Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
การรับรู้ หรือ สัญชาน (อังกฤษ: Perception จาก ละติน: perceptio) เป็นการจัดระเบียบ ระบุ และแปลผลข้อมูลจากประสาทสัมผัสเพื่อใช้เป็นแบบจำลองและเข้าใจข้อมูลหรือโลกรอบ ๆ ตัว
การรับรู้ทุกอย่างจะต้องเกี่ยวกับสัญญาณประสาทที่ส่งไปยังระบบประสาท โดยสัญญาณก็จะเป็นผลของการเร้าระบบรับความรู้สึกทางกายภาพหรือทางเคมี ยกตัวอย่างเช่น การเห็นจะเกี่ยวกับแสงที่มากระทบจอตา การได้กลิ่นจะอำนวยโดยโมเลกุลที่มีกลิ่น และการได้ยินจะเกี่ยวกับคลื่นเสียง การรับรู้ไม่ใช่เป็นเพียงแค่การรับสัญญาณทางประสาทสัมผัสเฉย ๆ แต่จะได้รับอิทธิพลจากการเรียนรู้ ความทรงจำ ความคาดหวัง และการใส่ใจของบุคคลนั้น ๆ การรับรู้สามารถแบ่งเป็นสองส่วน คือ
- การแปลผลข้อมูลทางประสาทสัมผัส ซึ่งแปลข้อมูลดิบเป็นข้อมูลระดับสูงขึ้น (เช่น การดึงรูปร่างจากสิ่งที่เห็นเพื่อรู้จำวัตถุ)
- การแปลผลที่เชื่อมกับทัศนคติ ความคาดหวัง และความรู้ของบุคคล โดยได้อิทธิพลจากกลไกการเลือกเฟ้น (คือการใส่ใจ) สิ่งที่รับรู้
การรับรู้จะอาศัยการทำงานที่ซับซ้อนในระบบประสาท แต่โดยอัตวิสัยจะรู้สึกว่าไม่ได้ทำอะไร เพราะการแปลผลเช่นนี้เกิดขึ้นใต้จิตสำนึก ตั้งแต่การเริ่มสาขาจิตวิทยาเชิงทดลองในคริสต์ทศวรรษที่ 19 ความเข้าใจเกี่ยวกับการรับรู้ได้ก้าวหน้าโดยใช้วิธีการศึกษารวมกันหลายอย่าง Psychophysics ได้แสดงความสัมพันธ์ระหว่างคุณสมบัติทางกายภาพของข้อมูลประสาทสัมผัสต่าง ๆ กับการรับรู้ในเชิงปริมาณ ประสาทวิทยาศาสตร์เชิงรับความรู้สึก (Sensory neuroscience) ได้ศึกษากลไกทางสมองที่เป็นมูลฐานของการรับรู้ ระบบการรับรู้ยังสามารถศึกษาในเชิงคอมพิวเตอร์ คือโดยอาศัยข้อมูลที่ระบบแปลผล ส่วนปรัชญาในเรื่องการรับรู้ จะศึกษาขอบเขตที่ลักษณะทางประสาทสัมผัสต่าง ๆ เช่น เสียง กลิ่น และสี มีจริง ๆ โดยปรวิสัย ไม่ใช่มีแค่ในใจคือเป็นอัตวิสัยของคนที่รับรู้
แม้นักวิชาการจะได้มองประสาทสัมผัสว่าเป็นระบบรับข้อมูลเฉย ๆ แต่งานศึกษาเกี่ยวกับการแปลสิ่งเร้าผิดและภาพที่มองเห็นได้หลายแบบ ได้แสดงว่า ระบบการรับรู้ของสมองทำการอย่างแอคทีฟและภายใต้จิตสำนึกเพื่อเข้าใจสิ่งที่รับรู้ ยังเป็นเรื่องไม่ยุติว่า การรับรู้เป็นกระบวนการตรวจสอบสมมติฐานแบบต่าง ๆ มากแค่ไหน หรือว่าข้อมูลทางประสาทสัมผัสตามธรรมชาติสมบูรณ์พอที่จะไม่ต้องใช้กระบวนการนี้ในการรับรู้
ระบบการรับรู้ในสมองทำให้บุคคลสามารถเห็นโลกรอบ ๆ ตัวว่าเสถียร แม้ข้อมูลความรู้สึกปกติจะไม่สมบูรณ์และจะเปลี่ยนไปอยู่ตลอด สมองมนุษย์และสัตว์มีโครงสร้างโดยเฉพาะ ๆ และแต่ละส่วนจะประมวลข้อมูลความรู้สึกที่ต่างกัน โครงสร้างบางอย่างจัดเหมือนกับแผนที่รับความรู้สึก คือมีการใช้ผิวสมองเป็นผังแสดงลักษณะบางอย่างของโลก (เช่นใน Somatotopy) โครงสร้างโดยเฉพาะต่าง ๆ เหล่านี้จะเชื่อมต่อกันและมีอิทธิพลต่อกันและกัน ยกตัวอย่างเช่น กลิ่นจะมีอิทธิพลอย่างสูงต่อรสชาติ
ดูเพิ่ม
เชิงอรรถและอ้างอิง
- psychopathology. ศัพท์บัญญัติอังกฤษ-ไทย, ไทย-อังกฤษ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน (คอมพิวเตอร์) รุ่น ๑.๑. (CD-ROM) พ.ศ. ๒๕๔๕. "(ปรัชญา, แพทยศาสตร์, ภาษาศาสตร์) สัญชาน, ความรู้สึก, การรับรู้, การกำหนดรู้".
- Schacter, Daniel (10 ธันวาคม 2010). Psychology (2nd ed.). Worth Publishers. ISBN .
- Goldstein 2009, pp. 5–7
- Gregory 1987
- Bernstein, Douglas A. (5 มีนาคม 2010). Essentials of Psychology. Cengage Learning. pp. 123–124. ISBN . สืบค้นเมื่อ 25 มีนาคม 2011.
- Fechner, Gustav Theodor (1907). Wundt, Wilhelm Max (บ.ก.). Elemente der Psychophysik. Leipzig: Breitkopf & Härtel. (Microfilm) OCLC 60803523.
- DeVere, Ronald; Calvert, Marjorie (31 สิงหาคม 2010). Navigating Smell and Taste Disorders. Demos Medical Publishing. pp. 33–37. ISBN . สืบค้นเมื่อ 26 มีนาคม 2011.
บรรณานุกรม
- Goldstein, E. Bruce (2009). Sensation and Perception. Cengage Learning. ISBN .
- Gregory, Richard L.; Zangwill, O. L. (1987). . Oxford University Press. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 พฤศจิกายน 2011. สืบค้นเมื่อ 24 มีนาคม 2011.
แหล่งข้อมูลอื่น
![image]()
ภาพและสื่อจากคอมมอนส์![image]()
คำคมจากวิกิคำคม![image]()
แหล่งเรียนรู้จากวิกิวิทยาลัย
- Arnheim, R. (1969). Visual Thinking. Berkeley: University of California Press. ISBN .
- Flanagan, JR; & Lederman, SJ. (2001). "Neurobiology: Feeling bumps and holes. News and Views" (PDF), Nature. 412 (6845): 389–91. eISSN 1476-4687.
- Gibson, J. J. (1966). The Senses Considered as Perceptual Systems. Boston: Houghton Mifflin. ISBN .
- Gibson, J. J. (1987). The Ecological Approach to Visual Perception. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates. ISBN .
- Robles-De-La-Torre, G. (7 สิงหาคม 2006). "The Importance of the Sense of Touch in Virtual and Real Environments" (PDF). IEEE Multimedia. 13(3), Special issue on Haptic User Interfaces for Multimedia Systems, pp. 24–30. 24 มกราคม 2014 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. doi:10.1109/MMUL.2006.69.
- Theories of Perception 23 ธันวาคม 2006 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Several different aspects on perception
- Richard L Gregory ทฤษฎีของ Richard. L. Gregory.
- Comprehensive set of optical illusions, presented by Michael Bach.
- Optical Illusions ตัวอย่างของ well-known optical illusions.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
karrbru hrux sychan xngkvs Perception cak latin perceptio epnkarcdraebiyb rabu aelaaeplphlkhxmulcakprasathsmphsephuxichepnaebbcalxngaelaekhaickhxmulhruxolkrxb twlukbaskenkekxraelaaecknrubinsamarthmxngehn rbruidmakkwa 1 aebb karrbruthukxyangcatxngekiywkbsyyanprasaththisngipyngrabbprasath odysyyankcaepnphlkhxngkarerarabbrbkhwamrusukthangkayphaphhruxthangekhmi yktwxyangechn karehncaekiywkbaesngthimakrathbcxta karidklincaxanwyodyomelkulthimiklin aelakaridyincaekiywkbkhlunesiyng karrbruimichepnephiyngaekhkarrbsyyanthangprasathsmphsechy aetcaidrbxiththiphlcakkareriynru khwamthrngca khwamkhadhwng aelakarisickhxngbukhkhlnn karrbrusamarthaebngepnsxngswn khux karaeplphlkhxmulthangprasathsmphs sungaeplkhxmuldibepnkhxmulradbsungkhun echn kardungruprangcaksingthiehnephuxrucawtthu karaeplphlthiechuxmkbthsnkhti khwamkhadhwng aelakhwamrukhxngbukhkhl odyidxiththiphlcakklikkareluxkefn khuxkarisic singthirbru karrbrucaxasykarthanganthisbsxninrabbprasath aetodyxtwisycarusukwaimidthaxair ephraakaraeplphlechnniekidkhunitcitsanuk tngaetkarerimsakhacitwithyaechingthdlxnginkhristthswrrsthi 19 khwamekhaicekiywkbkarrbruidkawhnaodyichwithikarsuksarwmknhlayxyang Psychophysics idaesdngkhwamsmphnthrahwangkhunsmbtithangkayphaphkhxngkhxmulprasathsmphstang kbkarrbruinechingpriman prasathwithyasastrechingrbkhwamrusuk Sensory neuroscience idsuksaklikthangsmxngthiepnmulthankhxngkarrbru rabbkarrbruyngsamarthsuksainechingkhxmphiwetxr khuxodyxasykhxmulthirabbaeplphl swnprchyaineruxngkarrbru casuksakhxbekhtthilksnathangprasathsmphstang echn esiyng klin aelasi micring odyprwisy imichmiaekhinickhuxepnxtwisykhxngkhnthirbru aemnkwichakarcaidmxngprasathsmphswaepnrabbrbkhxmulechy aetngansuksaekiywkbkaraeplsingeraphidaelaphaphthimxngehnidhlayaebb idaesdngwa rabbkarrbrukhxngsmxngthakarxyangaexkhthifaelaphayitcitsanukephuxekhaicsingthirbru yngepneruxngimyutiwa karrbruepnkrabwnkartrwcsxbsmmtithanaebbtang makaekhihn hruxwakhxmulthangprasathsmphstamthrrmchatismburnphxthicaimtxngichkrabwnkarniinkarrbru rabbkarrbruinsmxngthaihbukhkhlsamarthehnolkrxb twwaesthiyr aemkhxmulkhwamrusukpkticaimsmburnaelacaepliynipxyutlxd smxngmnusyaelastwmiokhrngsrangodyechphaa aelaaetlaswncapramwlkhxmulkhwamrusukthitangkn okhrngsrangbangxyangcdehmuxnkbaephnthirbkhwamrusuk khuxmikarichphiwsmxngepnphngaesdnglksnabangxyangkhxngolk echnin Somatotopy okhrngsrangodyechphaatang ehlanicaechuxmtxknaelamixiththiphltxknaelakn yktwxyangechn klincamixiththiphlxyangsungtxrschatiduephimprasathsmphnthaehngkarrbruxarmn aephriodeliy khwxeliy karcalxngechingxrrthaelaxangxingpsychopathology sphthbyytixngkvs ithy ithy xngkvs chbbrachbnthitysthan khxmphiwetxr run 1 1 CD ROM ph s 2545 prchya aephthysastr phasasastr sychan khwamrusuk karrbru karkahndru Schacter Daniel 10 thnwakhm 2010 Psychology 2nd ed Worth Publishers ISBN 978 1 4292 3719 2 Goldstein 2009 pp 5 7 Gregory 1987harvnb error no target CITEREFGregory1987 Bernstein Douglas A 5 minakhm 2010 Essentials of Psychology Cengage Learning pp 123 124 ISBN 978 0 495 90693 3 subkhnemux 25 minakhm 2011 Fechner Gustav Theodor 1907 Wundt Wilhelm Max b k Elemente der Psychophysik Leipzig Breitkopf amp Hartel Microfilm OCLC 60803523 DeVere Ronald Calvert Marjorie 31 singhakhm 2010 Navigating Smell and Taste Disorders Demos Medical Publishing pp 33 37 ISBN 978 1 932603 96 5 subkhnemux 26 minakhm 2011 brrnanukrmGoldstein E Bruce 2009 Sensation and Perception Cengage Learning ISBN 978 0 495 60149 4 Gregory Richard L Zangwill O L 1987 Oxford University Press khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 9 phvscikayn 2011 subkhnemux 24 minakhm 2011 aehlngkhxmulxunkarrbru thiokhrngkarphinxngkhxngwikiphiediy phaphaelasuxcakkhxmmxnskhakhmcakwikikhakhmaehlngeriynrucakwikiwithyaly Arnheim R 1969 Visual Thinking Berkeley University of California Press ISBN 0 520 01871 0 Flanagan JR amp Lederman SJ 2001 Neurobiology Feeling bumps and holes News and Views PDF Nature 412 6845 389 91 eISSN 1476 4687 Gibson J J 1966 The Senses Considered as Perceptual Systems Boston Houghton Mifflin ISBN 978 0 313 23961 8 Gibson J J 1987 The Ecological Approach to Visual Perception Hillsdale NJ Lawrence Erlbaum Associates ISBN 978 0 8985 9958 9 Robles De La Torre G 7 singhakhm 2006 The Importance of the Sense of Touch in Virtual and Real Environments PDF IEEE Multimedia 13 3 Special issue on Haptic User Interfaces for Multimedia Systems pp 24 30 24 mkrakhm 2014 thi ewyaebkaemchchin doi 10 1109 MMUL 2006 69 Theories of Perception 23 thnwakhm 2006 thi ewyaebkaemchchin Several different aspects on perception Richard L Gregory thvsdikhxng Richard L Gregory Comprehensive set of optical illusions presented by Michael Bach Optical Illusions twxyangkhxng well known optical illusions bthkhwamcitwithya xarmn hruxphvtikrrmniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldk