อ กษรขโรษฐ Kharoṣṭhī alphabet ขโรษฐ 𐨑𐨪 𐨯𐨠 เป นอ กษรอ นโด อ เรเน ยนโบราณท ชาวหลายกล มใช ในภ ม ภาคตะว นตกเฉ ยงเหน อของอน ท

อักษรขโรษฐี (Kharoṣṭhī alphabet; ขโรษฐี: 𐨑𐨪𐨆𐨯𐨠𐨁) เป็นอักษรอินโด-อิเรเนียนโบราณที่ชาวหลายกลุ่มใช้ในภูมิภาคตะวันตกเฉียงเหนือของอนุทวีปอินเดีย โดยเฉพาะรอบ ๆ บริเวณที่เป็นประเทศปากีสถานตอนเหนือและอัฟกานิสถานตะวันออกในปัจจุบัน และยังมีผู้ใช้งานในเอเชียกลางด้วยอักษรสระประกอบนี้เริ่มมีการใช้งานอย่างน้อยในช่วงกลาวศตวรรษที่ 3 ก่อนคริสต์ศักราช ซึ่งอาจอยู่ในช่วงศตวรรษที่ 4 ก่อนคริสต์ศักราช จนกระทั่งหายสาบสูญประมาณคริสต์ศตวรรษที่ 3

อักษรขโรษฐี 𐨑𐨪𐨆𐨯𐨠𐨁

ชนิด	อักษรสระประกอบ
ช่วงยุค	ศตวรรษที่ 4 ก่อน ค.ศ. – คริสต์ศตวรรษที่ 3
ทิศทาง	Right-to-left
ภาษาพูด	บาลี ซากา สันสกฤต
อักษรที่เกี่ยวข้อง
ระบบแม่	ไฮเออโรกลีฟอียิปต์ ชุดตัวอักษรฟินิเชีย ชุดตัวอักษรแอราเมอิก อักษรขโรษฐี
ระบบพี่น้อง	อักษรพราหมี ชุดตัวอักษรแนบาทีอา ชุดตัวอักษรซีรีแอก อักษรมันดาอิก อักษรปะห์ลาวี ชุดตัวอักษรซอกเดีย
ISO 15924
	Khar (305), Kharoshthi
ยูนิโคด
ยูนิโคดแฝง	Kharoshthi
ช่วงยูนิโคด	U+10A00–U+10A5F
อักษรขโรษฐีได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวางว่ามีที่มาจากภาษาแอราเมอิก ส่วนต้นกำเนิดเซมิติกของอักษรพราหมียังไม่ค่อยเป็นที่ยอมรับ
บทความนี้ประกอบด้วยในสัทอักษรสากล (IPA) สำหรับคำแนะนำเบื้องต้นเกี่ยวกับสัญลักษณ์ IPA โปรดดู สำหรับความแตกต่างระหว่าง [ ], / / และ ⟨ ⟩ ดูที่ (สัทอักษรสากล § วงเล็บเหลี่ยมและทับ)

เจมส์ ปรินเซฟ และคณะถอดความหมายอักษรนี้ เมื่อราว พ.ศ. 2400 พยัญชนะแต่ละตัวมีเสียงอะ เขียนจากขวาไปซ้ายในแนวนอน

สระ

สระ
		อักษรต้น				เครื่องหมายเสริมสัทอักษร
		ภาพ	ข้อความ	ถอดเสียง	สัทอักษรสากล	ภาพ	ข้อความ	กับ 'k'
	กลางต่ำ		𐨀	a	/ə/	—	—	𐨐	ka
	หน้าสูง		𐨀𐨁	i	/i/		𐨁	𐨐𐨁	ki
	หลังสูง		𐨀𐨂	u	/u/		𐨂	𐨐𐨂	ku
Syllabic							𐨃	𐨐𐨃	kr̥
			𐨀𐨅	e	/e/		𐨅	𐨐𐨅	ke
			𐨀𐨆	o	/o/		𐨆	𐨐𐨆	ko

การตั้งเครื่องหมายเสริมสัทอักษรบนสระ
สระ	ตำแหน่ง	ตัวอย่าง	ใช้กับ
-i	แนวนอน	𐨀 + 𐨁 → ‎𐨀𐨁	a, n, h
	แนวทแยง	𐨐 + 𐨁 → ‎𐨐𐨁	k, ḱ, kh, g, gh, c, ch, j, ñ, ṭ, ṭh, ṭ́h, ḍ, ḍh, ṇ, t, d, dh, b, bh, y, r, v, ṣ, s, z
	แนวตั้ง	𐨠 + 𐨁 → ‎𐨠𐨁	th, p, ph, m, l, ś
-u	ติด	𐨀 + 𐨂 → ‎𐨀𐨂	a, k, ḱ, kh, g, gh, c, ch, j, ñ, ṭ, ṭh, ṭ́h, ḍ, ḍh, ṇ, t, th, d, dh, n, p, ph, b, bh, y, r, l, v, ś, ṣ, s, z
	อิสระ	𐨱 + 𐨂 → ‎𐨱𐨂	ṭ, h
	ตัวแฝด	𐨨 + 𐨂 → ‎𐨨𐨂	m
-r̥	ติด	𐨀 + 𐨃 → ‎𐨀𐨃	a, k, ḱ, kh, g, gh, c, ch, j, t, d, dh, n, p, ph, b, bh, v, ś, s
-r̥	อิสระ	𐨨 + 𐨃 → ‎𐨨𐨃	m, h
-e	แนวนอน	𐨀 + 𐨅 → ‎𐨀𐨅	a, n, h
	แนวทแยง	𐨐 + 𐨅 → ‎𐨐𐨅	k, ḱ, kh, g, gh, c, ch, j, ñ, ṭ, ṭh, ṭ́h, ḍ, ḍh, ṇ, t, dh, b, bh, y, r, v, ṣ, s, z
	แนวตั้ง	𐨠 + 𐨅 → ‎𐨠𐨅	th, p, ph, l, ś
	ตัวแฝด	𐨡 + 𐨅 → ‎𐨡𐨅	d, m
-o	แนวทแยง	𐨀 + 𐨆 → ‎𐨀𐨆	a, k, ḱ, kh, g, gh, c, ch, j, ñ, ṭ, ṭh, ṭ́h, ḍ, ḍh, ṇ, t, th, d, dh, n, b, bh, m, r, l, v, ṣ, s, z, h
-o	แนวตั้ง	𐨤 + 𐨆 → ‎𐨤𐨆	p, ph, y, ś

พยัญชนะ


เสียงพยัญชนะหยุด							เสียงพยัญชนะหยุด							นาสิก
ไม่พ่นลม							ไม่พ่นลม				พ่นลม			นาสิก
ภาพ	ข้อความ	ถอดเสียง	สัทอักษรสากล	ภาพ	ข้อความ	ถอดเสียง	ภาพ	ข้อความ	ถอดเสียง	สัทอักษรสากล	ภาพ	ข้อความ	ถอดเสียง	ภาพ	ข้อความ	ถอดเสียง	สัทอักษรสากล
	𐨐	k	/k/		𐨑	kh		𐨒	g	/ɡ/		𐨓	gh
	𐨕	c	/c/		𐨖	ch		𐨗	j	/ɟ/					𐨙	ñ	/ɲ/
	𐨚	ṭ	/ʈ/		𐨛	ṭh		𐨜	ḍ	/ɖ/		𐨝	ḍh		𐨞	ṇ	/ɳ/
	𐨟	t	/t/		𐨠	th		𐨡	d	/d/		𐨢	dh		𐨣	n	/n/
	𐨤	p	/p/		𐨥	ph		𐨦	b	/b/		𐨧	bh		𐨨	m	/m/

เครื่องหมายวรรคตอน

มีเครื่องหมายวรรคตอนที่ระบุได้ถึง 9 สัญลักษณ์:

สัญลักษณ์	รายละเอียด	สัญลักษณ์	รายละเอียด	สัญลักษณ์	รายละเอียด
𐩐	จุด	𐩓	แถบเสี้ยว	𐩖	danda
𐩑	วงกลมเล็ก	𐩔	mangalam	𐩗	ทวิ danda
𐩒	วงกลม	𐩕	ดอกบัว	𐩘	เส้น

ตัวเลข

อักษรขโรษฐีรวมชุดตัวเลขที่ชวนให้นึกถึงตัวเลขโรมัน^[] ระบบนี้ใช้หลักการบวกและการคูณ แต่ไม่มีคุณลักษณะการลบที่ใช้ในระบบเลขโรมัน

ตัวเลข
ค่า	1	2	3	4	10	20	100	1000
รูปภาพ
ยูนิโคด	𐩀	𐩁	𐩂	𐩃	𐩄	𐩅	𐩆	𐩇

ตัวเลขเหล่านี้เขียนจากขวาไปซ้ายเหมือนกันตัวอักษร โดยไม่มีเลข 0 และสัญลักษณ์สำหรับตัวเลข 5–9 ตัวเลขในอักษรขโรษฐีใช้ระบบการบวก (additive system) เช่น เลข 1996 สามารถเขียนเป็น 1000 4 4 1 100 20 20 20 20 10 4 2 (ภาพ: , ข้อความ: 𐩇𐩃𐩃𐩀𐩆𐩅𐩅𐩅𐩅𐩄𐩃𐩁)

ยูนิโคด

ขโรษฐี Unicode.org chart (PDF)
	0	1	2	3	4	5	6	7	8	9	A	B	C	D	E	F
U+10A0x	𐨀	𐨁	𐨂	𐨃		𐨅	𐨆						𐨌	𐨍	𐨎	𐨏
U+10A1x	𐨐	𐨑	𐨒	𐨓		𐨕	𐨖	𐨗		𐨙	𐨚	𐨛	𐨜	𐨝	𐨞	𐨟
U+10A2x	𐨠	𐨡	𐨢	𐨣	𐨤	𐨥	𐨦	𐨧	𐨨	𐨩	𐨪	𐨫	𐨬	𐨭	𐨮	𐨯
U+10A3x	𐨰	𐨱	𐨲	𐨳					𐨸	𐨹	𐨺					𐨿
U+10A4x	𐩀	𐩁	𐩂	𐩃	𐩄	𐩅	𐩆	𐩇
U+10A5x	𐩐	𐩑	𐩒	𐩓	𐩔	𐩕	𐩖	𐩗	𐩘

อ้างอิง

R. D. Banerji (April 1920). "The Kharosthi Alphabet". The Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland. 52 (2): 193–219. doi:10.1017/S0035869X0014794X. JSTOR 25209596. S2CID 162688271.
Bühler, Georg (1895). "The Origin of the Kharoṣṭhī Alphabet". Wiener Zeitschrift für die Kunde des Morgenlandes. 9: 44–66. JSTOR 23860352.
"Kharosthi Script". World History Encyclopedia.
"Kharoshti: writing system". Britannica.
Salomon 1998, p. 20.
Salomon 1998, pp. 11–13.
; , บ.ก. (1996). The World's Writing Systems. Oxford University Press, Inc. pp. 373–383. ISBN .
Glass, Andrew; Baums, Stefan; Salomon, Richard (2003-09-18). "L2/03-314R2: Proposal to Encode Kharoshthi in Plane 1 of ISO/IEC 10646" (PDF).
Graham Flegg, Numbers: Their History and Meaning, Courier Dover Publications, 2002, ISBN , p. 67f.

อ่านเพิ่ม

Salomon, Richard (1998). Indian Epigraphy: A Guide to the Study of Inscriptions in Sanskrit, Prakrit, and the other Indo-Aryan Languages. Oxford University Press. ISBN .

แหล่งข้อมูลอื่น

อักษรขโรษฐี (อังกฤษ)
Gandhari.org Catalog and Corpus of all known Kharoṣṭhī (Gāndhārī) texts
Indoskript 2.0, a paleographic database of Brahmi and Kharosthi
A Preliminary Study of Kharoṣṭhī Manuscript Paleography by Andrew Glass, University of Washington (2000)

[CUP-1] R. D. Banerji (April 1920). "The Kharosthi Alphabet". The Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland. 52 (2): 193–219. doi:10.1017/S0035869X0014794X. JSTOR 25209596. S2CID 162688271.

[2] Bühler, Georg (1895). "The Origin of the Kharoṣṭhī Alphabet". Wiener Zeitschrift für die Kunde des Morgenlandes. 9: 44–66. JSTOR 23860352.

[3] "Kharosthi Script". World History Encyclopedia.

[4] "Kharoshti: writing system". Britannica.

[FOOTNOTESalomon199820-5] Salomon 1998, p. 20.

[FOOTNOTESalomon199811–13-6] Salomon 1998, pp. 11–13.

[WWS-7] ; , บ.ก. (1996). The World's Writing Systems. Oxford University Press, Inc. pp. 373–383. ISBN .

[L203314R2-8] Glass, Andrew; Baums, Stefan; Salomon, Richard (2003-09-18). "L2/03-314R2: Proposal to Encode Kharoshthi in Plane 1 of ISO/IEC 10646" (PDF).

[9] Graham Flegg, Numbers: Their History and Meaning, Courier Dover Publications, 2002, ISBN , p. 67f.