อาเจะฮ์ (อินโดนีเซีย: Aceh) เป็นจังหวัดหนึ่งของประเทศอินโดนีเซีย ตั้งอยู่ทางเหนือสุดของเกาะสุมาตรา
จังหวัดอาเจะฮ์ Provinsi Aceh (อินโดนีเซีย) | |
---|---|
ธง ตรา | |
คำขวัญ: "ปัญจจิตะ" (ภาษาสันสกฤต) "เป้าหมาย 5 ประการ" | |
ที่ตั้งจังหวัดอาเจะฮ์ในประเทศอินโดนีเซีย | |
พิกัด: 5°33′N 95°19′E / 5.550°N 95.317°E | |
ประเทศ | อินโดนีเซีย |
บันดาอาเจะฮ์ | |
การปกครอง | |
• ผู้ว่าการ | |
พื้นที่ | |
• ทั้งหมด | 58,375.83 ตร.กม. (22,539.03 ตร.ไมล์) |
ประชากร (2010) | |
• ทั้งหมด | 4,486,570 คน |
• ความหนาแน่น | 77 คน/ตร.กม. (200 คน/ตร.ไมล์) |
Demographics | |
• Ethnic groups | 79% 7% 5% 4% Alas 3% Singkil 2% Simeulue |
• ศาสนา | 98.6% อิสลาม 0.70% คริสต์ 0.55% พุทธ 0.08% ฮินดู |
• ภาษา | ภาษาอินโดนีเซีย (official) ภาษาอาเจะฮ์ |
เขตเวลา | () |
เว็บไซต์ | acehprov.go.id |
ประวัติศาสตร์
อาเจะฮ์เคยเป็นรัฐอิสระที่มีบทบาททางการค้าและการเดินเรือระหว่างประเทศ อาเจะฮ์เริ่มรับศาสนาอิสลามจากชวาในราวพุทธศตวรรษที่ 13 และได้สถาปนาการปกครองแบบสุลต่านขึ้นที่เมืองบันดาอาเจะฮ์ อาเจะฮ์มีอำนาจมากในสมัยสุลต่านอาลี มูตคายัต ซะห์ ที่ครองราชย์ระหว่าง พ.ศ. 2057 – 2073 ที่ได้ทำให้อาเจะฮ์เป็นศูนย์กลางทางการค้าแทนมะละกาที่ถูกโปรตุเกสโจมตี เมื่อ พ.ศ. 2044 และพระองค์ยังทำสงครามต่อต้านโปรตุเกสที่พยายามเข้ายึดครองเมืองปาไซ และได้ขยายอำนาจเข้าครอบครองดินแดนส่วนอื่นของสุมาตรา และบางส่วนในคาบสมุทรมลายู ยุคทองของอาเจะฮ์ที่มีความรุ่งเรืองมากตชคือในสมัยสุลต่านอิสกันดาร์ มุดา ที่ข้ามไปยึดครองยะโฮร์และเปรักได้ และกลายเป็นศูนย์กลางของศาสนาอิสลามในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ที่เรียกว่า ประตูทางตะวันออกที่เปิดสู่มักกะฮ์
อาเจะฮ์เริ่มตกต่ำลงหลังจากเนเธอร์แลนด์เข้ามายึดครองมะละกาเมื่อ พ.ศ. 2184 ประกอบกับในอาเจะฮ์มีความขัดแย้งระหว่างขุนนางท้องถิ่นกับสุลต่าน เนเธอร์แลนด์เข้ามาแทรกแซงโดยสนับสนุนให้ชาวมีนังกาเบาแยกตัวออกมาจากอาเจะฮ์ รัฐทางคาบสมุทรมลายู เช่น ยะโฮร์ก็เริ่มแข็งข้อกับอาเจะฮ์ และได้รับผลกระทบจากการเข้าครอบครองปีนังและสิงคโปร์ของอังกฤษ ทำให้อิทธิพลทางการเมืองและเศรษฐกิจของอาเจะฮ์ลดลง
ในที่สุดเนเธอร์แลนด์ได้ทำสงครามอาเจะฮ์เพื่อยึดอาเจะฮ์เป็นอาณานิคม การสู้รบเริ่มขึ้นใน พ.ศ. 2416 และยึดเมืองบันดาอาเจะฮ์ได้ใน พ.ศ. 2420 แต่ก็ยังคงสู้รบแบบกองโจรต่อไป แม้ว่าสุลต่านจะยอมจำนนใน พ.ศ. 2446 เมื่อสงครามโลกครั้งที่สองสิ้นสุดลง และอินโดนีเซียได้รับเอกราช แต่อาเจะฮ์ก็ยังมีการปฏิวัติต่อต้านรัฐบาลกลางระหว่าง พ.ศ. 2496–2502 นำโดยพวกอูลามา แม้จะมีสถานภาพเป็นเขตการปกครองพิเศษตั้งแต่ พ.ศ. 2502 แต่ก็ยังมีกองกำลังที่ต้องการแยกตัวเป็นอิสระคือขบวนการอาเจะฮ์เสรีจนถึง พ.ศ. 2548
ปัจจุบันจังหวัดอะเจะฮ์เป็นจังหวัดเดียวที่บังคับใช้กฎหมายชารีอะห์ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของข้อยินยอมจากรัฐบาลกลาง
หน่วยการบริหาร
พื้นที่จังหวัดอาเจะฮ์แบ่งออกเป็น 18 อำเภอหรือกาบูปาเต็น 5 นครหรือโกตา และ 289 ตำบลหรือเกอจามาตัน
- อำเภอ
- (Kabupaten Gayo Lues)
- (Kabupaten Simeulue)
- (Kabupaten Nagan Raya)
- (Kabupaten Bireuen)
- (Kabupaten Bener Meriah)
- (Kabupaten Pidie)
- (Kabupaten Pidie Jaya)
- (Kabupaten Aceh Tengah)
- (Kabupaten Aceh Jaya)
- (Kabupaten Aceh Singkil)
- (Kabupaten Aceh Barat)
- (Kabupaten Aceh Barat Daya)
- (Kabupaten Aceh Timur)
- (Kabupaten Aceh Tenggara)
- (Kabupaten Aceh Tamiang)
- (Kabupaten Aceh Selatan)
- (Kabupaten Aceh Besar)
- (Kabupaten Aceh Utara)
- นคร
- ซาบัง (Sabang)
- (Subulussalam)
- บันดาอาเจะฮ์ (Banda Aceh; เมืองหลัก)
- ลกเซอมาเว (Lhokseumawe)
- (Langsa)
อ้างอิง
- (อินโดนีเซีย) Central Bureau of Statistics: Census 2010, retrieved 17 January 2011.
- . The Permanent Committee on Geographical Names. 2003. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2018-12-24.
- Indonesia's Population: Ethnicity and Religion in a Changing Political Landscape. Institute of Southeast Asian Studies. 2003.
- Statistik Indonesia 2021 (ภาษาอินโดนีเซีย). สำนักงานสถิติแห่งประเทศอินโดนีเซีย. 2021-02-26. pp. 45–47. สืบค้นเมื่อ 2021-12-05.
- "Peraturan Kepala Badan Pusat Statistik Nomor 120 Tahun 2020 Tentang Klasifikasi Desa Perkotaan dan Perdesaan di Indonesia Tahun 2020" (PDF) (ภาษาอินโดนีเซีย). สำนักงานสถิติแห่งประเทศอินโดนีเซีย. สืบค้นเมื่อ 2021-12-05.
แหล่งข้อมูลอื่น
หนังสือและบทความ
- สุพรรณี กาญจนัษฐิติ. “อาเจะฮ์.” ใน สารานุกรมประวัติศาสตร์สากลสมัยใหม่: เอเชีย เล่ม 1 อักษร A-B ฉบับราชบัณฑิตยสถาน. หน้า 37-40. กรุงเทพฯ: ราชบัณฑิตยสถาน, 2539.
- อรอนงค์ ทิพย์พิมล. “ประวัติศาสตร์กฎหมายอิสลามที่อาเจะห์: จากรัฐสุลต่านสู่เขตปกครองพิเศษ.” วารสารประวัติศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 9, ฉ. 1 (มกราคม-มิถุนายน 2565): 1-30.
เว็บไซต์
- (อินโดนีเซีย) Official website 2021-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- (อินโดนีเซีย) Official website for Tourism 2017-02-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
xaecah xinodniesiy Aceh epncnghwdhnungkhxngpraethsxinodniesiy tngxyuthangehnuxsudkhxngekaasumatracnghwdxaecah Provinsi Aceh xinodniesiy cnghwdthngtrakhakhwy pyccita phasasnskvt epahmay 5 prakar thitngcnghwdxaecahinpraethsxinodniesiyphikd 5 33 N 95 19 E 5 550 N 95 317 E 5 550 95 317praeths xinodniesiybndaxaecahkarpkkhrxng phuwakarphunthi thnghmd58 375 83 tr km 22 539 03 tr iml prachakr 2010 thnghmd4 486 570 khn khwamhnaaenn77 khn tr km 200 khn tr iml Demographics Ethnic groups79 7 5 4 Alas 3 Singkil 2 Simeulue sasna98 6 xislam 0 70 khrist 0 55 phuthth 0 08 hindu phasaphasaxinodniesiy official phasaxaecahekhtewla UTC 7 ewbistacehprov go idprawtisastraephnthikhxngxaecahinsmysultanxiskndar muda xaecahekhyepnrthxisrathimibthbaththangkarkhaaelakaredineruxrahwangpraeths xaecaherimrbsasnaxislamcakchwainrawphuththstwrrsthi 13 aelaidsthapnakarpkkhrxngaebbsultankhunthiemuxngbndaxaecah xaecahmixanacmakinsmysultanxali mutkhayt sah thikhrxngrachyrahwang ph s 2057 2073 thiidthaihxaecahepnsunyklangthangkarkhaaethnmalakathithukoprtueksocmti emux ph s 2044 aelaphraxngkhyngthasngkhramtxtanoprtueksthiphyayamekhayudkhrxngemuxngpais aelaidkhyayxanacekhakhrxbkhrxngdinaednswnxunkhxngsumatra aelabangswninkhabsmuthrmlayu yukhthxngkhxngxaecahthimikhwamrungeruxngmaktchkhuxinsmysultanxiskndar muda thikhamipyudkhrxngyaohraelaeprkid aelaklayepnsunyklangkhxngsasnaxislaminexechiytawnxxkechiyngit thieriykwa pratuthangtawnxxkthiepidsumkkah xaecaherimtktalnghlngcakenethxraelndekhamayudkhrxngmalakaemux ph s 2184 prakxbkbinxaecahmikhwamkhdaeyngrahwangkhunnangthxngthinkbsultan enethxraelndekhamaaethrkaesngodysnbsnunihchawminngkaebaaeyktwxxkmacakxaecah rththangkhabsmuthrmlayu echn yaohrkerimaekhngkhxkbxaecah aelaidrbphlkrathbcakkarekhakhrxbkhrxngpinngaelasingkhoprkhxngxngkvs thaihxiththiphlthangkaremuxngaelaesrsthkickhxngxaecahldlng inthisudenethxraelndidthasngkhramxaecahephuxyudxaecahepnxananikhm karsurberimkhunin ph s 2416 aelayudemuxngbndaxaecahidin ph s 2420 aetkyngkhngsurbaebbkxngocrtxip aemwasultancayxmcannin ph s 2446 emuxsngkhramolkkhrngthisxngsinsudlng aelaxinodniesiyidrbexkrach aetxaecahkyngmikarptiwtitxtanrthbalklangrahwang ph s 2496 2502 naodyphwkxulama aemcamisthanphaphepnekhtkarpkkhrxngphiesstngaet ph s 2502 aetkyngmikxngkalngthitxngkaraeyktwepnxisrakhuxkhbwnkarxaecahesricnthung ph s 2548 pccubncnghwdxaecahepncnghwdediywthibngkhbichkdhmaycharixah sungepnswnhnungkhxngkhxyinyxmcakrthbalklanghnwykarbriharkaraebngekhtincnghwdxaecah phunthicnghwdxaecahaebngxxkepn 18 xaephxhruxkabupaetn 5 nkhrhruxokta aela 289 tablhruxekxcamatn xaephx Kabupaten Gayo Lues Kabupaten Simeulue Kabupaten Nagan Raya Kabupaten Bireuen Kabupaten Bener Meriah Kabupaten Pidie Kabupaten Pidie Jaya Kabupaten Aceh Tengah Kabupaten Aceh Jaya Kabupaten Aceh Singkil Kabupaten Aceh Barat Kabupaten Aceh Barat Daya Kabupaten Aceh Timur Kabupaten Aceh Tenggara Kabupaten Aceh Tamiang Kabupaten Aceh Selatan Kabupaten Aceh Besar Kabupaten Aceh Utara nkhrsabng Sabang Subulussalam bndaxaecah Banda Aceh emuxnghlk lkesxmaew Lhokseumawe Langsa xangxing xinodniesiy Central Bureau of Statistics Census 2010 retrieved 17 January 2011 The Permanent Committee on Geographical Names 2003 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2018 12 24 Indonesia s Population Ethnicity and Religion in a Changing Political Landscape Institute of Southeast Asian Studies 2003 Statistik Indonesia 2021 phasaxinodniesiy sankngansthitiaehngpraethsxinodniesiy 2021 02 26 pp 45 47 subkhnemux 2021 12 05 Peraturan Kepala Badan Pusat Statistik Nomor 120 Tahun 2020 Tentang Klasifikasi Desa Perkotaan dan Perdesaan di Indonesia Tahun 2020 PDF phasaxinodniesiy sankngansthitiaehngpraethsxinodniesiy subkhnemux 2021 12 05 aehlngkhxmulxunhnngsuxaelabthkhwam suphrrni kaycnsthiti xaecah in saranukrmprawtisastrsaklsmyihm exechiy elm 1 xksr A B chbbrachbnthitysthan hna 37 40 krungethph rachbnthitysthan 2539 xrxnngkh thiphyphiml prawtisastrkdhmayxislamthixaecah cakrthsultansuekhtpkkhrxngphiess warsarprawtisastr thrrmsastr 9 ch 1 mkrakhm mithunayn 2565 1 30 ewbist xinodniesiy Official website 2021 03 05 thi ewyaebkaemchchin xinodniesiy Official website for Tourism 2017 02 03 thi ewyaebkaemchchin