อำเภอทุ่งยางแดง

ทุ่งยางแดง เป็นอำเภอหนึ่งตั้งอยู่ทางตอนใต้ของจังหวัดปัตตานี

อำเภอทุ่งยางแดง
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Thung Yang Daeng
คำขวัญ:  ทุ่งทองกว้างไกล พรุใหญ่แหล่งปลา ภาษาถิ่นพิเทน พี่เณรเชื้อสายเก่า ขุนเขาช้างคลาน อุทยานนางผมหอม
แผนที่จังหวัดปัตตานี เน้นอำเภอทุ่งยางแดง
พิกัด: 6°37′3″N 101°25′33″E / 6.61750°N 101.42583°E / 6.61750; 101.42583
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	ปัตตานี
พื้นที่
• ทั้งหมด	114.97 ตร.กม. (44.39 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2564)
• ทั้งหมด	25,297 คน
• ความหนาแน่น	220.03 คน/ตร.กม. (569.9 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	94140
รหัสภูมิศาสตร์	9406
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอทุ่งยางแดง หมู่ที่ 1 ตำบลตะโละแมะนา อำเภอทุ่งยางแดง จังหวัดปัตตานี 94140
ส่วนหนึ่งของ

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอทุ่งยางแดงตั้งอยู่ทางทิศใต้ของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอมายอและอำเภอสายบุรี
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอสายบุรีและอำเภอกะพ้อ
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอรามัน (จังหวัดยะลา) และอำเภอยะรัง
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอยะรังและอำเภอมายอ

ประวัติ

อำเภอทุ่งยางแดงเดิมเป็นส่วนหนึ่งของอำเภอมายอ ต่อมาได้มีการจัดตั้ง กิ่งอำเภอทุ่งยางแดง ในวันที่ 26 พฤษภาคม พ.ศ. 2520 ต่อมามีพระราชกฤษฎีกายกฐานะเป็น อำเภอทุ่งยางแดง ในวันที่ 3 มิถุนายน พ.ศ. 2537 ตามประกาศราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 111 ตอนที่ 21 ลงวันที่ 3 มิถุนายน พ.ศ. 2537

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองท้องที่

การปกครองของอำเภอทุ่งยางแดงมี 4 ตำบล, 24 หมู่บ้าน ได้แก่

1.

ตะโละแมะนา

(Talo Mae Na)

4 หมู่บ้าน

2.

พิเทน

(Phithen)

7 หมู่บ้าน

3.

น้ำดำ

(Nam Dam)

6 หมู่บ้าน

4.

ปากู

(Paku)

7 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอทุ่งยางแดงประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 4 แห่ง ได้แก่

• องค์การบริหารส่วนตำบลตะโละแมะนา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลตะโละแมะนาทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลพิเทน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลพิเทนทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลน้ำดำ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลน้ำดำทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลปากู ครอบคลุมพื้นที่ตำบลปากูทั้งตำบล

ประชากร

ศาสนาในอำเภอทุ่งยางแดง (พ.ศ. 2562)

  อิสลาม (99.07%)

  พุทธ (0.93%)

อำเภอทุ่งยางแดงมีประชากรทั้งหมด 22,794 คน (พ.ศ. 2557) ประชากรส่วนใหญ่เป็นชาวไทยเชื้อสายมลายูและไทยมุสลิมร้อยละ 97.67 และชาวไทยพุทธร้อยละ 2.33 มีมัสยิดทั้งหมด 29 แห่ง และสำนักสงฆ์เพียงแห่งเดียว ใน พ.ศ. 2554 มีราษฎรไทยพุทธอาศัยอยู่ 324 คน ซึ่งอาศัยอยู่ร่วมกับชาวมุสลิมมาช้านานอย่างสงบอย่างน้อยไม่ต่ำกว่าร้อยปี แต่ปัจจุบันชุมชนพุทธเหล่านี้กลายเป็นชุมชนที่อยู่ในพื้นที่สีแดงซึ่งเสี่ยงต่อการถูกลอบสังหารหรือทำร้าย จากการสำรวจของสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดปัตตานีเมื่อ 25 สิงหาคม พ.ศ. 2562 พบว่าประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนาอิสลาม จำนวน 17,318 คน หรือคิดเป็นร้อยละ 99.07 และส่วนน้อยนับถือศาสนาพุทธ จำนวน 163 คน หรือคิดเป็นร้อยละ 0.93 ด้วยเหตุนี้พวกเขาร่วมกิจกรรมเพื่อเสริมสร้างความเข้าใจและดำรงอยู่ร่วมกันภายใต้สังคมพหุวัฒนธรรม

กลุ่มชาวไทยพุทธจะใช้ภาษาไทยถิ่นใต้และไทยตากใบ ส่วนชาวมุสลิมจะใช้ภาษาไทยพิเทนหรือใช้ภาษามลายูปัตตานี ซึ่งภาษาหลังนี้จะใช้เป็นภาษากลางสำหรับสื่อสารระหว่างศาสนิกชนทั้งสองกลุ่ม แต่กลุ่มผู้ใช้ภาษาไทยพิเทนนั้นถือเป็นภาษาถิ่นเฉพาะ เชื่อว่าตนมีบรรพบุรุษอพยพมาจากกรุงศรีอยุธยา ตามมุขปาฐะนั้นว่าบรรพบุรุษได้เดินทางลงมาทางใต้เพื่อตามหาช้างสำคัญของสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ซึ่งผู้นำในการติดตามช้างสำคัญนั่นคือพี่เณร (หรือโต๊ะหยัง) แต่การติดตามช้างสำคัญนั้นไม่สำเร็จ ด้วยเกรงกลัวพระราชอาญาจึงหลบลี้ไปตั้งถิ่นฐานอยู่ในป่า อันเป็นที่มาของชื่อซึ่งเพี้ยนมาจากชื่อของพี่เณรนั้นเอง ลูกหลานที่สืบสันดานลงมาก็แต่งงานกับคนท้องถิ่นและเข้ารับอิสลาม ซึ่งภาษาไทยพิเทนนั้นจะมีลักษณะพิเศษคือเป็นภาษาไทยภาคกลางปนถิ่นใต้ มีการใช้คำราชาศัพท์ แต่เรียงคำต่างจากภาษาไทยภาคกลางและใต้ และยืมคำมลายูมากถึงร้อยละ 97 ดังนั้นผู้ที่จะพูดภาษานี้ได้ต้องเข้าใจทั้งภาษาไทยและมลายูปัตตานี แต่ปัจจุบันนี้ภาษาดังกล่าวใกล้สูญหายและไม่เป็นที่นิยมใช้ เพราะชนนิยมใช้ภาษามลายูปัตตานีมากกว่า ขณะที่ภาษาไทยถิ่นใต้และไทยตากใบก็มีแนวโน้มที่ผู้ใช้จะลดจำนวนลงเช่นกัน

ในอดีตชาวพิเทนจะมีกิจกรรมรำลึกถึงพี่เณรที่สุสาน โดยจะมีงานจอระทาให้ชาวพิเทนจุดเทียนเป็นกะทา (รูปโดม) แห่จากบ้านไปยังสุสานพี่เณรในยามกลางคืนเพื่อทำบุญให้ รวมทั้งมีการเข้าทรงและการละเล่นต่าง ๆ เช่น หรือมโนราห์ และมีการตัดกิ่งไผ่ยาวสามเมตรและผูกอาหารคาวหวาน ผู้ชนะในการแข่งสิละจะใช้กริชตัดไม้ไผ่ดังกล่าว เด็ก ๆ ที่ล้อมวงชมก็จะเข้าไปแย่งอาหารกันอย่างสนุกสนาน แต่ปัจจุบันมิได้จัดพิธีดังกล่าวแล้ว

ด้านการศึกษา มีโรงเรียนในสังกัดเขตพื้นที่การศึกษาทั้งหมด 13 แห่ง, สถาบันปอเนาะ 11 แห่ง และตาดีกา 27 แห่ง

อ้างอิง

1. แผนพัฒนาจังหวัดปัตตานี พ.ศ. 2561-2565 (ฉบับทบทวน พ.ศ. 2564) (PDF). คณะกรรมการบริหารงานจังหวัดแบบบูรณาการจังหวัดปัตตานี. 2562. p. 12.
2. "ข้อมูลทั่วไป". สาธารณสุขอำเภอทุ่งยางแดง. สืบค้นเมื่อ 31 มิถุนายน 2560. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
3. . สำนักงานพระพุทธศาสนาจังหวัดปัตตานี. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2020-08-03. สืบค้นเมื่อ 31 มิถุนายน 2560. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
4. "โรงเรียนนักข่าวชายแดนใต้: ย้อนอดีตบ้านโต๊ะชูด ย้อนรอยโมเดลทุ่งยางแดง". ประชาไท. 1 เมษายน 2558. สืบค้นเมื่อ 31 มิถุนายน 2560. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
5. ""ศาสนาพุทธ" กับ "ศาสนาอิสลาม" ที่ชาวพุทธและมุสลิมควรเรียนรู้ซึ่งกันและกัน (1)". อิศรา. 22 เมษายน 2553. สืบค้นเมื่อ 9 กันยายน 2560. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
6. "เจาะเครือข่ายคนพุทธชายแดนใต้ จับจังหวะเคลื่อนไหวประเด็นเปราะบาง". อิศรา. 7 มีนาคม 2560. สืบค้นเมื่อ 29 มิถุนายน 2560. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
7. "อำเภอทุ่งยางแดงจัดโครงการกิจกรรมพหุวัฒนธรรม สร้างความเข้าใจในพื้นที่ 3 จชต". MGR Online. 28 ธันวาคม 2559. สืบค้นเมื่อ 31 มิถุนายน 2560. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))^[]
8. . องค์การบริหารส่วนตำบลพิเทน. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-03-24. สืบค้นเมื่อ 31 มิถุนายน 2560. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
9. ประพนธ์ เรืองณรงค์. บุหงาปัตตานี คติชนมุสลิมชายแดนภาคใต้. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : สถาพรบุ๊คส์, 2554, หน้า 203-207
10. บาราย (7 มิถุนายน 2552). "ตำนานบ้านพิเทน". ไทยรัฐออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 31 มิถุนายน 2560. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
11. . ไทยตำบลดอตคอม. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-05-19. สืบค้นเมื่อ 31 มิถุนายน 2560. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
12. เจริญ สุวรรณรัตน์. . ฐานข้อมูลวิจัยชายแดนใต้. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-03-04. สืบค้นเมื่อ 31 มิถุนายน 2560. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
13. สุภา วัชรสุขุม. . ฐานข้อมูลวิจัยชายแดนใต้. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-10-11. สืบค้นเมื่อ 31 มิถุนายน 2560. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

แหล่งข้อมูลอื่น

6°38′28″N 101°27′02″E / 6.64124°N 101.45050°E / 6.64124; 101.45050

• แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ อำเภอทุ่งยางแดง
  • แผนที่ จาก มัลติแมป โกลบอลไกด์ หรือ กูเกิลแผนที่
  • ภาพถ่ายทางอากาศ จาก เทอร์ราเซิร์ฟเวอร์
  • ภาพถ่ายดาวเทียม จาก วิกิแมเปีย