กบฏสันติภาพ

กบฏสันติภาพ ชื่อเรียกเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 10 พฤศจิกายน พ.ศ. 2495 เมื่อรัฐบาลจอมพล ป. พิบูลสงคราม ได้จับกุมประชาชนจำนวนมาก โดยอาศัยอำนาจตามความใน ร.ศ.127 มาตรา 102, 104, 177, 181 และ พ.ร.บ.แก้ไขเพิ่มเติมกฎหมายลักษณะอาญา (ฉบับที่ 7) พ.ศ. 2478 มาตรา 4

กบฏสันติภาพ
ส่วนหนึ่งของ ประเทศไทยในสงครามเกาหลี
ท่านผู้หญิงพูนศุข พนมยงค์เดินทางมารับการพิจารณาคดีกบฏสันติภาพ
วันที่	10 พฤศจิกายน พ.ศ. 2495 (71 ปีที่แล้ว)
สถานที่	จังหวัดพระนคร ประเทศไทย
สาเหตุ	การเคลื่อนไหวเพื่อเรียกร้องสันติภาพ
เป้าหมาย	ประเทศไทยถอนตัวจากสงครามเกาหลี
ผล	การจับกุมโดยรัฐบาล ผู้เคลื่อนไหวถูกต้องสงสัยว่าก่อกบฏ
คู่ขัดแย้ง
รัฐบาลจอมพลแปลก กรมตำรวจ คณะกรรมการสันติภาพแห่งประเทศไทย นักเขียนและนักหนังสือพิมพ์ที่เห็นต่างจากรัฐบาล สนับสนุนโดย: พรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย
ผู้นำ
จอมพล แปลก พิบูลสงคราม พลตำรวจเอก เผ่า ศรียานนท์ เจริญ สืบแสง กุหลาบ สายประดิษฐ์
ความเสียหาย
ถูกจับกุม	104 คน
ถูกจำคุก	54 คน

ในการจับกุมครั้งนี้ กรมตำรวจได้ออกแถลงการณ์ในวันที่ 10 พฤศจิกายน พ.ศ. 2495 ได้จับกุมบุคคลต่าง ๆ เป็นจำนวนถึง 104 คน

ด้วยปรากฏจากการสอบสวนของกรมตำรวจว่า มีบุคคลคณะหนึ่งได้สมคบกันกระทำผิดกฎหมาย ด้วยการยุยงให้มีการเกลียดชังกันในระหว่างคนไทย เพื่อก่อให้เกิดการแตกแยก เกิดการทำลายกันเอง โดยใช้อุบายต่าง ๆ เช่น ปลุกปั่นแบ่งชั้น เป็นชนชั้นนายทุนบ้าง ชนชั้นกรรมกรบ้าง ชักชวนให้เกลียดชังชาวต่างประเทศที่เป็นมิตรของประเทศบ้าง อันเป็นการที่อาจจะทำให้เสื่อมสัมพันธไมตรีกับต่างประเทศ ยุยงให้ทหารที่รัฐบาลส่งออกไปรบในเกาหลี ตามพันธะที่รัฐบาลมีอยู่ต่อองค์การสหประชาชาติ ให้เสื่อมเสียวินัย เมื่อเกิดการปั่นป่วนในบ้านเมืองได้ระยะเวลาเหมาะสมแล้ว ก็จะใช้กำลังเข้าทำการเปลี่ยนแปลงการปกครองเป็นระบอบอื่น ซึ่งมิใช่ระบอบประชาธิปไตย ด้วยการชักจูงชาวต่างประเทศเข้าร่วมทำการยึดครองประเทศไทย...

จากนั้นยังได้ทะยอยจับกุมประชาชนเพิ่มเป็นระยะ ๆ จนกระทั่งถึงกลางปี พ.ศ. 2496 ก็ยังมีข่าวว่าได้จับกุม และสึกพระภิกษุที่เคยสนับสนุน และเผยแพร่สันติภาพอีก

ที่มาของคำว่า "สันติภาพ"

เนื่องเพราะผู้ที่ถูกจับกุมคุมขังจำนวนหนึ่งเป็นสมาชิก ซึ่งก่อตั้งเมื่อวันที่ 22 เมษายน พ.ศ. 2495 โดยมี นายแพทย์เจริญ สืบแสง เป็นประธานคณะกรรมการ นายกุหลาบ สายประดิษฐ์ และ เป็นรองประธาน (สิบโท) เป็นเลขาธิการ ตั้งขึ้นเพื่อต่อต้านสงครามในคาบสมุทรเกาหลี ต่อต้านรัฐบาลสหรัฐอเมริกาซึ่งสนับสนุนสงครามเกาหลี และเรียกร้องให้รัฐบาลไทยถอนตัวจากสงครามเกาหลี และกำลังเตรียมตัวเข้าร่วมประชุมกับนานาชาติในประเทศจีนเพื่อต่อต้านสงครามเกาหลี

รายชื่อบุคคลที่สนับสนุนการเคลื่อนไหวเพื่อเรียกร้องสันติภาพ

บรรดาบุคคลที่เข้าร่วมสนับสนุนการเคลื่อนไหวเพื่อเรียกร้องสันติภาพฯ และถูกจับกุมในครั้งนี้ มีหลากหลายกลุ่ม ประกอบไปด้วยนักเขียนหนังสือพิมพ์ที่มีชื่อเสียง อาทิ

• นาย กุหลาบ สายประดิษฐ์ - ผู้ช่วยบรรณาธิการหนังสือพิมพ์ เสนาศึกษาและแผ่วิทยาศาสตร์ โดยมีตำแหน่งเป็น "เจ้าพนักงานโรงวิทยาศาสตร์"
• นาย อารีย์ ลีวีระ - เจ้าของหนังสือพิมพ์สยามนิกร
• นาย สุภา ศิริมานนท์ - เจ้าของและบรรณาธิการนิตยสาร
• นาย - บรรณาธิการหนังสือพิมพ์ข่าวภาพ
• นาย - บรรณาธิการหนังสือพิมพ์สยามนิกร
• นาย - บรรณาธิการหนังสือพิมพ์ไทย
• นาย - บรรณาธิการหนังสือพิมพ์ข่าวภาพ
• นาย - บรรณาธิการหนังสือพิมพ์เกียรติศักดิ์
• นาย ทองใบ ทองเปาด์ - บรรณาธิการหนังสือพิมพ์ไทยใหม่
• นาย
• นาย ​ นิสิต​ ชั้นปีที่3
• ​ นาย ​ สมาชิกพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย​
• ​ นาย ​
• นาย ฯลฯ

รวมถึงนักเคลื่อนไหวทางการเมืองต่อต้านรัฐบาล อาทิ

• นายมารุต บุนนาค -
• นาย -
• นายสุวัฒน์ วรดิลก - นักประพันธ์
• นายทวีป วรดิลก - นักประพันธ์
• นายฟัก ณ สงขลา - ทนายความ
• นาย - เลขาธิการ
• นาย ฯลฯ

ต่อมาได้มีการจับกุมเพิ่มเติ่ม อาทิ

• ท่านผู้หญิง พูนศุข พนมยงค์ - ภริยารัฐบุรุษอาวุโส นายปรีดี พนมยงค์
• นายปาล พนมยงค์
• นาย
• พลตรี เนตร เขมะโยธิน เป็นต้น

บรรดาผู้ที่ถูกจับกุมนั้น เป็นที่ทราบกันว่าเป็นผู้ที่มีความคิดเห็นไม่ตรงกับรัฐบาล บางรายกำลังเคลื่อนไหวต่อต้านรัฐบาลอย่างลับ ๆ รวมถึงได้ร่วมมือกับพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทยด้วย

คดีนี้ อัยการสั่งฟ้องผู้ต้องหารวมทั้งสิ้น 54 ราย ศาลได้พิพากษาจำคุก บางราย 13 ปี บางราย 20 ปี และได้รับการประกันตัวและพ้นโทษตาม ใน พ.ศ. 2500

ดูเพิ่ม

ประเทศไทยในสงครามเกาหลี กบฏแมนฮัตตัน กบฏวังหลวง เจริญ สืบแสง กุหลาบ สายประดิษฐ์ อารีย์ ลีวีระ ทองใบ ทองเปาด์ สุภา ศิริมานนท์ กำพล วัชรพล สุลักษณ์ ศิวรักษ์

เสถียร โพธินันทะ ส.พลายน้อย มารุต บุนนาค ส. ธรรมยศ จิตร ภูมิศักดิ์ อัศนี พลจันทร อิศรา อมันตกุล โชติ แพร่พันธุ์ มาลัย ชูพินิจ คำสิงห์ ศรีนอก

อ้างอิง

1. พระราชบัญญัตินิรโทษกรรมในโอกาสครบ ๒๕ พุทธศตวรรษ พ.ศ. ๒๔๙๙

แหล่งข้อมูลอื่น

• ย้อนรอยรัฐประหารไทย ตอนที่ 12 กบฏสันติภาพ