โคป ร ม หร อ โคป ระ ส นสกฤต ग प रम gopuram ค อหอคอยซ มทางเข าโบสถ พราหมณ ปกต ม กประด บตกแต งอย างว จ ตรด วยเทวร ปมากมาย

โคปุรัม หรือ โคปุระ (สันสกฤต: गोपुरम्, gopuram) คือหอคอยซุ้มทางเข้าโบสถ์พราหมณ์ ปกติมักประดับตกแต่งอย่างวิจิตรด้วยเทวรูปมากมาย พบในสถาปัตยกรรมทราวิฑหรือ ซึ่งเป็นที่นิยมใน

โคปุรัมของมหามริอัมมันโกยิล กรุงเทพมหานคร

ในอดีต ไม่นิยมสร้างโคปุรัมให้ใหญ่โตเหมือนในปัจจุบัน ต่อมาจึงนิยมสร้างให้มีขนาดใหญ่และส่วนใหญ่นิยมสร้างโคปุรัมล้อมรั้วของเทวสถานด้วยซ้ำ ด้านบนสุดของโคปุรัมคือหินทรงบัลบัสที่เรียกว่ากลสัม (kalasam) สิ่งก่อสร้างลักษณะเดียวกับโคปุรัมตรงกลางของเทวสถานเรียกในอินเดียใต้ว่า วิมาน (vimana) หรือเรียกในอินเดียเหนือว่า ศิขร (shikhara) ทั้งคู่สร้างและออกแบบตามกฏที่บัญญัติไว้ในวาสตุศาสตร์ (Vastu Shastra) คัมภีร์ฮินดูว่าด้วยการก่อสร้างและการออกแบบสถาปัตยกรรมที่คล้ายกับการวางฮวงจุ้ยของจีน

ภาพกราฟิกแสดงอาคารต่าง ๆ ในโบสถ์พราหมณ์อย่างง่าย โคปุรัมคือโครงสร้างสีแดงเลือดหมู

นักโบราณคดีเชื่อว่าโคปุรัมได้รับอิทธิพลจากยุคและโครงสร้างที่เรียกว่าหอศิขรในสถาปัตยกรรมแบบอินเดียเหนือ ซึ่งราวปีคริสต์ศักราช^[] 12–16 เทวสถานฮินดูกลายเป็นศูนย์รวมของชุมชน ซุ้มทางเข้าจึงกลายเป็นส่วนสำคัญของเทวสถานฮินดู การสร้างซุ้มประตูทางเข้าให้งดงามและโอ่อ่าจึงทำให้เกิดการสร้างโคปุรัมขึ้น จนในที่สุดโคปุรัมบดบังลักษณะของวิหารภายใน บางครั้งโคปุรัมก็เป็นเทวาลัยในตนเองด้วย บางเทวสถานจึงมีโคปุรัมมากกว่าหนึ่งแห่ง โคปุรัมแพร่หลายไปพร้อมกับอิทธิพลของฮินดู ดังที่ปรากฏใน เช่น ปราสาทหินต่าง ๆ ที่พบในประเทศกัมพูชาและไทย

นักศัพทมูลวิทยาสันนิษฐานที่มาของชื่อ โคปุรัม ไว้อยู่สองทฤษฎีคือ ทฤษฎีแรกเชื่อว่ามาจากภาษาทมิฬคำว่า โค (கோ; kō) ซึ่งแปลว่า "กษัตริย์" และ ปุราม (புறம்; puram) ซึ่งแปลว่า "ด้านนอก" ในขณะที่อีกทฤษฎีเชื่อว่ามาจากภาษาสันสกฤตคำว่า โค (สันสกฤต: गो) ซึ่งแปลว่าวัว หรือ นคร และคำว่า ปุระ (สันสกฤต: पुरम्) ซึ่งแปลว่า เมือง หรือ นิคม

ระเบียงภาพ

อ้างอิง

"gopura". Encyclopædia Britannica. สืบค้นเมื่อ 2008-01-20.
Ching, Francis D.K.; และคณะ (2007). A Global History of Architecture. New York: John Wiley and Sons. p. 762. ISBN .
Ching, Francis D.K. (1995). A Visual Dictionary of Architecture. New York: John Wiley and Sons. p. 253. ISBN .
Ananth, Sashikala (1 January 2000). Penguin Guide to Vaastu: The Classical Indian Science of Architecture and Design (2 ed.). Mumbai: Penguin. ISBN . {{}}: |access-date= ต้องการ |url= ((help))
Michell, George (1988). The Hindu Temple. Chicago: University of Chicago Press. pp. 151–153. ISBN .
Sellby, Martha A.; Indira Viswanathan Peterson (2008). Tamil geographies: cultural constructions of space and place in South India. SUNY Press.
Lienhard S., von Hinèuber O. (2007). Kleine Schriften: Supplement (ภาษาฝรั่งเศส). Harrassowitz Verlag. p. 414. ISBN .

[britgopuram-1] "gopura". Encyclopædia Britannica. สืบค้นเมื่อ 2008-01-20.

[ching2-2] Ching, Francis D.K.; และคณะ (2007). A Global History of Architecture. New York: John Wiley and Sons. p. 762. ISBN .

[ching-3] Ching, Francis D.K. (1995). A Visual Dictionary of Architecture. New York: John Wiley and Sons. p. 253. ISBN .

[Ananth-4] Ananth, Sashikala (1 January 2000). Penguin Guide to Vaastu: The Classical Indian Science of Architecture and Design (2 ed.). Mumbai: Penguin. ISBN . {{}}: |access-date= ต้องการ |url= ((help))

[mitchell-5] Michell, George (1988). The Hindu Temple. Chicago: University of Chicago Press. pp. 151–153. ISBN .

[6] Sellby, Martha A.; Indira Viswanathan Peterson (2008). Tamil geographies: cultural constructions of space and place in South India. SUNY Press.

[7] Lienhard S., von Hinèuber O. (2007). Kleine Schriften: Supplement (ภาษาฝรั่งเศส). Harrassowitz Verlag. p. 414. ISBN .