อ.บางบัวทอง

บางบัวทอง เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดนนทบุรี ในอดีตมีพื้นที่กว้างใหญ่มากโดยคลุมพื้นที่อำเภอไทรน้อย อำเภอบางใหญ่ และบางส่วนของอำเภอปากเกร็ด (ปัจจุบันแยกออกไปแล้ว) เดิมพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นพื้นที่เกษตรกรรม แต่ปัจจุบันเมื่อความเจริญจากกรุงเทพมหานครแผ่ขยายออกมาจนถึงบางบัวทอง ทำให้มีหมู่บ้านจัดสรร บริษัทห้างร้าน สำนักงานจำนวนมาก รวมถึงหน่วยงานราชการต่าง ๆ ทยอยย้ายเข้ามาอยู่ในท้องที่นี้ แต่ก็ยังคงเห็นท้องนาบางส่วนอยู่ นอกจากนี้ อำเภอบางบัวทองยังเป็นอำเภอที่มีจำนวนประชากรมากที่สุดเป็นอันดับที่ 2 ของจังหวัดนนทบุรีด้วย (และมีความหนาแน่นมากเป็นอันดับ 3)

อำเภอบางบัวทอง
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Bang Bua Thong
ถนนบางกรวย-ไทรน้อย บริเวณวัดบางไผ่ แยกบางพลู
คำขวัญ:  เมืองน่าอยู่ ประตูสู่จตุรทิศ
แผนที่จังหวัดนนทบุรี เน้นอำเภอบางบัวทอง
พิกัด: 13°58′06.72″N 100°24′19.72″E / 13.9685333°N 100.4054778°E / 13.9685333; 100.4054778
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	นนทบุรี
พื้นที่
• ทั้งหมด	116.439 ตร.กม. (44.957 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2566)
• ทั้งหมด	294,818 คน
• ความหนาแน่น	2,531.95 คน/ตร.กม. (6,557.7 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	11110
รหัสภูมิศาสตร์	1204
ที่ตั้งที่ว่าการ	เลขที่ 99 หมู่ที่ 6 ถนนบางบัวทอง-สุพรรณบุรี ตำบลละหาร อำเภอบางบัวทอง จังหวัดนนทบุรี 11110
ส่วนหนึ่งของ

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอบางบัวทองตั้งอยู่บนพื้นที่ฝั่งขวาแม่น้ำเจ้าพระยาของจังหวัดนนทบุรี ห่างจากตัวจังหวัดไปทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ 15.96 กิโลเมตร มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอลาดหลุมแก้ว (จังหวัดปทุมธานี) และอำเภอปากเกร็ด มีคลองลากค้อน คลองลำโพ และแนวระวางโฉนดที่ดินระหว่างอำเภอบางบัวทองกับอำเภอปากเกร็ดเป็นเส้นแบ่งเขต
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอปากเกร็ด มีคลองชลประทานพระอุดม-บางบัวทอง (คลองแอน) แนวกำแพงหมู่บ้านลภาวัน 10 แนวกำแพงหมู่บ้านดิเอมเมอรัลด์พาร์ค 3 แนวกำแพงหมู่บ้านดิเอมเมอรัลด์การ์เด้นบางบัวทอง คลองขุนมหาดไทย (ท่าลาย) และคลองบางบัวทองเป็นเส้นแบ่งเขต
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอเมืองนนทบุรีและอำเภอบางใหญ่ มีคลองบางรักใหญ่ คลองอ้อม คลองบางเดื่อ (วัดบางเดื่อ) แนวด้านหลังหมู่บ้านเกล้ารัตนา แนวเขตหมู่บ้านร่มรื่นวิลล์ แนวเขตหมู่บ้านเกล้ารัตนา แนวรั้วหมู่บ้านกฤษดานคร 10 ลำรางบางน้อย ซอยอธิเบศร์ 1 ลำรางบางน้อย แนวด้านหลังโรงเรียนอนุบาลรัตนาธิเบศร์ แนวเส้นขนานคลองบางแพรก และคลองบางแพรกเป็นเส้นแบ่งเขต
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอไทรน้อย มีคลองตาชม คลองพระพิมล คลองลากค้อน คลองตาคล้าย และคลองลัดยายเป้าเป็นเส้นแบ่งเขต

ที่มาของชื่ออำเภอ

อำเภอบางบัวทองตั้งชื่อตามคลองบางบัวทองซึ่งเป็นคลองที่แยกจากแม่น้ำเจ้าพระยาฝั่งตะวันตกตรงข้ามเกาะเกร็ด มีความยาวประมาณ 10 กิโลเมตร มีคำอธิบายที่มาของชื่อคลองอยู่สองแบบ ได้แก่

• สันนิษฐานกันว่า เดิมพื้นที่บริเวณคลองสายนี้มีต้นบัวหลวงขึ้นอยู่จำนวนมาก ต่อมามีผู้คนเข้ามาตั้งถิ่นฐานตามริมฝั่งคลอง บุกเบิกที่ดินเป็นไร่นาและเก็บฝักบัวดอกบัวในคลองไปขายได้เงินทองมาก จึงเรียกคลองนี้ว่า "คลองบางบัวทอง"
• มีนิทานเล่าว่า ในอดีตมีพระราชาหรือเจ้านายในวังเสด็จประพาสทางน้ำมาถึงบริเวณนี้และทรงใช้กระบวยทองตักน้ำในคลองเพื่อจะสรงพระพักตร์ แต่กระบวยทองหลุดจากพระหัตถ์จมหายไปในลำคลอง แม้จะใช้แหอวนลากหาแต่ก็หาไม่พบ ทำให้ผู้คนแถบนั้นเรียกคลองสายนี้ว่า "คลองกระบวยทอง" และเพี้ยนเสียงเป็น "คลองบางบัวทอง" ในเวลาต่อมา

ประวัติศาสตร์

ท้องที่อำเภอบางบัวทองในครั้งแรกเป็นส่วนหนึ่งของอำเภอ (หรือแขวง) ที่มีชื่อว่า "อำเภอบ้านแหลมใหญ่และเกาะศาลากุน" ต่อมาอำเภอนี้ถูกยุบเลิกแล้วแบ่งพื้นที่ด้านตะวันตกออกมาจัดตั้งเป็น อำเภอบางบัวทอง โดยตั้งที่ว่าการอำเภออยู่บริเวณริมคลองบางบัวทอง ตรงข้ามปากคลองพระราชาภิมณฑ์ (ปัจจุบันเรียกว่าคลองพระพิมล) นายอำเภอคนแรกคือ หลวงพิธีผดุงชน

ต่อมาใน พ.ศ. 2460 ได้ย้ายที่ว่าการอำเภอไปตั้งที่ถนนบางกรวย-ไทรน้อย ตำบลโสนลอย และในปีเดียวกัน ทางราชการได้แยกตำบลบางแม่นาง ตำบลเสาธงหิน และตำบลบ้านใหม่ออกไปรวมกับพื้นที่บางส่วนของอำเภอบางใหญ่ (ปัจจุบันคืออำเภอบางกรวย) ตั้งเป็น "กิ่งอำเภอบางแม่นาง" และในเวลาต่อมาได้ตั้งเป็นอำเภอบางแม่นาง (ปัจจุบันคืออำเภอบางใหญ่) และใน พ.ศ. 2463 กระทรวงนครบาลได้เปลี่ยนชื่อตำบลบางบัวทองเป็นตำบลอ้อมเกร็ด เปลี่ยนชื่อตำบลพระพิมลเป็นตำบลบางบัวทอง และให้โอนตำบลอ้อมเกร็ดและบางพลับไปขึ้นอยู่กับอำเภอปากเกร็ด และใน พ.ศ. 2483 ทางราชการได้แบ่งพื้นที่การปกครองหมู่ที่ 1–6, 11–13, 18 ของตำบลไทรใหญ่ รวมกับหมู่ที่ 6–8 ตำบลละหาร จัดตั้งเป็นตำบลราษฎร์นิยม

จนกระทั่ง พ.ศ. 2486 ขณะนั้นประเทศไทยเกิดปัญหาสภาวะเศรษฐกิจตกต่ำ ทางราชการจึงยุบจังหวัดนนทบุรีลงโดยโอนอำเภอบางบัวทองไปขึ้นกับจังหวัดธนบุรี แต่ภายหลังก็โอนกลับมาอยู่ในการปกครองของจังหวัดนนทบุรีที่ได้รับการยกฐานะขึ้นมาอีกครั้งใน พ.ศ. 2489

ใน พ.ศ. 2490 มีประกาศกระทรวงมหาดไทยเปลี่ยนแปลงเขตตำบลเดิมและตั้งตำบลใหม่ โดยแบ่งพื้นที่บางส่วนจากตำบลลำโพตั้งเป็นตำบลละหาร และแบ่งพื้นที่บางส่วนจากตำบลหนองเพรางายตั้งเป็นตำบลบางคูรัด ภายในปีเดียวกันนั้นทางราชการก็ได้รวมตำบลไทรน้อย ตำบลไทรใหญ่ ตำบลหนองเพรางาย และตำบลราษฎร์นิยมจัดตั้งเป็น "กิ่งอำเภอไทรน้อย" (ภายหลังยกฐานะเป็นอำเภอไทรน้อย)

ต่อมาใน พ.ศ. 2523 กระทรวงมหาดไทยได้แบ่งพื้นที่บางส่วนของตำบลบางบัวทองจัดตั้งเป็นตำบลพิมลราช และใน พ.ศ. 2529 แบ่งพื้นที่ด้านทิศตะวันตกของตำบลบางรักใหญ่จัดตั้งเป็นตำบลบางรักพัฒนา ท้องที่อำเภอบางบัวทองจึงประกอบด้วย 8 ตำบลจนถึงปัจจุบัน

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอบางบัวทองแบ่งเขตการปกครองย่อยเป็น 8 ตำบล แต่ละตำบลแบ่งออกเป็นหมู่บ้าน รวมทั้งหมด 81 หมู่บ้าน (หรือ 73 หมู่บ้าน หากไม่นับรวมในเขตเทศบาลเมืองบางบัวทองซึ่งไม่มีตำแหน่งกำนันและผู้ใหญ่บ้านแล้ว) ได้แก่

ลำดับ	อักษรไทย	อักษรโรมัน	จำนวนหมู่บ้าน	จำนวนประชากร (ธันวาคม 2565)	สี	แผนที่
1.	โสนลอย	Sano Loi	6	9,045
2.	บางบัวทอง	Bang Bua Thong	14	63,154
3.	บางรักใหญ่	Bang Rak Yai	11	9,667
4.	บางคูรัด	Bang Khu Rat	10	40,504
5.	ละหาร	Lahan	9	25,695
6.	ลำโพ	Lam Pho	8	14,106
7.	พิมลราช	Phimon Rat	8	54,906
8.	บางรักพัฒนา	Bang Rak Phatthana	15	73,867

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอบางบัวทองประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 8 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลเมืองบางบัวทอง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโสนลอยทั้งตำบล ตำบลบางบัวทอง (เฉพาะหมู่ที่ 2 และบางส่วนของหมู่ที่ 1, 3) ตำบลบางรักใหญ่ (เฉพาะบางส่วนของหมู่ที่ 1, 2, 6, 7) ตำบลพิมลราช (เฉพาะบางส่วนของหมู่ที่ 1–3) และตำบลบางรักพัฒนา (เฉพาะหมู่ที่ 1 และบางส่วนของหมู่ที่ 3, 5, 6)
• เทศบาลเมืองพิมลราช ครอบคลุมพื้นที่ตำบลพิมลราช (เฉพาะนอกเขตเทศบาลเมืองบางบัวทอง)
• เทศบาลเมืองบางคูรัด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางคูรัดทั้งตำบล
• เทศบาลเมืองบางรักพัฒนา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางรักพัฒนา (เฉพาะนอกเขตเทศบาลเมืองบางบัวทอง)
• เทศบาลเมืองใหม่บางบัวทอง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางบัวทอง (เฉพาะนอกเขตเทศบาลเมืองบางบัวทอง)
• องค์การบริหารส่วนตำบลบางรักใหญ่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางรักใหญ่ (เฉพาะนอกเขตเทศบาลเมืองบางบัวทอง)
• องค์การบริหารส่วนตำบลละหาร ครอบคลุมพื้นที่ตำบลละหารทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลลำโพ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลลำโพทั้งตำบล

การคมนาคม

ถนนสายสำคัญของอำเภอ ได้แก่

• ถนนกาญจนาภิเษก (ทางหลวงพิเศษหมายเลข 9)
• ถนนรัตนาธิเบศร์ (ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 302)
• ถนนบางบัวทอง-สุพรรณบุรี (ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 340)
• ถนนบางบัวทอง-บางคูวัด (ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 345)
• ถนนบางกรวย-ไทรน้อย (ทางหลวงจังหวัดหมายเลข 3215)
• ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3901 (คู่ขนานกาญจนาภิเษกด้านนอก)
• ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3902 (คู่ขนานกาญจนาภิเษกด้านใน)
• ถนนชัยพฤกษ์ (ทางหลวงชนบท นบ.3030)
• ถนนบ้านกล้วย-ไทรน้อย (ทางหลวงชนบท นบ.1013)
• ถนนบางไผ่-หนองเพรางาย (ถนนวัดลาดปลาดุก; ทางหลวงชนบท นบ.1002)

ขนส่งทางราง

• รถไฟฟ้าสายสีม่วง

อ้างอิง

1. รัตนา ศิริพูล. นนทบุรี. กรุงเทพฯ : บริษัท ต้นอ้อ ๑๙๙๙ จำกัด, 2543, หน้า 58.
2. กรมทางหลวง. "สอบถามระยะทางระหว่างจังหวัดหรืออำเภอ. 2014-05-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน"
3. คณะกรรมการฝ่ายประมวลเอกสารและจดหมายเหตุ ในคณะกรรมการอำนวยการจัดงานเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว. วัฒนธรรม พัฒนาการทางประวัติศาสตร์ เอกลักษณ์และภูมิปัญญา จังหวัดนนทบุรี. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์คุรุสภา, 2543, หน้า 51.
4. ไทยตำบลดอตคอม. "ข้อมูลตำบลบางบัวทอง อำเภอบางบัวทอง นนทบุรี." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: https://www.thaitambon.com/tambon/120402 2020-06-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน [ม.ป.ป.]. สืบค้น 5 มิถุนายน 2563.
5. สำนักงานเกษตรอำเภอปากเกร็ด. "ตำบลอ้อมเกร็ด." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://pakkret.nonthaburi.doae.go.th/Data%201/tumbolaomkret.html 2020-06-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน [ม.ป.ป.]. สืบค้น 5 มิถุนายน 2563.
6. "ประกาศกระทรวงนครบาล เรื่อง เปลี่ยนนามตำบลบางบัวทองเป็นตำบลอ้อมเกร็ด ตำบลพระพิมลเป็นตำบลบางบัวทอง และโอนท้องที่ตำบลบางพลับ ตำบลอ้อมเกร็ด ตำบลท่าอิฐไปรวมในท้องที่อำเภอปากเกร็ด" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 37 (0 ก): 434. 13 มีนาคม 2463.
7. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบลในจังหวัดนนทบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 57 (0 ง): 1871. 1 ตุลาคม 2483.
8. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 59 (77 ก): 2447–2449. 10 ธันวาคม 2485. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2008-04-09. สืบค้นเมื่อ 2021-05-31.
9. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 63 (29 ก): 315–317. 9 พฤษภาคม 2489. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2008-04-09. สืบค้นเมื่อ 2008-05-16.
10. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 64 (26 ง): 1114–1433. 10 มิถุนายน 2490. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-11-09. สืบค้นเมื่อ 2008-05-16.
11. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 64 (60 ง): 3188–3193. 9 ธันวาคม 2490. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-11-09. สืบค้นเมื่อ 2021-05-31.
12. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 73 (46 ก): 657–661. 5 มิถุนายน 2499. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-10-11. สืบค้นเมื่อ 2021-05-31.
13. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอบางบัวทอง จังหวัดนนทบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 97 (145 ง พิเศษ): 20–23. 18 กันยายน 2523.
14. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอบางบัวทอง จังหวัดนนทบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 103 (166 ง พิเศษ): 101–107. 26 กันยายน 2529.
15. "ระบบสารสนเทศเพื่อการบริหาร". stat.bora.dopa.go.th.

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บไซต์เทศบาลเมืองบางบัวทอง

13°58′07″N 100°24′20″E / 13.968535°N 100.405479°E / 13.968535; 100.405479

• แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ อำเภอบางบัวทอง
  • แผนที่ จาก มัลติแมป โกลบอลไกด์ หรือ กูเกิลแผนที่
  • ภาพถ่ายทางอากาศ จาก เทอร์ราเซิร์ฟเวอร์
  • ภาพถ่ายดาวเทียม จาก วิกิแมเปีย