Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
ขบวนการอาเจะฮ์เสรี (อินโดนีเซีย: Gerakan Aceh Merdeka; GAM; อาเจะฮ์: Geurakan Acèh Meurdèka / Gěrakan Aceh Měrdeka) หรือ กัม หรือ แนวร่วมปลดปล่อยแห่งชาติอาเจะฮ์สุมาตรา (อังกฤษ: Aceh Sumatra National Liberation Front) เป็นที่เรียกร้องเอกราชในบริเวณอาเจะฮ์ที่อยู่ในเกาะสุมาตราของอินโดนีเซีย การต่อสู้ด้วยความรุนแรงขององค์กรยุติลงหลังจากการเจรจาสันติภาพกับรัฐบาลอินโดนีเซีย เมื่อ พ.ศ. 2548 ปัจจุบันรัฐบาลอินโดยนีเซียเรียกกลุ่มนี้ว่า ขบวนการก่อกวนความปลอดภัยในอาเจะฮ์ (Aceh Security Disturbance Movement)
| ขบวนการอาเจะฮ์เสรี | |
|---|---|
| Gerakan Aceh Merdeka มีส่วนร่วมใน | |
 ธง  ตรา | |
| ปฏิบัติการ | 4 ธันวาคม ค.ศ. 1976 – ค.ศ. 2005 |
| แนวคิด | ชาตินิยม |
| ผู้นำ | |
| พื้นที่ปฏิบัติการ | เมือง ภูเขา และป่าในจังหวัดอาเจะฮ์ |
ภูมิหลัง
ต้นกำเนิดของการต่อสู้ของขบวนการไม่ได้มาจากแรงบันดาลใจทางศาสนาเพียงอย่างเดียวแต่มีภูมิหลังทางประวัติศาสตร์ร่วมด้วย อาเจะฮ์ไม่ได้อยู่ภายใต้การควบคุมโดยตรงของเนเธอร์แลนด์.เช่นเดียวกับอาณานิคมอื่นๆในอินโดนีเซียที่ประกาศเอกราชเมื่อ พ.ศ. 2492 อาเจะฮ์เลือกรวมเข้ากับสาธารณรัฐอินโดนีเซียเมื่อ พ.ศ. 2502 โดยทางรัฐบาลกลางยอมให้อาเจะฮ์คงเอกลักษณ์ของตนเองที่เกี่ยวกับศาสนาอิสลาม รวมทั้งการใช้กฎหมายอิสลาม การรวมอำนาจเข้าสู่ศูนย์กลางของซูฮาร์โต ทำให้ ฮะซัน ดี ติโร ซึ่งสืบเชื้อสายาจากสุลต่านองค์สุดท้ายของอาเจะฮ์ก่อตั้งขบวนการอาเจะฮ์เสรี เมื่อ 4 ธันวาคม พ.ศ. 2519. และประกาศเอกราชของอาเจะฮ์ โดยประกาศว่าอาเจะฮ์ถูกปกครองในฐานะอาณานิคมของชวา
สงครามกองโจร
ในช่วงแรก สงครามกองโจรของขบวนการอาเจะฮ์เสรีไม่ประสบความสำเร็จและถูกรัฐบาลควบคุมได้ใน พ.ศ. 2520 ต่อมา กลุ่มได้มีการปรับองค์กรใหม่เมื่อราว พ.ศ. 2523 โดยได้รับความช่วยเหลือทางการเงินจากลิเบียและอิหร่าน แต่เนื่องจากกิจกรรมของกลุ่มไม่ได้รับการสนับสนุนอย่างกว้างขวาง การดำเนินงานของกลุ่มเป็นเหตุให้รัฐบาลซูฮาร์โตส่งทหารเข้ามาปราบปรามอย่างรุนแรงจนเกิดการละเมิดสิทธิมนุษยชนในอาเจะฮ์
ใน พ.ศ. 2539 รัฐบาลอินโดนีเซียประกาศว่ากิจกรรมของขบวนการอาเจะฮ์เสรีในอาเจะฮ์สิ้นสุดลงแล้วแต่การปราบปรามอย่างรุนแรงยังคงดำเนินต่อไป พ.ศ. 2542 มีการประกาศถอนกำลังทหารออกจากอาเจะฮ์แต่ปรากฏว่ายังมีกองทหารราว 35,000 คนในอาเจะฮ์ในสมัยรัฐบาลของนางเมื่อ พ.ศ. 2545 คาดการณ์ว่ามีผู้เสียชีวิตจากความขัดแย้งนี้ถึง 15,000 คน
การเจรจาสันติภาพ
ผู้นำของขบวนการอาเจะฮ์เสรีที่สำคัญรวมทั้ง ฮะซัน ดี ติโร ได้ลี้ภัยทางการเมืองไปอยู่สวีเดน กลุ่มนี้เริ่มเจรจาสันติภาพกับรัฐบาลเมื่อราว พ.ศ. 2533 โดยการประสานงานของรัฐบาลสวีเดน ใน พ.ศ. 2542 ขบวนการอาเจะฮ์เสรี แตกแยกออกเป็นสองกลุ่ม คือกลุ่มดั้งเดิม (มีอีกชื่อหนึ่งว่าแนวร่วมปลดปล่อยชาติอาเจะฮ์แห่งสุมาตรา) และกลุ่มสภาแห่งรัฐขบวนการอาเจะฮ์เสรี ในช่วง พ.ศ. 2545 – 2547 ขบวนการถูกรัฐบาลปราบปรามอย่างหนัก ผู้นำคนสำคัญ เช่น อับดุลลอหฺ ไซเฟอีย์ ถูกสังหาร เมื่อเดือนมกราคม พ.ศ. 2545
ความเสียหายที่เกิดขึ้นเนืองจากเหตุการณ์คลื่นสึนามิเมื่อ 26 ธันวาคม พ.ศ. 2547 ทำให้ขบวนการอาเจะฮ์เสรีประกาศสงบศึกเมื่อ 28 ธันวาคม พ.ศ. 2547 และยอมรับความช่วยเหลือจากรัฐบาลอินโดนีเซีย หลังจากนั้นได้มีการประชุมเจรจาสันติภาพระหว่างกันเมื่อ 27 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2548 ที่ประเทศฟินแลนด์และมีการลงนามในสนธิสัญญาสันติภาพเมื่อ 15 สิงหาคม พ.ศ. 2548 โดยรัฐบาลอินโดนีเซียยอมถอนกำลังทหารและตำรวจที่ไม่ใช่ของท้องถิ่นออกไปภายในสิ้นปี พ.ศ. 2548 และนิรโทษกรรมให้สมาชิกขบวนการอาเจะฮ์เสรีราว 500 คนที่ลี้ภัยไปอยู่ต่างประเทศ และปล่อยสมาชิกอีกราว 1,400 คนที่ถูกฝ่ายรัฐบาลคุมขัง ยอมให้มีการตั้งพรรคการเมืองท้องถิ่นขึ้นในอาเจะฮ์ ต่อมา 27 ธันวาคม พ.ศ. 2548 ผู้นำของขบวนการอาเจะฮ์เสรีประกาศยกเลิกกองกำลังติดอาวุธ โดยประกาศจะเข้าร่วมกิจกรรมในสังคมเพื่อสร้างสันติภาพ
ในการเลือกตั้งเมื่อ 11 ธันวาคม พ.ศ. 2549 ขบวนการอาเจะฮ์เสรีแตกออกเป็นสองส่วน และต่างส่งผู้สมัครของตนเองลงรับเลือกตั้ง ทั้งนี้ อิรวันดี ยูซุฟที่เคยเป็นผู้เจรจาของขบวนการอาเจะฮ์เสรีได้รับการเลือกตั้ง
อ้างอิง
- Ricklefs, M.C. (2008). History of Modern Indonesia Since c. 1200. Stanford University Press. p. 364.
- Ross, M L 2003 Resources and Rebellion in Aceh Indonesia, UCLA United States
- Rabasa, A & Haseman, J 2002, The Military and Democracy in Indonesia: Challenges, Politics, and Power, Rand Corporation United States.
- Schulze,K , 2003 The Free Aceh Movement (GAM): Anatomy of a Separatist Organization, East West Centre, Washington
- Billon, P, Waizenegger,Peace in the wake of disaster? Secessionist conflicts and the 2004 Indian Ocean tsunamiBlackwell Publishing A
แหล่งข้อมูลอื่น
- Full text of 2005 peace agreement, BBC, 15 August 2005
- The Election of Aceh Governor, Tribun Barat, 15 June 2016
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
khbwnkarxaecahesri xinodniesiy Gerakan Aceh Merdeka GAM xaecah Geurakan Aceh Meurdeka Gerakan Aceh Merdeka hrux km hrux aenwrwmpldplxyaehngchatixaecahsumatra xngkvs Aceh Sumatra National Liberation Front epnthieriykrxngexkrachinbriewnxaecahthixyuinekaasumatrakhxngxinodniesiy kartxsudwykhwamrunaerngkhxngxngkhkryutilnghlngcakkarecrcasntiphaphkbrthbalxinodniesiy emux ph s 2548 pccubnrthbalxinodyniesiyeriykklumniwa khbwnkarkxkwnkhwamplxdphyinxaecah Aceh Security Disturbance Movement khbwnkarxaecahesriGerakan Aceh Merdeka miswnrwminthng traptibtikar4 thnwakhm kh s 1976 kh s 2005aenwkhidchatiniymphunaphunthiptibtikaremuxng phuekha aelapaincnghwdxaecahphumihlngtnkaenidkhxngkartxsukhxngkhbwnkarimidmacakaerngbndalicthangsasnaephiyngxyangediywaetmiphumihlngthangprawtisastrrwmdwy xaecahimidxyuphayitkarkhwbkhumodytrngkhxngenethxraelnd echnediywkbxananikhmxuninxinodniesiythiprakasexkrachemux ph s 2492 xaecaheluxkrwmekhakbsatharnrthxinodniesiyemux ph s 2502 odythangrthbalklangyxmihxaecahkhngexklksnkhxngtnexngthiekiywkbsasnaxislam rwmthngkarichkdhmayxislam karrwmxanacekhasusunyklangkhxngsuharot thaih hasn di tior sungsubechuxsayacaksultanxngkhsudthaykhxngxaecahkxtngkhbwnkarxaecahesri emux 4 thnwakhm ph s 2519 aelaprakasexkrachkhxngxaecah odyprakaswaxaecahthukpkkhrxnginthanaxananikhmkhxngchwasngkhramkxngocrinchwngaerk sngkhramkxngocrkhxngkhbwnkarxaecahesriimprasbkhwamsaercaelathukrthbalkhwbkhumidin ph s 2520 txma klumidmikarprbxngkhkrihmemuxraw ph s 2523 odyidrbkhwamchwyehluxthangkarengincakliebiyaelaxihran aetenuxngcakkickrrmkhxngklumimidrbkarsnbsnunxyangkwangkhwang kardaeninngankhxngklumepnehtuihrthbalsuharotsngthharekhamaprabpramxyangrunaerngcnekidkarlaemidsiththimnusychninxaecah in ph s 2539 rthbalxinodniesiyprakaswakickrrmkhxngkhbwnkarxaecahesriinxaecahsinsudlngaelwaetkarprabpramxyangrunaerngyngkhngdaenintxip ph s 2542 mikarprakasthxnkalngthharxxkcakxaecahaetpraktwayngmikxngthharraw 35 000 khninxaecahinsmyrthbalkhxngnangemux ph s 2545 khadkarnwamiphuesiychiwitcakkhwamkhdaeyngnithung 15 000 khnkarecrcasntiphaphphunakhxngkhbwnkarxaecahesrithisakhyrwmthng hasn di tior idliphythangkaremuxngipxyuswiedn klumnierimecrcasntiphaphkbrthbalemuxraw ph s 2533 odykarprasanngankhxngrthbalswiedn in ph s 2542 khbwnkarxaecahesri aetkaeykxxkepnsxngklum khuxklumdngedim mixikchuxhnungwaaenwrwmpldplxychatixaecahaehngsumatra aelaklumsphaaehngrthkhbwnkarxaecahesri inchwng ph s 2545 2547 khbwnkarthukrthbalprabpramxyanghnk phunakhnsakhy echn xbdullxh isefxiy thuksnghar emuxeduxnmkrakhm ph s 2545 khwamesiyhaythiekidkhunenuxngcakehtukarnkhlunsunamiemux 26 thnwakhm ph s 2547 thaihkhbwnkarxaecahesriprakassngbsukemux 28 thnwakhm ph s 2547 aelayxmrbkhwamchwyehluxcakrthbalxinodniesiy hlngcaknnidmikarprachumecrcasntiphaphrahwangknemux 27 kumphaphnth ph s 2548 thipraethsfinaelndaelamikarlngnaminsnthisyyasntiphaphemux 15 singhakhm ph s 2548 odyrthbalxinodniesiyyxmthxnkalngthharaelatarwcthiimichkhxngthxngthinxxkipphayinsinpi ph s 2548 aelanirothskrrmihsmachikkhbwnkarxaecahesriraw 500 khnthiliphyipxyutangpraeths aelaplxysmachikxikraw 1 400 khnthithukfayrthbalkhumkhng yxmihmikartngphrrkhkaremuxngthxngthinkhuninxaecah txma 27 thnwakhm ph s 2548 phunakhxngkhbwnkarxaecahesriprakasykelikkxngkalngtidxawuth odyprakascaekharwmkickrrminsngkhmephuxsrangsntiphaph inkareluxktngemux 11 thnwakhm ph s 2549 khbwnkarxaecahesriaetkxxkepnsxngswn aelatangsngphusmkhrkhxngtnexnglngrbeluxktng thngni xirwndi yusufthiekhyepnphuecrcakhxngkhbwnkarxaecahesriidrbkareluxktngxangxingRicklefs M C 2008 History of Modern Indonesia Since c 1200 Stanford University Press p 364 Ross M L 2003 Resources and Rebellion in Aceh Indonesia UCLA United States Rabasa A amp Haseman J 2002 The Military and Democracy in Indonesia Challenges Politics and Power Rand Corporation United States Schulze K 2003 The Free Aceh Movement GAM Anatomy of a Separatist Organization East West Centre Washington Billon P Waizenegger Peace in the wake of disaster Secessionist conflicts and the 2004 Indian Ocean tsunamiBlackwell Publishing AaehlngkhxmulxunFull text of 2005 peace agreement BBC 15 August 2005 The Election of Aceh Governor Tribun Barat 15 June 2016