หม่อมเจ้าพิริยดิศ ดิศกุล

หม่อมเจ้าพิริยดิศ ดิศกุล (28 พฤษภาคม พ.ศ. 2464 – 14 สิงหาคม พ.ศ. 2543) เป็นพระโอรสในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ประสูติแต่หม่อมหลวงใหญ่ หรือ ลำดวน ดิศกุล สกุลเดิม อิศรเสนา ธิดาของหม่อมเทวาธิราช (หม่อมราชวงศ์แดง อิศรเสนา)

หม่อมเจ้าพิริยดิศ ดิศกุล
หม่อมเจ้า ชั้น 4
ประสูติ	28 พฤษภาคม พ.ศ. 2464
สิ้นชีพิตักษัย	14 สิงหาคม พ.ศ. 2543 (79 ปี)
ชายา	หม่อมเจ้าภัทรลดา ดิศกุล
พระบุตร	หม่อมราชวงศ์รมณียฉัตร ดิศกุล หม่อมราชวงศ์ศุภดิศ ดิศกุล
ราชวงศ์	จักรี
พระบิดา	สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ
พระมารดา	หม่อมหลวงใหญ่ หรือ ลำดวน ดิศกุล

พระประวัติ

หม่อมเจ้าพิริยดิศ ดิศกุล มีพระนามลำลองว่า ท่านชายนิด ประสูติเมื่อวันที่ 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2464 เป็นพระโอรสในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ กับหม่อมหลวงใหญ่ หรือ ลำดวน ดิศกุล (ราชสกุลเดิม อิศรเสนา)

ทรงเริ่มต้นการศึกษาที่โรงเรียนราชินี ก่อนจะย้ายไปโรงเรียนวชิราวุธวิทยาลัย เลขประจำตัว 249 จบการศึกษาเมื่อพ.ศ. 2481 ทรงสอบเข้าเรียนต่อในคณะวิศวกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ทรงได้รับปริญญา วศ.บ. (เหมืองแร่) เมื่อพ.ศ. 2485 ระหว่าง พ.ศ. 2501-2502 ได้เสด็จไปทรงศึกษาต่อที่ University of London: Imperial College of Science & Technology : Royal School of Mines ทรงได้รับปริญญา M.Sc.(Eng) และ D.I.C.

เริ่มทำงานเมื่อพ.ศ. 2485 เป็นนายช่างเหมืองแร่ บริษัทแร่และยางไทย จำกัด จังหวัดภูเก็ต จนถึง พ.ศ. 2489 จากนั้นเมื่อ พ.ศ. 2490 เข้ารับราชการกรมทรัพยากรธรณี จนเกษียณอายุในตำแหน่งผู้อำนวยการ

เสกสมรส

หม่อมเจ้าพิริยดิศ ดิศกุล เสกสมรสกับหม่อมเจ้าภัทรลดา ดิศกุล (ราชสกุลเดิม ฉัตรชัย; พระธิดาในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน กับเจ้าลดาคำ ณ เชียงใหม่) มีโอรสและธิดา ดังนี้

• หม่อมราชวงศ์รมณียฉัตร (13 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2488 – 9 กรกฎาคม พ.ศ. 2558) สมรสกับนริศร์ แก้วกิริยา
• หม่อมราชวงศ์ศุภดิศ ดิศกุล (เกิด 8 กรกฎาคม พ.ศ. 2492) สมรสกับพันโทหญิงนิภาพรรณ (สกุลเดิม ศิริถาพร) มีบุตร 3 คน ได้แก่
  • หม่อมหลวงอรดิศ สมรสกับวัฒนวงษ์ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา มีบุตร 2 คน ได้แก่
    • สนิทนาถ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา
    • ภาสกฤต สนิทวงศ์ ณ อยุธยา
  • หม่อมหลวงพลอยนภัส สมรสกับอภิชาติ ลีนุตพงษ์ มีบุตร 2 คน ได้แก่
    • ธีทัต ลีนุตพงษ์
    • สุรพัศ ลีนุตพงษ์
  • หม่อมหลวงณัฐสิทธิ์ สมรสกับจิรวรรณ (สกุลเดิม เหลืองอมรเลิศ) มีบุตร 1 คน ได้แก่
    • กวินนา ดิศกุล ณ อยุธยา

สิ้นชีพิตักษัย

หม่อมเจ้าพิริยดิศ ดิศกุล สิ้นชีพิตักษัย เมื่อวันที่ 14 สิงหาคม พ.ศ. 2543 สิริชันษา 79 ปี

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2539 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์ช้างเผือก (ป.ช.)
• พ.ศ. 2535 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์มงกุฎไทย (ป.ม.)
• พ.ศ. 2536 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.) (ฝ่ายหน้า)
• พ.ศ. 2517 – เหรียญจักรพรรดิมาลา (ร.จ.พ.)

พงศาวลี

พงศาวลีของหม่อมเจ้าพิริยดิศ ดิศกุล

16. พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช               8. พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย                       17. สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี               4. พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว                             18. เงิน แซ่ตัน               9. สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี                       19. สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากรมพระศรีสุดารักษ์               2. สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ                                   20. จมื่นอินทรประพาส (เลี้ยง โรจนดิศ)               10. พระยาอัพภันตริกามาตย์ (ดิศ โรจนดิศ)                       21. ท้าวมังสี (ขำ ณ เวียงจันทน์)               5. เจ้าจอมมารดาชุ่ม                             22. บุญศรี               11. คล้าย โรจนดิศ                       23. ชิวอิด               1. หม่อมเจ้าพิริยดิศ ดิศกุล                                         24. พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นกษัตริย์ศรีศักดิเดช               12. หม่อมเจ้าจันตรี อิศรเสนา                       25. หม่อมพลับ หรือ ทับ อิศรเสนา ณ อยุธยา               6. หม่อมเทวาธิราช (หม่อมราชวงศ์แดง อิศรเสนา)                             26.               13. หม่อมสวน อิศรเสนา ณ อยุธยา                       27.               3. หม่อมหลวงใหญ่ หรือ ลำดวน ดิศกุล                                   28.               14. ดิศ                       29.               7. ใย อิศรเสนา ณ อยุธยา                             30. นาค พวงนาก (ชาวนครชัยศรี)               15. ท้าวอินทรกัลยา (เพื่อน พวงนาก)                       31. ท้าวมังสี (แสง ณ เวียงจันทน์)

อ้างอิง

1. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ 2014-04-13 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๑๑๓ ตอนที่ ๒๒ ข หน้า ๒๐, ๔ ธันวาคม ๒๕๓๙
2. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ 2015-09-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๑๐๙ ตอนที่ ๑๕๔ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๓๗, ๔ ธันวาคม ๒๕๓๕
3. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๑๑๐ ตอนที่ ๕๗ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๑, ๓ พฤษภาคม ๒๕๓๖
4. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญจักรมาลาและเหรียญจักรพรรดิมาลา, เล่ม ๙๑ ตอนที่ ๑๔๑ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๑๒๓๖, ๑๗ สิงหาคม ๒๕๑๗
5. ข้อมูลโดยสังเขปหม่อมราชวงศ์ศุภดิศ ดิศกุล - สายสกุลของหม่อมเทวาธิราช (ม.ร.ว. แดง อิศรเสนา)
6. ข้อมูลโดยสังเขปหม่อมราชวงศ์ศุภดิศ ดิศกุล - สายสกุลของท้าวมังสี (ขำ)