สายการบินราคาประหยัด หรือสายการบินต้นทุนต่ำ เป็นกลยุทธ์การดำเนินธุรกิจด้านการบิน ด้วยการลดค่าใช้จ่ายของการบิน เช่น ไม่มีการให้บริการอาหารและเครื่องดื่มฟรี ไม่มีระบบความบันเทิงให้บริการผู้โดยสาร เป็นต้น ทำให้สามารถขายตั๋วโดยสารในราคาประหยัดได้ อีกทั้งมีการขายตั๋วล่วงหน้าผ่านระบบ อินเทอร์เน็ต ทำให้สามารถวางแผนจัดการเที่ยวบินได้ง่าย ลดความเสี่ยงด้านการโดยสารไม่เต็มลำ
ต้นกำเนิด
ต้นกำเนิดสายการบินราคาประหยัดนั้นมาจากประเทศสหรัฐอเมริกาด้วยสายการบิน SouthWest Airlines ในช่วงปี 2513 จากนั้นรูปแบบการดำเนินธุรกิจก็ได้รับการถ่ายทอดไปยังยุโรปโดยในปี 2534 โดยครั้งนั้นได้เปลี่ยนลักษณะการบริการแบบ Traditional Carrier ของสายการบินสัญชาติไอริชอย่าง Ryanair ให้เป็นสายการบินราคาประหยัด จากนั้นแนวคิดได้ถูกนำไปปรับใช้อย่างแพร่หลายจนกระทั่งปัจจุบัน ยุโรปมีสายการบินราคาประหยัดแพร่รายใหญ่หลายสาย เช่น EasyJet (อังกฤษ), Norwegian Air Shuttle (นอร์เวย์), WizzAir (ฮังการี) สายการบินราคาประหยัดในสหภาพยุโรปจะมีลักษณะพิเศษเพราะอยู่ในระบบตลาดเดียวของสหภาพ กล่าวคือสามารถไปตั้งศูนย์กลางการบินในประเทศสมาชิกสหภาพยุโรปได้เลยโดยไม่ต้องร่วมหุ้นตั้งสายการบินกับประเทศที่ไปตั้งศูนย์กลางการบิน
บางครั้งมีการแบ่งสายการบินต้นทุนต่ำออกเป็น 2 ประเภทคือ
- Premium Low-Cost : สายการบินต้นทุนต่ำ ที่ยังคงให้สิทธิ์แก่ผู้โดยสารในการโหลดสัมภาระลงใต้ท้องเครื่องบินได้ฟรีไม่เกิน 10-20 กิโลกรัม, เลือกที่นั่งฟรี และยังมีของว่างและน้ำดื่มในปริมาณที่จำกัด ให้บริการบนเที่ยวบิน โดยสายการบินที่ให้บริการลักษณะนี้เช่น มาลินโดแอร์ (Malindo Air) ของมาเลเซีย, นกแอร์ในช่วง พ.ศ. 2547-2559, ไทยไลอ้อนแอร์ ในช่วง พ.ศ. 2556-2559 (ปัจจุบันนกแอร์ให้เพียงสิทธิ์การเลือกที่นั่งฟรีในช่วง 24-4 ชั่วโมงสุดท้ายก่อนบิน และไทยไลอ้อนแอร์ได้ยกเลิกแล้วทั้งสิทธิ์เลือกที่นั่งฟรีและสิทธิ์โหลดสัมภาระฟรี จึงนับว่าได้เปลี่ยนเป็น Ultra Low-Cost แล้วนั่นเอง)
- Ultra Low-Cost : สายการบินต้นทุนต่ำ ที่ยึดหลักว่า "ไม่มีอะไรฟรี อยากได้อะไรเพิ่มก็ต้องซื้อเพิ่ม" ถ้าไม่ซืออะไรเพิ่ม ก็จะได้แค่การเดินทางที่ปลอดภัยจนถึงจุดหมายปลายทางเท่านั้น ถ้ามีสัมภาระใหญ่เกินกำหนดก็ไม่อนุญาตให้ถือขึ้นไปบนเครื่องบิน ต้องเสียค่าระวางโหลดสัมภาระใต้ท้องเครื่องบิน (แต่บางสายการบินหรือบางระดับของตั๋วก็ให้สิทธิ์โหลดสัมภาระฟรี), อยากนั่งตรงไหนพิเศษก็ต้องจ่ายเพิ่ม, อยากทานอาหารบนเครื่องก็ต้องซื้อเพิ่ม, ตัดบริการทุกสิ่งอย่างออก เหลือแค่การให้บริการการเดินทางด้วยความปลอดภัยและตรงต่อเวลามากที่สุดเท่านั้น สายการบินแบบนี้ตั๋วมักจะมีราคาถูกกว่าของสายการบินแบบ Premium Low-Cost สายการบินในลักษณะนี้เช่น แอร์เอเชีย, ไทเกอร์แอร์, เจ๊ตสตาร์, สกู๊ต, เซบูแปซิฟิค เป็นต้น
รูปแบบการให้บริการของสายการบินราคาประหยัด
- ราคาบัตรโดยสารเครื่องบินของสายการบินประเภทนี้มักจะต่ำกว่าบัตรโดยสารชั้นประหยัดของสายการบินใหญ่ๆ ประมาณ 40-50 %
- ให้บริการแบบ Single Economy Class คือมีบริการที่นั่งเฉพาะชั้นประหยัด (สำหรับเส้นทางบินระยะไกลซึ่งใช้เครื่องบินขนาดใหญ่ อาจมีชั้นธุรกิจให้บริการด้วย)
- มักใช้เครื่องบินโดยสารเพียงรุ่นเดียวหรือแบบเดียวในการให้บริการ เพื่อความสะดวกและประหยัดค่าบำรุงรักษา ตลอดจนค่าใช้จ่ายฝึกอบรมนักบิน เพราะการใช้เครื่องบินน้อยรุ่นทำให้ประหยัดค่าอะไหล่/อุปกรณ์ และง่ายต่อการดูแลรักษา นอกจากนี้ ยังอาจได้รับส่วนลดในการสั่งซื้อจากบริษัทผู้ผลิตเครื่องบินเมื่อเหมาซื้อเครื่องบินแบบและรุ่นเดียวกันทั้งฝูงบิน นอกจากนี้เครื่องบินรุ่นที่เลือกใช้ก็เป็นรุ่นที่ประหยัดนํ้ามันเชื้อเพลิง มีขนาดเครื่องบินที่เหมาะสมกับระยะทางการบินและจำนวนผู้โดยสาร แต่ก็จัดวางที่นั่งให้เต็มลำที่สุด หรือเป็นที่นั่งชั้นประหยัดทั้งลำ เพื่อให้สามารถจุผู้โดยสารได้มากที่สุดในแต่ละเที่ยวบินด้วย (เช่น แอร์บัส เอ320 หรือโบอิง 737 เป็นต้น)
- ส่วนใหญ่ให้บริการเส้นทางบินไม่ไกลนัก มักใช้เวลาบินไม่เกิน 3-4 ชั่วโมง เพื่อให้เหมาะสมกับพิสัยการบินของเครื่องบินรุ่นที่ประหยัดนํ้ามันเชื้อเพลิงดังกล่าว หรือหากเส้นทางบินไกล 5-12 ชั่วโมงก็จะใช้เครื่องบินลำใหญ่ขึ้น ที่ยังมีความประหยัดน้ำมัน และสามารถบินได้ไกลกว่าเพราะบรรจุน้ำมันเชื้อเพลิงได้มากกว่า แต่ก็จำเป็นต้องมีจำนวนผู้โดยสารที่ซื้อตั๋วที่มากขึ้นตามขนาดของเครื่องบินด้วยเพื่อให้เที่ยวบินนั้นเต็มลำหรือทำกำไรได้มากที่สุด (เช่น โบอิง 777 หรือ
แอร์บัส เอ330 เป็นต้น)
- ส่วนใหญ่จะไม่มีบริการแจกอาหารและเครื่องดื่มฟรีแก่ผู้โดยสารทุกคนบนเครื่องบิน ซึ่งจะช่วยลดภาระงานและจำนวนพนักงานต้อนรับบนเครื่องบินได้ หากผู้โดยสารต้องการอาหารหรือเครื่องดื่ม สามารถเลือกซื้อได้ในกระบวนการจองตั๋วเครื่องบิน หรือแก้ไขข้อมูลตั๋วเพื่อเลือกซื้ออาหารและเครื่องดื่มเพิ่ม หรือซื้อได้โดยตรงจากพนักงานบนเครื่องบิน
- ส่วนใหญ่จะไม่มีโควตาน้ำหนักสัมภาระบรรทุกใต้ท้องเครื่องบินให้ฟรีแก่ผู้โดยสารทุกคนบนเครื่องบิน หากผู้โดยสารต้องการบรรทุกสัมภาระใต้ท้องเครื่องบิน สามารถเลือกซื้อโควตาน้ำหนักสัมภาระได้ในกระบวนการจองตั๋วเครื่องบิน หรือในการแก้ไขข้อมูลตั๋วภายหลังการซื้อ (มักจะราคาแพงกว่าการซื้อพร้อมกระบวนการจองตั๋ว)
- มักจะมีความเข้มงวดในการบังคับใช้กฎที่เกี่ยวกับจำนวน น้ำหนัก และขนาด ของกระเป๋าหรือสัมภาระที่ถือติดตัวขึ้นเครื่องบิน มากกว่าสายการบินที่ให้บริการเต็มรูปแบบ (สายการบินระดับพรีเมียม หรือสายการบินฟูลเซอร์วิส) โดยทั่วไป ที่ผู้โดยสารจะได้รับโควตาน้ำหนักสัมภาระบรรทุกฟรี (ผู้โดยสารสายการบินเต็มรูปแบบจึงอาจไม่จำเป็นต้องถือกระเป๋าเดินทางขนาดใหญ่ติดตัวขึ้นไปบนเครื่องบิน)
- เน้นบริการขึ้นและลงจอด ณ สนามบินระดับรอง ไม่ใช่สนามบินที่เป็นศูนย์กลางการบินหลัก ๆ ระหว่างประเทศ (Hub) เช่น การใช้ท่าอากาศยานดอนเมืองหรือท่าอากาศยานอู่ตะเภาแทนท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ เป็นต้น ทำให้ต้นทุนค่าใช้สนามบินต่ำกว่า ไม่ว่าจะเป็นค่าธรรมเนียมขึ้น–ลงจอด และการใช้พื้นที่จอดเครื่องบิน โดยพยายามบินให้มากที่สุด เพื่อลดต้นทุนให้กับสายการบินได้มากขึ้น และจอดเครื่องให้น้อยที่สุด เช่นไม่เกิน 45 นาทีถึง 1 ชั่วโมง เพื่อที่ค่าธรรมเนียมในการจอดที่สนามบินในเส้นทางนั้น ๆ จะได้มีราคาถูก
- มีการพัฒนาระบบการจองและการขายบัตรโดยสารของสายการบินเองโดยไม่ผ่านตัวกลางหรือตัวแทนจำหน่าย เพื่อลดค่าใช้จ่ายต่างๆ เช่น ค่าคอมมิสชั่น เป็นต้น ส่วนใหญ่เป็นการขายบัตรโดยสารผ่านทางอินเทอร์เน็ต (e-ticketing) หรือทางโทรศัพท์ (Call Center) นอกจากนี้ เพื่อประหยัดค่าใช้จ่ายในการพิมพ์และค่ากระดาษ บางสายการบินออกบัตรโดยสารโดยใช้กระดาษบางคล้ายกระดาษใบเสร็จรับเงินของห้างสรรพสินค้า แทนการออกบัตรกระดาษแข็งอย่างตั๋วของสายการบินพรีเมียม และบางสายการบินมีการออกบัตรโดยสารแบบ Ticketless คือ ไม่มีการออกบัตรโดยสารเป็นกระดาษให้ แต่จะบอกรหัสบัตรโดยสารให้ผู้โดยสาร เมื่อ Check-in ผู้โดยสารเพียงแต่บอกรหัสและแสดงบัตรประจำตัวประชาชนให้เจ้าหน้าที่ตรวจสอบเท่านั้น หรือผู้โดยสารสามารถ Check-in ออนไลน์ผ่านอินเทอร์เน็ตแล้วจึงพิมพ์ (พรินต์) ไฟล์บัตรโดยสารได้โดยไม่ต้องให้พนักงานพิมพ์ให้ หรือสามารถ Check-in ผ่านสมาร์ตโฟนโดยใช้แอปพลิเคชันของสายการบิน แล้วจะได้รับข้อมูลบัตรโดยสารในสมาร์ตโฟนซึ่งใช้แทนบัตรกระดาษได้เลย บางสายการบินยังอาจมีการคิดค่าธรรมเนียมการพิมพ์บัตรโดยสารที่สนามบินกับผู้โดยสารที่ไม่ได้พิมพ์บัตรโดยสารเตรียมมาล่วงหน้า
- ไม่มีการบริการภาคพื้นดิน เช่น ไม่มีห้องรับรองพิเศษ (VIP Lounge) ไม่มีบริการจัดส่งหรือถ่ายโอนสัมภาระเลยเส้นทางบิน หรือจุดหมายปลายทาง (No Baggage Transferring Service) แต่อาจมีบริการตามความต้องการของผู้โดยสาร เช่น ห้องรับรอง, รถรับส่งจากสนามบินไปยังเมืองปลายทาง โดยผู้โดยสารต้องเสียค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม
- สายการบินราคาประหยัดมีนโยบายให้นักบินต้องเน้นการประหยัดน้ำมันเชื้อเพลิงให้กับสายการบิน นักบินจึงอาจใช้วิธีการต่าง ๆ ในการขับเครื่องบินให้ประหยัดน้ำมัน เช่น การบินไต่ระดับสูงขึ้นหรือบินลดระดับลงจะเป็นไปอย่างรวดเร็ว เป็นต้น อาจทำให้ความสบายในการนั่งโดยสารนั้นมีน้อยกว่าของสายการบินเต็มรูปแบบ แต่อย่างไรก็ตามไม่ได้เป็นการลดความปลอดภัยลงแต่อย่างใด
- สายการบินราคาประหยัดบางรายยังได้ขายโฆษณาบนลำตัวเครื่องบิน และ/หรือ โฆษณาจำนวนมากภายในห้องโดยสารของเครื่องบินอีกด้วยเพื่อเพิ่มรายได้ แม้อาจทำให้ผู้โดยสารเสียบรรยากาศ
ผลจากการเกิดสายการบินต้นทุนต่ำ
ผลดี
- กระตุ้นให้นักท่องเที่ยวมีการเดินทางโดยเครื่องบินมากขึ้น และขยายเส้นทางท่องเที่ยวได้กว้างขวางขึ้น โดยเฉพาะนักท่องเที่ยวจากมาเลเซียซึ่งมักเดินทางเข้าประเทศไทยจากด่านทางบกที่อำเภอหาดใหญ่เป็นหลัก ราคาบัตรโดยสารเครื่องบินที่ถูกลงอย่างมากจะเป็นตัวจูงใจให้นักท่องเที่ยวเดินทางท่องเที่ยวไปยังแหล่งท่องเที่ยวอื่นๆ เช่น เชียงใหม่และภูเก็ตมากขึ้น แทนที่จะท่องเที่ยวอยู่ในกรุงเทพฯ เพียงอย่างเดียว จึงเป็นการกระจายนักท่องเที่ยว และทำให้สะดวกสบายในการบินตรงมากขึ้น สายการบินต้นทุนต่ำได้รับความนิยมในการใช้บริการจึงมีศักยภาพในการเปิดเส้นทางบินตรงใหม่ ๆ เช่นเที่ยวบินตรงระหว่างสองภูมิภาคของไทย (เช่น ไปกลับ เชียงใหม่-ขอนแก่น หรือไปกลับ ภูเก็ต-เชียงราย เป็นต้น) ซึ่งช่วยให้ผู้เดินทางสามารถเดินทางได้อย่างรวดเร็ว ไม่ต้องเสียเวลารอเปลี่ยนเครื่องบินที่ท่าอากาศยานดอนเมืองหรือสุวรรณภูมิอีกต่อไป และสำหรับบางเส้นทางนั้นการบินตรงจะบินสั้นกว่าการบินอ้อมไปต่อเครื่องบินที่กรุงเทพฯ (รวมเวลาบินของทั้งสองเที่ยวบิน) อย่างเห็นได้ชัดอีกด้วย เช่น ขอนแก่น-เชียงใหม่ บินสั้นกว่าและใช้เวลานั่งบนเครื่องบินรวมน้อยกว่า ขอนแก่น-ดอนเมือง รวมกับ ดอนเมือง-เชียงใหม่ เป็นต้น รวมถึงบางกรณีอาจช่วยให้ไม่ต้องนั่งรถไกลข้ามจังหวัดเพื่อไปให้ถึงสนามบินหรือจุดหมายปลายทางอีกด้วย (เช่น เส้นทางบินตรงจากอุดรธานีสู่ท่าอากาศยานอู่ตะเภาทำให้สามารถนั่งเครื่องบินจากอุดรธานีไปถึงอู่ตะเภาได้โดยตรงภายในเที่ยวบินเดียว จากเดิมที่ต้องลงจอดที่ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิหรือดอนเมืองแล้วจึงหารถนั่งโดยสารไปต่อ)
- ทำให้เกิดการขยายตัวของนักท่องเที่ยวกลุ่มต่างๆ มากขึ้น โดยเฉพาะตลาดนักท่องเที่ยวระดับกลางและระดับล่างที่มีงบจำกัดในการเดินทาง รวมทั้งทำให้มีการขยายตัวในกลุ่มนักท่องเที่ยวจากประเทศเพื่อนบ้านและในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และเป็นการส่งเสริมให้เมืองหลักในประเทศไทย เช่น เชียงใหม่และภูเก็ต รวมทั้งเมืองใหญ่อื่นๆ เป็นศูนย์กลางทางการบิน และเป็นประตูสู่ประเทศเพื่อนบ้านอื่นๆ
- เพิ่มความถี่ในการเดินทางมากขึ้น โดยนักท่องเที่ยวมีโอกาสเดินทางได้บ่อยขึ้น จากเดิมอาจเดินทางเพียงปีละ 1 ครั้ง ราคาบัตรโดยสารเครื่องบินที่ถูกลงทำให้นักท่องเที่ยวมีโอกาสเลือกเดินทางได้มากกว่า 1 ครั้ง ต่อปี โดยส่งเสริมให้นักท่องเที่ยวมาเลเซียและสิงคโปร์สามารถเดินทางมาประเทศไทยในช่วงสุดสัปดาห์ได้ง่ายขึ้น โดยเฉพาะการเดินทางเข้าภูเก็ตและเชียงใหม่ซึ่งจะทำให้ประเทศไทยมีจำนวนนักท่องเที่ยวและรายได้โดยรวมมากขึ้น แต่วันพักเฉลี่ยของนักท่องเที่ยวสั้นลง
- ส่งผลดีต่อธุรกิจท่องเที่ยวอื่นๆ เช่น ตัวแทนจำหน่ายบริการทางการท่องเที่ยว บริษัทจัดนำเที่ยว และโรงแรมสามารถเสนอขายรายการนำเที่ยวหรือแพ็กเกจได้หลายรูปแบบในราคาที่ประหยัดหรือถูกลง ซึ่งจะช่วยส่งเสริมการขยายตัวของภาคธุรกิจ เพราะเมื่อนักท่องเที่ยวสามารถประหยัดค่าใช้จ่ายในส่วนของการเดินทาง ก็จะมีเงินในการใช้จ่ายเป็นค่าที่พัก ค่าอาหาร ค่าของที่ระลึก และการจับจ่ายใช้สอยอื่นๆ ได้มากขึ้น นอกจากนี้ ยังทำให้เกิดการขยายตัวของธุรกิจโรงแรมเพิ่มขึ้นเพื่อรองรับกระแสการเดินทางของกลุ่มนักท่องเที่ยวระดับกลาง–ล่าง โดยในปีหน้า โรงแรม 1-3 ดาว มีแนวโน้มจะเติบโตมากขึ้น ทั้งด้านอัตราการเข้าพักเฉลี่ยและจำนวนโรงแรม ทั้งนี้ โรงแรมในเครือ ACCOR มีนโยบายที่จะเปิดโรงแรมระดับกลาง–ล่างในเมืองท่องเที่ยวหลักรองรับ เช่น โคราชและขอนแก่น เป็นต้น
- ทำให้เกิดการแข่งขันในภาคธุรกิจการบินและภาคการขนส่งอื่นๆ มากขึ้นไม่ว่าจะเป็นรถไฟหรือรถประจำทางทั้งในด้านราคา คุณภาพ และการบริการ ซึ่งธุรกิจต่างๆ ต้องมีการปรับปรุง เปลี่ยนแปลง และพัฒนาประสิทธิภาพให้ดีขึ้น อันจะส่งผลดีต่อผู้บริโภคในการมีทางเลือกมากยิ่งขึ้น
- อาจเกิดสงครามราคาขึ้นมา โดยสายการบินต้นทุนตํ่าสายต่างๆจะแข่งกันลดราคากันเพื่อดึงลูกค้าให้มาใช้บริการ ผู้ที่ได้ประโยชน์คือผู้โดยสารที่ได้เดินทางโดยสารได้ในราคาที่ตํ่าลงมากขึ้น รวมถึงสายการบินที่ไม่ใช่สายการบินต้นทุนต่ำบางรายก็ได้ลดราคาลง หรือจัดโปรโมชัน เพื่อให้สามารถแข่งขันได้ในทางธุรกิจเช่นกัน
ผลลบ
- ทางเลือกที่มากขึ้นทำให้นักท่องเที่ยวไทยเดินทางออกไปเที่ยวต่างประเทศมากขึ้นกว่าเดิม ส่วนนักท่องเที่ยวต่างประเทศที่เคยเดินทางมาประเทศไทยได้ง่าย เช่น มาเลเซีย ซึ่งนิยมเดินทางโดยรถยนต์/รถโดยสารมาไทย ก็สามารถเดินทางไปประเทศอื่นๆ ได้ เช่น บรูไน หรือในเส้นทางอื่นๆ เนื่องจากราคาค่าบัตรโดยสารเครื่องบินถูกลงและมีความสะดวกรวดเร็ว ซึ่งอาจทำให้มีการดึงนักท่องเที่ยวส่วนหนึ่งไปจากประเทศไทยได้
- สายการบินที่ให้บริการเต็มรูปแบบหรือสายการบินแบบดั้งเดิมบางราย ซึ่งรวมถึงสายการบินประจำชาติ อาจได้รับผลกระทบในด้านลบ เช่นจำนวนผู้โดยสารลดลง มีกำไรลดลงหรือขาดทุนมากขึ้น จึงอาจต้องลดต้นทุนต่าง ๆ ลง เช่น ลดระดับการให้บริการ, ลดจำนวนเส้นทางบิน, ลดจำนวนเครื่องบิน หรือลดจำนวนรุ่นหรือแบบของเครื่องบินลง เป็นต้น เพื่อให้ธุรกิจสายการบินดำเนินต่อไปได้ ซึ่งบางกรณีอาจทำให้คุณภาพของสายการบินลดต่ำลงไปด้วย หรืออาจถึงขั้นมีผลประกอบการย่ำแย่จนต้องปิดกิจการลง เมื่อไม่สามารถแข่งขันทางธุรกิจกับสายการบินอื่น ๆ ซึ่งรวมถึงสายการบินต้นทุนต่ำได้ (เช่น ราคาตั๋วแพงกว่าอย่างชัดเจน) นอกจากนี้สายการบินแบบเต็มรูปแบบบางรายก็ยังได้ลงทุนหรือเข้าถือหุ้นในสายการบินต้นทุนต่ำแห่งอื่น หรือก่อตั้งสายการบินใหม่แบบต้นทุนต่ำขึ้นมา เพื่อแข่งขันก้บสายการบินต้นทุนต่ำอื่นด้วย
- สายการบินต้นทุนต่ำในปัจจุบันมักนิยมใช้เครื่องบินขนาดแอร์บัส เอ320 หรือโบอิง 737 ซึ่งไม่สามารถบินไปลงจอดยังท่าอากาศยานบางแห่งที่มีรันเวย์ขนาดเล็กหรือสั้น หรือแคบ ทำให้บางสนามบินไม่อาจมีสายการบินต้นทุนต่ำมาให้บริการได้ หรือสายการบินที่มีเครื่องบินเล็กจะยังสามารถกุมความได้เปรียบในท่าอากาศยานเหล่านี้จนทำให้สามารถตั้งราคาค่าโดยสารสูง ๆ ได้
รายชื่อบริษัทสายการบินราคาประหยัดของกลุ่มประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
อ้างอิง
- ""บรรยง" ชำแหละสาเหตุทำไมการบินไทยถึงขาดทุน". มติชน. 19 สิงหาคม 2562. สืบค้นเมื่อ 1 กันยายน 2562.
{{}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|access-date=
((help)) - กิตตินันท์ นาคทอง (4 มีนาคม 2556). "สายการบินราคาประหยัด ที่พึ่ง (เที่ยว) ยามยาก". ผู้จัดการออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 4 ธันวาคม 2561.
{{}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|access-date=
((help))
แหล่งข้อมูลอื่น
- https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wy/th/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%B3
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
saykarbinrakhaprahyd hruxsaykarbintnthunta epnklyuththkardaeninthurkicdankarbin dwykarldkhaichcaykhxngkarbin echn immikarihbrikarxaharaelaekhruxngdumfri immirabbkhwambnethingihbrikarphuodysar epntn thaihsamarthkhaytwodysarinrakhaprahydid xikthngmikarkhaytwlwnghnaphanrabb xinethxrent thaihsamarthwangaephncdkarethiywbinidngay ldkhwamesiyngdankarodysarimetmlaesathewstaexriln saykarbinrakhaprahydthiihysudinolkekhruxngbinaexrbs ex319 khxngxisiyectthithaxakasyanxmsetxrdmskhipohltnkaenidtnkaenidsaykarbinrakhaprahydnnmacakpraethsshrthxemrikadwysaykarbin SouthWest Airlines inchwngpi 2513 caknnrupaebbkardaeninthurkickidrbkarthaythxdipyngyuorpodyinpi 2534 odykhrngnnidepliynlksnakarbrikaraebb Traditional Carrier khxngsaykarbinsychatiixrichxyang Ryanair ihepnsaykarbinrakhaprahyd caknnaenwkhididthuknaipprbichxyangaephrhlaycnkrathngpccubn yuorpmisaykarbinrakhaprahydaephrrayihyhlaysay echn EasyJet xngkvs Norwegian Air Shuttle nxrewy WizzAir hngkari saykarbinrakhaprahydinshphaphyuorpcamilksnaphiessephraaxyuinrabbtladediywkhxngshphaph klawkhuxsamarthiptngsunyklangkarbininpraethssmachikshphaphyuorpidelyodyimtxngrwmhuntngsaykarbinkbpraethsthiiptngsunyklangkarbin bangkhrngmikaraebngsaykarbintnthuntaxxkepn 2 praephthkhux Premium Low Cost saykarbintnthunta thiyngkhngihsiththiaekphuodysarinkarohldsmpharalngitthxngekhruxngbinidfriimekin 10 20 kiolkrm eluxkthinngfri aelayngmikhxngwangaelanaduminprimanthicakd ihbrikarbnethiywbin odysaykarbinthiihbrikarlksnaniechn malinodaexr Malindo Air khxngmaelesiy nkaexrinchwng ph s 2547 2559 ithyilxxnaexr inchwng ph s 2556 2559 pccubnnkaexrihephiyngsiththikareluxkthinngfriinchwng 24 4 chwomngsudthaykxnbin aelaithyilxxnaexridykelikaelwthngsiththieluxkthinngfriaelasiththiohldsmpharafri cungnbwaidepliynepn Ultra Low Cost aelwnnexng Ultra Low Cost saykarbintnthunta thiyudhlkwa immixairfri xyakidxairephimktxngsuxephim thaimsuxxairephim kcaidaekhkaredinthangthiplxdphycnthungcudhmayplaythangethann thamismpharaihyekinkahndkimxnuyatihthuxkhunipbnekhruxngbin txngesiykharawangohldsmpharaitthxngekhruxngbin aetbangsaykarbinhruxbangradbkhxngtwkihsiththiohldsmpharafri xyaknngtrngihnphiessktxngcayephim xyakthanxaharbnekhruxngktxngsuxephim tdbrikarthuksingxyangxxk ehluxaekhkarihbrikarkaredinthangdwykhwamplxdphyaelatrngtxewlamakthisudethann saykarbinaebbnitwmkcamirakhathukkwakhxngsaykarbinaebb Premium Low Cost saykarbininlksnaniechn aexrexechiy ithekxraexr ectstar skut esbuaepsifikh epntnrupaebbkarihbrikarkhxngsaykarbinrakhaprahydrakhabtrodysarekhruxngbinkhxngsaykarbinpraephthnimkcatakwabtrodysarchnprahydkhxngsaykarbinihy praman 40 50 ihbrikaraebb Single Economy Class khuxmibrikarthinngechphaachnprahyd sahrbesnthangbinrayaiklsungichekhruxngbinkhnadihy xacmichnthurkicihbrikardwy mkichekhruxngbinodysarephiyngrunediywhruxaebbediywinkarihbrikar ephuxkhwamsadwkaelaprahydkhabarungrksa tlxdcnkhaichcayfukxbrmnkbin ephraakarichekhruxngbinnxyrunthaihprahydkhaxaihl xupkrn aelangaytxkarduaelrksa nxkcakni yngxacidrbswnldinkarsngsuxcakbristhphuphlitekhruxngbinemuxehmasuxekhruxngbinaebbaelarunediywknthngfungbin nxkcakniekhruxngbinrunthieluxkichkepnrunthiprahydnamnechuxephling mikhnadekhruxngbinthiehmaasmkbrayathangkarbinaelacanwnphuodysar aetkcdwangthinngihetmlathisud hruxepnthinngchnprahydthngla ephuxihsamarthcuphuodysaridmakthisudinaetlaethiywbindwy echn aexrbs ex320 hruxobxing 737 epntn swnihyihbrikaresnthangbinimiklnk mkichewlabinimekin 3 4 chwomng ephuxihehmaasmkbphisykarbinkhxngekhruxngbinrunthiprahydnamnechuxephlingdngklaw hruxhakesnthangbinikl 5 12 chwomngkcaichekhruxngbinlaihykhun thiyngmikhwamprahydnamn aelasamarthbinidiklkwaephraabrrcunamnechuxephlingidmakkwa aetkcaepntxngmicanwnphuodysarthisuxtwthimakkhuntamkhnadkhxngekhruxngbindwyephuxihethiywbinnnetmlahruxthakairidmakthisud echn obxing 777 hrux aexrbs ex330 epntn swnihycaimmibrikaraeckxaharaelaekhruxngdumfriaekphuodysarthukkhnbnekhruxngbin sungcachwyldpharanganaelacanwnphnkngantxnrbbnekhruxngbinid hakphuodysartxngkarxaharhruxekhruxngdum samartheluxksuxidinkrabwnkarcxngtwekhruxngbin hruxaekikhkhxmultwephuxeluxksuxxaharaelaekhruxngdumephim hruxsuxidodytrngcakphnknganbnekhruxngbin swnihycaimmiokhwtanahnksmpharabrrthukitthxngekhruxngbinihfriaekphuodysarthukkhnbnekhruxngbin hakphuodysartxngkarbrrthuksmpharaitthxngekhruxngbin samartheluxksuxokhwtanahnksmpharaidinkrabwnkarcxngtwekhruxngbin hruxinkaraekikhkhxmultwphayhlngkarsux mkcarakhaaephngkwakarsuxphrxmkrabwnkarcxngtw mkcamikhwamekhmngwdinkarbngkhbichkdthiekiywkbcanwn nahnk aelakhnad khxngkraepahruxsmpharathithuxtidtwkhunekhruxngbin makkwasaykarbinthiihbrikaretmrupaebb saykarbinradbphriemiym hruxsaykarbinfulesxrwis odythwip thiphuodysarcaidrbokhwtanahnksmpharabrrthukfri phuodysarsaykarbinetmrupaebbcungxacimcaepntxngthuxkraepaedinthangkhnadihytidtwkhunipbnekhruxngbin ennbrikarkhunaelalngcxd n snambinradbrxng imichsnambinthiepnsunyklangkarbinhlk rahwangpraeths Hub echn karichthaxakasyandxnemuxnghruxthaxakasyanxutaephaaethnthaxakasyansuwrrnphumi epntn thaihtnthunkhaichsnambintakwa imwacaepnkhathrrmeniymkhun lngcxd aelakarichphunthicxdekhruxngbin odyphyayambinihmakthisud ephuxldtnthunihkbsaykarbinidmakkhun aelacxdekhruxngihnxythisud echnimekin 45 nathithung 1 chwomng ephuxthikhathrrmeniyminkarcxdthisnambininesnthangnn caidmirakhathuk mikarphthnarabbkarcxngaelakarkhaybtrodysarkhxngsaykarbinexngodyimphantwklanghruxtwaethncahnay ephuxldkhaichcaytang echn khakhxmmischn epntn swnihyepnkarkhaybtrodysarphanthangxinethxrent e ticketing hruxthangothrsphth Call Center nxkcakni ephuxprahydkhaichcayinkarphimphaelakhakradas bangsaykarbinxxkbtrodysarodyichkradasbangkhlaykradasibesrcrbenginkhxnghangsrrphsinkha aethnkarxxkbtrkradasaekhngxyangtwkhxngsaykarbinphriemiym aelabangsaykarbinmikarxxkbtrodysaraebb Ticketless khux immikarxxkbtrodysarepnkradasih aetcabxkrhsbtrodysarihphuodysar emux Check in phuodysarephiyngaetbxkrhsaelaaesdngbtrpracatwprachachnihecahnathitrwcsxbethann hruxphuodysarsamarth Check in xxnilnphanxinethxrentaelwcungphimph phrint iflbtrodysaridodyimtxngihphnknganphimphih hruxsamarth Check in phansmartofnodyichaexpphliekhchnkhxngsaykarbin aelwcaidrbkhxmulbtrodysarinsmartofnsungichaethnbtrkradasidely bangsaykarbinyngxacmikarkhidkhathrrmeniymkarphimphbtrodysarthisnambinkbphuodysarthiimidphimphbtrodysaretriymmalwnghna immikarbrikarphakhphundin echn immihxngrbrxngphiess VIP Lounge immibrikarcdsnghruxthayoxnsmpharaelyesnthangbin hruxcudhmayplaythang No Baggage Transferring Service aetxacmibrikartamkhwamtxngkarkhxngphuodysar echn hxngrbrxng rthrbsngcaksnambinipyngemuxngplaythang odyphuodysartxngesiykhaichcayephimetim saykarbinrakhaprahydminoybayihnkbintxngennkarprahydnamnechuxephlingihkbsaykarbin nkbincungxacichwithikartang inkarkhbekhruxngbinihprahydnamn echn karbinitradbsungkhunhruxbinldradblngcaepnipxyangrwderw epntn xacthaihkhwamsbayinkarnngodysarnnminxykwakhxngsaykarbinetmrupaebb aetxyangirktamimidepnkarldkhwamplxdphylngaetxyangid saykarbinrakhaprahydbangrayyngidkhayokhsnabnlatwekhruxngbin aela hrux okhsnacanwnmakphayinhxngodysarkhxngekhruxngbinxikdwyephuxephimrayid aemxacthaihphuodysaresiybrryakasphlcakkarekidsaykarbintnthuntaphldi kratunihnkthxngethiywmikaredinthangodyekhruxngbinmakkhun aelakhyayesnthangthxngethiywidkwangkhwangkhun odyechphaankthxngethiywcakmaelesiysungmkedinthangekhapraethsithycakdanthangbkthixaephxhadihyepnhlk rakhabtrodysarekhruxngbinthithuklngxyangmakcaepntwcungicihnkthxngethiywedinthangthxngethiywipyngaehlngthxngethiywxun echn echiyngihmaelaphuektmakkhun aethnthicathxngethiywxyuinkrungethph ephiyngxyangediyw cungepnkarkracaynkthxngethiyw aelathaihsadwksbayinkarbintrngmakkhun saykarbintnthuntaidrbkhwamniyminkarichbrikarcungmiskyphaphinkarepidesnthangbintrngihm echnethiywbintrngrahwangsxngphumiphakhkhxngithy echn ipklb echiyngihm khxnaekn hruxipklb phuekt echiyngray epntn sungchwyihphuedinthangsamarthedinthangidxyangrwderw imtxngesiyewlarxepliynekhruxngbinthithaxakasyandxnemuxnghruxsuwrrnphumixiktxip aelasahrbbangesnthangnnkarbintrngcabinsnkwakarbinxxmiptxekhruxngbinthikrungethph rwmewlabinkhxngthngsxngethiywbin xyangehnidchdxikdwy echn khxnaekn echiyngihm binsnkwaaelaichewlanngbnekhruxngbinrwmnxykwa khxnaekn dxnemuxng rwmkb dxnemuxng echiyngihm epntn rwmthungbangkrnixacchwyihimtxngnngrthiklkhamcnghwdephuxipihthungsnambinhruxcudhmayplaythangxikdwy echn esnthangbintrngcakxudrthanisuthaxakasyanxutaephathaihsamarthnngekhruxngbincakxudrthaniipthungxutaephaidodytrngphayinethiywbinediyw cakedimthitxnglngcxdthithaxakasyansuwrrnphumihruxdxnemuxngaelwcungharthnngodysariptx thaihekidkarkhyaytwkhxngnkthxngethiywklumtang makkhun odyechphaatladnkthxngethiywradbklangaelaradblangthimingbcakdinkaredinthang rwmthngthaihmikarkhyaytwinklumnkthxngethiywcakpraethsephuxnbanaelainphumiphakhexechiytawnxxkechiyngit aelaepnkarsngesrimihemuxnghlkinpraethsithy echn echiyngihmaelaphuekt rwmthngemuxngihyxun epnsunyklangthangkarbin aelaepnpratusupraethsephuxnbanxun ephimkhwamthiinkaredinthangmakkhun odynkthxngethiywmioxkasedinthangidbxykhun cakedimxacedinthangephiyngpila 1 khrng rakhabtrodysarekhruxngbinthithuklngthaihnkthxngethiywmioxkaseluxkedinthangidmakkwa 1 khrng txpi odysngesrimihnkthxngethiywmaelesiyaelasingkhoprsamarthedinthangmapraethsithyinchwngsudspdahidngaykhun odyechphaakaredinthangekhaphuektaelaechiyngihmsungcathaihpraethsithymicanwnnkthxngethiywaelarayidodyrwmmakkhun aetwnphkechliykhxngnkthxngethiywsnlng sngphlditxthurkicthxngethiywxun echn twaethncahnaybrikarthangkarthxngethiyw bristhcdnaethiyw aelaorngaermsamarthesnxkhayraykarnaethiywhruxaephkekcidhlayrupaebbinrakhathiprahydhruxthuklng sungcachwysngesrimkarkhyaytwkhxngphakhthurkic ephraaemuxnkthxngethiywsamarthprahydkhaichcayinswnkhxngkaredinthang kcamiengininkarichcayepnkhathiphk khaxahar khakhxngthiraluk aelakarcbcayichsxyxun idmakkhun nxkcakni yngthaihekidkarkhyaytwkhxngthurkicorngaermephimkhunephuxrxngrbkraaeskaredinthangkhxngklumnkthxngethiywradbklang lang odyinpihna orngaerm 1 3 daw miaenwonmcaetibotmakkhun thngdanxtrakarekhaphkechliyaelacanwnorngaerm thngni orngaerminekhrux ACCOR minoybaythicaepidorngaermradbklang langinemuxngthxngethiywhlkrxngrb echn okhrachaelakhxnaekn epntn thaihekidkaraekhngkhninphakhthurkickarbinaelaphakhkarkhnsngxun makkhunimwacaepnrthifhruxrthpracathangthngindanrakha khunphaph aelakarbrikar sungthurkictang txngmikarprbprung epliynaeplng aelaphthnaprasiththiphaphihdikhun xncasngphlditxphubriophkhinkarmithangeluxkmakyingkhun xacekidsngkhramrakhakhunma odysaykarbintnthuntasaytangcaaekhngknldrakhaknephuxdunglukkhaihmaichbrikar phuthiidpraoychnkhuxphuodysarthiidedinthangodysaridinrakhathitalngmakkhun rwmthungsaykarbinthiimichsaykarbintnthuntabangraykidldrakhalng hruxcdopromchn ephuxihsamarthaekhngkhnidinthangthurkicechnknphllb thangeluxkthimakkhunthaihnkthxngethiywithyedinthangxxkipethiywtangpraethsmakkhunkwaedim swnnkthxngethiywtangpraethsthiekhyedinthangmapraethsithyidngay echn maelesiy sungniymedinthangodyrthynt rthodysarmaithy ksamarthedinthangippraethsxun id echn bruin hruxinesnthangxun enuxngcakrakhakhabtrodysarekhruxngbinthuklngaelamikhwamsadwkrwderw sungxacthaihmikardungnkthxngethiywswnhnungipcakpraethsithyid saykarbinthiihbrikaretmrupaebbhruxsaykarbinaebbdngedimbangray sungrwmthungsaykarbinpracachati xacidrbphlkrathbindanlb echncanwnphuodysarldlng mikairldlnghruxkhadthunmakkhun cungxactxngldtnthuntang lng echn ldradbkarihbrikar ldcanwnesnthangbin ldcanwnekhruxngbin hruxldcanwnrunhruxaebbkhxngekhruxngbinlng epntn ephuxihthurkicsaykarbindaenintxipid sungbangkrnixacthaihkhunphaphkhxngsaykarbinldtalngipdwy hruxxacthungkhnmiphlprakxbkaryaaeycntxngpidkickarlng emuximsamarthaekhngkhnthangthurkickbsaykarbinxun sungrwmthungsaykarbintnthuntaid echn rakhatwaephngkwaxyangchdecn nxkcaknisaykarbinaebbetmrupaebbbangraykyngidlngthunhruxekhathuxhuninsaykarbintnthuntaaehngxun hruxkxtngsaykarbinihmaebbtnthuntakhunma ephuxaekhngkhnkbsaykarbintnthuntaxundwy saykarbintnthuntainpccubnmkniymichekhruxngbinkhnadaexrbs ex320 hruxobxing 737 sungimsamarthbiniplngcxdyngthaxakasyanbangaehngthimirnewykhnadelkhruxsn hruxaekhb thaihbangsnambinimxacmisaykarbintnthuntamaihbrikarid hruxsaykarbinthimiekhruxngbinelkcayngsamarthkumkhwamidepriybinthaxakasyanehlanicnthaihsamarthtngrakhakhaodysarsung idraychuxbristhsaykarbinrakhaprahydkhxngklumpraethsexechiytawnxxkechiyngitphma okldednemiynmaaexriln kmphucha xinodniesiy ilxxnaexr xinodniesiyaexrexechiy sitiling maelesiy aexrexechiy aexrexechiy exks malinodaexr filippins aexrexechiyesst singkhopr ithekxraexr ectstarexechiy skut praethsithy nkaexr ithyaexrexechiy ithyaexrexechiyexks ithyilxxnaexr ithyewiydecthaexr ewiydnam ewiydecthaexr ectstaraepsifikxangxinghttp www thannews th com index php option com content amp view article amp id 221847 57 19 23 amp catid 176 2009 06 25 09 26 02 amp Itemid 524 brryng chaaehlasaehtuthaimkarbinithythungkhadthun mtichn 19 singhakhm 2562 subkhnemux 1 knyayn 2562 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite web title aemaebb Cite web cite web a trwcsxbkhawnthiin access date help kittinnth nakhthxng 4 minakhm 2556 saykarbinrakhaprahyd thiphung ethiyw yamyak phucdkarxxniln subkhnemux 4 thnwakhm 2561 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite web title aemaebb Cite web cite web a trwcsxbkhawnthiin access date help aehlngkhxmulxunhttps incubator wikimedia org wiki Wy th E0 B8 AA E0 B8 B2 E0 B8 A2 E0 B8 81 E0 B8 B2 E0 B8 A3 E0 B8 9A E0 B8 B4 E0 B8 99 E0 B8 95 E0 B9 89 E0 B8 99 E0 B8 97 E0 B8 B8 E0 B8 99 E0 B8 95 E0 B9 88 E0 B8 B3 bthkhwamkaredinthang karkhmnakhm aelakarkhnsngniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldk