Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
ชุดตัวอักษรมันดาอิก เป็นระบบการเขียนโดยหลักใช้เขียนภาษามันดาอิก คากว่าพัฒนาขึ้นในช่วงระหว่างคริสต์ศตวรรษที่ 2 ถึง 7 จากรูปเขียนของแอราเมอิก (เช่นเดียวกันกับซีรีแอก) หรือจากอักษรพาร์เทียนจารึก เป็นเรื่องยากที่จะระบุที่มาของอักษรอย่างชัดเจน อักษรนี้พัฒนาโดยผู้นับถือความเชื่อมันดาอีใน เพื่อเขียนภาษามันดาอิกด้วย ภาษามันดาอิกคลาสสิกกับยังคงมีผู้ใช้งานเพียงจำกัด อักษรนี้มีการเปลี่ยนแปลงรูปร่างน้อยมากตลอดหลายศตวรรษ
| อักษรมันดาอิก | |
|---|---|
 | |
| ชนิด | Alphabet |
ช่วงยุค | คริสต์ศตวรรษที่ 2 — ปัจจุบัน |
| ทิศทาง | Right-to-left  |
| ภาษาพูด | มันดาอิกคลาสสิก |
| อักษรที่เกี่ยวข้อง | |
ระบบแม่ | |
| ISO 15924 | |
| Mand (140), Mandaic, Mandaean | |
| ยูนิโคด | |
ยูนิโคดแฝง | Mandaic |
ช่วงยูนิโคด | U+0840–U+085F |
ชื่ออักษรในภาษามันดาอิกคือ Abagada หรือ Abaga ตามอักษรแรกของชุดตัวอักษร โดยรู้จักกันในฐานะ a, ba, ga, ฯลฯ แทนที่จะเป็นชื่ออักษรเซมิติกแบบดั้งเดิม (aleph, beth, gimel)
อักษรนี้เป็นตัวเขียนที่เขียนจากขวาไปซ้ายตามแนวนอน แต่ใช่ว่าอักษรทั้งหมดในคำศัพท์จะเชื่อมกัน มีการใช้ช่องว่างในการแบ่งคำ
ในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา Majid Fandi al-Mubaraki ชาวมันดาอีที่อาศัยอยู่ในออสเตรเลีย นำเข้าข้อความภาษามันดาอิกไปแปลงเป็นดิจิทัลด้วยการใช้การเรียงพิมพ์อักษรมันดาอิก
อักษร
ชุดตัวอักษรมันดาอิกมีอักษรทั้งหมด 22 ตัว (เรียงตามลำดับเดียวกันกับชุดตัวอักษรแอราเมอิก) กับทวิอักษร adu อักษรทุกตัวมักปิดด้วยการสะกดอักษรแรก a ซ้ำ ทำให้มีการนับเชิงสัญลักษณ์เป็น 24 ตัว:
| # | ชื่อ | อักษร | รูปเชื่อม | ปริวรรต | สัทอักษรสากล | จุดรหัส ยูนิโคด | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ขวา | กลาง | ซ้าย | ซีรีแอก | ละติน | ฮีบรู | |||||
| 1, 24 | a | ࡀ | ـࡀ | ܐ | a | א | /a/ | U+0840 HALQA | ||
| 2 | ba | ࡁ | ـࡁ | ـࡁـ | ࡁـ | ܒ | b | ב | /b/ | U+0841 AB |
| 3 | ga | ࡂ | ـࡂ | ـࡂـ | ࡂـ | ܓ | g | ג | /ɡ/ | U+0842 AG |
| 4 | da | ࡃ | ـࡃ | ـࡃـ | ࡃـ | ܕ | d | ד | /d/ | U+0843 AD |
| 5 | ha | ࡄ | ـࡄ | ـࡄـ | ࡄـ | ܗ | h | ה | /h/ | U+0844 AH |
| 6 | wa | ࡅ | ـࡅ | ـࡅـ | ࡅـ | ܘ | u | ו | /u, w/ | U+0845 USHENNA |
| 7 | za | ࡆ | ـࡆ | ܙ | z | ז | /z/ | U+0846 AZ | ||
| 8 | eh | ࡇ | ـࡇ | ܚ | -ẖ | ח | /χ/ | U+0847 IT | ||
| 9 | ṭa | ࡈ | ـࡈ | ـࡈـ | ࡈـ | ܛ | ṭ | ט | /tˠ/ | U+0848 ATT |
| 10 | ya | ࡉ | ـࡉ | ܝ | i | י | /i, j/ | U+0849 AKSA | ||
| 11 | ka | ࡊ | ـࡊ | ـࡊـ | ࡊـ | ܟ | k | כ | /k/ | U+084A AK |
| 12 | la | ࡋ | ـࡋ | ـࡋـ | ࡋـ | ܠ | l | ל | /l/ | U+084B AL |
| 13 | ma | ࡌ | ـࡌ | ـࡌـ | ࡌـ | ܡ | m | מ | /m/ | U+084C AM |
| 14 | na | ࡍ | ـࡍ | ـࡍـ | ࡍـ | ܢ | n | נ | /n/ | U+084D AN |
| 15 | sa | ࡎ | ـࡎ | ـࡎـ | ࡎـ | ܣ | s | ס | /s/ | U+084E AS |
| 16 | e | ࡏ | ـࡏ | ـࡏـ | ࡏـ | ܥ | ʿ | ע | /e/ | U+084F IN |
| 17 | pa | ࡐ | ـࡐ | ـࡐـ | ࡐـ | ܦ | p | פ | /p/ | U+0850 AP |
| 18 | ṣa | ࡑ | ـࡑ | ـࡑـ | ࡑـ | ܨ | ṣ | צ | /sˠ/ | U+0851 ASZ |
| 19 | qa | ࡒ | ـࡒ | ـࡒـ | ࡒـ | ܩ | q | ק | /q/ | U+0852 AQ |
| 20 | ra | ࡓ | ـࡓ | ـࡓـ | ࡓـ | ܪ | r | ר | /r/ | U+0853 AR |
| 21 | ša | ࡔ | ـࡔ | ܫ | š | ש | /ʃ/ | U+0854 ASH | ||
| 22 | ta | ࡕ | ـࡕ | ـࡕـ | ࡕـ | ܬ | t | ת | /t/ | U+0855 AT |
| 23 | ḏ | ࡖ | ـࡖ | ܯ | ḏ- | דﬞ | /ð/ | U+0856 DUSHENNA | ||
สระ
สระส่วนใหญ่เขียนในรูปเต็ม ซึ่งต่างจากชุดตัวอักษรเซมิติกอื่น ๆ ส่วนใหญ่ อักษรแรก a (เทียบเท่า alaph) ใช้แทนขอบเขตของสระลิ้นลดต่ำ อักษรตัวที่ 6 wa ใช้เป็นสระปิด หลัง (u กับ o) และอักษรตัวที่ 10 ya ใช้เป็นสระปิด หน้า (i กับ e) อักษรสองตัวท้ายที่กล่าวไปสามารถเป็นพยัญชนะ w/v กับ y ได้
สัญลักษณ์ที่คล้ายกับรูปขีดเส้นใต้ (U+085A ◌࡚ mandaic vocalization mark) ใช้แยกคุณภาพเสียงสระ (vowel quality) ของสระมันดาอิกสามอัน โดยใช้ในสื่อการสอนแต่อาจละไว้ในข้อความทั่วไป สัญลักษณ์นี้ใช้เฉพาะกับสระ a, wa และ ya ดังตัวอย่างกับอักษร ba:
- ࡁࡀ /bā/ กลายเป็น ࡁࡀ࡚ /ba/
- ࡁࡅ /bu/ กลายเป็น ࡁࡅ࡚ /bo/
- ࡁࡉ /bi/ กลายเป็น ࡁࡉ࡚ /be/
สัญลักษณ์ซ้ำ
จุดใต้พยัญชนะ (U+085B ◌࡛ mandaic gemination mark) สามารถใช้ระบุที่ผู้เขียนภาษาแม่เรียกว่ารูปสะกด "หนัก" ตัวอย่างคำศัพท์ ได้แก่ ࡀࡊ࡛ࡀ (ekka) 'นี่คือ', ࡔࡉࡍ࡛ࡀ (šenna) 'ฟัน', ࡋࡉࡁ࡛ࡀ (lebba) 'หัวใจ' และ ࡓࡁ࡛ࡀ (rabba) 'เยี่ยม'
รูปอักขระแฝด
อักษรตัวที่ 23 เป็นรูปอักขระแฝด adu (da + ya) (เทียบกับ ในภาษาอาหรับ, อักษรคอปติก "ti" และ(แอมเพอร์แซนด์)ในภาษาอังกฤษ)
นอกจากเชื่อมอักษรในแบบทั่วไปแล้ว อักษรมันดาอิกบางตัวสามารถผสมให้เป็นรูปอักขระแฝดหลายแบบ:
- ࡊࡃ /kd/, ࡗ /kḏ/, ࡊࡉ /ki/, ࡊࡋ /kl/, ࡊࡓ /kr/, ࡊࡕ /kt/, และ ࡊࡅ /ku/
- ࡍࡃ /nd/, ࡍࡉ /ni/, ࡍࡌ /nm/, ࡍࡒ /nq/, ࡍࡕ /nt/, และ ࡍࡅ /nu/
- ࡐࡋ /pl/, ࡐࡓ /pr/, และ ࡐࡅ /pu/
- ࡑࡋ /sˤl/, ࡑࡓ /sˤr/, และ ࡑࡅ /sˤu/
- ࡅࡕ /ut/
ทั้ง adu (U+0856 ࡖ mandaic letter dushenna) กับรูปอักขระแฝดเก่า kḏ (U+0857 ࡗ mandaic letter kad) ถือเป็นอักษรเดียวกันในยูนิโคด
อักษรที่คล้ายกัน
เนื่องจากอักษรมันดาอิกบางตัวมีรูปร่างคล้ายกัน ทำให้บางครั้งสร้างความสับสนทั้งอาลักษณ์มันดาอิกในอดีตกับนักวิชาการสมัยใหม่ โดยเฉพาะในเอกสารตัวเขียนที่เป็นรูปเขียนมือ โดยตัวอย่างมีดังนี้
- ࡃ /d/, ࡓ /r/, ࡏ /e/, ࡒ /q/
- ࡅ /u/, ࡉ /i/
- ࡌ /m/, ࡕ /t/
- ࡊ /k/, ࡍ /n/, ࡐ /p/
- ࡐࡀ /pa/, ࡀࡍࡀ /ana/, ࡔ /ʃ/
- ࡑ /sˤ/, ࡄࡍ /hn/
ส่วนขยาย
ยูนิโค้ด
| อักษรมันดาอิก Unicode.org chart (PDF) | ||||||||||||||||
| 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | A | B | C | D | E | F | |
| U+084x | ࡀ | ࡁ | ࡂ | ࡃ | ࡄ | ࡅ | ࡆ | ࡇ | ࡈ | ࡉ | ࡊ | ࡋ | ࡌ | ࡍ | ࡎ | ࡏ |
| U+085x | ࡐ | ࡑ | ࡒ | ࡓ | ࡔ | ࡕ | ࡖ | ࡗ | ࡘ | ࡙ | ࡚ | ࡛ | ࡞ | |||
อ้างอิง
- "Chapter 9: Middle East-I, Modern and Liturgical Scripts". The Unicode Standard, Version 10.0 (PDF). Mountain View, CA: Unicode, Inc. June 2017. ISBN .
- Häberl, Charles G. (February 2006). "Iranian Scripts for Aramaic Languages: The Origin of the Mandaic Script". Bulletin of the American Schools of Oriental Research (341): 53–62. doi:10.7282/T37D2SGZ.
- Daniels, Peter T.; Bright, William, บ.ก. (1996). . Oxford University Press, Inc. pp. 511–513. ISBN .
- (1965). Handbook of Classical and Modern Mandaic. Berlin: De Gruyter. pp. 7–26.
- Mandaean Network.
- ; (1963). A Mandaic Dictionary. London: Clarendon Press. pp. 1, 491.
- (1937). The Mandaeans of Iraq and Iran: Their Cults, Customs, Magic, Legends, and Folklore. Oxford: Clarendon Press. pp. 240–243.
- ตารางนี้จะแสดงได้ถูกต้องด้วยการใช้ Firefox และฟอนต์
- ; Richmond, Bob (2008-08-04). "L2/08-270R: Proposal for encoding the Mandaic script in the BMP of the UCS" (PDF).
- Häberl, Charles (2022). The Book of Kings and the Explanations of This World: A Universal History from the Late Sasanian Empire. Liverpool: Liverpool University Press. pp. 33–34. ISBN .
แหล่งข้อมูลอื่น
- Mandaic.org: Mandaic and Neo-Mandaic Texts and Resources 2018-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Noto Sans Mandaic from Google Fonts
- Mandaic Regular Font from the Mandaean Network
- Mandaic phonetic keyboard from SIL Keyman
- Mandaic keyboard
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
chudtwxksrmndaxik epnrabbkarekhiynodyhlkichekhiynphasamndaxik khakwaphthnakhuninchwngrahwangkhriststwrrsthi 2 thung 7 cakrupekhiynkhxngaexraemxik echnediywknkbsiriaexk hruxcakxksrpharethiyncaruk epneruxngyakthicarabuthimakhxngxksrxyangchdecn xksrniphthnaodyphunbthuxkhwamechuxmndaxiin ephuxekhiynphasamndaxikdwy phasamndaxikkhlassikkbyngkhngmiphuichnganephiyngcakd xksrnimikarepliynaeplngruprangnxymaktlxdhlaystwrrsxksrmndaxikchnidAlphabetchwngyukhkhriststwrrsthi 2 pccubnthisthangRight to left phasaphudmndaxikkhlassikxksrthiekiywkhxngrabbaemfiniechiyaexraemxikxksrmndaxikISO 15924Mand 140 Mandaic MandaeanyuniokhdyuniokhdaefngMandaicchwngyuniokhdU 0840 U 085F bthkhwamniprakxbdwyinsthxksrsakl IPA sahrbkhaaenanaebuxngtnekiywkbsylksn IPA oprddu sahrbkhwamaetktangrahwang aela duthi sthxksrsakl wngelbehliymaelathb chuxxksrinphasamndaxikkhux Abagada hrux Abaga tamxksraerkkhxngchudtwxksr odyruckkninthana a ba ga l aethnthicaepnchuxxksresmitikaebbdngedim aleph beth gimel xksrniepntwekhiynthiekhiyncakkhwaipsaytamaenwnxn aetichwaxksrthnghmdinkhasphthcaechuxmkn mikarichchxngwanginkaraebngkha inchwngthswrrsthiphanma Majid Fandi al Mubaraki chawmndaxithixasyxyuinxxsetreliy naekhakhxkhwamphasamndaxikipaeplngepndicithldwykarichkareriyngphimphxksrmndaxikxksrtarangchudtwxksrmndaxik chudtwxksrmndaxikmixksrthnghmd 22 tw eriyngtamladbediywknkbchudtwxksraexraemxik kbthwixksr adu xksrthuktwmkpiddwykarsakdxksraerk a sa thaihmikarnbechingsylksnepn 24 tw chudtwxksrmndaxik chux xksr rupechuxm priwrrt sthxksrsakl cudrhs yuniokhdkhwa klang say siriaexk latin hibru1 24 a ࡀ ـࡀ ܐ a א a U 0840 HALQA2 ba ࡁ ـࡁ ـࡁـ ࡁـ ܒ b ב b U 0841 AB3 ga ࡂ ـࡂ ـࡂـ ࡂـ ܓ g ג ɡ U 0842 AG4 da ࡃ ـࡃ ـࡃـ ࡃـ ܕ d ד d U 0843 AD5 ha ࡄ ـࡄ ـࡄـ ࡄـ ܗ h ה h U 0844 AH6 wa ࡅ ـࡅ ـࡅـ ࡅـ ܘ u ו u w U 0845 USHENNA7 za ࡆ ـࡆ ܙ z ז z U 0846 AZ8 eh ࡇ ـࡇ ܚ ẖ ח x U 0847 IT9 ṭa ࡈ ـࡈ ـࡈـ ࡈـ ܛ ṭ ט tˠ U 0848 ATT10 ya ࡉ ـࡉ ܝ i י i j U 0849 AKSA11 ka ࡊ ـࡊ ـࡊـ ࡊـ ܟ k כ k U 084A AK12 la ࡋ ـࡋ ـࡋـ ࡋـ ܠ l ל l U 084B AL13 ma ࡌ ـࡌ ـࡌـ ࡌـ ܡ m מ m U 084C AM14 na ࡍ ـࡍ ـࡍـ ࡍـ ܢ n נ n U 084D AN15 sa ࡎ ـࡎ ـࡎـ ࡎـ ܣ s ס s U 084E AS16 e ࡏ ـࡏ ـࡏـ ࡏـ ܥ ʿ ע e U 084F IN17 pa ࡐ ـࡐ ـࡐـ ࡐـ ܦ p פ p U 0850 AP18 ṣa ࡑ ـࡑ ـࡑـ ࡑـ ܨ ṣ צ sˠ U 0851 ASZ19 qa ࡒ ـࡒ ـࡒـ ࡒـ ܩ q ק q U 0852 AQ20 ra ࡓ ـࡓ ـࡓـ ࡓـ ܪ r ר r U 0853 AR21 sa ࡔ ـࡔ ܫ s ש ʃ U 0854 ASH22 ta ࡕ ـࡕ ـࡕـ ࡕـ ܬ t ת t U 0855 AT23 ḏ ࡖ ـࡖ ܯ ḏ ד d U 0856 DUSHENNAsra sraswnihyekhiyninrupetm sungtangcakchudtwxksresmitikxun swnihy xksraerk a ethiybetha alaph ichaethnkhxbekhtkhxngsralinldta xksrtwthi 6 wa ichepnsrapid hlng u kb o aelaxksrtwthi 10 ya ichepnsrapid hna i kb e xksrsxngtwthaythiklawipsamarthepnphyychna w v kb y id sylksnthikhlaykbrupkhidesnit U 085A mandaic vocalization mark ichaeykkhunphaphesiyngsra vowel quality khxngsramndaxiksamxn odyichinsuxkarsxnaetxaclaiwinkhxkhwamthwip sylksnniichechphaakbsra a wa aela ya dngtwxyangkbxksr ba ࡁࡀ ba klayepn ࡁࡀ ba ࡁࡅ bu klayepn ࡁࡅ bo ࡁࡉ bi klayepn ࡁࡉ be sylksnsa cuditphyychna U 085B mandaic gemination mark samarthichrabuthiphuekhiynphasaaemeriykwarupsakd hnk twxyangkhasphth idaek ࡀࡊ ࡀ ekka nikhux ࡔࡉࡍ ࡀ senna fn ࡋࡉࡁ ࡀ lebba hwic aela ࡓࡁ ࡀ rabba eyiym rupxkkhraaefd xksrtwthi 23 epnrupxkkhraaefd adu da ya ethiybkb inphasaxahrb xksrkhxptik ti aelaaexmephxraesndinphasaxngkvs nxkcakechuxmxksrinaebbthwipaelw xksrmndaxikbangtwsamarthphsmihepnrupxkkhraaefdhlayaebb ࡊࡃ kd ࡗ kḏ ࡊࡉ ki ࡊࡋ kl ࡊࡓ kr ࡊࡕ kt aela ࡊࡅ ku ࡍࡃ nd ࡍࡉ ni ࡍࡌ nm ࡍࡒ nq ࡍࡕ nt aela ࡍࡅ nu ࡐࡋ pl ࡐࡓ pr aela ࡐࡅ pu ࡑࡋ sˤl ࡑࡓ sˤr aela ࡑࡅ sˤu ࡅࡕ ut thng adu U 0856 ࡖ mandaic letter dushenna kbrupxkkhraaefdeka kḏ U 0857 ࡗ mandaic letter kad thuxepnxksrediywkninyuniokhd xksrthikhlaykn enuxngcakxksrmndaxikbangtwmiruprangkhlaykn thaihbangkhrngsrangkhwamsbsnthngxalksnmndaxikinxditkbnkwichakarsmyihm odyechphaainexksartwekhiynthiepnrupekhiynmux odytwxyangmidngni ࡃ d ࡓ r ࡏ e ࡒ q ࡅ u ࡉ i ࡌ m ࡕ t ࡊ k ࡍ n ࡐ p ࡐࡀ pa ࡀࡍࡀ ana ࡔ ʃ ࡑ sˤ ࡄࡍ hn swnkhyayyuniokhdxksrmndaxik Unicode org chart PDF 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E FU 084x ࡀ ࡁ ࡂ ࡃ ࡄ ࡅ ࡆ ࡇ ࡈ ࡉ ࡊ ࡋ ࡌ ࡍ ࡎ ࡏU 085x ࡐ ࡑ ࡒ ࡓ ࡔ ࡕ ࡖ ࡗ ࡘ xangxing Chapter 9 Middle East I Modern and Liturgical Scripts The Unicode Standard Version 10 0 PDF Mountain View CA Unicode Inc June 2017 ISBN 978 1 936213 16 0 Haberl Charles G February 2006 Iranian Scripts for Aramaic Languages The Origin of the Mandaic Script Bulletin of the American Schools of Oriental Research 341 53 62 doi 10 7282 T37D2SGZ Daniels Peter T Bright William b k 1996 Oxford University Press Inc pp 511 513 ISBN 978 0195079937 1965 Handbook of Classical and Modern Mandaic Berlin De Gruyter pp 7 26 Mandaean Network 1963 A Mandaic Dictionary London Clarendon Press pp 1 491 1937 The Mandaeans of Iraq and Iran Their Cults Customs Magic Legends and Folklore Oxford Clarendon Press pp 240 243 tarangnicaaesdngidthuktxngdwykarich Firefox aelafxnt Richmond Bob 2008 08 04 L2 08 270R Proposal for encoding the Mandaic script in the BMP of the UCS PDF Haberl Charles 2022 The Book of Kings and the Explanations of This World A Universal History from the Late Sasanian Empire Liverpool Liverpool University Press pp 33 34 ISBN 978 1 80085 627 1 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb xksrmndaxik Mandaic org Mandaic and Neo Mandaic Texts and Resources 2018 11 04 thi ewyaebkaemchchin Noto Sans Mandaic from Google Fonts Mandaic Regular Font from the Mandaean Network Mandaic phonetic keyboard from SIL Keyman Mandaic keyboard