อำเภอลาดยาว

ลาดยาว เป็นอำเภอในจังหวัดนครสวรรค์ เดิมเป็นส่วนหนึ่งของอำเภอโกรกพระ อำเภอบรรพตพิสัย จังหวัดนครสวรรค์ และอำเภอบ้านไร่ อำเภอทัพทัน จังหวัดอุทัยธานี ตั้งขึ้นเป็นอำเภอในปี พ.ศ. 2468

อำเภอลาดยาว
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Lat Yao
คำขวัญ:  หลวงพ่อพวงศักดิ์สิทธิ์ ผลผลิตนาข้าว แห่เจ้าประเพณี ส้มโอรสดี หลากสีผ้าทอ
แผนที่จังหวัดนครสวรรค์ เน้นอำเภอลาดยาว
พิกัด: 15°45′15″N 99°47′26″E / 15.75417°N 99.79056°E / 15.75417; 99.79056
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	นครสวรรค์
พื้นที่
• ทั้งหมด	691.1 ตร.กม. (266.8 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2564)
• ทั้งหมด	82,719 คน
• ความหนาแน่น	119.69 คน/ตร.กม. (310.0 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	60150
รหัสภูมิศาสตร์	6011
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอลาดยาว หมู่ที่ 5 ตำบลลาดยาว อำเภอลาดยาว จังหวัดนครสวรรค์ 60150
ส่วนหนึ่งของ

นกอนุรักษ์ในป่าแม่วงก์-ลาดยาว

นกอนุรักษ์ในป่าแม่วงก์-ลาดยาว

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอลาดยาวมีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอข้างเคียง ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอขาณุวรลักษบุรี (จังหวัดกำแพงเพชร) และอำเภอบรรพตพิสัย
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอเมืองนครสวรรค์
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอสว่างอารมณ์ (จังหวัดอุทัยธานี)
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอชุมตาบงและอำเภอแม่วงก์

ห้วยแม่เรวา หรือ "แม่น้ำแม่วงก์" ในเขตอำเภอลาดยาว (เดิม)

ประวัติ

ลาดยาว เดิมมีฐานะเป็นเพียงตำบลหนึ่งอยู่ในเขตปกครองของอำเภอโกรกพระ จังหวัดนครสวรรค์ ด้วยเหตุที่มีพลเมืองน้อย พื้นที่เป็นป่าดง มีไข้ป่าชุกชม ผู้คนอาศัยอยู่กันเป็นหย่อมกระจัดกระจาย ไม่เป็นปึกแผ่น ขุนลาดบริบาล (หลง หมู่พยัคฆ์) กำนันตำบลลาดยาว ได้ร่วมกับหลวงพ่อพวง เจ้าอาวาสวัดลาดยาว เป็นผู้ริเริ่มชักชวนชาวบ้านร่วมกันขุดเหมืองฝาย คลองส่งน้ำ เพื่อกักเก็บน้ำ บุกเบิกพื้นที่ เพื่อประโยชน์ในการเพาะปลูก ทำนา ทำไร่ พร้อมชักชวนให้คนต่างท้องที่เข้ามาทำมาหากินในท้องถิ่นนี้

ป่าลาดยาว

ในปี พ.ศ. 2456 อำเภอลาดยาวยังเป็นหมู่บ้านเล็ก ๆ มีราษฎรไม่กี่ครัวเรือน จนล่วงมาประมาณ 10 ปี ได้กลายเป็นหมู่บ้านใหญ่ขึ้น มีราษฎรต่างถิ่นเข้ามาตั้งหลักฐานหนาแน่นหลายร้อยพันครัวเรือนให้ป่าดงกลายเป็นที่ไร่ ที่นา พื้นที่รกร้างว่างเปล่ากลายเป็นที่มีประโยชน์ จึงทำให้ตำบลลาดยาวเจริญขึ้นตามลำดับ

ต่อมาประมาณปี พ.ศ. 2465 ขุนลาดบริบาล (หลง หมู่พยัคฆ์) กำนันตำบลลาดยาว จึงได้เสนอความเห็นต่อพระยาสุนทรพิพิธ (เชย สุนทรพิพิธ) ผู้ว่าราชการจังหวัดนครสวรรค์ และพลโทพระยาเทพหัสดินทร์ สมุหเทศาภิบาลนครสวรรค์ เพื่อพิจารณายกฐานะตำบลลาดยาวขึ้นเป็นอำเภอลาดยาว ในปี พ.ศ. 2468 ทางกระทรวงมหาดไทยได้รวมท้องที่ห่างไกลจากที่ว่าการอำเภอ ได้แก่ ตำบลลาดยาว ตำบลหนองยาว ตำบลวังม้า ของอำเภอโกรกพระ ตำบลเนินขี้เหล็ก ตำบลบ้านไร่ ของอำเภอบรรพตพิสัย จังหวัดนครสวรรค์ รวมทั้งตำบลมาบแค ตำบลวังเมือง ของอำเภอทัพทัน เขตจังหวัดอุทัยธานีด้วย โดยตั้งที่ว่าการอำเภอที่ตำบลลาดยาว ให้ชื่อว่า "อำเภอลาดยาว" ขึ้นตรงกับจังหวัดนครสวรรค์ และในปี พ.ศ. 2469 ขุนลาดบริบาล (หลง หมู่พยัคฆ์) ได้ยกที่ดิน จำนวน 50 ไร่ เพื่อสร้างสถานที่ราชการ

ปี พ.ศ. 2470 จึงได้มีการก่อสร้างอาคารที่ว่าการอำเภอลาดยาว เป็นอาคารไม้ 2 ชั้น โดยมีขุนเปล่งประศาสน์ เป็นนายอำเภอคนแรกของอำเภอลาดยาว จนถึงปี พ.ศ. 2534 ได้มีการปลูกสร้างอาคารที่ว่าการอำเภอหลังใหม่ เป็นอาคารตึก 3 ชั้น แทนอาคารไม้หลังเดิมบนพื้นที่เดิม มีนายวิษณุ สว่างทรัพย์ เป็นนายอำเภอลาดยาวคนปัจจุบัน

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอลาดยาวแบ่งเขตการปกครองออกเป็น 12 ตำบล 149 หมู่บ้าน ได้แก่

1.

ลาดยาว

(Lat Yao)

15 หมู่บ้าน

7.

หนองยาว

(Nong Yao)

9 หมู่บ้าน

2.

ห้วยน้ำหอม

(Huai Nam Hom)

10 หมู่บ้าน

8.

หนองนมวัว

(Nong Nom Wua)

9 หมู่บ้าน

3.

วังม้า

(Wang Ma)

16 หมู่บ้าน

9.

บ้านไร่

(Ban Rai)

29 หมู่บ้าน

4.

วังเมือง

(Wang Mueang)

10 หมู่บ้าน

10.

เนินขี้เหล็ก

(Noen Khilek)

12 หมู่บ้าน

5.

สร้อยละคร

(Soi Lakhon)

10 หมู่บ้าน

11.

ศาลเจ้าไก่ต่อ

(San Chao Kai To)

12 หมู่บ้าน

6.

มาบแก

(Map Kae)

7 หมู่บ้าน

12.

สระแก้ว

(Sa Kaeo)

10 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอลาดยาวประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 14 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลศาลเจ้าไก่ต่อ ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลศาลเจ้าไก่ต่อ
• เทศบาลตำบลลาดยาว ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลลาดยาว
• องค์การบริหารส่วนตำบลลาดยาว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลลาดยาว (นอกเขตเทศบาลตำบลลาดยาว)
• องค์การบริหารส่วนตำบลห้วยน้ำหอม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลห้วยน้ำหอมทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลวังม้า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลวังม้าทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลวังเมือง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลวังเมืองทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลสร้อยละคร ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสร้อยละครทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลมาบแก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลมาบแกทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองยาว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองยาวทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองนมวัว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองนมวัวทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านไร่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านไร่ทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลเนินขี้เหล็ก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเนินขี้เหล็กทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลศาลเจ้าไก่ต่อ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลศาลเจ้าไก่ต่อ (นอกเขตเทศบาลตำบลศาลเจ้าไก่ต่อ)
• องค์การบริหารส่วนตำบลสระแก้ว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสระแก้วทั้งตำบล

อ้างอิง

1. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ยุบแยกและตั้งอำเภอในมณฑลนครสวรรค์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 42 (0 ก): 260–262. 17 มกราคม 2468. วันที่ 17 มกราคม พ.ศ. 2468