ในทางกายวิภาคศาสตร์ ศีรษะ (ละติน: caput, มักสะกดผิดเป็น "ศรีษะ") หรือ หัวของสัตว์ ถือว่าเป็นส่วนที่ยื่นออกมาจากแกนกลางของร่างกาย ในมนุษย์มีส่วนประกอบที่ทำให้เป็นศีรษะเช่น กะโหลกศีรษะ ใบหน้า สมอง เส้นประสาทสมอง เยื่อหุ้มสมองและไขสันหลัง ฟัน อวัยวะรับความรู้สึกพิเศษ และโครงสร้างอื่น ๆ เช่นหลอดเลือด หลอดน้ำเหลือง และไขมัน
สัตว์ชั้นต่ำหลายชนิดมีศีรษะมากกว่า 1 ศีรษะ สัตว์หลายชนิดไม่ถือว่ามีส่วนศีรษะ แต่สัตว์ที่มีรูปแบบสมมาตร 2 ด้าน (bilaterally symmetric forms) จะต้องมีศีรษะ
ลักษณะทางกายวิภาคศาสตร์ทั่วไป
- กะโหลกศีรษะ เกิดจากกระดูก 2 ส่วน คือกระดูกหุ้มสมอง (Neurocranium) และกระดูกใบหน้า (Splanchnocranium) เป็นที่อยู่ของ สมอง เยื่อหุ้มสมองและไขสันหลัง ส่วนต้นของเส้นประสาทสมองและหลอดเลือด กระดูกหน้าประกอบไปด้วยกระดูกที่ล้อมรอบปาก จมูกและส่วนที่เป็นเบ้าตา การเจริญของกระดูกใบหน้าใช้เวลานานมากกว่ากะโหลกศีรษะ
- ใบหน้า คือส่วนด้านหน้าของศีรษะ ยื่นลงมาจากหน้าผากถึงคาง และจากหูข้างหนึ่งถึงหูอีกข้างหนึ่ง รูปร่างพื้นฐานของใบหน้าขึ้นอยู่กับกระดูกที่อยู่ข้างใต้ ไขมัน และทำให้หน้ามีรูปร่างที่สมบูรณ์
- สมอง ประกอบด้วยสมองใหญ่ (Cerebrum) สมองน้อย (cerebellum) และก้านสมอง อยู่ภายในช่องกะโหลกศีรษะ ห่อหุ้มด้วยเยื่อบุสมองและน้ำหล่อเลี้ยงสมองและไขสันหลัง
- เส้นประสาทสมอง เหมือนกับเส้นประสาทไขสันหลัง เนื่องจากประกอบด้วยใยประสาทรับความรู้สึกหรือสั่งการ เกิดจากแขนงที่ยื่นจากเซลล์ประสาท เพื่อไปควบคุมกล้ามเนื้อหรือต่อมหรือนำกระแสประสาทจากบริเวณรับความรู้สึก ที่ได้ชื่อว่าเส้นประสาทสมอง เนื่องจากโผล่ออกมาจากรูหรือร่องในกะโหลกศีรษะ มีทั้งหมด 12 คู่ เรียงตามเลขโรมัน I − XII จากส่วนหน้าไปยังส่วนหลังของสมอง
- เยื่อหุ้มสมองและไขสันหลัง ทำหน้าที่ปกป้องสมอง หลอดเลือดแดง หลอดเลือดและแอ่งเลือดดำ (venous sinus) และช่องว่างใต้เยื่ออะแร็กนอยด์ (subarachnoid space) ซึ่งสำคัญมากต่อการทำงานอย่างเป็นปรกติของสมอง
- ฟัน (ดูเพิ่ม)
ภาพอื่น ๆ
- สมองมนุษย์ในกะโหลกศีรษะ
- ใบหน้าของมนุษย์ แสดงกล้ามเนื้อ เส้นเลือด เส้นประส่าท
- ภาพศีรษะที่ถ่ายจากเครื่องสร้างภาพด้วยเรโซแนนซ์แม่เหล็ก (Magnetic resonance imaging, MRI)
- ภาพกลีบสมองส่วนหน้า
อ้างอิง
- Keith L. Moore - Clinically oriented Anatomy (Fourth edition)
- Philippa Francis-West*, Raj Ladher, Amanda Barlow and Ann Graveson Department of Craniofacial Development, UMDS, Guy's Tower, Floor 28, London Bridge, London SE1 9RT, UK
- Akesson EJ. Loeb JA, Pauwels LW. Core textbook of anatomy, 2nd ed. 1990
บรรณานุกรม
- Gray's anatomy for students. Drake, RL., Vogl, W. and Mitchell, AWM.
- Clinically Oriented Anatomy, 5th ed. Keith L. Moore and Arthur F. Dalley.
- Basic Gross Anatomy with Clinical Correlation, รศ. พญ.ผาสุก มหรรฆานุเคราะห์
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
inthangkaywiphakhsastr sirsa latin caput mksakdphidepn srisa hrux hwkhxngstw thuxwaepnswnthiyunxxkmacakaeknklangkhxngrangkay inmnusymiswnprakxbthithaihepnsirsaechn kaohlksirsa ibhna smxng esnprasathsmxng eyuxhumsmxngaelaikhsnhlng fn xwywarbkhwamrusukphiess aelaokhrngsrangxun echnhlxdeluxd hlxdnaehluxng aelaikhmnsirsakhxngmnusyphakhtdtamaenwkhwang Sagittal plane stwchntahlaychnidmisirsamakkwa 1 sirsa stwhlaychnidimthuxwamiswnsirsa aetstwthimirupaebbsmmatr 2 dan bilaterally symmetric forms catxngmisirsalksnathangkaywiphakhsastrthwipkaywiphakhsastrkhxngsirsadankhang mummxngphunphiwkaohlksirsa ekidcakkraduk 2 swn khuxkradukhumsmxng Neurocranium aelakradukibhna Splanchnocranium epnthixyukhxng smxng eyuxhumsmxngaelaikhsnhlng swntnkhxngesnprasathsmxngaelahlxdeluxd kradukhnaprakxbipdwykradukthilxmrxbpak cmukaelaswnthiepnebata karecriykhxngkradukibhnaichewlananmakkwakaohlksirsa ibhna khuxswndanhnakhxngsirsa yunlngmacakhnaphakthungkhang aelacakhukhanghnungthunghuxikkhanghnung ruprangphunthankhxngibhnakhunxyukbkradukthixyukhangit ikhmn aelathaihhnamiruprangthismburn smxng prakxbdwysmxngihy Cerebrum smxngnxy cerebellum aelakansmxng xyuphayinchxngkaohlksirsa hxhumdwyeyuxbusmxngaelanahlxeliyngsmxngaelaikhsnhlng esnprasathsmxng ehmuxnkbesnprasathikhsnhlng enuxngcakprakxbdwyiyprasathrbkhwamrusukhruxsngkar ekidcakaekhnngthiyuncakesllprasath ephuxipkhwbkhumklamenuxhruxtxmhruxnakraaesprasathcakbriewnrbkhwamrusuk thiidchuxwaesnprasathsmxng enuxngcakophlxxkmacakruhruxrxnginkaohlksirsa mithnghmd 12 khu eriyngtamelkhormn I XII cakswnhnaipyngswnhlngkhxngsmxng eyuxhumsmxngaelaikhsnhlng thahnathipkpxngsmxng hlxdeluxdaedng hlxdeluxdaelaaexngeluxdda venous sinus aelachxngwangiteyuxxaaerknxyd subarachnoid space sungsakhymaktxkarthanganxyangepnprktikhxngsmxng fn duephim phaphxun smxngmnusyinkaohlksirsa ibhnakhxngmnusy aesdngklamenux esneluxd esnprasath phaphsirsathithaycakekhruxngsrangphaphdwyerosaennsaemehlk Magnetic resonance imaging MRI phaphklibsmxngswnhnaxangxingKeith L Moore Clinically oriented Anatomy Fourth edition ISBN 0 683 06141 0 Philippa Francis West Raj Ladher Amanda Barlow and Ann Graveson Department of Craniofacial Development UMDS Guy s Tower Floor 28 London Bridge London SE1 9RT UK Akesson EJ Loeb JA Pauwels LW Core textbook of anatomy 2nd ed 1990 brrnanukrm Gray s anatomy for students Drake RL Vogl W and Mitchell AWM Clinically Oriented Anatomy 5th ed Keith L Moore and Arthur F Dalley Basic Gross Anatomy with Clinical Correlation rs phy phasuk mhrrkhanuekhraahbthkhwamkaywiphakhsastrniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldk