อำเภอแม่เปิน

แม่เปิน เป็นอำเภอหนึ่งในจังหวัดนครสวรรค์ เป็น 1 ใน 2 อำเภอในประเทศไทยที่มีเขตการปกครองเพียงตำบลเดียว โดยมีที่มาของชื่ออำเภอตามคลองแม่เปิน (ปัจจุบันเรียกชื่อเป็นคลองโพธิ์) และพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติคลองแม่เปินที่จัดตั้งเป็นป่าสงวนแห่งชาติตั้งแต่ พ.ศ. 2489 และ พ.ศ. 2501

อำเภอแม่เปิน
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Mae Poen
ป่าแม่วงก์-แม่เปินในอุทยานแห่งชาติแม่วงก์ ท้องที่อำเภอแม่วงก์ และอำเภอแม่เปิน จังหวัดนครสวรรค์และอำเภอปางศิลาทอง จังหวัดกำแพงเพชร เมื่อวันที่ 2 เมษายน 2528 เห็นชอบให้กำหนดพื้นที่ดังกล่าวเป็นอุทยานแห่งชาติ ซึ่งประกาศไว้ในราชกิจจานุเบกษาเป็นอุทยานแห่งชาติลำดับที่ 55 ของประเทศ
คำขวัญ:  น้ำผุดกลางไพร มะค่าใหญ่คู่บ้าน งามตระการน้ำตกแม่กะสี ถิ่นคนดีมีคุณธรรม
แผนที่จังหวัดนครสวรรค์ เน้นอำเภอแม่เปิน
พิกัด: 15°39′28″N 99°28′9″E / 15.65778°N 99.46917°E / 15.65778; 99.46917
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	นครสวรรค์
พื้นที่
• ทั้งหมด	260.20 ตร.กม. (100.46 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2564)
• ทั้งหมด	20,915 คน
• ความหนาแน่น	80.38 คน/ตร.กม. (208.2 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	60150
รหัสภูมิศาสตร์	6014
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอแม่เปิน หมู่ที่ 14 ถนนหนองจิกรี - ถนนสุด ตำบลแม่เปิน อำเภอแม่เปิน จังหวัดนครสวรรค์ 60150
ส่วนหนึ่งของ

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอแม่เปินมีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอแม่วงก์
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอชุมตาบง
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอลานสัก (จังหวัดอุทัยธานี)
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอลานสัก (จังหวัดอุทัยธานี) และอำเภอแม่วงก์

ประวัติ

ท้องที่อำเภอแม่เปินเดิมเป็นพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติแม่วงก์-แม่เปินได้อยู่ในภายใต้เขตการปกครองของตำบลห้วยน้ำหอม อำเภอลาดยาว ที่จัดตั้งเป็นป่าสงวนแห่งชาติตั้งแต่ พ.ศ. 2489 และ พ.ศ. 2501 ในวันที่ 14 กันยายน พ.ศ. 2530 นายสวัสดิ์ คำประกอบ รัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรีมีหนังสือถึงปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (ดร.เถลิง ธำรงนาวาสวัสดิ์) ขอให้จัดพื้นที่ป่าแม่วงก์-แม่เปิน จังหวัดนครสวรรค์ ซึ่งมีสภาพธรรมชาติและน้ำตกที่สวยงามหลายแห่ง สภาพป่าอุดมสมบูรณ์และเป็นป่าต้นน้ำลำธาร จึงจัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติ ท้องที่จึงตั้งอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติแม่วงก์ ต่อมาเมื่อวันที่ 22 เมษายน พ.ศ. 2535 ได้มีการจัดตั้งกิ่งอำเภอแม่วงก์ขึ้น โดยโอนการปกครองตำบลแม่วงก์ ตำบลแม่เล่ย์ ตำบลวังซ่าน ตำบลเขาชนกัน ตำบลปางสวรรค์ และตำบลห้วยน้ำหอม ออกจากอำเภอลาดยาว จึงได้ย้ายการปกครองมาขึ้นกับกิ่งอำเภอแม่วงก์

ขณะจัดตั้งกิ่งอำเภอได้เพียง 7 เดือน เขตตำบลห้วยน้ำหอม ของกิ่งอำเภอแม่วงก์ได้แจ้งแก่ทางราชการว่าประชาชนตำบลห้วยน้ำหอมบางส่วน ไปติดต่อราชการกับอำเภอลาดยาว สะดวกกว่าไปติดต่อกับกิ่งอำเภอแม่วงก์ที่จัดตั้งขึ้นใหม่ แต่ยังมีพื้นที่บางหมู่บ้านที่ยังสะดวกในการติดต่อราชการกับกิ่งอำเภอแม่วงก์ ในวันที่ 13 พฤศจิกายน พ.ศ. 2535 จึงแยกพื้นที่หมู่ 12, 16–21, 24–25 ของตำบลห้วยน้ำหอม ตั้งขึ้นเป็นตำบลแม่เปิน และแยกพื้นที่หมู่ 1, 1–11, 14–15, 22–23, 27 ของตำบลห้วยน้ำหอม ตั้งขึ้นเป็นตำบลชุมตาบง เพื่อให้ทั้ง 18 หมู่บ้านนั้นได้ขึ้นกิ่งอำเภอแม่วงก์ สองปีถัดมาในวันที่ 8 ธันวาคม พ.ศ. 2537 ทางราชการจึงได้โอนท้องที่ตำบลห้วยน้ำหอม (ส่วนที่เหลือจากการแยกตำบลแม่เปินและตำบลชุมตาบง) กลับเข้าไปสมทบในการปกครองของทางอำเภอลาดยาวดังเดิม

วันที่ 26 มิถุนายน พ.ศ. 2539 ราษฎรในตำบลแม่เปินร่วมกับกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ได้พิจารณาว่าตำบลแม่เปินมีสภาพทางภูมิศาสตร์ ลักษณะความเป็นอยู่ การประกอบอาชีพ แนวโน้มมีความเจริญในอนาคต และความเห็นชอบของคณะกรรมการหมู่บ้าน สภาตำบล หัวหน้าส่วนราชการประจำอำเภอ จังหวัด สภาจังหวัด สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร และกระทรวงมหาดไทยจึงได้ประกาศเขตท้องที่กิ่งอำเภอแม่วงก์แยกพื้นที่ตำบลแม่เปิน ออกมาตั้งเป็น กิ่งอำเภอแม่เปิน โดยมีผลบังคับตั้งแต่วันที่ 15 กรกฎาคม ปีเดียวกัน และต่อมาในวันที่ 24 สิงหาคม พ.ศ. 2550 ได้มีพระราชกฤษฎีกายกฐานะขึ้นเป็น อำเภอแม่เปิน โดยมีผลบังคับตั้งแต่วันที่ 8 กันยายน ปีเดียวกัน เพื่อปรับปรุงประสิทธิภาพการบริหารงานของหน่วยบริหารราชการส่วนภูมิภาค และถือเป็นโครงการเฉลิมพระเกียรติเนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 80 พรรษา 5 ธันวาคม พ.ศ. 2550 และกลายเป็นอำเภอลำดับที่ 14 ของจังหวัดนครสวรรค์

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอแม่เปินมีเขตการปกครอง 1 ตำบล 24 หมู่บ้าน คือ

1. แม่เปิน (Mae Poen) 24 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

อำเภอแม่เปินประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 1 แห่ง คือ

• องค์การบริหารส่วนตำบลแม่เปิน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแม่เปินทั้งตำบล

อ้างอิง

1. "พระราชกฤษฎีกากำหนดป่าแม่เปิน ในท้องที่ตำบลห้วยน้ำหอม อำเภอลาดยาว จังหวัดนครสวรรค์ ให้เป็นป่าคุ้มครอง พุทธศักราช ๒๔๘๙" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 63 (38 ก): (ฉบับพิเศษ) 13-15. วันที่ 8 มิถุนายน พ.ศ. 2489
2. "กฎกระทรวง ฉบับที่ ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๐๑) ออกตามความในพระราชบัญญัติคุ้มครองและสงวนป่า พุทธศักราช ๒๔๘๑ (กำหนดให้ป่าแม่วงก์-แม่เปิน ในท้องที่ตำบลห้วยน้ำหอม อำเภอลาดยาว จังหวัดนครสวรรค์ เป็นป่าสงวน)" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 75 (34 ก): 167–169. วันที่ 29 เมษายน พ.ศ. 2501
3. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 104 (183 ก): (ฉบับพิเศษ) 7-10. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2014-05-27. สืบค้นเมื่อ 2022-06-19. วันที่ 14 กันยายน พ.ศ. 2530
4. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 109 (53 ง): (ฉบับพิเศษ) 7. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-02-14. สืบค้นเมื่อ 2022-06-19. วันที่ 22 เมษายน พ.ศ. 2535
5. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอแม่วงก์ อำเภอลาดยาว จังหวัดนครสวรรค์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 109 (145 ง): (ฉบับพิเศษ) 61-67. วันที่ 13 พฤศจิกายน พ.ศ. 2535
6. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 111 (98 ง): 26. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-05-10. สืบค้นเมื่อ 2022-06-19. วันที่ 8 ธันวาคม พ.ศ. 2537
7. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 113 (พิเศษ 18 ง): 15. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-02-14. สืบค้นเมื่อ 2008-12-14. วันที่ 26 มิถุนายน พ.ศ. 2539
8. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 124 (46 ก): 14–21. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2007-09-30. สืบค้นเมื่อ 2008-12-14. วันที่ 24 สิงหาคม พ.ศ. 2550