เอมเพอเรอร์คัพ

การแข่งขันฟุตบอลชิงถ้วยพระราชทานสมเด็จพระจักรพรรดิ หรือ ถ้วยพระจักรพรรดิ (ญี่ปุ่น: 天皇杯全日本サッカー選手権大会 หรือ 天皇杯 (เท็นโนไฮ), อังกฤษ: Emperor's Cup) เป็นการแข่งขันฟุตบอลของสมาคมฟุตบอลญี่ปุ่น และเป็นการแข่งขันฟุตบอลที่เก่าแก่ที่สุดของญี่ปุ่น มีประวัติย้อนไปตั้งแต่ ค.ศ. 1921 ก่อนการก่อตั้งเจลีก (JFL) หรือ (JSL) โดยในช่วงก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2 นั้น ทีมจากเกาหลี ไต้หวัน และแมนจูกัวสามารถเข้าร่วมการแข่งขันได้ด้วย ส่วนรายการของฟุตบอลหญิงนั้นคือ ฟุตบอลชิงถ้วยพระราชทานสมเด็จพระจักรพรรดินี

ฟุตบอลชิงถ้วยพระราชทานสมเด็จพระจักรพรรดิ

ก่อตั้ง	1921; 103 ปีที่แล้ว (1921)
ภูมิภาค	ญี่ปุ่น
จำนวนทีม	88
ถ้วยในประเทศ	เจแปนนิส ซูเปอร์คัพ
ถ้วยนานาชาติ	เอเอฟซีแชมเปียนส์ลีก
ทีมชนะเลิศปัจจุบัน	คาวาซากิ ฟรอนตาเล (สมัยที่ 2)
ทีมที่ประสบความสำเร็จที่สุด	อูราวะ เรดไดมอนส์, มหาวิทยาลัยเคโอ (8 สมัย)
ผู้แพร่ภาพโทรทัศน์	NHK
เว็บไซต์	JFA

ภาพรวม

จุดประสงค์ของการแข่งขันฟุตบอลรายการนี้คือการหา "ทีมที่ดีที่สุดในญี่ปุ่น" ในปัจจุบัน ทีมที่สังกัดสมาคมฟุตบอลญี่ปุ่นทั้งจาก เจลีก ดิวิชัน 1 เจลีก ดิวิชัน 2 ทีมท้องถิ่น ทีมมหาวิทยาลัย ทีมโรงเรียนมัธยมปลายจากทั่วประเทศ สามารถเข้าร่วมการแข่งขันได้ จัดว่าเป็นถ้วยรางวัลระดับประเทศอันทรงเกียรติ ผู้ชนะเลิศจะได้รับสิทธิ์เข้าแข่งขันเอเอฟซีแชมเปียนส์ลีกในฤดูกาลต่อไป

นับตั้งแต่ก่อตั้งเจลีกในปี 1992 สโมสรฟุตบอลอาชีพเริ่มโดดเด่นในรายการนี้ ถ้วยพระจักรพรรดิทำการแข่งขันแบบแพ้คัดออก จึงเป็นโอกาสที่ทีมสมัครเล่นจะเขี่ยทีมใหญ่ตกรอบและกำเนิดดาวดังขึ้นในวงการฟุตบอล โดยหนึ่งในเหตุการณ์ที่เป็นที่รู้จักกันคือเมื่อคราวที่โรงเรียนมัธยมปลายเขตฟุนาบาชิสามารถล้มแชมป์เจลีกปี 2003 โยโกฮามะ เอฟ มารินอสได้ในฤดูกาล 2003-04 ด้วยการยิงจุดโทษ ทั้งนี้ ทีมนอกลีกทีมสุดท้ายที่เคยได้แชมป์คือทีมมหาวิทยาลัยวาเซดะที่คว้าถ้วยพระจักรพรรดิได้ในปี 1966

ในช่วงปี 1969 ถึงปี 2014 นัดชิงชนะเลิศถ้วยพระจักรพรรดิจะจัดขึ้นในวันขึ้นปีใหม่ของปีต่อมาที่สนามกีฬาโอลิมปิก ตามธรรมเนียมถือว่าเป็นแมตช์ปิดฤดูกาล

รูปแบบ

การแข่งขันเป็นแบบแพ้คัดออก โดยทีมที่เข้าร่วมการแข่งขันคือทีมจากเจลีก ดิวิชัน 1 เจลีก ดิวิชัน 2 แชมป์ภูมิภาค 47 ทีม (ประกอบไปด้วยทีมสมัครเล่น ตั้งแต่ทีม ไปจนถึงทีมโรงเรียน) และ 1 ทีมที่ฝ่ายจัดการแข่งขันคัดเลือกมาจากทีมสมัครเล่น (มักจะเป็นทีมแชมป์มหาวิทยาลัย)

ทีมจาก เจลีก ดิวิชัน 1 และ เจลีก ดิวิชัน 2 จะได้รับสิทธิ์ผ่านเข้าไปเล่นรอบต่อไปเลย โดยในอดีต ทีมจาก เจลีก ดิวิชัน 1 และแชมป์ของ เจลีก ดิวิชัน 2 จะได้รับสิทธิ์ 1 "บาย" ส่วนทีมที่เข้าร่วมการแข่งขันเอเอฟซีแชมเปียนส์ลีกจะได้รับ 3 "บาย" แต่นับตั้งแต่ปี 2017 ทุกทีมจาก เจลีก ดิวิชัน 1 และ เจลีก ดิวิชัน 2 จะได้รับสิทธิ์ 1 "บาย" เท่ากัน

ทั้งนี้ ก่อนปี 2008 นั้น มี 48 ทีมที่เข้าร่วม 2 รอบแรก คือแชมป์ภูมิภาค 47 ทีม กับแชมป์มหาวิทยาลัยอีก 1 ทีม จากนั้น ทีมจากลีก JFL (ลีกสาม) และจาก 13 ทีมในเจลีก ดิวิชัน 2 จะเข้าร่วมในรอบที่ 3 และสุดท้าย ทีมจากเจลีก ดิวิชัน 1 จะเข้าร่วมในรอบที่ 4 ทำให้มีทั้งหมด 80 ทีมที่เข้าร่วมการแข่งขัน

ทีมที่ชนะเลิศ (หลังปี 2015)

ปี	ชนะเลิศ	ผลการแข่งขัน	รองชนะเลิศ	สนามแข่งขัน
2016	คาชิมะ แอนต์เลอส์	2–1 (AET)	คาวาซากิ ฟรอนตาเล	สนามฟุตบอลนครซุอิตะ
2017	เซเรซโซ โอซากะ	2–1 (AET)	โยโกฮามะ เอ็ฟ มารินอส	สนามกีฬาไซตามะ 2002
2018	อูราวะ เรดไดมอนส์	1–0	เวกัลตะ เซ็นได	สนามกีฬาไซตามะ 2002
2019	วิสเซล โคเบะ	2–0	คาชิมะ แอนต์เลอส์	กรีฑาสถานแห่งชาติญี่ปุ่น
2020	คาวาซากิ ฟรอนตาเล	1–0	กัมบะ โอซากะ	กรีฑาสถานแห่งชาติญี่ปุ่น
2021	อูราวะ เรดไดมอนส์	2–1	โออิตะ ทรินิตา	กรีฑาสถานแห่งชาติญี่ปุ่น
2022	เวนท์ฟอเรท โคฟุ	1–1 (ต่อเวลา) (ดวลลูกโทษ 5–4)	ซานเฟรชเช ฮิโรชิมะ	สนามกีฬานานาชาติโยโกฮามะ
2023	คาวาซากิ ฟรอนตาเล	0–0 (ต่อเวลา) (ดวลลูกโทษ 8–7)	คาชิวะ เรย์โซล	กรีฑาสถานแห่งชาติญี่ปุ่น

ทีมที่ประสบความสำเร็จสูงสุด

ทีม	ชนะเลิศ	รองชนะเลิศ
อูราวะ เรดไดมอนส์	8	4
มหาวิทยาลัยเคโอ	8	2
มหาวิทยาลัยคังเซกักคุอิน	7	1
โยโกฮามะ เอฟ มารินอส	7	1
	5	3
กัมบะ โอซากะ	5	2
คาชิมะ แอนต์เลอส์	5	2
	4	2
มหาวิทยาลัยวาเซดะ	4	2
ซานเฟรซ ฮิโรชิมะ	3	12
มหาวิทยาลัยโตเกียว	3	1
เซเรซโซ โอซากะ	3	8
โชนัน เบลมาเร	3	4
คาชิวะ เรย์โซล	3	3
	2	3
จูบิโล อิวาตะ	2	2
นาโงยะ แกรมปัส	2	1
	2	1
	2	1
คาวาซากิ ฟรอนตาเล	2	1
เกียวโต ซังงะ	1	1
	1	1
เอฟซี โตเกียว	1	0
	1	0
โรงเรียนมัธยมต้นโคเบะ-อิจิ	1	0
	1	1
	1	0
ชิมิซุ เอส-พัลส์	1	4
	1	0
โตเกียวโอลด์บอยส์คลับ	1	0
ยาวาตะ สตีล	1	3
เวนท์ฟอเรท โคฟุ	1	0
เอไดอินดัสตรีส์	0	1
	0	1
	0	1
	0	2
โรงเรียนมัธยมต้นโคบุง	0	1
มหาวิทยาลัยเกาหลี	0	1
มหาวิทยาลัยเคียวโตะ	0	1
	0	2
	0	3
มหาวิทยาลัยริกเกียว	0	1
	0	1
ทานาเบะฟาร์มาซูติคัลส์	0	1
มหาวิทยาลัยโตเกียวบุงริ	0	1
	0	1
โยชิโนะคลับ	0	1
	0	1

อ้างอิง

1. [1] 2012-02-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน [1]