 2560 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2009 01 18 subkhnemux 2010 03 21 khnun khxmulphrrnim sanknganokhrngkarxnurksphnthukrrmphuchxnenuxngmacakphrarachdari smedcphraethphrtnrachsuda syambrmrachkumari khnuniphsalthksin The encyclopedia of fruit amp nuts By Jules Janick Robert E Paull pp 481 485aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb khnun wikiphcnanukrm mikhwamhmaykhxngkhawa khnun khxmulthiekiywkhxngkb Artocarpus heterophyllus thiwikispichis