แคลเซียมไฮดรอกไซด์

แคลเซียมไฮดรอกไซด์ (อังกฤษ: calcium hydroxide) เป็นสารประกอบอนินทรีย์ที่มีสูตรเคมีคือ Ca(OH)₂ ลักษณะเป็นผลึกไม่มีสีหรือผงสีขาว ได้จากการเจือจางแคลเซียมออกไซด์กับน้ำ สารละลายอิ่มตัวของแคลเซียมไฮดรอกไซด์ รู้จักในชื่อน้ำปูนใส

แคลเซียมไฮดรอกไซด์

ชื่อ
Calcium hydroxide
ชื่ออื่น Slaked lime Milk of lime Calcium(II) hydroxide Pickling lime Hydrated lime Portlandite Calcium hydrate Calcium dihydroxide
เลขทะเบียน
เลขทะเบียน CAS	1305-62-0^Y
3D model ()	รูปภาพแบบโต้ตอบ รูปภาพแบบโต้ตอบ
	CHEBI:31341^Y
เคมสไปเดอร์	14094^Y
	100.013.762
	215-13
เลขอี	E526
	846915
	D01083^Y
ผับเคม CID	14777
	EW2800000
	PF5DZW74VN^Y
(EPA)	DTXSID7034410
InChI=1S/Ca.2H2O/h;2*1H2/q+2;;/p-2^Y Key: AXCZMVOFGPJBDE-UHFFFAOYSA-L^Y InChI=1/Ca.2H2O/h;2*1H2/q+2;;/p-2 Key: AXCZMVOFGPJBDE-NUQVWONBAD
[Ca+2].[OH-].[OH-] [OH-].[OH-].[Ca+2]
คุณสมบัติ
สูตรเคมี	Ca(OH)2
มวลโมเลกุล	74.093 g/mol
ลักษณะทางกายภาพ	ผงสีขาว
กลิ่น	ไม่มีกลิ่น
ความหนาแน่น	2.211 g/cm^3, solid
จุดหลอมเหลว	580 องศาเซลเซียส (1,076 องศาฟาเรนไฮต์; 853 เคลวิน) (สูญเสียน้ำ, สลายตัว)
ละลายในน้ำ	1.89 g/L (0 °C) 1.73 g/L (20 °C) 0.66 g/L (100 °C) (retrograde solubility, i.e., unusually decreasing with T)
, Ksp	5.02×10^−6
ความสามารถละลายได้	ละลายในกลีเซอรอลและกรด ไม่ละลายในเอทานอล^[]
	12.63 (first OH^−), 11.57 (second OH^−) ^[]
(χ)	−22.0·10^−6 cm^3/mol
ดัชนีหักเหแสง (nD)	1.574
โครงสร้าง
โครงสร้างผลึก	Hexagonal,
	P3m1 No. 164
	a = 0.35853 nm, c = 0.4895 nm
อุณหเคมี
(S^⦵298)	83 J·mol^−1·K^−1
(ΔfH^⦵298)	−987 kJ·mol^−1
ความอันตราย
:
	อันตราย
	H314, H335, H402
	P261, P280, P305+P351+P338
NFPA 704 (fire diamond)	3) (0) (0)
	ไม่ติดไฟ
ปริมาณหรือความเข้มข้น (LD, LC):
LD50 ()	7340 mg/kg (หนู (rat), ทางปาก) 7300 mg/kg (หนู (mouse))
(US health exposure limits):
(Permissible)	TWA 15 mg/m^3 (ทั้งหมด) 5 mg/m^3 (ไอระเหย)
(Recommended)	TWA 5 mg/m^3
(Immediate danger)	N.D.
เอกสารข้อมูลความปลอดภัย (SDS)
สารประกอบอื่นที่เกี่ยวข้องกัน
แคทไอออนอื่น ๆ	แมกนีเซียมไฮดรอกไซด์
เบสที่เกี่ยวข้อง	แคลเซียมออกไซด์
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa อ้างอิงกล่องข้อมูล

การใช้

แคลเซียมไฮดรอกไซด์ทำให้สิ่งสกปรกในน้ำตกตะกอน จึงใช้ในการบำบัดน้ำเสีย รวมถึงใช้ในการเตรียมก๊าซแอมโมเนีย ตามปฏิกิริยา:

Ca(OH)₂ + 2NH₄Cl → 2NH₃ + CaCl₂ + 2H₂O

แคลเซียมไฮดรอกไซด์มีความเป็นพิษต่ำ จึงใช้ในอุตสาหกรรมอาหารหลายชนิด เช่น การทำแตงกวาดอง การทำไข่เยี่ยวม้าและใช้แทนโซดาทำขนมในการทำปาปาดัม

ชนพื้นเมืองอเมริกาเหนือนิยมเคี้ยวใบโคคากับแคลเซียมไฮดรอกไซด์ที่ได้จากการเผาเปลือกหอย เช่นเดียวกับการเคี้ยวหมากและพลูที่มีแคลเซียมไฮดรอกไซด์เพื่อเสริมฤทธิ์สารกระตุ้นของชาวเอเชีย

แคลเซียมไฮดรอกไซด์ก่อให้เกิดการระคายเคืองต่อผิวหนัง จึงควรใช้อย่างระมัดระวัง

อ้างอิง

1. John Rumble (June 18, 2018). CRC Handbook of Chemistry and Physics (ภาษาอังกฤษ) (99 ed.). CRC Press. pp. 5–188. ISBN .
2. "Sortierte Liste: pKb-Werte, nach Ordnungszahl sortiert. – Das Periodensystem online".
3. ChemBuddy dissociation constants pK_a and pK_b
4. Petch, H. E. (1961). "The hydrogen positions in portlandite, Ca(OH)₂, as indicated by the electron distribution". Acta Crystallographica. 14 (9): 950–957. doi:10.1107/S0365110X61002771.
5. Zumdahl, Steven S. (2009). Chemical Principles 6th Ed. Houghton Mifflin Company. p. A21. ISBN .
6. (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 25 March 2012. สืบค้นเมื่อ 2011-06-21.
7. NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0092". (NIOSH).
8. (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2016-09-09. สืบค้นเมื่อ 2016-10-01.

แหล่งข้อมูลอื่น

• วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ แคลเซียมไฮดรอกไซด์
• Calcium hydroxide - MSDS - ScienceLab