บทความน ต องการการจ ดหน า จ ดหมวดหม ใส ล งก ภายใน หร อเก บกวาดเน อหา ให ม ค ณภาพด ข น ค ณสามารถปร บปร งแก ไขบทความน ได แ

บ้านฮอลันดา ซึ่งถูกก่อตั้งขึ้นในสมัยกรุงศรีอยุธยาเมื่อปี พ.ศ. 2177 หรือ ปี ค.ศ. 1634 โดยตั้งอยู่บริเวณริมแม่น้ำเจ้าพระยา ติดกับอู่ต่อเรือขนาดใหญ่ ตำบลสวนพลู อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ในปัจจุบันได้มีการสร้างพิพิธภัณฑ์บ้านฮอลันดาขึ้นในบริเวณที่เป็นบ้านฮอลันดาเดิม เพื่อเป็นศูนย์ข้อมูลประวัติศาสตร์เพื่อการศึกษาและเรียนรู้เกี่ยวกับสัมพันธไมตรีระหว่างประเทศไทยและประเทศเนเธอร์แลนด์

หมู่บ้านฮอลันดา
ความเป็นมา
Baan Hollanda

ที่ตั้งของหมู่บ้านฮอลันดาในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา หมู่บ้านฮอลันดา (ประเทศไทย)
ที่ตั้ง	ตำบลกะมัง อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
พิกัด	14°20′29″N 100°34′39″E / 14.34139°N 100.57750°E / 14.34139; 100.57750
ประเภท	หมู่บ้าน
ส่วนหนึ่งของ	อุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา
สร้าง	พ.ศ. 2177
ละทิ้ง	พ.ศ. 2310
สมัย	อยุธยา
หมายเหตุเกี่ยวกับสถานที่
ผู้ขุดค้น	กรมศิลปากร
สภาพ	ซากปรักหักพัง
ผู้บริหารจัดการ	กรมศิลปากร
การเปิดให้เข้าชม	พ.–อา. 09.00–17.00 น.
สถาปัตยกรรม
รูปแบบสถาปัตยกรรม	ดัตช์
โบราณสถานที่ขึ้นทะเบียนโดยกรมศิลปากร

ที่มา

ในสมัยอยุธยา ชาวสยามใช้คำว่า "วิลันดา" หมายถึง เนเธอร์แลนด์หรือชาวดัตช์ มาจากคำภาษามลายูว่า "โอรังเบอลันดา" หมายถึง ชาวดัตช์ในชวาและที่อื่น ๆ ในหมู่เกาะอินเดียตะวันออก (อินโดนีเซียในปัจจุบัน) คำว่า "เบอลันดา" เองอาจมาจากคำภาษาโปรตุเกสว่า "ออลันดา" (ฮอลแลนด์)

ชาววิลันดาหรือชาวฮอลันดานั้นเป็นชาวต่างชาติที่เข้ามาเจริญสัมพันธไมตรีกับสยามอย่างเป็นทางการครั้งแรกในปี พ.ศ. 2147 (ค.ศ. 1604) ตรงกับปลายช่วงรัชสมัยของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ต่อมาใน พ.ศ. 2151 (ค.ศ. 1608) จึงได้รับพระบรมราชานุญาตจากสมเด็จพระเอกาทศรถให้ตั้งสถานีการค้าแห่งแรก ซึ่งเชื่อว่าตั้งอยู่ทางด้านใต้ภายในเกาะเมือง แต่มีพื้นที่จำกัด ใน พศ. 2177 (ค.ศ. 1634) สมเด็จพระเจ้าปราสาททองทรงตอบแทนการที่วีโอซี (VOC หรือ Dutch East India Company) ให้ความช่วยเหลือทางการทหารด้วยการส่งเรือไปช่วยกองทัพสยามในกรณีพิพาทกับปัตตานี โดยพระราชทานที่ดินผืนใหญ่สำหรับก่อตั้งสถานีการค้า ซึงติดแม่น้ำเจ้าพระยาและอยู่นอกเกาะเมือง สะดวกต่อการขนถ่ายสินค้าขึ้นลงเรือเป็นอย่างมาก

บ้านฮอลันดาในปัจจุบันได้ถูกสร้างขึ้นใหม่เพื่อเป็นศูนย์ข้อมูลประวัติศาสตร์ระหว่างราชอาณาจักรไทยและราชอาณาจักรเนเธอร์แลนด์ บอกเล่าความเป็นมาเมื่อครั้งอดีตของการเข้ามาตั้งถิ่นฐานการทำการค้า และวิถีความเป็นอยู่ของชาวฮอลันดาในประเทศไทย รวมถึงความสัมพันธ์กับชาวไทย บ้านฮอลันดาตั้งอยู่บนพื้นที่ซึ่งครั้งหนึ่งเคยเป็นที่ตั้งของสถานีการค้าบริษัทอินเดียตะวันออกของฮอลันดา (หรือเรียกว่า เฟโอเซ) และชุมชนที่ประกอบด้วยชาวฮอลันดาและผู้คนเชื่อชาติอื่น

ในวาระเฉลิมฉลอง 400 ปี ความสัมพันธ์ไทย-เนเธอร์แลนด์ เมื่อปี พ.ศ. 2547 (ค.ศ. 2004) สมเด็จพระราชินีนาถเบียทริกซ์แห่งเนเธอร์แลนด์และเจ้าชายวิลเลม-อเล็กซานเดอร์ เจ้าชายแห่งออเรนจ์ เสด็จพระราชดำเนินพร้อมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี ทรงเยือนที่ตั้งของบ้านฮอลันดาซึ่งกรมศิลปากรได้ทำการขุดค้นและขุดแต่งส่วนที่เหลืออยู่ของสถานีการค้าวีโอซี สมเด็จพระราชินีนาถเบียทริกซ์พระราชทานพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์เพื่อการก่อตั้งศูนย์ข้อมูลและจัดแสดงนิทรรศการ เป็นอนุสรณ์แสดงสัมพันธภาพอันยั่งยืนระหว่างสองประเทศ

แหล่งค้นคว้าเพิ่มเติม

ธีรวัต ณ ป้อมเพชร. (2559). พระนครศรีอยุธยาในฐานะศูนย์กลางทางเศรษฐกิจและการค้า. ใน วินัย พงศ์ศรีเพียร (บก.), อโยธยาศรีรามเทพนครบวรทวารวดี: มรดกความทรงจำแห่งสยามประเทศ. น. 151-194. กรุงเทพฯ: โครงการวิจัยอิสระประวัติศาสตร์ไทย.
ภาวรรณ เรืองศิลป์. (2553). ชาวต่างชาติกับกฎหมายและระเบียบสังคมไทยในสมัยอยุธยา: กรณีศึกษาหมู่บ้านฮอลันดา. บทความวิจัย. กรุงเทพฯ: ภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. ออนไลน์.
Bhawan Ruangsilp. (2007). Dutch East India Company Merchants at the Court of Ayutthaya: Dutch Perceptions of the Thai kingdom, ca. 1604-1765. Leiden and Boston: Brill.
Hatairat Montien. (2017). Baan Hollanda: A Critical Analysis. Ph.D. thesis (Architechtural Heritage Management and Tourism). Bangkok: Silpakorn University.