อีดี อามิน (พ.ศ. 2468[A] – 16 สิงหาคม พ.ศ. 2546) เป็นเผด็จการทหาร และประธานาธิบดีของประเทศยูกันดาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2514–2522 อามินเข้าเป็นสมาชิกใน สังกัด หรือ KAR (King's African Rifles) ในปี พ.ศ. 2489 และในที่สุดเขาก็รั้งตำแหน่งนายพลและผู้บัญชาการกองทัพยูกันดา เขาขึ้นมามีอำนาจในเดือนมกราคม พ.ศ. 2514 หลังจากทำการขับไล่อดีตประธานาธิบดี
อีดี อามิน | |
---|---|
คนที่ 3 | |
ดำรงตำแหน่ง 25 มกราคม พ.ศ. 2514 – 11 เมษายน พ.ศ. 2522 | |
ก่อนหน้า | |
ถัดไป | |
ข้อมูลส่วนบุคคล | |
เกิด | 30 พฤษภาคม พ.ศ. 2471 กัมปาลา จักรวรรดิบริติช ประเทศยูกันดา |
เสียชีวิต | 16 สิงหาคม พ.ศ. 2546 (75 ปี) เจดดะห์ ประเทศซาอุดีอาระเบีย |
คู่สมรส | มัลยามู อามิน (หย่าร้าง) เคย์ อามิน (หย่าร้าง) นอร่า อามิน (หย่าร้าง) มาดินา อามิน ซาราห์ อามิน |
ประเทศยูกันดาภายใต้การปกครองของอามินถือได้ว่าไร้ซึ่งสิทธิมนุษยชน มีนโยบายในการสังหารผู้คน เป็นพวกเผ่าพันธุ์นิยม มีการลงโทษนอกกระบวนการยุติธรรม เห็นแก่พวกพ้อง มีการฉ้อราษฎร์บังหลวง และมีการบริหารจัดการเศรษฐกิจที่ไร้ประสิทธิภาพ ข้อมูลจากกลุ่มสิทธิมนุษยชนคาดว่ามีผู้เสียชีวิตในขณะที่อามินดำรงตำแหน่งประมาณ 100,000 ถึง 500,000 คน
ผู้ที่หนุนหลังอามินอย่างชัดเจนก็คือ นายพลมูอัมมาร์ อัล-กัดดาฟีแห่งลิเบีย, สหภาพโซเวียต และเยอรมนีตะวันออก โดยสนับสนุนอามินในการต่อต้านบริเตนใหญ่, อิสราเอล, และแอฟริกาใต้สมัยแบ่งแยกสีผิว
ในปี พ.ศ. 2518–2519 อามินได้เข้าดำรงตำแหน่งเป็นประธาน (Organisation of Africa Unity) ของเพื่อสร้างความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกันในทวีปแอฟริกา ตลอดปี พ.ศ. 2520–2522 อามินเรียกชื่อตนเองว่า "ฯพณฯ ประธานาธิบดีตลอดชีพ จอมพล อัล หัจญี ด็อกเตอร์[B] อีดี อามิน ดาดา, วีซี.[C], , , ซีบีอี., ผู้พิชิตจักรวรรดิอังกฤษในทวีปแอฟริกาทั้งหมดและผู้พิชิตยูกันดาโดยเฉพาะ"
ความแตกร้าวระหว่างประเทศยูกันดาและอามินก่อตัวขึ้นเมื่อเขาพยายามเข้ายึดเมืองของประเทศแทนซาเนีย เกิดเป็นสงครามยูกันดา-แทนซาเนียขึ้นในปี พ.ศ. 2521 และถือเป็นการจบสิ้นการปกครองของเขา อามินหนีไปอยู่ประเทศลิเบียเป็นที่แรก ก่อนที่เขาจะย้ายไปอยู่ในประเทศซาอุดีอาระเบีย ที่ที่เขาเสียชีวิตในปี พ.ศ. 2546
ชีวิตช่วงเริ่มต้นและการเป็นทหาร
ลำดับเหตุการณ์สำคัญของอามินทางการทหาร | |
King's African Rifles | |
2489 | เข้าร่วมกองพันใน แห่ง |
2490 | พลทหาร |
2495 | ปราบจลาจลที่ประเทศเคนยา |
2496 | |
2501 | |
2503 | |
กองทัพยูกันดา | |
2504 | ร้อยเอก |
2505 | |
2506 | รักษาการผู้บัญชาการกองทัพ |
2508 | พันเอกผู้บัญชาการกองทัพ |
2511 | พลตรี |
2514 | ประมุข ประธานสภากลาโหม ผู้บัญชาการทหารสูงสุด เสนาธิการทหารบกและเสนาธิการอากาศ |
2515 | อธิปดีกรมตำรวจ / ผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ |
2518 | รับตำแหน่งจอมพลซึ่งเป็นตำแหน่งสูงสุดในประเทศยูกันดา |
อามินไม่เคยเขียนอัตชีวประวัติเกี่ยวกับตนเอง และเขาก็ไม่ได้ให้ใครได้กล่าวถึงชีวิตของเขาเลย แต่จากแหล่งที่มาเกี่ยวกับชีวประวัติของอามินส่วนใหญ่ชี้ว่าอามินเกิดประมาณ พ.ศ. 2468 ที่เมืองหรือไม่ก็กัมปาลา สมัครเข้าเป็นลูกน้องของเฟร็ด กูเว็ดเดโกจาก (มหาวิทยาลัยมาเกเรเรตั้งอยู่ที่เมืองกัมปาลา) อีดี อามินเป็นลูกชายของอันเดรส ไนอาไบเร (Andreas Nyabire พ.ศ. 2432–2519) ซึ่งบิดาของอามินเป็นชาว (Kakwa) ซึ่งได้เปลี่ยนศาสนาจากคริสต์ นิกายโรมันคาทอลิกเป็นอิสลาม และได้เปลี่ยนชื่อลูกชายของเขาเป็นอามิน ดาดานั่นเอง เมื่อเขาถูกผู้เป็นบิดาทอดทิ้ง อามินได้เติบโตในครอบครัวของมารดาของเขา ข้อมูลจากกูเว็ดเดโกบอกว่ามารดาของอามินชื่อแอสซา แอตเต (Assa Aatte พ.ศ. 2447–2513) เป็นชาวเผ่าและเป็นผู้สืบทอดความรู้เกี่ยวกับสมุนไพรประจำเผ่าและทำหน้าที่รักษากษัตริย์แห่งอาณาจักร (Buganda) และชาวบ้านทั่วไป เมื่อปี พ.ศ. 2484 อามินเป็นนักเรียนโรงเรียนมุสลิมในเมือง หลังจากนั้น 2–3 ปี อามินออกจากโรงเรียนและทำงานเล็ก ๆ น้อย ๆ ก่อนที่จะผันตัวเองเข้าเป็นทหารในสังกัด
กองทัพอาณานิคมบริเตน
อามินเข้าเป็นสมาชิกของกรมทหารปืนเล็กยาวแอฟริกา (King's African Rifles) แห่งกองทัพอาณานิคมบริเตนในปี พ.ศ. 2489 ในตำแหน่งผู้ช่วยคนครัว เขาอ้างว่าได้เข้าร่วมสงครามโลกครั้งที่ 2 โดยทำการรบที่ประเทศพม่า แต่ในบันทึกบอกเอาไว้ว่าอามินได้เข้าร่วมกองทัพหลังจากที่สงครามได้ยุติไปแล้ว ในปี พ.ศ. 2490 เขาถูกย้ายไปประจำการเป็นพลทหารของ ณ เมือง ประเทศเคนยา จนถึงปี พ.ศ. 2492 ในปีนั้นหน่วยรบของเขาได้แปรแถวไปที่ประเทศโซมาเลียเพื่อต่อสู้กับผู้ก่อจลาจลในโซมาเลีย ในปี พ.ศ. 2495 หมู่ทหารของอามินได้ทำการปราบจลาจลมัว มัว ในประเทศเคนย่า ทำให้เขาได้รับแต่งตั้งเป็นสิบเอกในปี พ.ศ. 2496
ในปี พ.ศ. 2501 อามินได้รับตำแหน่งจ่านายสิบ ซึ่งเป็นตำแหน่งสูงสุดที่ชาวแอฟริกันผิวดำในกองทัพอาณานิคมบริเตนจะได้รับในเวลานั้น อามินกลับสู่มาตุภูมิในปีเดียวกัน ต่อมาอีก 2 ปีเขาได้รับการนำเสนอให้ได้รับตำแหน่งร้อยโท เป็นหนึ่งในสองชาวยูกันดาแรกที่ได้รับตำแหน่งสูงขนาดนั้น ในทันทีเขาได้รับหน้าที่ให้ปราบปรามปัญหาการขโมยปศุสัตว์ในคาราโมจองของยูกันดาและเตอกานาของเคนยา ในปี พ.ศ. 2504 เขาได้ถูกเสนอชื่อให้เลื่อนยศเป็นร้อยเอก และพันตรีในปีถัดมา และอีกปีถัดมาก็รั้งตำแหน่งรักษาการผู้บัญชาการกองทัพ
อามินยังเป็นนักกีฬาขณะที่รับใช้กองทัพ เขาสูง 193 เซนติเมตรและมีพลังสูงมาก เขาชนะเลิศในการชกมวยรุ่นไลท์เฮฟวีเวทของยูกันดาระหว่างปี พ.ศ. 2494–2503 ทั้งยังว่ายน้ำได้เก่งอีกด้วย อามินเป็นนักกีฬารักบี้ตัวรุกที่ดุดัน เคยเล่นให้กับทีมไนล์ อาร์เอฟซี (Nile RFC) และทีมบริติชและไอริช ไลอ้อนส์ (British and Irish Lions) เกือบได้อามินมาร่วมเล่นให้กับทีมที่ประเทศแอฟริกาใต้ในฤดูกาลปี พ.ศ. 2498 แต่เขาเลือกที่จะเป็นตัวสำรองของทีมแอฟริกาตะวันออก 15 (East Afica XV) ซึ่งเขาเป็นผู้เล่นผิวดำคนเดียวของทีม อย่างไรก็ตามเขาไม่เคยได้โอกาสลงเล่นในสนามเลย หลังจบการแข่งขันเขามักจะนั่งนอกอาคารของสโมสรเพื่อดื่มน้ำอัดลมโค้กเป็นประจำ
ผู้บัญชาการกองทัพ
ในปี พ.ศ. 2508 ขณะดำรงตำแหน่งกับอีดี อามิน ได้มีส่วนเกี่ยวข้องในการลักลอบนำงาช้างและทองคำเข้าประเทศยูกันดาจากสาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโกอย่างผิดกฎหมาย เรื่องการลักลอบนำเข้านั้นเป็นข้อมูลที่ได้รับการกล่าวอ้างจากนายพล ผู้ที่มีส่วนร่วมกับผู้นำชาวคองโกในภายหลัง การลักลอบเป็นส่วนหนึ่งของข้อบังคับกับรัฐบาลของคองโกให้มีการลักลอบงาช้างกับทองคำเพื่อไม่ให้มีการเผชิญหน้าทางการทหารกับกองทัพของอามิน ในปี พ.ศ. 2509 ทางรัฐสภาได้มีข้อเรียกร้องให้สืบสวนเรื่องดังกล่าว โอโบเตได้กำหนดกฎหมายข้อบังคับใหม่ ให้ยกเลิกพิธีแต่งตั้งการดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีโดยกาบากา (กษัตริย์) แห่งบูกันดาลง และประกาศแต่งตั้งตนเองเป็นประธานาธิบดีบริหารบ้านเมือง เขาสนับสนุนให้อามินเป็นผู้บัญชาการกองทัพ อามินได้เข้าทำลายพระราชวังของกาบากา และใช้กำลังมูเทซาไปที่สหราชอาณาจักร ที่ที่มูเทซาอยู่จนกระทั่งชีวิตในปี พ.ศ. 2512
อามินเริ่มรับทหารใหม่จาก, , และชนเผ่าอื่น ๆ ในฝั่งตะวันตกของแม่น้ำไนล์ ซึ่งเป็นพื้นที่ชายแดนประเทศซูดาน ชาวนูเบียนได้อพยพจากประเทศซูดานเข้ามาสังกัดกองพันทหารอยู่ในประเทศยูกันดามาตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 20 แล้ว ในประเทศยูกันดานั้น ชาวนูเบียนถือเป็นชาวต่างด้าวและถูกมองเป็นพวกอพยพจากการก่อจลาจลใน (First Sudanese Civil War) ซึ่งไม่ได้เกี่ยวข้องกับประเทศยูกันดาเลย เพราะว่ามีชนเผ่าอยู่มากมายทางตอนเหนือของประเทศยูกันดาอาศัยอยู่ในทั้งยูกันดาและซูดาน ดังนั้นจึงอาจกล่าวอ้างได้ว่ากองทัพของอามินนั้นกอปรขึ้นจากเลือดเนื้อเชื้อไขทหารชาวซูดานด้วย
การยึดอำนาจ
ในที่สุดก็เกิดรอยร้าวระหว่างอีดี อามินกับประธานาธิบดีมิลตัน โอเบเต ความสัมพันธ์ที่เลวร้ายลงนั้นเกิดจากมีการหนุนให้อามินสร้างกองทัพทหารด้วยการรับทหารใหม่จากดินแดนแถบตะวันตกของแม่น้ำไนล์ ความเกี่ยวข้องของเขาในการปฏิบัติการเพื่อสนับสนุนการก่อจลาจลทางตอนใต้ของประเทศซูดาน และพยายามสังหารโอเบเต้ในปี พ.ศ. 2512 ต่อมาในเดือนตุลาคม พ.ศ. 2513 โอเบเตได้เข้ามาควบคุมกองทัพทหารด้วยตัวเอง ทำให้ลดอำนาจของอามินโดยปริยาย
อามินทราบถึงแผนการที่โอเบเต้จะจับกุมตัวเขาในข้อหายักยอกเงินทุนของกองทัพ ในวันที่ 15 มกราคม พ.ศ. 2514 อามินจึงทำการยึดอำนาจ ขณะที่โอเบเตกำลังเข้าร่วมประชุมสุดยอดผู้นำเครือจักรภพแห่งชาติ ณ ประเทศสิงคโปร์ ทหารที่จงรักภักดีต่ออามินทำการยึด ซึ่งเป็นเส้นทางหลักสำคัญในการเข้าประเทศยูกันดาและเมืองกัมปาลา ทหารเข้าห้อมล้อมทำเนียบของโอเบเตและปิดถนนหลัก มีการออกอากาศทางวิทยุของยูกันดากล่าวหาว่ารัฐบาลของโอเบเต้ฉ้อราษฎร์บังหลวง และมีสิทธิพิเศษเหนือดินแดนแลนโก (เมืองหนึ่งในประเทศยูกันดา) หลังจบการรายงานทางวิทยุฝูงชนต่างออกมาไชโยโห่ร้องกันทั่วท้องถนนของเมืองกัมปาลา อามินประกาศว่าเขานั้นเป็นทหาร ไม่ใช่นักการเมือง และนี่คือรัฐบาลทหารที่อยู่เพื่อปกครองดูแลบ้านเมืองจนกระทั่งมีการเลือกตั้งครั้งใหม่เท่านั้น ซึ่งการประกาศนั้นเกิดขึ้นเมื่อสถานการณ์เริ่มเป็นปกติ และเขายังให้สัญญาว่าจะปลดปล่อยอีกด้วย
อีดี อามิน ได้รับการยอมรับทั้งภายในประเทศยูกันดาและนานาอารยประเทศ เขาอนุญาตให้มีการนำร่างของอดีตกษัตริย์และประธานาธิบาดีมูเทซา เอ็ดเวิร์ดที่ 2 (สิ้นพระชนม์ระหว่างถูกเนรเทศ) มาประกอบพิธีฝังพระศพไว้ในประเทศเมื่อเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2518 ทำการปลดปล่อยนักโทษทางการเมืองหลายคน และอามินยังย้ำคำมั่นสัญญาที่จะให้มีการจัดการเลือกตั้งเพื่อคืนอำนาจประชาธิปไตยให้แก่ประชาชนในเวลาอันสั้น
ประเทศยูกันดาภายใต้การปกครองของอีดี อามิน
การปกครองกองทัพ
วันที่ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2514 หนึ่งสัปดาห์หลังจากทำการรัฐประหาร อามินได้สถาปนาตนเองเป็นประธานาธิบดีของประเทศยูกันดา, ผู้บัญชาการทหารสูงสุด, หัวหน้าเสนาธิการกองทัพและหัวหน้าเสนาธิการทหารอากาศ อามินประกาศเอาไว้ว่าจะลาออกจากตำแหน่งต่าง ๆ อย่างแน่นอนเมื่อเขาได้จัดการเลือกตั้งเรียบร้อยและในไม่ช้าจะมีการจัดตั้งสภาที่ปรึกษากลาโหมโดยมีอามินนั่งเป็นประธานสภา อามินอยู่ภายใต้ศาลทหารที่เหนือกว่าศาลพลเรือนทั่วไป มีคำสั่งให้ทหารไปที่ทำการหนังสือพิมพ์ของรัฐบาลกับรัฐวิสาหกิจเกี่ยวกับการโฆษณาเพื่อทำการแจ้งข่าวแนะนำคณะรัฐมนตรีชุดใหม่ พวกเขาล้วนได้รับการฝึกวินัยทางทหารอย่างเคร่งครัด อามินเปลี่ยนชื่อที่ทำการของประธานาธิบดีจากทำเนียบรัฐบาล (Government House) เป็น "กองบัญชาการ (The Command Post)" เขายกเลิกหน่วยงานบริการทั่วไป (The General Service Unit : GSU) ซึ่งเป็นองค์การที่สืบข่าวให้กับรัฐบาลชุดก่อน และเปลี่ยนมันเป็นสำนักงานสืบค้นข่าว (State Reserch Bureau : SRB) สำนักงานใหญ่ของ SRB ตั้งอยู่ชานกรุงกัมปาลา เป็นที่ซึ่งเหมาะแก่การทรมานและสังหารผู้คนในอีก 2–3 ปีต่อมา องค์กรอื่นที่ถูกถอดถอนเช่น หน่วยงานสารวัตรทหาร, หน่วยรักษาความปลอดภัยสาธารณะ (Public Safety Unit : PSU)
โอโบเตได้ลี้ภัยอยู่ประเทศแทนซาเนีย โดย ได้จัดไว้ให้ โอโบเตกับผู้ลี้ภัยชาวยูกันดาราว 20,000 คนพยายามเข้าประเทศยูกันดาเรื่อยมา แต่ไม่ประสบผลสำเร็จเลย (โอโบเตกลับมาขึ้นดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีอีกครั้งในปี พ.ศ. 2523)
การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์
อามินเริ่มจัดการกับกลุ่มคนที่ยังจงรักภักดีโอโบเต ในปี พ.ศ. 2515 อันได้แก่กลุ่มชนเผ่าและ ในเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2514 ทหารของอะโชลีและแลนโก้ถูกสังหารหมู่ในโรงเรียนทหารจากจินจาและจำนวนมาก และต้นปี พ.ศ. 2515 ทหารของอะโชลีและแลนโกประมาณ 5,000 นายกับชาวบ้านบางส่วนหายสาบสูญ ไม่นานเหล่าผู้เคราะห์ร้ายก็หันไปพึ่งชนเผ่าอื่น, , , ข้าราชการอาวุโส, ผู้พิพากษา, นักกฎหมาย, นักศึกษา, และ เพื่อกระจายข่าวเกี่ยวกับอาชญากรรมที่เกิดขึ้น และจะมีผู้คนถูกสังหารอีกเป็นจำนวนมาก
การสังหารถูกกระตุ้นโดยชนเผ่าตามปัจจัยทางนโยบายและการคลังดำเนินอยู่ตลอด 8 ปีที่อามินดำรงตำแหน่ง ไม่มีใครทราบจำนวนตัวเลขแน่นอนของคนที่ถูกสังหาร ประมาณตัวเลขผู้เสียชีวิตไว้ไม่ต่ำกว่า 80,000 คนและอยู่ประมาณ 300,000 คน แต่การประมาณตัวเลขผู้เสียชีวิตขององค์กรผู้ลี้ภัยที่ได้รับการช่วยเหลือจากองค์การนิรโทษกรรมสากลได้คาดไว้ถึง 500,000 คน ในกลุ่มผู้ที่ถูกสังหาร ชื่อที่สะดุดตานั้นมี อดีตนายกรัฐมนตรี ซึ่งในภายหลังได้ดำรงตำแหน่งเป็นหัวหน้าผู้พิพากษา, แองกลิคันอาร์ชบิชอปแห่ง, ผู้ว่าการธนาคารกลาง, อธิการบดีมหาวิทยาลัยมาเกเรเร, นักประพันธ์บทละครผู้มีชื่อเสียงและสองรัฐมนตรีของอามินเองคือ กับ
ในปี พ.ศ. 2520 รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขของรัฐบาลอามินและอดีตข้าราชการในสมัยโอโบเต้เป็นประธานาธิบดีครั้งแรก ได้ละทิ้งตำแหน่งและไปตั้งรกรากใหม่ที่สหราชอาณาจักร เขาเขียนและตีพิมพ์หนังสือ "A State of Blood" เกมบาคือบุคคลภายในคนแรกที่ออกมาเปิดเผยเรื่องราวการปกครองของอามิน
การขับไล่ชาวเอเชีย 60,000 คนออกนอกประเทศ
เดือนสิงหาคม พ.ศ. 2515 อามินประกาศสิ่งที่เขาเรียกว่า "สงครามเศรษฐกิจ (Economic War)" มีนโยบายอย่างเช่น ยึดอสังหาริมทรัพย์ของและชาวยุโรป ชาวเอเชียในยูกันดา 80,000 คนส่วนใหญ่เป็นชาวอนุทวีปอินเดียที่เกิดในยูกันดา บรรพบุรุษของพวกเขาเข้ามาประกอบวิชาชีพ เป็นเจ้าของโรงงานอุตสาหกรรมของขนาดใหญ่ ซึ่งถือว่าเป็นกระดูกสันหลังทางเศรษฐกิจของประเทศยูกันดา ตั้งแต่สมัยที่ประเทศของพวกเขายังอยู่ในเครือจักรภพ
4 สิงหาคม พ.ศ. 2515 อามินออกคำสั่งให้ขับไล่ชาวเอเชียในประเทศยูกันดา 60,000 คน (ส่วนใหญ่ถือหนังสือเดินทางของสหราชอาณาจักร) ต่อมาภายหลังเขาได้ออกมาขอโทษกับชาวเอเชียทั้งหมด 80,000 คนต่อมาตรการดังกล่าว และขอยกเว้นชาวเอเชียที่ประกอบอาชีพจำพวกแพทย์, นักกฎหมาย และครู แต่ชาวเอเชียราว 30,000 คนที่ถือหนังสือเดินทางของสหราชอาณาจักรก็ตัดสินใจอพยพออกนอกประเทศยูกันดาไปที่บริเตนใหญ่ ที่เหลือได้เดินทางไปที่ประเทศออสเตรเลีย, แคนาดา, อินเดีย, ปากีสถาน, สวีเดนและสหรัฐอเมริกา อามินได้ยึดเอาธุรกิจและอสังหาริมทรัพย์ของชาวเอเชีย ยกให้แก่พวกพ้องของอามิน ธุรกิจเหล่านั้นประสบความล้มเหลว อุตสากหรรมล้มละลายเนื่องจากขาดการดูแล เริ่มปรากฏหายนะทางเศรษฐกิจ
ความสัมพันธ์กับต่างประเทศ
ภายหลังทำการขับไล่ชาวเอเชียในประเทศยูกันดาในปี พ.ศ. 2515 ซึ่งส่วนใหญ่เป็นชาวอินเดีย ประเทศอินเดียได้ลดความสำคัญทางการทูตลงกับประเทศยูกันดา ในปีเดียวกัน ส่วนหนึ่งของนโยบายสงครามเศรษฐกิจของอามิน ได้ตัดความสัมพันธ์ทางการทูตกับสหราชอาณาจักรลงและทำการกำกับดูแลธุกิจของชาวสหราชอาณาจักร 85 ธุรกิจโดยรัฐบาล
ในปีนั้นอามินได้ทำการขับไล่ที่ปรึกษาทางทหารอิสราเอลออก และหันไปรับการสนับสนุนจากมูอัมมาร์ อัล-กัดดาฟี ผู้นำลิเบียและสหภาพโซเวียตแทนและออกมาต่อว่าอิสราเอลอย่างไม่พอใจ ในภาพยนตร์สารคดีเรื่อง General Idi Amin Dada: A Self Portrait เขาได้พูดถึงแผนการที่จะสร้างสงครามต่อต้านอิสราเอลขึ้น จะใช้พลร่ม, ระเบิดและกองทัพระเบิดพลีชีพ ภายหลังอามินออกมากล่าวถึงฮิตเลอร์ว่า "ทำถูกแล้วที่เผาทำลายยิว 6 ล้านคน"
พ.ศ. 2516 เอกอัครราชทูตสหรัฐอเมริกาประจำประเทศยูกันดาในขณะนั้น แนะนำให้สหรัฐอเมริกาลดความสัมพันธ์ทางการทูตกับประเทศยูกันดาลง เมลาดีพรรณนาถึงการปกครองของอามินว่า "เห็นแก่พวกพ้อง, เอาแน่เอานอนและคาดเดาไม่ได้, ทารุณโหดร้าย, งี่เง่า, ก้าวร้าว, ไร้เหตุผล, น่าหัวร่อ และเป็นพวก" ฉะนั้นสหรัฐอเมริกาจึงทำการถอนคณะทูตออกจากเมืองกัมปาลา
ในเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2519 อามินยอมให้เครื่องบินของสายการบินแอร์ฟรานซ์ที่ถูกสมาชิกขบวนการปลดแอกปาเลสไตน์-ปฏิบัติการนอกดินแดน (PFLP-EO) และสมาชิกกลุ่มปฏิวัติเยอรมนี (RZ) ลงจอดที่ท่าอากาศยานนานาชาติเอนเทบเบ ตัวประกัน 156 คนที่ไม่ได้ถือหนังสือเดินทางประเทศอิสราเอลถูกปล่อยตัวและได้รับการรักษาความปลอดภัยอย่างเต็มที่ ส่วนชาวยิวและพลเมืองชาวอิสราเอล 83 คนกับพนักงานเครื่องบินและพวกที่เหลืออีก 20 คนยังคงเป็นตัวประกันอยู่ ในภายหลังทางอิสราเอลได้เข้าช่วยเหลือตัวประกันในปฏิบัติการณ์ที่ชื่อว่า "ปฏิบัติการณ์สายฟ้า (Thunderbolt Operation)" หรือรู้จักกันในชื่อ "ปฏิบัติการณ์เอนเทบเบ" ตัวประกันเกือบทั้งหมดรอดเป็นอิสระ แต่ตัวประกัน 3 คนเสียชีวิตและอีก 10 คนบาดเจ็บ ผู้ก่อการร้าย 6 คน, ทหารยูกันดา 45 คนและทหารอิสราเอล 1 คนคือโยนาทัน เนทันยาฮู (Yonatan Netanyahu) ถูกสังหาร เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นนี้ส่งผลให้ความสัมพันธ์กับนานาประเทศของยูกันดาย่ำแย่ลง ทางบริเตนทำการถอนข้าหลวงออกจากประเทศยูกันดาทันที
ประเทศยูกันดาภายใต้อำนาจการปกครองของอามินได้ดำเนินการส่งเสริมการทหารให้แข็งแกร่งขึ้น เนื่องด้วยการสะสมกองกำลังของประเทศเคนยา ทางการเคนยาได้ทำการยึดเรือสินค้าของโซเวียตลำที่มีเส้นทางเข้าประเทศยูกันดาเอาไว้ที่ท่าเรือของประเทศเคนยา สถานการณ์ตึงเครียดระหว่างยูกันดาและเคนยาบรรลุมาถึงจุดแตกหักในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2519 เมื่ออามินประกาศว่าเขาจะสืบสาวเหตุการณ์ในซูดานตอนใต้และภาคตะวันตกกับภาคกลางของเคนยา เข้าไปถึง 32 กิโลเมตร (20 ไมล์) ของกรุงไนโรบี เมืองหลวงของประเทศเคนยา ซึ่งตามประวัติศาสตร์นั้นเป็นส่วนหนึ่งอาณานิคมของยูกันดา รัฐบาลของเคนยาได้ตอกกลับไปว่าเคนยาไม่เคยเป็นส่วนหนึ่ง"แม้แต่นิ้วเดียว" ต่อมาอามินเปลี่ยนใจเนื่องจากเคนยาได้ส่งกองกำลังและยานหุ้มเกราะบรรทุกทหารมาที่บริเวณเส้นแบ่งพรมแดนระหว่างยูกันดาและเคนยา
ความสัมพันธ์กับประเทศลิเบียนั้น ผู้นำเผด็จการทหารมูอัมมาร์ อัล-กัดดาฟีก็ถือหางอามินอยู่ เช่นเดียวกับสหภาพโซเวียตที่เป็นผู้สนับสนุนหลักของกองทัพทหารของอามิน
เยอรมนีตะวันออกนั้นมีส่วนพัวพันอยู่กับหน่วยงานบริการทั่วไป (GSU) และสำนักงานสืบค้นข่าวกรอง (SRB) ซึ่งเป็นสององค์กรที่ขึ้นชื่อเรื่องความสยดสยอง จนกระทั่งแทนซาเนียได้เข้าทำการบุกรุกเมื่อปี พ.ศ. 2522 เยอรมนีตะวันออกจึงได้พยายามนำหลักฐานต่าง ๆ ออกมาจากสถานที่เหล่านั้น
พฤติกรรมที่เอาแน่เอานอนไม่ได้และอามินในสายตาสื่อ
อามินพูดจาขวานผ่าซากและมีพฤติกรรมที่เอาแน่เอานอนไม่ได้มาโดยตลอด สหราชอาณาจักรยุติสัมพันธ์ทางการทูตกับยูกันดาภายใต้อำนาจการปกครองของเขา วิทยุในประเทศยูกันดาได้อ่านคำนำหน้าชื่อของเขาใหม่ว่า "ฯพณฯ ประธานาธิบดีตลอดชีพ จอมพล อัล หัจญี ดร.อีดี อามิน ดาดา, วีซี., , , ซีบีอี.," อามินกับโมบูตู เซเซ เซโกประธานาธิบดีของประเทศซาเอียร์ (หรือสาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโกในปัจจุบัน) ได้ร่วมกันเปลี่ยนชื่อกับเป็นทะเลสาบโมบูตู เซเซ เซโก กับทะเลสาบอีดี อามิน ดาดา ตามลำดับ
มีข่าวลือหรือและเรื่องโกหกเกี่ยวกับอามิน เช่นมีเรื่องที่เชื่อกันแพร่หลายว่าเขาเป็นพวกที่ชอบกินเนื้อมนุษย์ บ้างก็มีข่าวลือที่ไม่มีแหล่งที่มาว่าเขาฉีกร่างของภรรยาคนหนึ่งซึ่งเป็นข่าวลือที่ถูกแพร่ขยายและโด่งดังโดยภาพยนตร์ ในปี พ.ศ. 2524 และในปี พ.ศ. 2549 ภาพยนตร์เรื่อง ก็ได้พาดพิงถึงเรื่องนี้เช่นกัน
ในช่วงที่อามินเรืองอำนาจ สื่อนอกประเทศยูกันดามักวาดภาพของเขาให้มีรูปร่างตลก พ.ศ. 2520 นิตยสารไทม์ได้วิเคราะห์เรื่องของอามินในหัวข้อ "ฆาตกรและตัวตลก, ตลกหยาบช้าผู้กล้าและมีเคร่งต่อท่าทางอันจองหอง" บทความมุ่งเน้นไปที่เรื่องนิสัยชอบละเมิดและการยกระดับอัจฉริยภาพของอามิน บ่อยครั้งสื่อต่างชาติออกมาตำหนิการกลบเกลื่อนและแก้ตัวในพฤติกรรมที่ชอบสังหารผู้คนของตน นักวิจารณ์บางกลุ่มแนะนำให้อามินบ่มเพาะตนเองใหม่เพราะสื่อต่างชาติต่างมองการปกครองของอามินเป็นตลกร้ายไปเสียแล้ว
สงครามยูกันดา-แทนซาเนีย
สงครามยูกันดา-แทนซาเนีย | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
คู่สงคราม | |||||||
ยูกันดา ลิเบีย องค์กรปลดปล่อยปาเลสไตน์ (PLO) | แทนซาเนีย (UNLA) อิสราเอล(ในส่วนปฏิบัติการเอนเทบเบ) | ||||||
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ | |||||||
ยูกันดา:
ลิเบีย: | กองทัพปลดแอกแห่งชาติยูกันดา: หน่วยรบพิเศษอิสราเอล(ในส่วนปฏิบัติการเอนเทบเบ): | ||||||
กำลัง | |||||||
70,000+ กองทัพยูกันดา 3,000 กองทหารลิเบีย | 30,000 ชาวแทนซาเนีย 6,000 กองทหารต่อต้านยูกันดา | ||||||
ความสูญเสีย | |||||||
ไม่ทราบ | ไม่ทราบ |
สงครามยูกันดา-แทนซาเนีย (ในยูกันดาถูกอ้างถึงในชื่อสงครามปลดแอก) เป็นสงครามระหว่างประเทศยูกันดาและประเทศแทนซาเนีบระหว่างปี พ.ศ. 2521–2522 กองทหารบางส่วนของอามินมาจากกองทหารของมูอัมมาร์ อัล-กัดดาฟี ผู้นำลิเบีย สงครามนี้นำไปสู่การล้มล้างระบอบการปกครองของอีดี อามิน
สาเหตุการเกิดสงคราม
ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศยูกันดากับแทนซาเนียกระท่อนกระแท่นมานานหลายปีก่อนเกิดสงคราม หลังการยึดอำนาจของอามินในปี พ.ศ. 2514 ผู้นำแทนซาเนียจูเลียส ไนเรอร์เสนอให้มิลตัน โอโบเตลี้ภัยมาที่ประเทศของตน โอโบเตและผู้ลี้ภัยอีก 20,000 คนตอบตกลง ในปีถัดมากลุ่มของผู้ลี้ภัยเข้าบุกยูกันดาเพื่อทำการปลดอามินออกจากตำแหน่งแต่ไม่สำเร็จ อามินตำหนิไนเรอร์ที่คิดเป็นศัตรูของเขา ความสัมพันธ์ของทั้งสองประเทศเข้าสู่สถานการณ์ตึงเครียดหลายปี
ต้นเดือนตุลาคม พ.ศ. 2521 มีกองกำลังทหารเข้าซุ่มโจมตีอามิน ณ ที่ทำการประธานาธิบดีในกรุงกัมปาลา แต่อามินและครอบครัวหลบหนีออกมาได้ทางเฮลิคอปเตอร์ เหตุการณ์แบบนี้เริ่มเกิดขึ้นอยู่บ่อนครั้งเมื่อคนใกล้ชิดของอามินแสดงอาการหวั่นกลัว เขาต้องเผชิญกับความแตกแยกภายในประเทศยูกันดามากขึ้น เมื่อ รองประธานาธิบดีของอามินได้รับบาดเจ็บจากอุบัติเหตุทางรถยนต์ที่มีพิรุธว่ามีผู้บงการอยู่เบื้องหลัง กองทหารที่อารักขาอดริซี (และทหารอื่นที่ไม่พอใจต่อเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น) ทำการขัดขืนต่อคำสั่งทางทหาร อามินได้ส่งกองพันราชสีห์ (Simba) ที่คัดสรรมาเพื่อปราบปรามกลุ่มทหารกบฏที่ทำการขัดขืน กลุ่มกบฏบางส่วนข้ามไปยังชายแดนของประเทศแทนซาเนีย กลุ่มกบฏตั้งฐานต่อต้านกองทัพของอามินในประเทศแทนซาเนีย
อามินประกาศสงครามต่อแทนซาเนีย ส่งกองทหารไปโจมตีและยึดเอาบางส่วนของเมืองคาเกลา ดินแดนของประเทศแทนซาเนีย และอ้างว่าเป็นส่วนหนึ่งของยูกันดา
สงคราม
ไนเรอร์ระดมพลกองทัพประชาชนแทนซาเนีย (Tanzania People's Defence Force) และทำการโต้กลับกองทัพของอามิน ในอีก 2-3 สัปดาห์ต่อมากองทัพแทนซาเนียมีสมาชิกมากมายอาทิตำรวจ, ราชทัณฑ์, ข้าราชการและกองทหารอาสาสมัคร แทนซาเนียรับกลุ่มต่อต้านอามินมากมายที่ถูกเนรเทศ รวมตัวเป็น (Uganda National Liberation Army : UNLA) ที่ประกอบไปด้วยกองทหารกิโกซี มาลุม (เป็นภาษาสวาฮีลีแปลว่ากองกำลังพิเศษ) นำโดยและ, กลุ่มแนวหน้าพาชาติพ้นภัย (Front for National Salvation : FRONASA) นำโดย และกลุ่มคุ้มครองการเคลื่อนไหวของยูกันดานำโดย, และ
กองทัพแทนซาเนียได้นำ (Katyucha Rocket Launcher) ของรัสเซีย (ในยูกันดาเรียกว่า saba saba) มาใช้ในการยิงเป้าหมายภายในประเทศยูกันดา จนทำให้กองทัพของยูกันดาต้องถอยไปตั้งหลักกันใหม่ มูอัมมาร์ อัล-กัดดาฟี ผู้นำลิเบียจัดส่งกองทหาร 2,500 นายให้แก่อามิน พร้อมรถถัง T-54, รถถัง T-55, รถลำเลียงพลหุ้มเกราะ BTR APCs, เครื่องยิงจรวด BM-21 Katyusha MRLs, เหล่าทหารปืนใหญ่, เครื่องบินรบ MiG-21s และเครื่องบินทิ้งระเบิด Tu-22 อย่างไรก็ตามลิเบียก็ได้รับรายงานจากทางแนวหน้าว่าลับหลังลิเบีย กองทัพยูกันดาได้ใช้รถถังที่ได้มาขนทรัพย์สมบัติที่ปล้นมาได้จากศัตรู
กองพันทหารของลิเบียเป็นการผสมรวมกันของกองทัพลิเบีย, ประชาชนอาสาสมัคร และกองทหารอาหรับ หน่วยย่อยซาฮาราน-แอฟริกัน กองพันนี้ถึงส่งมาปฏิบัติภารกิจนอกประเทศ
แทนซาเนียได้ร่วมกับกลุ่ม UNLA เคลื่อนที่ไปยังตอนเหนือของกรุงกัมปาลา แต่ต้องล่าช้าด้วยหนองบึงที่ลึกทางเหนือของเมืองเป็นอุปสรรค ทางแทนซาเนียจึงตัดสินใจส่งทหาร 201 หมู่ข้ามถนนที่จองไว้เหนือหนองดังกล่าวตราบที่ถนนยังใช้งานได้อยู่ ทหารอีก 208 หมู่เดินตามริมตลิ่งด้านตะวันตกของหนองน้ำลึกในกรณีที่ถนนที่จองไว้เหนือบึงแออัดหรือถูกทำลาย แทนซาเนียมีแผนที่จะเข้าตีกองพันทหารของลิเบียเพื่อยึดเอารถถัง T-55 12 คัน, รถลำเลียงพลหุ้มเกราะ APCs 12 คันและเครื่องยิงจรวด BM-21 MRLs มีเจตนาที่จะขยายกำลังถึงเมือง แต่เกิดการปะทะกันที่เมืองลุกายาในวันที่ 10 มีนาคม แทนซาเนียส่งกองทหาร 201 หมู่ถอยกลับในช่วงชุลมุนอย่างทุลักทุเล อย่างไรก็ตามแทนซาเนียได้ทำการตีโต้ในคืนวันที่ 11–12 มีนาคมจาก 2 ทิศทาง ดังนี้ ทหาร 201 หมู่ที่จัดทัพใหม่เข้าตีทางทิศใต้ อีก 208 หมู่เข้าตีทางตะวันตกเฉียงเหนื แทนซาเนียพิชิตชัยชนะ กองทัพใหญ่จากลิเบียที่ส่วนใหญ่เป็นทหารอาสาสมัครแตกและถอยหนีอย่างรวดเร็ว มีรายงานว่ามีชาวลิเบียเสียชีวิตมากกว่า 200 คนและอีก 200 คนเป็นพันธมิตรทหารยูกันดา
แทนซาเนียและกองกำลัง UNLA พบกับศึกเล็กศึกน้อยหลังสมรภูมิที่ลุกายา ขณะที่เคลื่อนทัพต่อไปยังด้านตะวันตกของกรุงกัมปาลา สถานที่แรกที่เคลื่อนทัพไปถึงคือสนามบินเอนเทบเบ และที่นั่นได้ทำการปลดแอกอิสรภาพกรุงกัมปาลาในวันที่ 10 เมษายน พ.ศ. 2522 มีกองทหารยูกันดาหรือไม่ก็ลิเบียเพีง 2-3 หน่วยเป็นอุปสรรคไม่น้อย ผู้เชี่ยวชาญด้านการเมืองและการทหารของตะวันออกกลางได้กล่าวเอาไว้ว่า ปัญหาใหญ่ของกองทหารแทนซาเนียคือขาดแคลนแผนที่ของกรุงกัมปาลา อามินหนีไปยังลิเบียเป็นที่แรก ก่อนจะเดินทางลี้ภัยไปยังประเทศซาอุดีอาระเบีย กองกำลังของลิเบียถอนกำลังไปยังเมืองจินจาก่อนจะถอยไปยังประเทศเคนยาและเอธิโอเปียเป็นที่สุดท้าย กองทัพของแทนซาเนียยังคงอยู่ในยูกันดาจนสถานการณ์สงบเมื่อกลุ่มปกป้องการเมือง UNLA (UNLF) จัดระเบียบการเลือกตั้งลงรัฐธรรมนูญของประเทศอีกครั้ง
รัฐบาลแทนซาเนียได้แจกจ่ายเหรียญกล้าหาญ โดยเหรียญจารึกคำว่า Vita-1978-1979 (ด้านบน) และ Tanzania (ด้านล่าง) ส่วนด้านหลังเป็นด้านเรียบ
การลี้ภัย
ภายหลังจากแพ้สงครามแล้ว อามินได้รับการช่วยเหลือจากมูอัมมาร์ อัล-กัดดาฟีให้ลี้ภัยมายังประเทศลิเบีย หลังกรุงกัมปาลาถูกยึดเมื่อวันที่ 11 เมษายน พ.ศ. 2522 ต่อมาอามินเดินทางต่อไปที่ประเทศซาอุดีอาระเบีย ที่ที่ราชวงศ์ซาอุจะจ่ายค่ากินอยู่ของอามินขณะลี้ภัยทางการเมือง อามินอาศัยอยู่ที่ชั้น 2 ของโรงแรมโนโวเทล ถนนปาเลสไตน์ กรุงเจดดะห์นานหลายปี ต่อมาในปี พ.ศ. 2523 ไบรอัน บาร์รอน หัวหน้าผู้สื่อข่าวแอฟริกาของ BBC ผู้รับผิดชอบข่าวสงครามอูกันดา-แทนซาเนีย ได้ตามหาตัวอามินจนเจอ และได้เป็นผู้สัมภาษณ์อามินเป็นคนแรกหลังลงจากอำนาจ
ถึงแก่อสัญกรรม
วันที่ 20 กรกฎาคม พ.ศ. 2546 มาดินา อามิน (ภรรยาของอามิน) รายงานว่าอามินอยู่ในอาการโคม่าและใกล้จะถึงแก่อสัญกรรมที่ (King Faisal Specialist Hospital) เมืองเจดดะห์ ประเทศซาอุดีอาระเบีย เธออ้อนวอนให้ ประธานาธิบดีของยูกันดาอนุญาตให้อามินกลับมาสิ้นใจที่ประเทศบ้านเกิด มุเซเวนีตอบกลับไปว่า "คำตอบสำหรับบาปกรรมของเขาที่ได้กระทำไว้นั้นนำประเทศไปสู่ความล้าหลัง" อามินถึงแก่อสัญกรรมในวันที่ 16 สิงหาคม พ.ศ. 2546 ร่างของเขาถูกฝังที่ป่าช้ารูวาอิสในเมืองเจดดะห์
ครอบครัว
ด้วยประเพณีที่สามารถมีภรรยาได้หลายคน อีดี อามินแต่งงานอย่างน้อย 6 ครั้ง ภรรยา 3 คนหย่าร้าง ภรรยาคนแรกมัลยามูและเคย์ ภรรยาคนที่สองแต่งงานกับอามินในปี พ.ศ. 2509 แต่งงานกับนอราในปีถัดมาและแต่งงานกับมาดินา พ.ศ. 2515 ในวันที่ 26 มีนาคม พ.ศ. 2517 เขาประกาศทางวิทยุประเทศยูกันดาว่าได้ทำการหย่ากับมัลยามู, นอราและเคย์ ในเดือนเมษายนปีเดียวกัน มัลยามูถูกจับขังไว้ที่เมืองชายแดนติดกับประเทศเคนยา ในข้อหาพยายามปล้นกระชอนผ้าในเคนยา ภายหลังเธอย้ายไปอยู่ที่กรุงลอนดอน เคย์ อามินเสียชีวิตในวันที่ 13 สิงหาคม พ.ศ. 2517 ตามรายงานเธอเสียชีวิตเนื่องจากพยายามทำแท้งโดยนายแพทย์มบาลู มุกาซา คนรักของเธอ (เขาได้ฆ่าตัวตายในเวลาต่อมา) ร่างของเธอถูกพบในสภาพฉีกขาด ในเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2518 ขณะที่ (Organisation of African Unity : OAU) จัดการประชุมกลุ่มผู้นำในกรุงกัมปาลา อามินได้แต่งงานกับซาราห์ เกียวลาบา คนรักของซาร่าห์ที่อยู่ด้วยกันก่อนที่ซาราห์จะพบกับอามินได้หายตัวไปและไม่สามารถติดต่อได้อีกเลย มีรายงานว่าในปี พ.ศ. 2546 อามินได้แต่งงานอีกครั้งก่อนที่จะเสียชีวิตเพียงไม่กี่เดือน
จากแหล่งข่าวที่ต่างกัน คาดว่าอามินมีบุตรและธิดารวม 35-40 คน[D] กระทั่ง พ.ศ. 2546 ลูกชายคนโตของอามิน นำกลุ่ม West Nile Bank Front (WNBF) ก่อจลาจลต่อต้านรัฐบาลของ พ.ศ. 2548 ได้รับนิรโทษกรรมจากมุเซเวนี ปีถัดมารั้งตำแหน่งเป็นสมาชิกขององค์กรรักษาความสงบภายในประเทศ ซึ่งเป็นองค์กรลับของรัฐบาลยูกันดา ลูกชายคนอื่นของอามินที่มีชื่อเสียงก็มีหัจญี ที่ลงสมัครเป็นประธานสภาเมืองนเจรู แต่ไม่ประสบความสำเร็จ ต้นปี พ.ศ. 2550 ออกมาตอบโต้ทีมงานของภาพยนตร์เรื่อง เผด็จการแผ่นดินเลือด จาฟฟาร์ อามิน กล่าวว่าเขาต้องเขียนหนังสือ เพื่อกอบกู้ชื่อเสียงของพ่อเขาคืน 3 สิงหาคม พ.ศ. 2550 ลูกชายคนหนึ่งของอามินถูกจับกุมในคดีฆาตกรรมที่กรุงลอนดอน
อามินในสื่อต่าง ๆ
ภาพยนตร์
- (พ.ศ. 2519)
- (พ.ศ. 2520)
- (พ.ศ. 2520)
- (พ.ศ. 2524)
- (พ.ศ. 2531)
- (พ.ศ. 2534)
- The Last King of Scotland (พ.ศ. 2549) ฟอเรสต์ วิตเทกเกอร์ได้รับรางวัลออสการ์และรางวัลลูกโลกทองคำสาขานักแสดงนำชายยอดเยี่ยม เขาแสดงบทเป็นอีดี อามินในเรื่องนี้
- ภาพยนตร์โทรทัศน์อินเดีย พ.ศ. 2532
สารคดี
- (พ.ศ. 2517), กำกับโดย ชาวฝรั่งเศส
- (พ.ศ. 2540), สารคดีฉายทางโทรทัศน์ กำกับโดย ชาวอเมริกัน
- (พ.ศ. 2547), สารดคดีฉายทางโทรทัศน์ เขียนบท, ผลิตและกำกับโดย จากสหราชอาณาจักร
- (พ.ศ. 2514), ออกฉายครั้งแรกวันที่ 5 เมษายน พ.ศ. 2514 ในสหราชอาณาจักร
- (พ.ศ. 2522), ออกฉายครั้งแรกในวันที่ 13 มิถุนายน พ.ศ. 2522 ในสหราชอาณาจักร
หนังสือ
- : The Inside Story of Idi Amin (พ.ศ. 2520) โดย อดีตรัฐมนตรีกระทรวงสาธารณสุขของรัฐบาลอามิน
- โดย
- : The Rise and Fall of Idi Amin (พ.ศ. 2523) โดย
- (พ.ศ. 2541) โดย (นิยายที่มีทั้งเรื่องจริงและแต่งขึ้น)
- (พ.ศ. 2530) โดย
- General Amin (พ.ศ. 2518) โดยเดวิด มาร์ติน
- The Collected Bulletins of Idi Amin (พ.ศ. 2517) และ Further Bulletins of President Idi Amin (พ.ศ. 2518) โดย
- I Love Idi Amin: The Story of Triumph under Fire in the Midst of Suffering and Persecution in Uganda (พ.ศ. 2520) โดย
- Impassioned for Freedom: Uganda, Struggle Against Idi Amin (พ.ศ. 2549) โดย
- The Feast of the Nine Virgins (พ.ศ. 2544) โดย
- Bombay Gardens (พ.ศ. 2549) โดย
- A Distant Grief (พ.ศ. 2522) โดย
- Kahawa (พ.ซ.2524) โดย
- Confessions of Idi Amin: The chilling, explosive expose of Africa's most evil man - in his own words (พ.ศ. 2520) รวบรวมโดย
- Child of Dandelions, Governor General Award Finalist (พ.ศ. 2551) โดย
หมายเหตุ
- A ^ จากหลายแหล่งข้อมูล เหมือนกับสารานุกรมประเทศอังกฤษ พ.ศ. 2311 กับสารานุกรมโคลัมเบีย กล่าวว่าอามินกำเนิดที่เมืองโกโบโกหรือไม่ก็เมืองกัมปาลา ราว ๆ ปี พ.ศ. 2468 ไม่ปรากฏวันเกิดของเขา นักสำรวจเฟร็ด กูเว็ดเดโกอ้างว่าอามินเกิดวันที่ 17 พฤษภาคม พ.ศ. 2471 แต่นั่นไม่ตรงกับข้อมูลอื่นที่ได้มา
- B ^ เขาได้รับปริญญาดุษฎีกิตติมศักดิ์ปริญญาเอกด้านกฎหมายจากมหาวิทยาลัยมาเกเรเร
- C ^ วีซี. หรือ เหรียญอิสริยาภรณ์วิคตอเรียสครอส (The Victorious Cross : VC) เป็นเหรียญอิสริยาภรณ์ที่เลียนแบบมาจาก ซึ่งเป็นเหรียญกล้าหาญชั้นสูงสุดของสหราชอาณาจักร
- D ^ ตามที่เฮนรี กีมาและหนังสือ African Studies Review อีดี อามินมีบุตรและธิดารวม 34 คน บางแหล่งข้อมูลบอกว่ามี 32 คน จากรายงานของหนังสือพิมพ์ The Monitor ของยูกันดามี 45 คน BBC คาดว่ามี 54 คน
อ้างอิง
- Ullman, Richard H. (April 1978). "Human Rights and Economic Power: The United States Versus Idi Amin". . สืบค้นเมื่อ 2009-03-26.
The most conservative estimates by informed observers hold that President Idi Amin Dada and the terror squads operating under his loose direction have killed 100,000 Ugandans in the seven years he has held power.
- Roland Anthony Oliver, Anthony Atmore. Africa since 1800. p. 272.
- Dale C. Tatum. Who influenced whom?. p. 177.
- Gareth M. Winrow: The foreign policy of the GDR in Africa, p. 141
- Jørgensen, Jan Jelmert (1981). Uganda: a modern history. St. Martin's Press. p. 272. ISBN .
- . . 2003-07-21. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-06-05. สืบค้นเมื่อ 2007-12-02.
- Keatley, Patrick (18 August 2003). "Obituary: Idi Amin". The Guardian. สืบค้นเมื่อ 2008-03-18.
- Guweddeko, Fred (12 June 2007). . . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 12 June 2007. สืบค้นเมื่อ 8 August 2009.
- . Encyclopædia Britannica. 19 December 2008. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-11-18. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
- General Idi Amin Dada: A Self Portrait. Le Figaro Films. 1974. ISBN .
- Bay, Austin (20 August 2003). "Why Didn't Amin Rot and Die in Jail?". Strategy Page. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
- Bridgland, Fred (16 August 2003). "Idi Amin". Scotsman. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
- Cain, Nick & Growden, Greg "Chapter 21: Ten Peculiar Facts about Rugby" in Rugby Union for Dummies (2nd Edition), p294 (pub: John Wiley and Sons, Chichester, England)
- Cotton, p111
- "Country Studies: Uganda: Independence: The Early Years". Federal Research Division. United States Library of Congress. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
- "Idi Amin Dada Biography". Encyclopedia of World Biography. Thomson Gale. 2005.
- Nantulya, Paul (2001). "Exclusion, Identity and Armed Conflict: A Historical Survey of the Politics of Confrontation in Uganda with Specific Reference to the Independence Era" (PDF). (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 2006-10-04. สืบค้นเมื่อ 2010-03-16.
- "General Idi Amin overthrows Ugandan government". British Council. 2 February 1971. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
- "On this day: 25 January 1971: Idi Amin ousts Ugandan president". BBC. 1971-01-25. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
- Fairhall, John (26 January 1971). "Curfew in Uganda after military coup topples Obote". The Guardian. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
- Mbabaali, Jude (August 2005). (PDF). Regional Conference on Political Parties and Democratisation in East Africa. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-10-08. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
- "Country Studies: Uganda: Military Rule Under Amin". Federal Research Division. United States Library of Congress. จากแหล่งเดิมเมื่อ 16 July 2012. สืบค้นเมื่อ 8 August 2009.
- "Country Studies: Uganda: Post-Independence Security Services". Federal Research Division. United States Library of Congress. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
- . Time. 13 November 1978. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-10-20. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
- Tall, Mamadou (Spring–Summer 1982). "Notes on the Civil and Political Strife in Uganda". Issue: A Journal of Opinion. 12 (1/2): 41–44. doi:10.2307/1166537. JSTOR 1166537.
- Lautze, Sue. (PDF). Hertford College, Oxford University. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2009-02-26. สืบค้นเมื่อ 2010-03-17.
{{}}
: Cite journal ต้องการ|journal=
((help)) - . Daily Telegraph. 17 September 2003. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-10-12. สืบค้นเมื่อ 2021-08-09.
- "Disappearances and Political Killings: Human Rights Crisis of the 1990s: A Manual for Action" (PDF). Amnesty International. (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-03-09. สืบค้นเมื่อ 2010-03-17.
- "Special report: Who were Amin's victims?". The Daily Monitor. 13 June 2007. จากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-06-13. สืบค้นเมื่อ 2010-03-17.
- Luganda, Patrick (29 July 2003). "Amin's Economic War Left Uganda on Crutches". New Vision. Kampala.
- "On this day: August 7th 1972: Asians given 90 days to leave Uganda". BBC. 1972-08-07. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
- . Time. 11 September 1972. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-01-29. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
- Jamison, M. Idi Amin and Uganda: An Annotated Bibliography, Greenwood Press, 1992, p.155-6
- End for Amin the executioner The Sun-Herald August 17, 2003
- "240. Telegram 1 From the Embassy in Uganda to the Department of State, January 2nd, 1973, 0700Z". United States Department of State. Office of the Historian. E-6. 2 January 1973. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
- "On this day: July 7th 1976: British grandmother missing in Uganda". BBC. 1976-07-07. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
- "'Dada' always rubbed Kenya the wrong way". Sunday Nation. 17 August 2003. จากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-02-06. สืบค้นเมื่อ 2010-03-17.
- . Time. 16 October 1972. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-01-29. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
- Orizio, Riccardo (21 August 2003). "Idi Amin's Exile Dream". New York Times. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
- "Museveni, munificent with monarch". The Economist. 29 November 2007. สืบค้นเมื่อ 2008-06-27.
- Serugo, Moses (28 May 2007). "Special Report: The myths surrounding Idi Amin". The Monitor. จากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-05-28. สืบค้นเมื่อ 2010-03-18.
- . Time. 28 February 1977. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-05-04. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
- Kibazo, Joel (13 January 2007). "A Brute, Not a Buffoon". The Guardian. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
... Amin was widely portrayed as a comic figure. Yes, he had expelled the Asians and murdered a few people, but isn't that what was expected of Africa, I used to hear.
- . Daily Telegraph. 17 September 2003. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-10-12. สืบค้นเมื่อ 2021-08-09.
Throughout his disastrous reign, he encouraged the West to cultivate a dangerous ambivalence towards him. His genial grin, penchant for grandiose self-publicity and ludicrous public statements on international affairs led to his adoption as a comic figure. He was easily parodied ... however, this fascination, verging on affection, for the grotesqueness of the individual occluded the singular plight of his nation.
- "Idi Amin and Military Rule". Country Study: Uganda. Library of Congress. December 1990. สืบค้นเมื่อ 5 February 2010.
By mid-March 1979, about 2,000 Libyan troops and several hundred Palestine Liberation Organization (PLO) fighters had joined in the fight to save Amin's regime
- "An Idi-otic Invasion" 2012-10-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, TIME magazine, Nov. 13, 1978.
- "Not even an archbishop was spared" 2007-10-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, The Weekly Observer, February 16, 2006.
- "Fighting for Amin", The East African, April 8, 2002.
- Kenneth M. Pollack, Arabs at War: Military Effectiveness 1948–91, University of Nebraska Press, Lincoln and London, 2002, p.369-373,
- OnWar.com
- "Idi Amin back in media spotlight". BBC. 25 July 2003. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
- "Idi Amin, ex-dictator of Uganda, dies". USA Today. 16 August 2003. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
Amin was buried in Jiddah's Ruwais cemetery after sunset prayers Saturday, said a person close to the family in the Red Sea port city. The source, who spoke on condition of anonymity, was told that few people attended the funeral.
- "Reign of Terror: The life and loves of a tyrant". Daily Nation. 20 August 2003. จากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-02-06. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
- Kavuma, Richard (18 June 2007). "Special Report: Big Daddy and his women". The Monitor. จากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-06-18. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
- Kibirige, David (17 August 2003). "Idi Amin is dead". The Monitor. จากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-06-10. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
- Mcconnell, Tristan (12 February 2006). "Return of Idi Amin's son casts a shadow over Ugandan election". The Daily Telegraph. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
- "Amin's son runs for mayor". BBC. 3 January 2002. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
- "Idi Amin's son lashes out over 'Last King'". Associated Press. USA Today. 22 February 2007. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
- "Idi Amin's son jailed over death". BBC News. 3 August 2007. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
- Keatley, Patrick (18 August 2003). "Idi Amin: Obituary". The Guardian. สืบค้นเมื่อ 2009-08-08.
- Lloyd, Lorna (2007) p.239
- African Studies Review (1982) p.63
- "Amins row over inheritance". BBC News. 2003-08-25. สืบค้นเมื่อ 2009-08-09.
แหล่งข้อมูลอื่น
- The Idi Amin I knew, Brian Barron, BBC, 16 August 2003. Includes a video of Brian Barron interviewing Idi Amin in exile in 1980.
- General Idi Amin Dada: A Self Portrait on ()
- Love In The Time of Idi Amin - fiction set in the background of General Idi Amin's reign
- idiamindada.com, a website devoted to Idi Amin's legacy created by his son Jaffar Amin
- Idi Amin ที่อินเทอร์เน็ตมูวีเดตาเบส
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
xidi xamin ph s 2468 A 16 singhakhm ph s 2546 epnephdckarthhar aelaprathanathibdikhxngpraethsyukndatngaetpi ph s 2514 2522 xaminekhaepnsmachikin sngkd hrux KAR King s African Rifles inpi ph s 2489 aelainthisudekhakrngtaaehnngnayphlaelaphubychakarkxngthphyuknda ekhakhunmamixanacineduxnmkrakhm ph s 2514 hlngcakthakarkhbilxditprathanathibdixidi xaminkhnthi 3darngtaaehnng 25 mkrakhm ph s 2514 11 emsayn ph s 2522kxnhnathdipkhxmulswnbukhkhlekid30 phvsphakhm ph s 2471 kmpala ckrwrrdibritich praethsyukndaesiychiwit16 singhakhm ph s 2546 75 pi ecddah praethssaxudixaraebiykhusmrsmlyamu xamin hyarang ekhy xamin hyarang nxra xamin hyarang madina xamin sarah xamin praethsyukndaphayitkarpkkhrxngkhxngxaminthuxidwairsungsiththimnusychn minoybayinkarsngharphukhn epnphwkephaphnthuniym mikarlngothsnxkkrabwnkaryutithrrm ehnaekphwkphxng mikarchxrasdrbnghlwng aelamikarbriharcdkaresrsthkicthiirprasiththiphaph khxmulcakklumsiththimnusychnkhadwamiphuesiychiwitinkhnathixamindarngtaaehnngpraman 100 000 thung 500 000 khn phuthihnunhlngxaminxyangchdecnkkhux nayphlmuxmmar xl kddafiaehngliebiy shphaphosewiyt aelaeyxrmnitawnxxk odysnbsnunxamininkartxtanbrietnihy xisraexl aelaaexfrikaitsmyaebngaeyksiphiw inpi ph s 2518 2519 xaminidekhadarngtaaehnngepnprathan Organisation of Africa Unity khxngephuxsrangkhwamepnnahnungicediywkninthwipaexfrika tlxdpi ph s 2520 2522 xamineriykchuxtnexngwa phn prathanathibditlxdchiph cxmphl xl hcyi dxketxr B xidi xamin dada wisi C sibixi phuphichitckrwrrdixngkvsinthwipaexfrikathnghmdaelaphuphichityukndaodyechphaa khwamaetkrawrahwangpraethsyukndaaelaxaminkxtwkhunemuxekhaphyayamekhayudemuxngkhxngpraethsaethnsaeniy ekidepnsngkhramyuknda aethnsaeniykhuninpi ph s 2521 aelathuxepnkarcbsinkarpkkhrxngkhxngekha xaminhniipxyupraethsliebiyepnthiaerk kxnthiekhacayayipxyuinpraethssaxudixaraebiy thithiekhaesiychiwitinpi ph s 2546chiwitchwngerimtnaelakarepnthharladbehtukarnsakhykhxngxaminthangkarthhar King s African Rifles2489 ekharwmkxngphnin aehng2490 phlthhar2495 prabclaclthipraethsekhnya249625012503 kxngthphyuknda2504 rxyexk25052506 rksakarphubychakarkxngthph2508 phnexkphubychakarkxngthph2511 phltri2514 pramukh prathansphaklaohm phubychakarthharsungsud esnathikarthharbkaelaesnathikarxakas2515 xthipdikrmtarwc phubychakartarwcaehngchati2518 rbtaaehnngcxmphlsungepntaaehnngsungsudinpraethsyuknda xaminimekhyekhiynxtchiwprawtiekiywkbtnexng aelaekhakimidihikhridklawthungchiwitkhxngekhaely aetcakaehlngthimaekiywkbchiwprawtikhxngxaminswnihychiwaxaminekidpraman ph s 2468 thiemuxnghruximkkmpala smkhrekhaepnluknxngkhxngefrd kuewdedokcak mhawithyalymaekerertngxyuthiemuxngkmpala xidi xaminepnlukchaykhxngxnedrs inxaiber Andreas Nyabire ph s 2432 2519 sungbidakhxngxaminepnchaw Kakwa sungidepliynsasnacakkhrist nikayormnkhathxlikepnxislam aelaidepliynchuxlukchaykhxngekhaepnxamin dadannexng emuxekhathukphuepnbidathxdthing xaminidetibotinkhrxbkhrwkhxngmardakhxngekha khxmulcakkuewdedokbxkwamardakhxngxaminchuxaexssa aextet Assa Aatte ph s 2447 2513 epnchawephaaelaepnphusubthxdkhwamruekiywkbsmuniphrpracaephaaelathahnathirksakstriyaehngxanackr Buganda aelachawbanthwip emuxpi ph s 2484 xaminepnnkeriynorngeriynmusliminemuxng hlngcaknn 2 3 pi xaminxxkcakorngeriynaelathanganelk nxy kxnthicaphntwexngekhaepnthharinsngkd kxngthphxananikhmbrietn xaminekhaepnsmachikkhxngkrmthharpunelkyawaexfrika King s African Rifles aehngkxngthphxananikhmbrietninpi ph s 2489 intaaehnngphuchwykhnkhrw ekhaxangwaidekharwmsngkhramolkkhrngthi 2 odythakarrbthipraethsphma aetinbnthukbxkexaiwwaxaminidekharwmkxngthphhlngcakthisngkhramidyutiipaelw inpi ph s 2490 ekhathukyayippracakarepnphlthharkhxng n emuxng praethsekhnya cnthungpi ph s 2492 inpinnhnwyrbkhxngekhaidaepraethwipthipraethsosmaeliyephuxtxsukbphukxclaclinosmaeliy inpi ph s 2495 hmuthharkhxngxaminidthakarprabclaclmw mw inpraethsekhnya thaihekhaidrbaetngtngepnsibexkinpi ph s 2496 inpi ph s 2501 xaminidrbtaaehnngcanaysib sungepntaaehnngsungsudthichawaexfriknphiwdainkxngthphxananikhmbrietncaidrbinewlann xaminklbsumatuphumiinpiediywkn txmaxik 2 piekhaidrbkarnaesnxihidrbtaaehnngrxyoth epnhnunginsxngchawyukndaaerkthiidrbtaaehnngsungkhnadnn inthnthiekhaidrbhnathiihprabprampyhakarkhomypsustwinkharaomcxngkhxngyukndaaelaetxkanakhxngekhnya inpi ph s 2504 ekhaidthukesnxchuxiheluxnysepnrxyexk aelaphntriinpithdma aelaxikpithdmakrngtaaehnngrksakarphubychakarkxngthph xaminyngepnnkkilakhnathirbichkxngthph ekhasung 193 esntiemtraelamiphlngsungmak ekhachnaelisinkarchkmwyrunilthehfwiewthkhxngyukndarahwangpi ph s 2494 2503 thngyngwaynaidekngxikdwy xaminepnnkkilarkbitwrukthidudn ekhyelnihkbthiminl xarexfsi Nile RFC aelathimbritichaelaixrich ilxxns British and Irish Lions ekuxbidxaminmarwmelnihkbthimthipraethsaexfrikaitinvdukalpi ph s 2498 aetekhaeluxkthicaepntwsarxngkhxngthimaexfrikatawnxxk 15 East Afica XV sungekhaepnphuelnphiwdakhnediywkhxngthim xyangirktamekhaimekhyidoxkaslngelninsnamely hlngcbkaraekhngkhnekhamkcanngnxkxakharkhxngsomsrephuxdumnaxdlmokhkepnpraca phubychakarkxngthph xidi xamin inpi ph s 2508 khnadarngtaaehnngkbxidi xamin idmiswnekiywkhxnginkarlklxbnangachangaelathxngkhaekhapraethsyukndacaksatharnrthprachathipitykhxngokxyangphidkdhmay eruxngkarlklxbnaekhannepnkhxmulthiidrbkarklawxangcaknayphl phuthimiswnrwmkbphunachawkhxngokinphayhlng karlklxbepnswnhnungkhxngkhxbngkhbkbrthbalkhxngkhxngokihmikarlklxbngachangkbthxngkhaephuximihmikarephchiyhnathangkarthharkbkxngthphkhxngxamin inpi ph s 2509 thangrthsphaidmikhxeriykrxngihsubswneruxngdngklaw oxobetidkahndkdhmaykhxbngkhbihm ihykelikphithiaetngtngkardarngtaaehnngnaykrthmntriodykabaka kstriy aehngbukndalng aelaprakasaetngtngtnexngepnprathanathibdibriharbanemuxng ekhasnbsnunihxaminepnphubychakarkxngthph xaminidekhathalayphrarachwngkhxngkabaka aelaichkalngmuethsaipthishrachxanackr thithimuethsaxyucnkrathngchiwitinpi ph s 2512 xaminerimrbthharihmcak aelachnephaxun infngtawntkkhxngaemnainl sungepnphunthichayaednpraethssudan chawnuebiynidxphyphcakpraethssudanekhamasngkdkxngphnthharxyuinpraethsyukndamatngaetkhriststwrrsthi 20 aelw inpraethsyukndann chawnuebiynthuxepnchawtangdawaelathukmxngepnphwkxphyphcakkarkxclaclin First Sudanese Civil War sungimidekiywkhxngkbpraethsyukndaely ephraawamichnephaxyumakmaythangtxnehnuxkhxngpraethsyukndaxasyxyuinthngyukndaaelasudan dngnncungxacklawxangidwakxngthphkhxngxaminnnkxprkhuncakeluxdenuxechuxikhthharchawsudandwykaryudxanacmiltn oxebet Milton Obete inthisudkekidrxyrawrahwangxidi xaminkbprathanathibdimiltn oxebet khwamsmphnththielwraylngnnekidcakmikarhnunihxaminsrangkxngthphthhardwykarrbthharihmcakdinaednaethbtawntkkhxngaemnainl khwamekiywkhxngkhxngekhainkarptibtikarephuxsnbsnunkarkxclaclthangtxnitkhxngpraethssudan aelaphyayamsngharoxebetinpi ph s 2512 txmaineduxntulakhm ph s 2513 oxebetidekhamakhwbkhumkxngthphthhardwytwexng thaihldxanackhxngxaminodypriyay xaminthrabthungaephnkarthioxebetcacbkumtwekhainkhxhaykyxkenginthunkhxngkxngthph inwnthi 15 mkrakhm ph s 2514 xamincungthakaryudxanac khnathioxebetkalngekharwmprachumsudyxdphunaekhruxckrphphaehngchati n praethssingkhopr thharthicngrkphkditxxaminthakaryud sungepnesnthanghlksakhyinkarekhapraethsyukndaaelaemuxngkmpala thharekhahxmlxmthaeniybkhxngoxebetaelapidthnnhlk mikarxxkxakasthangwithyukhxngyukndaklawhawarthbalkhxngoxebetchxrasdrbnghlwng aelamisiththiphiessehnuxdinaednaelnok emuxnghnunginpraethsyuknda hlngcbkarraynganthangwithyufungchntangxxkmaichoyohrxngknthwthxngthnnkhxngemuxngkmpala xaminprakaswaekhannepnthhar imichnkkaremuxng aelanikhuxrthbalthharthixyuephuxpkkhrxngduaelbanemuxngcnkrathngmikareluxktngkhrngihmethann sungkarprakasnnekidkhunemuxsthankarnerimepnpkti aelaekhayngihsyyawacapldplxyxikdwy xidi xamin idrbkaryxmrbthngphayinpraethsyukndaaelananaxarypraeths ekhaxnuyatihmikarnarangkhxngxditkstriyaelaprathanathibadimuethsa exdewirdthi 2 sinphrachnmrahwangthukenreths maprakxbphithifngphrasphiwinpraethsemuxeduxnmithunayn ph s 2518 thakarpldplxynkothsthangkaremuxnghlaykhn aelaxaminyngyakhamnsyyathicaihmikarcdkareluxktngephuxkhunxanacprachathipityihaekprachachninewlaxnsnpraethsyukndaphayitkarpkkhrxngkhxngxidi xaminkarpkkhrxngkxngthph wnthi 2 kumphaphnth ph s 2514 hnungspdahhlngcakthakarrthprahar xaminidsthapnatnexngepnprathanathibdikhxngpraethsyuknda phubychakarthharsungsud hwhnaesnathikarkxngthphaelahwhnaesnathikarthharxakas xaminprakasexaiwwacalaxxkcaktaaehnngtang xyangaennxnemuxekhaidcdkareluxktngeriybrxyaelainimchacamikarcdtngsphathipruksaklaohmodymixaminnngepnprathanspha xaminxyuphayitsalthharthiehnuxkwasalphleruxnthwip mikhasngihthharipthithakarhnngsuxphimphkhxngrthbalkbrthwisahkicekiywkbkarokhsnaephuxthakaraecngkhawaenanakhnarthmntrichudihm phwkekhalwnidrbkarfukwinythangthharxyangekhrngkhrd xaminepliynchuxthithakarkhxngprathanathibdicakthaeniybrthbal Government House epn kxngbychakar The Command Post ekhaykelikhnwynganbrikarthwip The General Service Unit GSU sungepnxngkhkarthisubkhawihkbrthbalchudkxn aelaepliynmnepnsankngansubkhnkhaw State Reserch Bureau SRB sanknganihykhxng SRB tngxyuchankrungkmpala epnthisungehmaaaekkarthrmanaelasngharphukhninxik 2 3 pitxma xngkhkrxunthithukthxdthxnechn hnwyngansarwtrthhar hnwyrksakhwamplxdphysatharna Public Safety Unit PSU oxobetidliphyxyupraethsaethnsaeniy ody idcdiwih oxobetkbphuliphychawyukndaraw 20 000 khnphyayamekhapraethsyukndaeruxyma aetimprasbphlsaercely oxobetklbmakhundarngtaaehnngprathanathibdixikkhrnginpi ph s 2523 karkhalangephaphnthu xidi xamin n thithakarshprachachati niwyxrk ph s 2518 xaminerimcdkarkbklumkhnthiyngcngrkphkdioxobet inpi ph s 2515 xnidaekklumchnephaaela ineduxnkrkdakhm ph s 2514 thharkhxngxaochliaelaaelnokthuksngharhmuinorngeriynthharcakcincaaelacanwnmak aelatnpi ph s 2515 thharkhxngxaochliaelaaelnokpraman 5 000 naykbchawbanbangswnhaysabsuy imnanehlaphuekhraahraykhnipphungchnephaxun kharachkarxawuos phuphiphaksa nkkdhmay nksuksa aela ephuxkracaykhawekiywkbxachyakrrmthiekidkhun aelacamiphukhnthuksngharxikepncanwnmak karsngharthukkratunodychnephatampccythangnoybayaelakarkhlngdaeninxyutlxd 8 pithixamindarngtaaehnng immiikhrthrabcanwntwelkhaennxnkhxngkhnthithuksnghar pramantwelkhphuesiychiwitiwimtakwa 80 000 khnaelaxyupraman 300 000 khn aetkarpramantwelkhphuesiychiwitkhxngxngkhkrphuliphythiidrbkarchwyehluxcakxngkhkarnirothskrrmsaklidkhadiwthung 500 000 khn inklumphuthithuksnghar chuxthisadudtannmi xditnaykrthmntri sunginphayhlngiddarngtaaehnngepnhwhnaphuphiphaksa aexngklikhnxarchbichxpaehng phuwakarthnakharklang xthikarbdimhawithyalymaekerer nkpraphnthbthlakhrphumichuxesiyngaelasxngrthmntrikhxngxaminexngkhux kb inpi ph s 2520 rthmntriwakarkrathrwngsatharnsukhkhxngrthbalxaminaelaxditkharachkarinsmyoxobetepnprathanathibdikhrngaerk idlathingtaaehnngaelaiptngrkrakihmthishrachxanackr ekhaekhiynaelatiphimphhnngsux A State of Blood ekmbakhuxbukhkhlphayinkhnaerkthixxkmaepidephyeruxngrawkarpkkhrxngkhxngxamin karkhbilchawexechiy 60 000 khnxxknxkpraeths eduxnsinghakhm ph s 2515 xaminprakassingthiekhaeriykwa sngkhramesrsthkic Economic War minoybayxyangechn yudxsngharimthrphykhxngaelachawyuorp chawexechiyinyuknda 80 000 khnswnihyepnchawxnuthwipxinediythiekidinyuknda brrphburuskhxngphwkekhaekhamaprakxbwichachiph epnecakhxngorngnganxutsahkrrmkhxngkhnadihy sungthuxwaepnkraduksnhlngthangesrsthkickhxngpraethsyuknda tngaetsmythipraethskhxngphwkekhayngxyuinekhruxckrphph 4 singhakhm ph s 2515 xaminxxkkhasngihkhbilchawexechiyinpraethsyuknda 60 000 khn swnihythuxhnngsuxedinthangkhxngshrachxanackr txmaphayhlngekhaidxxkmakhxothskbchawexechiythnghmd 80 000 khntxmatrkardngklaw aelakhxykewnchawexechiythiprakxbxachiphcaphwkaephthy nkkdhmay aelakhru aetchawexechiyraw 30 000 khnthithuxhnngsuxedinthangkhxngshrachxanackrktdsinicxphyphxxknxkpraethsyukndaipthibrietnihy thiehluxidedinthangipthipraethsxxsetreliy aekhnada xinediy pakisthan swiednaelashrthxemrika xaminidyudexathurkicaelaxsngharimthrphykhxngchawexechiy ykihaekphwkphxngkhxngxamin thurkicehlannprasbkhwamlmehlw xutsakhrrmlmlalayenuxngcakkhadkarduael erimprakthaynathangesrsthkic khwamsmphnthkbtangpraeths phayhlngthakarkhbilchawexechiyinpraethsyukndainpi ph s 2515 sungswnihyepnchawxinediy praethsxinediyidldkhwamsakhythangkarthutlngkbpraethsyuknda inpiediywkn swnhnungkhxngnoybaysngkhramesrsthkickhxngxamin idtdkhwamsmphnththangkarthutkbshrachxanackrlngaelathakarkakbduaelthukickhxngchawshrachxanackr 85 thurkicodyrthbal inpinnxaminidthakarkhbilthipruksathangthharxisraexlxxk aelahniprbkarsnbsnuncakmuxmmar xl kddafi phunaliebiyaelashphaphosewiytaethnaelaxxkmatxwaxisraexlxyangimphxic inphaphyntrsarkhdieruxng General Idi Amin Dada A Self Portrait ekhaidphudthungaephnkarthicasrangsngkhramtxtanxisraexlkhun caichphlrm raebidaelakxngthphraebidphlichiph phayhlngxaminxxkmaklawthunghitelxrwa thathukaelwthiephathalayyiw 6 lankhn ph s 2516 exkxkhrrachthutshrthxemrikapracapraethsyukndainkhnann aenanaihshrthxemrikaldkhwamsmphnththangkarthutkbpraethsyukndalng emladiphrrnnathungkarpkkhrxngkhxngxaminwa ehnaekphwkphxng exaaenexanxnaelakhadedaimid tharunohdray ngienga kawraw irehtuphl nahwrx aelaepnphwk channshrthxemrikacungthakarthxnkhnathutxxkcakemuxngkmpala ineduxnmithunayn ph s 2519 xaminyxmihekhruxngbinkhxngsaykarbinaexrfransthithuksmachikkhbwnkarpldaexkpaelsitn ptibtikarnxkdinaedn PFLP EO aelasmachikklumptiwtieyxrmni RZ lngcxdthithaxakasyannanachatiexnethbeb twprakn 156 khnthiimidthuxhnngsuxedinthangpraethsxisraexlthukplxytwaelaidrbkarrksakhwamplxdphyxyangetmthi swnchawyiwaelaphlemuxngchawxisraexl 83 khnkbphnknganekhruxngbinaelaphwkthiehluxxik 20 khnyngkhngepntwpraknxyu inphayhlngthangxisraexlidekhachwyehluxtwprakninptibtikarnthichuxwa ptibtikarnsayfa Thunderbolt Operation hruxruckkninchux ptibtikarnexnethbeb twpraknekuxbthnghmdrxdepnxisra aettwprakn 3 khnesiychiwitaelaxik 10 khnbadecb phukxkarray 6 khn thharyuknda 45 khnaelathharxisraexl 1 khnkhuxoynathn enthnyahu Yonatan Netanyahu thuksnghar ehtukarnthiekidkhunnisngphlihkhwamsmphnthkbnanapraethskhxngyukndayaaeylng thangbrietnthakarthxnkhahlwngxxkcakpraethsyukndathnthi praethsyukndaphayitxanackarpkkhrxngkhxngxaminiddaeninkarsngesrimkarthharihaekhngaekrngkhun enuxngdwykarsasmkxngkalngkhxngpraethsekhnya thangkarekhnyaidthakaryuderuxsinkhakhxngosewiytlathimiesnthangekhapraethsyukndaexaiwthithaeruxkhxngpraethsekhnya sthankarntungekhriydrahwangyukndaaelaekhnyabrrlumathungcudaetkhkineduxnkumphaphnth ph s 2519 emuxxaminprakaswaekhacasubsawehtukarninsudantxnitaelaphakhtawntkkbphakhklangkhxngekhnya ekhaipthung 32 kiolemtr 20 iml khxngkrunginorbi emuxnghlwngkhxngpraethsekhnya sungtamprawtisastrnnepnswnhnungxananikhmkhxngyuknda rthbalkhxngekhnyaidtxkklbipwaekhnyaimekhyepnswnhnung aemaetniwediyw txmaxaminepliynicenuxngcakekhnyaidsngkxngkalngaelayanhumekraabrrthukthharmathibriewnesnaebngphrmaednrahwangyukndaaelaekhnya khwamsmphnthkbpraethsliebiynn phunaephdckarthharmuxmmar xl kddafikthuxhangxaminxyu echnediywkbshphaphosewiytthiepnphusnbsnunhlkkhxngkxngthphthharkhxngxamin eyxrmnitawnxxknnmiswnphwphnxyukbhnwynganbrikarthwip GSU aelasankngansubkhnkhawkrxng SRB sungepnsxngxngkhkrthikhunchuxeruxngkhwamsydsyxng cnkrathngaethnsaeniyidekhathakarbukrukemuxpi ph s 2522 eyxrmnitawnxxkcungidphyayamnahlkthantang xxkmacaksthanthiehlannphvtikrrmthiexaaenexanxnimidaelaxamininsaytasuxphaphlxeliynxidi xamininchudthharaelaprathanathibdi wadody xaminphudcakhwanphasakaelamiphvtikrrmthiexaaenexanxnimidmaodytlxd shrachxanackryutismphnththangkarthutkbyukndaphayitxanackarpkkhrxngkhxngekha withyuinpraethsyukndaidxankhanahnachuxkhxngekhaihmwa phn prathanathibditlxdchiph cxmphl xl hcyi dr xidi xamin dada wisi sibixi xaminkbombutu eses esokprathanathibdikhxngpraethssaexiyr hruxsatharnrthprachathipitykhxngokinpccubn idrwmknepliynchuxkbepnthaelsabombutu eses esok kbthaelsabxidi xamin dada tamladb mikhawluxhruxaelaeruxngokhkekiywkbxamin echnmieruxngthiechuxknaephrhlaywaekhaepnphwkthichxbkinenuxmnusy bangkmikhawluxthiimmiaehlngthimawaekhachikrangkhxngphrryakhnhnungsungepnkhawluxthithukaephrkhyayaelaodngdngodyphaphyntr inpi ph s 2524 aelainpi ph s 2549 phaphyntreruxng kidphadphingthungeruxngniechnkn inchwngthixamineruxngxanac suxnxkpraethsyukndamkwadphaphkhxngekhaihmiruprangtlk ph s 2520 nitysarithmidwiekhraaheruxngkhxngxamininhwkhx khatkraelatwtlk tlkhyabchaphuklaaelamiekhrngtxthathangxncxnghxng bthkhwammungennipthieruxngnisychxblaemidaelakarykradbxcchriyphaphkhxngxamin bxykhrngsuxtangchatixxkmatahnikarklbekluxnaelaaektwinphvtikrrmthichxbsngharphukhnkhxngtn nkwicarnbangklumaenanaihxaminbmephaatnexngihmephraasuxtangchatitangmxngkarpkkhrxngkhxngxaminepntlkrayipesiyaelwsngkhramyuknda aethnsaeniysngkhramyuknda aethnsaeniywnthi30 tulakhm ph s 2521 11 mithunayn ph s 2522sthanthiyukndaphlaethnsaeniychna ekidkarlmlangxanackhxngxidi xamininyukndakhusngkhram yuknda liebiy xngkhkrpldplxypaelsitn PLO aethnsaeniy UNLA xisraexl inswnptibtikarexnethbeb phubngkhbbychaaelaphunayuknda xidi xamin liebiy muxmmar xl kddafikxngthphprachachnaethnsaeniy kxngthphpldaexkaehngchatiyuknda hnwyrbphiessxisraexl inswnptibtikarexnethbeb oynathn enthnyahu kalng70 000 kxngthphyuknda 3 000 kxngthharliebiy30 000 chawaethnsaeniy 6 000 kxngthhartxtanyukndakhwamsuyesiyimthrabimthrab sngkhramyuknda aethnsaeniy inyukndathukxangthunginchuxsngkhrampldaexk epnsngkhramrahwangpraethsyukndaaelapraethsaethnsaenibrahwangpi ph s 2521 2522 kxngthharbangswnkhxngxaminmacakkxngthharkhxngmuxmmar xl kddafi phunaliebiy sngkhramninaipsukarlmlangrabxbkarpkkhrxngkhxngxidi xamin saehtukarekidsngkhram khwamsmphnthrahwangpraethsyukndakbaethnsaeniykrathxnkraaethnmananhlaypikxnekidsngkhram hlngkaryudxanackhxngxamininpi ph s 2514 phunaaethnsaeniycueliys inerxresnxihmiltn oxobetliphymathipraethskhxngtn oxobetaelaphuliphyxik 20 000 khntxbtklng inpithdmaklumkhxngphuliphyekhabukyukndaephuxthakarpldxaminxxkcaktaaehnngaetimsaerc xamintahniinerxrthikhidepnstrukhxngekha khwamsmphnthkhxngthngsxngpraethsekhasusthankarntungekhriydhlaypi tneduxntulakhm ph s 2521 mikxngkalngthharekhasumocmtixamin n thithakarprathanathibdiinkrungkmpala aetxaminaelakhrxbkhrwhlbhnixxkmaidthangehlikhxpetxr ehtukarnaebbnierimekidkhunxyubxnkhrngemuxkhniklchidkhxngxaminaesdngxakarhwnklw ekhatxngephchiykbkhwamaetkaeykphayinpraethsyukndamakkhun emux rxngprathanathibdikhxngxaminidrbbadecbcakxubtiehtuthangrthyntthimiphiruthwamiphubngkarxyuebuxnghlng kxngthharthixarkkhaxdrisi aelathharxunthiimphxictxehtukarnthiekidkhun thakarkhdkhuntxkhasngthangthhar xaminidsngkxngphnrachsih Simba thikhdsrrmaephuxprabpramklumthharkbtthithakarkhdkhun klumkbtbangswnkhamipyngchayaednkhxngpraethsaethnsaeniy klumkbttngthantxtankxngthphkhxngxamininpraethsaethnsaeniy xaminprakassngkhramtxaethnsaeniy sngkxngthharipocmtiaelayudexabangswnkhxngemuxngkhaekla dinaednkhxngpraethsaethnsaeniy aelaxangwaepnswnhnungkhxngyuknda sngkhram inerxrradmphlkxngthphprachachnaethnsaeniy Tanzania People s Defence Force aelathakarotklbkxngthphkhxngxamin inxik 2 3 spdahtxmakxngthphaethnsaeniymismachikmakmayxathitarwc rachthnth kharachkaraelakxngthharxasasmkhr aethnsaeniyrbklumtxtanxaminmakmaythithukenreths rwmtwepn Uganda National Liberation Army UNLA thiprakxbipdwykxngthharkioksi malum epnphasaswahiliaeplwakxngkalngphiess naodyaela klumaenwhnaphachatiphnphy Front for National Salvation FRONASA naody aelaklumkhumkhrxngkarekhluxnihwkhxngyukndanaody aela kxngthphaethnsaeniyidna Katyucha Rocket Launcher khxngrsesiy inyukndaeriykwa saba saba maichinkaryingepahmayphayinpraethsyuknda cnthaihkxngthphkhxngyukndatxngthxyiptnghlkknihm muxmmar xl kddafi phunaliebiycdsngkxngthhar 2 500 nayihaekxamin phrxmrththng T 54 rththng T 55 rthlaeliyngphlhumekraa BTR APCs ekhruxngyingcrwd BM 21 Katyusha MRLs ehlathharpunihy ekhruxngbinrb MiG 21s aelaekhruxngbinthingraebid Tu 22 xyangirktamliebiykidrbrayngancakthangaenwhnawalbhlngliebiy kxngthphyukndaidichrththngthiidmakhnthrphysmbtithiplnmaidcakstru kxngphnthharkhxngliebiyepnkarphsmrwmknkhxngkxngthphliebiy prachachnxasasmkhr aelakxngthharxahrb hnwyyxysaharan aexfrikn kxngphnnithungsngmaptibtipharkicnxkpraeths aethnsaeniyidrwmkbklum UNLA ekhluxnthiipyngtxnehnuxkhxngkrungkmpala aettxnglachadwyhnxngbungthilukthangehnuxkhxngemuxngepnxupsrrkh thangaethnsaeniycungtdsinicsngthhar 201 hmukhamthnnthicxngiwehnuxhnxngdngklawtrabthithnnyngichnganidxyu thharxik 208 hmuedintamrimtlingdantawntkkhxnghnxngnalukinkrnithithnnthicxngiwehnuxbungaexxdhruxthukthalay aethnsaeniymiaephnthicaekhatikxngphnthharkhxngliebiyephuxyudexarththng T 55 12 khn rthlaeliyngphlhumekraa APCs 12 khnaelaekhruxngyingcrwd BM 21 MRLs miectnathicakhyaykalngthungemuxng aetekidkarpathaknthiemuxnglukayainwnthi 10 minakhm aethnsaeniysngkxngthhar 201 hmuthxyklbinchwngchulmunxyangthulkthuel xyangirktamaethnsaeniyidthakartiotinkhunwnthi 11 12 minakhmcak 2 thisthang dngni thhar 201 hmuthicdthphihmekhatithangthisit xik 208 hmuekhatithangtawntkechiyngehnu aethnsaeniyphichitchychna kxngthphihycakliebiythiswnihyepnthharxasasmkhraetkaelathxyhnixyangrwderw miraynganwamichawliebiyesiychiwitmakkwa 200 khnaelaxik 200 khnepnphnthmitrthharyuknda aethnsaeniyaelakxngkalng UNLA phbkbsukelksuknxyhlngsmrphumithilukaya khnathiekhluxnthphtxipyngdantawntkkhxngkrungkmpala sthanthiaerkthiekhluxnthphipthungkhuxsnambinexnethbeb aelathinnidthakarpldaexkxisrphaphkrungkmpalainwnthi 10 emsayn ph s 2522 mikxngthharyukndahruximkliebiyephing 2 3 hnwyepnxupsrrkhimnxy phuechiywchaydankaremuxngaelakarthharkhxngtawnxxkklangidklawexaiwwa pyhaihykhxngkxngthharaethnsaeniykhuxkhadaekhlnaephnthikhxngkrungkmpala xaminhniipyngliebiyepnthiaerk kxncaedinthangliphyipyngpraethssaxudixaraebiy kxngkalngkhxngliebiythxnkalngipyngemuxngcincakxncathxyipyngpraethsekhnyaaelaexthioxepiyepnthisudthay kxngthphkhxngaethnsaeniyyngkhngxyuinyukndacnsthankarnsngbemuxklumpkpxngkaremuxng UNLA UNLF cdraebiybkareluxktnglngrththrrmnuykhxngpraethsxikkhrng rthbalaethnsaeniyidaeckcayehriyyklahay odyehriyycarukkhawa Vita 1978 1979 danbn aela Tanzania danlang swndanhlngepndaneriybkarliphyphayhlngcakaephsngkhramaelw xaminidrbkarchwyehluxcakmuxmmar xl kddafiihliphymayngpraethsliebiy hlngkrungkmpalathukyudemuxwnthi 11 emsayn ph s 2522 txmaxaminedinthangtxipthipraethssaxudixaraebiy thithirachwngssaxucacaykhakinxyukhxngxaminkhnaliphythangkaremuxng xaminxasyxyuthichn 2 khxngorngaermonowethl thnnpaelsitn krungecddahnanhlaypi txmainpi ph s 2523 ibrxn barrxn hwhnaphusuxkhawaexfrikakhxng BBC phurbphidchxbkhawsngkhramxuknda aethnsaeniy idtamhatwxamincnecx aelaidepnphusmphasnxaminepnkhnaerkhlnglngcakxanacthungaekxsykrrmwnthi 20 krkdakhm ph s 2546 madina xamin phrryakhxngxamin raynganwaxaminxyuinxakarokhmaaelaiklcathungaekxsykrrmthi King Faisal Specialist Hospital emuxngecddah praethssaxudixaraebiy ethxxxnwxnih prathanathibdikhxngyukndaxnuyatihxaminklbmasinicthipraethsbanekid muesewnitxbklbipwa khatxbsahrbbapkrrmkhxngekhathiidkrathaiwnnnapraethsipsukhwamlahlng xaminthungaekxsykrrminwnthi 16 singhakhm ph s 2546 rangkhxngekhathukfngthipacharuwaxisinemuxngecddahkhrxbkhrwdwypraephnithisamarthmiphrryaidhlaykhn xidi xaminaetngnganxyangnxy 6 khrng phrrya 3 khnhyarang phrryakhnaerkmlyamuaelaekhy phrryakhnthisxngaetngngankbxamininpi ph s 2509 aetngngankbnxrainpithdmaaelaaetngngankbmadina ph s 2515 inwnthi 26 minakhm ph s 2517 ekhaprakasthangwithyupraethsyukndawaidthakarhyakbmlyamu nxraaelaekhy ineduxnemsaynpiediywkn mlyamuthukcbkhngiwthiemuxngchayaedntidkbpraethsekhnya inkhxhaphyayamplnkrachxnphainekhnya phayhlngethxyayipxyuthikrunglxndxn ekhy xaminesiychiwitinwnthi 13 singhakhm ph s 2517 tamraynganethxesiychiwitenuxngcakphyayamthaaethngodynayaephthymbalu mukasa khnrkkhxngethx ekhaidkhatwtayinewlatxma rangkhxngethxthukphbinsphaphchikkhad ineduxnsinghakhm ph s 2518 khnathi Organisation of African Unity OAU cdkarprachumklumphunainkrungkmpala xaminidaetngngankbsarah ekiywlaba khnrkkhxngsarahthixyudwyknkxnthisarahcaphbkbxaminidhaytwipaelaimsamarthtidtxidxikely miraynganwainpi ph s 2546 xaminidaetngnganxikkhrngkxnthicaesiychiwitephiyngimkieduxn cakaehlngkhawthitangkn khadwaxaminmibutraelathidarwm 35 40 khn D krathng ph s 2546 lukchaykhnotkhxngxamin naklum West Nile Bank Front WNBF kxclacltxtanrthbalkhxng ph s 2548 idrbnirothskrrmcakmuesewni pithdmarngtaaehnngepnsmachikkhxngxngkhkrrksakhwamsngbphayinpraeths sungepnxngkhkrlbkhxngrthbalyuknda lukchaykhnxunkhxngxaminthimichuxesiyngkmihcyi thilngsmkhrepnprathansphaemuxngnecru aetimprasbkhwamsaerc tnpi ph s 2550 xxkmatxbotthimngankhxngphaphyntreruxng ephdckaraephndineluxd caffar xamin klawwaekhatxngekhiynhnngsux ephuxkxbkuchuxesiyngkhxngphxekhakhun 3 singhakhm ph s 2550 lukchaykhnhnungkhxngxaminthukcbkuminkhdikhatkrrmthikrunglxndxnxamininsuxtang phaphyntr ph s 2519 ph s 2520 ph s 2520 ph s 2524 ph s 2531 ph s 2534 The Last King of Scotland ph s 2549 fxerst witethkekxridrbrangwlxxskaraelarangwllukolkthxngkhasakhankaesdngnachayyxdeyiym ekhaaesdngbthepnxidi xaminineruxngni phaphyntrothrthsnxinediy ph s 2532sarkhdi ph s 2517 kakbody chawfrngess ph s 2540 sarkhdichaythangothrthsn kakbody chawxemrikn ph s 2547 sardkhdichaythangothrthsn ekhiynbth phlitaelakakbody cakshrachxanackr ph s 2514 xxkchaykhrngaerkwnthi 5 emsayn ph s 2514 inshrachxanackr ph s 2522 xxkchaykhrngaerkinwnthi 13 mithunayn ph s 2522 inshrachxanackrhnngsux The Inside Story of Idi Amin ph s 2520 ody xditrthmntrikrathrwngsatharnsukhkhxngrthbalxamin ody The Rise and Fall of Idi Amin ph s 2523 ody ph s 2541 ody niyaythimithngeruxngcringaelaaetngkhun ph s 2530 ody General Amin ph s 2518 odyedwid martin The Collected Bulletins of Idi Amin ph s 2517 aela Further Bulletins of President Idi Amin ph s 2518 ody I Love Idi Amin The Story of Triumph under Fire in the Midst of Suffering and Persecution in Uganda ph s 2520 ody Impassioned for Freedom Uganda Struggle Against Idi Amin ph s 2549 ody The Feast of the Nine Virgins ph s 2544 ody Bombay Gardens ph s 2549 ody A Distant Grief ph s 2522 ody Kahawa ph s 2524 ody Confessions of Idi Amin The chilling explosive expose of Africa s most evil man in his own words ph s 2520 rwbrwmody Child of Dandelions Governor General Award Finalist ph s 2551 odyhmayehtuA cakhlayaehlngkhxmul ehmuxnkbsaranukrmpraethsxngkvs ph s 2311 kbsaranukrmokhlmebiy klawwaxaminkaenidthiemuxngokobokhruximkemuxngkmpala raw pi ph s 2468 impraktwnekidkhxngekha nksarwcefrd kuewdedokxangwaxaminekidwnthi 17 phvsphakhm ph s 2471 aetnnimtrngkbkhxmulxunthiidma B ekhaidrbpriyyadusdikittimskdipriyyaexkdankdhmaycakmhawithyalymaekerer C wisi hrux ehriyyxisriyaphrnwikhtxeriyskhrxs The Victorious Cross VC epnehriyyxisriyaphrnthieliynaebbmacak sungepnehriyyklahaychnsungsudkhxngshrachxanackr D tamthiehnri kimaaelahnngsux African Studies Review xidi xaminmibutraelathidarwm 34 khn bangaehlngkhxmulbxkwami 32 khn cakrayngankhxnghnngsuxphimph The Monitor khxngyukndami 45 khn BBC khadwami 54 khnxangxingUllman Richard H April 1978 Human Rights and Economic Power The United States Versus Idi Amin subkhnemux 2009 03 26 The most conservative estimates by informed observers hold that President Idi Amin Dada and the terror squads operating under his loose direction have killed 100 000 Ugandans in the seven years he has held power Roland Anthony Oliver Anthony Atmore Africa since 1800 p 272 Dale C Tatum Who influenced whom p 177 Gareth M Winrow The foreign policy of the GDR in Africa p 141 Jorgensen Jan Jelmert 1981 Uganda a modern history St Martin s Press p 272 ISBN 0312827865 2003 07 21 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2008 06 05 subkhnemux 2007 12 02 Keatley Patrick 18 August 2003 Obituary Idi Amin The Guardian subkhnemux 2008 03 18 Guweddeko Fred 12 June 2007 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 12 June 2007 subkhnemux 8 August 2009 Encyclopaedia Britannica 19 December 2008 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2008 11 18 subkhnemux 2009 08 08 General Idi Amin Dada A Self Portrait Le Figaro Films 1974 ISBN 0 78002 507 5 Bay Austin 20 August 2003 Why Didn t Amin Rot and Die in Jail Strategy Page subkhnemux 2009 08 08 Bridgland Fred 16 August 2003 Idi Amin Scotsman subkhnemux 2009 08 08 Cain Nick amp Growden Greg Chapter 21 Ten Peculiar Facts about Rugby in Rugby Union for Dummies 2nd Edition p294 pub John Wiley and Sons Chichester England ISBN 978 0 470 03537 5 Cotton p111 Country Studies Uganda Independence The Early Years Federal Research Division United States Library of Congress subkhnemux 2009 08 08 Idi Amin Dada Biography Encyclopedia of World Biography Thomson Gale 2005 Nantulya Paul 2001 Exclusion Identity and Armed Conflict A Historical Survey of the Politics of Confrontation in Uganda with Specific Reference to the Independence Era PDF PDF cakaehlngedimemux 2006 10 04 subkhnemux 2010 03 16 General Idi Amin overthrows Ugandan government British Council 2 February 1971 subkhnemux 2009 08 08 On this day 25 January 1971 Idi Amin ousts Ugandan president BBC 1971 01 25 subkhnemux 2009 08 08 Fairhall John 26 January 1971 Curfew in Uganda after military coup topples Obote The Guardian subkhnemux 2009 08 08 Mbabaali Jude August 2005 PDF Regional Conference on Political Parties and Democratisation in East Africa khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2011 10 08 subkhnemux 2009 08 08 Country Studies Uganda Military Rule Under Amin Federal Research Division United States Library of Congress cakaehlngedimemux 16 July 2012 subkhnemux 8 August 2009 Country Studies Uganda Post Independence Security Services Federal Research Division United States Library of Congress subkhnemux 2009 08 08 Time 13 November 1978 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2010 10 20 subkhnemux 2009 08 08 Tall Mamadou Spring Summer 1982 Notes on the Civil and Political Strife in Uganda Issue A Journal of Opinion 12 1 2 41 44 doi 10 2307 1166537 JSTOR 1166537 Lautze Sue PDF Hertford College Oxford University khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2009 02 26 subkhnemux 2010 03 17 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite journal title aemaebb Cite journal cite journal a Cite journal txngkar journal help Daily Telegraph 17 September 2003 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2007 10 12 subkhnemux 2021 08 09 Disappearances and Political Killings Human Rights Crisis of the 1990s A Manual for Action PDF Amnesty International PDF cakaehlngedimemux 2008 03 09 subkhnemux 2010 03 17 Special report Who were Amin s victims The Daily Monitor 13 June 2007 cakaehlngedimemux 2007 06 13 subkhnemux 2010 03 17 Luganda Patrick 29 July 2003 Amin s Economic War Left Uganda on Crutches New Vision Kampala On this day August 7th 1972 Asians given 90 days to leave Uganda BBC 1972 08 07 subkhnemux 2009 08 08 Time 11 September 1972 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2011 01 29 subkhnemux 2009 08 08 Jamison M Idi Amin and Uganda An Annotated Bibliography Greenwood Press 1992 p 155 6 End for Amin the executioner The Sun Herald August 17 2003 240 Telegram 1 From the Embassy in Uganda to the Department of State January 2nd 1973 0700Z United States Department of State Office of the Historian E 6 2 January 1973 subkhnemux 2009 08 08 On this day July 7th 1976 British grandmother missing in Uganda BBC 1976 07 07 subkhnemux 2009 08 08 Dada always rubbed Kenya the wrong way Sunday Nation 17 August 2003 cakaehlngedimemux 2008 02 06 subkhnemux 2010 03 17 Time 16 October 1972 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2011 01 29 subkhnemux 2009 08 08 Orizio Riccardo 21 August 2003 Idi Amin s Exile Dream New York Times subkhnemux 2009 08 08 Museveni munificent with monarch The Economist 29 November 2007 subkhnemux 2008 06 27 Serugo Moses 28 May 2007 Special Report The myths surrounding Idi Amin The Monitor cakaehlngedimemux 2007 05 28 subkhnemux 2010 03 18 Time 28 February 1977 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2011 05 04 subkhnemux 2009 08 08 Kibazo Joel 13 January 2007 A Brute Not a Buffoon The Guardian subkhnemux 2009 08 08 Amin was widely portrayed as a comic figure Yes he had expelled the Asians and murdered a few people but isn t that what was expected of Africa I used to hear Daily Telegraph 17 September 2003 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2007 10 12 subkhnemux 2021 08 09 Throughout his disastrous reign he encouraged the West to cultivate a dangerous ambivalence towards him His genial grin penchant for grandiose self publicity and ludicrous public statements on international affairs led to his adoption as a comic figure He was easily parodied however this fascination verging on affection for the grotesqueness of the individual occluded the singular plight of his nation Idi Amin and Military Rule Country Study Uganda Library of Congress December 1990 subkhnemux 5 February 2010 By mid March 1979 about 2 000 Libyan troops and several hundred Palestine Liberation Organization PLO fighters had joined in the fight to save Amin s regime An Idi otic Invasion 2012 10 23 thi ewyaebkaemchchin TIME magazine Nov 13 1978 Not even an archbishop was spared 2007 10 12 thi ewyaebkaemchchin The Weekly Observer February 16 2006 Fighting for Amin The East African April 8 2002 Kenneth M Pollack Arabs at War Military Effectiveness 1948 91 University of Nebraska Press Lincoln and London 2002 p 369 373 ISBN 0 8032 3733 2 OnWar com Idi Amin back in media spotlight BBC 25 July 2003 subkhnemux 2009 08 08 Idi Amin ex dictator of Uganda dies USA Today 16 August 2003 subkhnemux 2009 08 08 Amin was buried in Jiddah s Ruwais cemetery after sunset prayers Saturday said a person close to the family in the Red Sea port city The source who spoke on condition of anonymity was told that few people attended the funeral Reign of Terror The life and loves of a tyrant Daily Nation 20 August 2003 cakaehlngedimemux 2008 02 06 subkhnemux 2009 08 08 Kavuma Richard 18 June 2007 Special Report Big Daddy and his women The Monitor cakaehlngedimemux 2007 06 18 subkhnemux 2009 08 08 Kibirige David 17 August 2003 Idi Amin is dead The Monitor cakaehlngedimemux 2007 06 10 subkhnemux 2009 08 08 Mcconnell Tristan 12 February 2006 Return of Idi Amin s son casts a shadow over Ugandan election The Daily Telegraph subkhnemux 2009 08 08 Amin s son runs for mayor BBC 3 January 2002 subkhnemux 2009 08 08 Idi Amin s son lashes out over Last King Associated Press USA Today 22 February 2007 subkhnemux 2009 08 08 Idi Amin s son jailed over death BBC News 3 August 2007 subkhnemux 2009 08 08 Keatley Patrick 18 August 2003 Idi Amin Obituary The Guardian subkhnemux 2009 08 08 Lloyd Lorna 2007 p 239 African Studies Review 1982 p 63 Amins row over inheritance BBC News 2003 08 25 subkhnemux 2009 08 09 aehlngkhxmulxunThe Idi Amin I knew Brian Barron BBC 16 August 2003 Includes a video of Brian Barron interviewing Idi Amin in exile in 1980 General Idi Amin Dada A Self Portrait on Love In The Time of Idi Amin fiction set in the background of General Idi Amin s reign idiamindada com a website devoted to Idi Amin s legacy created by his son Jaffar Amin Idi Amin thixinethxrentmuwiedtaebsbthkhwamchiwprawtiniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk