สวนสาธารณะ (อังกฤษ: parks หรือ public parks) หมายถึงบริเวณที่ภาครัฐ ซึ่งส่วนใหญ่มักเป็นหน่วยการปกครองส่วนท้องถิ่น เช่น เทศบาล องค์การบริหารส่วนจังหวัด (อบจ.) หรือองค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) จัดให้เป็นที่พักผ่อนหย่อนใจแก่ประชาชนตามชุมชนและเมืองต่าง ๆ โดยรัฐเป็นเจ้าของและเป็นผู้ดูแลรักษา ปัจจุบัน การจัดที่พักผ่อนหย่อนใจถือเป็นหน้าที่ของรัฐ แต่สวนสาธารณะในความหมายนี้ อาจจัดสร้างโดยเอกชนแล้วอุทิศให้แก่ประชาชนก็ได้
ความเป็นมาของสวนสาธารณะ
สวนสาธารณะในความหมายปัจจุบันเกิดขึ้นเป็นครั้งแรกของโลกในประเทศอังกฤษในช่วงการปฏิวัติอุตสาหกรรม ตรงกับช่วงระหว่างกลางสมัยกรุงธนบุรีถึงต้นสมัยรัตนโกสินทร์ การพัฒนาอุตสาหกรรมทำให้แรงงานมากมายจากชนบทอพยพมาทำงาน และอยู่ในเมืองกันอย่างแออัดในบริเวณ "สลัม" ที่ขาดสุขลักษณะ กรรมกรเหล่านี้จึงบุกรุกไปใช้ที่ว่างเปล่าเพื่อพักผ่อนและเล่นกีฬาและบางครั้งลุกล้ำเข้าไปใช้สวนส่วนตัวของขุนนางและกษัตริย์จนถูกลงโทษอยู่เนือง ๆ จนลุกลามเป็นจลาจลรุนแรงขึ้นเรื่อย ๆ และเกิดการเรียกร้องที่กลายเป็น "ขบวนการอุทยานเพื่อประชาชน" (People’s Parks Movement) ที่เริ่มจากการยอมให้ประชาชนเข้าไปใช้อุทยานอย่างมีเงื่อนไข ไปจนถึงช่วงที่มีการบุกพังรั้วเข้าไปใช้อุทยานไฮด์หรือ (Hyde Park) เพื่อทำกิจกรรมการพักผ่อนตามความพอใจ
ตั้งแต่นั้นมาอุทยานต่าง ๆ ที่ยอมเปิดให้ประชาชนเข้าไปใช้จะถูกเรียกว่า "อุทยานประชาชน" (people's parks) เพื่อให้แตกต่างอุทยานของขุนนางและกษัตริย์และได้กลายเป็น อุทยานหรือสวนสาธารณะ (public parks) ในปัจจุบัน
สวนสาธารณะเบอร์ก็นเฮด (Birkenhead Park) ใกล้เมืองลิเวอร์พูล ในประเทศอังกฤษถือเป็นสวนสาธารณะแห่งแรกของโลกที่สร้างด้วยเงินภาษีของประชาชน เปิดใช้เมื่อปี พ.ศ. 2390 จากนั้นมา แนวคิดการจัดทำสวนสาธารณะได้แพร่หลายไปตามเมืองใหญ่ๆ ทั่วโลก รวมทั้ง "เซ็นทรัลปาร์ก" ในนครนิวยอร์ก (ออกแบบโดย เฟรเดอริก ลอว์ ออล์มสเตด พ.ศ. 2401 ใช้เวลาสร้างมากกว่า 10 ปี) ปัจจุบัน สวนสาธารณะได้กลายเป็นมาตรฐานใน
การแบ่งสวนสาธารณะตามกิจกรรม
ด้านรูปแบบ สวนสาธารณะจะเน้นหนักกิจกรรมนันทนาการ หรือการพักผ่อนหย่อนใจเท่ากับหรือมากกว่าด้านความสวยงาม ซึ่งแบ่งได้เป็นสองกลุ่มใหญ่ ได้แก่การพักผ่อนหรือนันทนาการแบบผ่อนคลาย (passive recreation) และนันทนาการแบบกระฉับกระเฉง (active recreation) ปกติกิจกรรมทั้งสองประเภทนี้มักขัดแย้งกัน การจัดแบ่งเขตหรือโซนจึงมีความจำเป็น อย่างไรก็ดีการแบ่งโซนเด็ดขาดมักสร้างปัญหา และการกำหนดชนิดของกิจกรรมเองก็มักมีปัญหาไม่ตรงกับความต้องการของผู้ใช้ สวนสาธารณะที่ดีจึงต้องสนองประโยชน์ใช้สอยสูงสุดและต้องสวยงามด้วย การออกแบบสวนสาธารณะจึงมีความสำคัญ
ประเภทสวนสาธารณะตามขนาด
การจัดประเภทสวนสาธารณะตามขนาด อ้างอิงจากสำนักงานสวนสาธารณะ สำนักสิ่งแวดล้อมกรุงเทพมหานคร เมื่อปี พ.ศ. 2553 ได้แบ่งประเภทสวนสาธารณะตามลักษณะพื้นที่และ วัตถุประสงค์ของการใช้งานไว้ 5 ประเภทได้แก่
- สวนหย่อมขนาดเล็กย่านชุมชน (pocket park หรือ mini park) มีพื้นที่ไม่เกิน 2 ไร่ และมีรัศมีบริการเป็นวงรอบประมาณ 1 กิโลเมตร ประชาชนใช้บริการได้ในระยะเดินเข้าถึงใช้เวลา 5 – 10 นาที
- สวนละแวกบ้าน (neighborhood park) มีพื้นที่ตั้งแต่ 2 ไร่ แต่ไม่เกิน 25 ไร่ และรัศมีบริการเป็นวงรอบประมาณ 1 – 3 กิโลเมตร
- สวนชุมชน (community park) มีพื้นที่ตั้งแต่ 25 ไร่ แต่ไม่เกิน 125 ไร่ และมีรัศมีบริการเป็นวงรอบประมาณ 3 – 8 กิโลเมตร
- สวนสาธารณะระดับย่าน (district park) หรือสวนสาธารณะขนาดกลาง (regional park) มีพื้นที่ตั้งแต่ 125 ไร่ ขึ้นไปแต่ไม่เกิน 500 ไร่ และมีรัศมีเป็นบริการวงรอบมากกว่า 8 กิโลเมตรขึ้นไป
- สวนสาธารณะระดับเมือง (regional park) หรือสวนสาธารณะขนาดใหญ่ (metro park) มีพื้นที่มากกว่า 500 ไร่ขึ้นไป และมีรัศมีบริการเป็นวงรอบแก่คนทั้ง เมืองและพื้นที่ใกล้เคียงในเขตอิทธิพลของเมือง
สวนสาธารณะในประเทศไทย
ประเทศไทยเป็นสังคมเกษตรกรรมมาแต่โบราณ แม้ในเมืองก็ยังมีที่โล่งว่างไม่แออัดมาก จึงไม่มีความต้องการสวนสาธารณะดังความหมายปัจจุบัน อย่างไรก็ดี พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานที่ดิน 360 ไร่ ณ ทุ่งศาลาแดงสำหรับสร้างสยามรัฐพิพิธภัณฑ์และจัดให้เป็น "วนสาธารณะ" ให้ประชาชนใช้พักผ่อนอย่างต่างประเทศ และพระราชทานนามว่า "สวนลุมพินี" จึงถือกันว่าสวนลุมพินีเป็นสวนสาธารณะแห่งแรกของประเทศไทย แม้ก่อนหน้านั้นจะมีการสร้างอุทยานหรือสวนหลายแห่งมาก่อน เช่น สวนสุนันทา หรือ อุทยานสราญรมย์ เป็นต้น แต่ไม่ถือเป็นสวนสาธารณะ สมัยรัชกาลที่ 7-8 เศรษฐกิจตกต่ำทั่วโลกและมีสงครามโลกครั้งที่สองจึงไม่มีการสร้างสวนสาธารณะหรืออุทยานเกิดขึ้นอีก
สวนลุมพินีก่อสร้างในสมัยรัชกาลที่ 7 ดูแลโดยกรมนคราทร (กรมโยธาธิการและผังเมืองปัจจุบัน) ต่อมาได้โอนให้เทศบาลนครกรุงเทพฯ ในสมัยนั้น การใช้สวนลุมพินีในช่วงแรกๆ มีการใช้อย่างผิดวัตถุประสงค์กันมาก เช่น ใช้เป็นที่จัดงานต่างๆ รวมทั้งใช้เป็นที่สร้าง โรงเรียน ทั้งไทยและจีน ให้เช่าทำภัตตาคารทั้งบนบกและในน้ำ รวมถึงภัตตาคารกินรีนาวา ผู้ใช้ที่ใช้สวนเพื่อพักผ่อนออกกำลังกายจริงๆ จังๆ มักเป็นชาวต่างประเทศ คนไทยจำนวนน้อยที่ใช้ มักเป็นคนยากจนใช้เป็นที่พักผ่อนและหารายได้จากการขายของ ส่วนคนไทยมีอันจะกินมักเข้าไปใช้ภัตตาคาร การใช้ในทางที่ผิดทำให้สวนลุมพินีทรุดโทรม ไม่ปลอดภัย ไม่เหมาะกับการเป็นสวนสาธารณะตามความต้องการของสังคมที่เปลี่ยนแปลงไป
ประมาณปี พ.ศ. 2514 เทศบาลนครหลวงได้ตั้งกรรมการปรับปรุงสวนลุมพินีขึ้น เนื่องจากการมีเสียงเรียกร้องจากประชาชนและองค์กรเอกชน ต่อมา เทศบาลฯ จึงเริ่มให้ความสำคัญในการจัดเพิ่มสวนสาธารณะ เช่น การปรับปรุงสถานเพาะชำฝั่งธนบุรีให้เป็นสวนธนบุรีรมย์ ปรับปรุงอุทยานสราญรมย์ที่ถูกใช้เป็นที่ทำการของคณะราษฎรและที่จัด รวมทั้งสวนสาธารณะพระนครที่ลาดกระบังเดิมที่มีสภาพทรุดโทรมให้มีสภาพใช้งานได้ แต่งานส่วนใหญ่เน้นการสร้างอย่าง "สวนหย่อม" ซึ่งไม่ถือเป็นสวนสาธารณะ สำหรับในต่างจังหวัด เทศบาลต่างๆ เริ่มตื่นตัวสร้างสวนสาธารณะมากขึ้น เช่น การปรับปรุงพรุบาโกยจังหวัดยะลาและการสร้างและปรับปรุงที่ว่างให้เป็นสวนสาธารณะในจังหวัดอื่นๆ หลายแห่ง ในช่วง 20 ปีที่ผ่านมา มีการสร้างสวนสาธารณะเพิ่มมากขึ้นทั่วประเทศ
ขบวนการสวนสาธารณะของประเทศไทย
ประเทศไทยก็มี "ขบวนการสวนสาธารณะ" เช่นกัน แต่มีลักษณะเฉพาะไม่เหมือนประเทศอื่นใดในโลก คือเกิดด้วยพระราชดำริและพระบารมีของพระมหากษัตริย์และพระราชวงศ์
เมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ์ 2516 เวลาประมาณ 9.40 น. ท่ามกลางเรียงเรียกร้องหาสวนสาธารณะที่ไร้ผลของสาธารณชน หม่อมหลวงทวีสันต์ ลดาวัลย์ได้โทรศัพท์แจ้งการรถไฟแห่งประเทศไทยความว่า
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมีพระราชดำริว่า พระองค์มีพระราชทรัพย์อยู่จำนวน 1,000,000 บาท มีพระราชประสงค์จะสร้างสวนสาธารณะสักแห่งในบริเวณกรุงเทพมหานคร เพื่อประชาชนได้ใช้เป็นที่พักผ่อนในยามว่าง ทรงเห็นว่าการรถไฟมีพื้นที่มาก เช่น ย่านพหลโยธิน จึงใคร่ขอให้การรถไฟฯ ได้พิจารณาและให้ความร่วมมือในด้านนี้ด้วย
การรถไฟฯ จึงได้จัดที่ดินจำนวน 93 ไร่ที่ใช้ทำเป็นพิพิธภัณฑ์รถไฟอยู่แล้วจัดสร้างสวน ซึ่งต่อมาคือสวนจตุจักรที่เทศบาลนครหลวงและการรถไฟฯ ร่วมกันสร้างเพื่อเฉลิมพระเกียรติในวาระพระชนมายุครบ 4 รอบ ซึ่งต่อมามีการขยายพื้นที่เพิ่มอีก 100 ไร่ ในสมัยท่านผู้หญิง เป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคมในรัฐบาลนายธานินทร์ กรัยวิเชียร
ดังนั้น จึงอาจกล่าวได้ว่า สวนจตุจักรคือจุดเริ่มของขบวนการสวนสาธารณะสมัยใหม่ของประเทศไทยและเกิดจากพระราชดำริ ทำให้เกิดแรงบันดาลใจให้มีการสร้างสวนสาธารณะอีกมากมายหลายแห่งทั่วประเทศเพื่อการพักผ่อนหย่อนใจของประชาชนอย่างแท้จริงในเวลาต่อมา
ในปี พ.ศ. 2523 มีการเริ่มทยอยสร้างสวนสมเด็จพระศรีนครินทร์ตามเขตการศึกษาต่างๆ 12 แห่งโดยเริ่มต้นที่จังหวัดศรีสะเกษ นอกจากนี้ยังมีหน่วยของรัฐและท้องถิ่นรวมทั้งองค์กรเอกชนต่างร่วมมือร่วมใจกันสร้างสวนสาธารณะและสวนสุขภาพมากมายทั่วประเทศเพื่อเทิดพระเกียรติสมเด็จย่าฯ ในวาระพระชนมายุครบ 80 พรรษา
ในวาระมหามงคลพระชนมายุ 60 พรรษาของทั้งพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว (2530) และสมเด็จพระบรมราชินีนารถ (2535) ก็ได้มีการสร้างสวนสาธารณะที่สำคัญและสวยงามอีกหลายแห่ง เช่น สวนหลวง ร.9 อุทยานเบญจสิริ สวนสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ สวนรมณีนาถ สวนเบญจกิติ (บึงยาสูบ) สวนสันติชัยปราการ สวนวชิรเบญจทัศ รวมทั้งที่จังหวัดสุพรรณบุรี และในวาระครบรอบ 72 พรรษา (พ.ศ. 2542) ก็ได้มีการสร้างสวนสาธารณะอีกเพื่อเฉลิมพระเกียรติ 6 รอบเป็นจำนวนมาก เช่น ที่เชิงสะพานพระราม 9 ฝั่งพระนครและในที่อื่นๆ หลายแห่ง รวมทั้งสวนสาธารณะเชิงสะพานพระราม 8 ทั้งนี้ยังไม่นับถึงต่างจังหวัดที่ทั้งเทศบาลและองค์การบริหารส่วนจังหวัดสร้างเพื่อเฉลิมพระเกียรติในวาระต่างๆ รวมแล้วน่ามีสวนสาธารณะทั้งเล็กและใหญ่รวมทั้งที่สืบเนื่องจากพระราชดำริทั่วประเทศซึ่งน่าจะมากกว่า 100 แห่ง
สวนที่อาจไม่นับเป็นสวนสาธารณะ
สวนบางประเภท แม้เปิดให้ประชาชนเข้าไปใช้ฟรีแต่ก็ไม่นับรวมไว้ในประเภทของสวนสาธารณะในความหมายของบทความนี้ เช่น สวนพฤกษศาสตร์ (botanic garden) (arboretum) (public garden) สวนสนุก (amusement park) สวนสัตว์ (zoological gardens) อุทยานแห่งชาติ (national park) และวนอุทยาน (forest park) รวมทั้ง (wildlife sanctuary) และ (non-hunting Area) ทั้งนี้ เนื่องจากสวนหรือสถานที่ดังกล่าวมีวัตถุประสงค์เฉพาะและมีข้อจำกัดในการใช้งาน มีการบริหารจัดการและแหล่งงบประมาณจัดสร้างแตกต่างกัน นอกจากนี้ ยังมี ตามถนนหรือสวนสัตว์จำลองตามบาทวิถีต่างๆ ในกรุงเทพมหานครในยุคปัจจุบันที่ไม่นับเป็นสวนสาธารณะ แต่ถือเป็นเป็นพื้นที่สีเขียวของเมือง
การออกแบบและการวางแผนสวนสาธารณะ
เนื่องจากสวนสาธารณะซึ่งต้องใช้เงินงบประมาณสูงจึงมักประสบความล้มเหลวในการใช้งานบ่อยขึ้น ซึ่งเป็นปรากฏการณ์ปกติทั้งโลก ดังนั้น การออกแบบและวางแผนจึงมีความสำคัญและมีข้อพิจารณามากขึ้น
อ้างอิง
- Public Park History (อังกฤษ)
ดูเพิ่ม
แหล่งข้อมูลอื่น
- The Royal Parks (London, UK) 2006-08-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Parks Canada Agency (Canada)
- Essay on public parks 2007-11-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- The Trust for Public Land Center for City Park Excellence 2007-03-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Parks Canada - Official National Parks and Mountain Guide 2007-04-01 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- UK Government policy on parks 2007-10-25 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Centennial Parklands (Australia)
- สำนักงานสวนสาธารณะ สำนักสิ่งแวดล้อมกรุงเทพมหานคร. (2564). จำแนกตามประเภทสวน 7 ประเภท.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
swnsatharna xngkvs parks hrux public parks hmaythungbriewnthiphakhrth sungswnihymkepnhnwykarpkkhrxngswnthxngthin echn ethsbal xngkhkarbriharswncnghwd xbc hruxxngkhkarbriharswntabl xbt cdihepnthiphkphxnhyxnicaekprachachntamchumchnaelaemuxngtang odyrthepnecakhxngaelaepnphuduaelrksa pccubn karcdthiphkphxnhyxnicthuxepnhnathikhxngrth aetswnsatharnainkhwamhmayni xaccdsrangodyexkchnaelwxuthisihaekprachachnkidswnlumphini swnsatharnaicklangkrungethphmhankhrkhwamepnmakhxngswnsatharnaswnsatharnainkhwamhmaypccubnekidkhunepnkhrngaerkkhxngolkinpraethsxngkvsinchwngkarptiwtixutsahkrrm trngkbchwngrahwangklangsmykrungthnburithungtnsmyrtnoksinthr karphthnaxutsahkrrmthaihaerngnganmakmaycakchnbthxphyphmathangan aelaxyuinemuxngknxyangaexxdinbriewn slm thikhadsukhlksna krrmkrehlanicungbukrukipichthiwangeplaephuxphkphxnaelaelnkilaaelabangkhrngluklaekhaipichswnswntwkhxngkhunnangaelakstriycnthuklngothsxyuenuxng cnluklamepnclaclrunaerngkhuneruxy aelaekidkareriykrxngthiklayepn khbwnkarxuthyanephuxprachachn People s Parks Movement thierimcakkaryxmihprachachnekhaipichxuthyanxyangmienguxnikh ipcnthungchwngthimikarbukphngrwekhaipichxuthyanihdhrux Hyde Park ephuxthakickrrmkarphkphxntamkhwamphxic tngaetnnmaxuthyantang thiyxmepidihprachachnekhaipichcathukeriykwa xuthyanprachachn people s parks ephuxihaetktangxuthyankhxngkhunnangaelakstriyaelaidklayepn xuthyanhruxswnsatharna public parks inpccubn swnsatharnaebxrknehd Birkenhead Park iklemuxngliewxrphul inpraethsxngkvsthuxepnswnsatharnaaehngaerkkhxngolkthisrangdwyenginphasikhxngprachachn epidichemuxpi ph s 2390 caknnma aenwkhidkarcdthaswnsatharnaidaephrhlayiptamemuxngihy thwolk rwmthng esnthrlpark innkhrniwyxrk xxkaebbody efredxrik lxw xxlmsetd ph s 2401 ichewlasrangmakkwa 10 pi pccubn swnsatharnaidklayepnmatrthaninkaraebngswnsatharnatamkickrrmdanrupaebb swnsatharnacaennhnkkickrrmnnthnakar hruxkarphkphxnhyxnicethakbhruxmakkwadankhwamswyngam sungaebngidepnsxngklumihy idaekkarphkphxnhruxnnthnakaraebbphxnkhlay passive recreation aelannthnakaraebbkrachbkraechng active recreation pktikickrrmthngsxngpraephthnimkkhdaeyngkn karcdaebngekhthruxosncungmikhwamcaepn xyangirkdikaraebngosneddkhadmksrangpyha aelakarkahndchnidkhxngkickrrmexngkmkmipyhaimtrngkbkhwamtxngkarkhxngphuich swnsatharnathidicungtxngsnxngpraoychnichsxysungsudaelatxngswyngamdwy karxxkaebbswnsatharnacungmikhwamsakhypraephthswnsatharnatamkhnadkarcdpraephthswnsatharnatamkhnad xangxingcaksanknganswnsatharna sanksingaewdlxmkrungethphmhankhr emuxpi ph s 2553 idaebngpraephthswnsatharnatamlksnaphunthiaela wtthuprasngkhkhxngkarichnganiw 5 praephthidaek swnhyxmkhnadelkyanchumchn pocket park hrux mini park miphunthiimekin 2 ir aelamirsmibrikarepnwngrxbpraman 1 kiolemtr prachachnichbrikaridinrayaedinekhathungichewla 5 10 nathi swnlaaewkban neighborhood park miphunthitngaet 2 ir aetimekin 25 ir aelarsmibrikarepnwngrxbpraman 1 3 kiolemtr swnchumchn community park miphunthitngaet 25 ir aetimekin 125 ir aelamirsmibrikarepnwngrxbpraman 3 8 kiolemtr swnsatharnaradbyan district park hruxswnsatharnakhnadklang regional park miphunthitngaet 125 ir khunipaetimekin 500 ir aelamirsmiepnbrikarwngrxbmakkwa 8 kiolemtrkhunip swnsatharnaradbemuxng regional park hruxswnsatharnakhnadihy metro park miphunthimakkwa 500 irkhunip aelamirsmibrikarepnwngrxbaekkhnthng emuxngaelaphunthiiklekhiynginekhtxiththiphlkhxngemuxngswnsatharnainpraethsithypraethsithyepnsngkhmekstrkrrmmaaetobran aeminemuxngkyngmithiolngwangimaexxdmak cungimmikhwamtxngkarswnsatharnadngkhwamhmaypccubn xyangirkdi phrabathsmedcphramngkudeklaecaxyuhwidphrarachthanthidin 360 ir n thungsalaaedngsahrbsrangsyamrthphiphithphnthaelacdihepn wnsatharna ihprachachnichphkphxnxyangtangpraeths aelaphrarachthannamwa swnlumphini cungthuxknwaswnlumphiniepnswnsatharnaaehngaerkkhxngpraethsithy aemkxnhnanncamikarsrangxuthyanhruxswnhlayaehngmakxn echn swnsunntha hrux xuthyansrayrmy epntn aetimthuxepnswnsatharna smyrchkalthi 7 8 esrsthkictktathwolkaelamisngkhramolkkhrngthisxngcungimmikarsrangswnsatharnahruxxuthyanekidkhunxik swnlumphinikxsranginsmyrchkalthi 7 duaelodykrmnkhrathr krmoythathikaraelaphngemuxngpccubn txmaidoxnihethsbalnkhrkrungethph insmynn karichswnlumphiniinchwngaerk mikarichxyangphidwtthuprasngkhknmak echn ichepnthicdngantang rwmthngichepnthisrang orngeriyn thngithyaelacin ihechathaphttakharthngbnbkaelainna rwmthungphttakharkinrinawa phuichthiichswnephuxphkphxnxxkkalngkaycring cng mkepnchawtangpraeths khnithycanwnnxythiich mkepnkhnyakcnichepnthiphkphxnaelaharayidcakkarkhaykhxng swnkhnithymixncakinmkekhaipichphttakhar karichinthangthiphidthaihswnlumphinithrudothrm implxdphy imehmaakbkarepnswnsatharnatamkhwamtxngkarkhxngsngkhmthiepliynaeplngip pramanpi ph s 2514 ethsbalnkhrhlwngidtngkrrmkarprbprungswnlumphinikhun enuxngcakkarmiesiyngeriykrxngcakprachachnaelaxngkhkrexkchn txma ethsbal cungerimihkhwamsakhyinkarcdephimswnsatharna echn karprbprungsthanephaachafngthnburiihepnswnthnburirmy prbprungxuthyansrayrmythithukichepnthithakarkhxngkhnarasdraelathicd rwmthngswnsatharnaphrankhrthiladkrabngedimthimisphaphthrudothrmihmisphaphichnganid aetnganswnihyennkarsrangxyang swnhyxm sungimthuxepnswnsatharna sahrbintangcnghwd ethsbaltang erimtuntwsrangswnsatharnamakkhun echn karprbprungphrubaokycnghwdyalaaelakarsrangaelaprbprungthiwangihepnswnsatharnaincnghwdxun hlayaehng inchwng 20 pithiphanma mikarsrangswnsatharnaephimmakkhunthwpraethskhbwnkarswnsatharnakhxngpraethsithypraethsithykmi khbwnkarswnsatharna echnkn aetmilksnaechphaaimehmuxnpraethsxunidinolk khuxekiddwyphrarachdariaelaphrabarmikhxngphramhakstriyaelaphrarachwngs emuxwnthi 20 kumphaphnth 2516 ewlapraman 9 40 n thamklangeriyngeriykrxnghaswnsatharnathiirphlkhxngsatharnchn hmxmhlwngthwisnt ldawlyidothrsphthaecngkarrthifaehngpraethsithykhwamwaphrabathsmedcphraecaxyuhwmiphrarachdariwa phraxngkhmiphrarachthrphyxyucanwn 1 000 000 bath miphrarachprasngkhcasrangswnsatharnaskaehnginbriewnkrungethphmhankhr ephuxprachachnidichepnthiphkphxninyamwang thrngehnwakarrthifmiphunthimak echn yanphhloythin cungikhrkhxihkarrthif idphicarnaaelaihkhwamrwmmuxindannidwy karrthif cungidcdthidincanwn 93 irthiichthaepnphiphithphnthrthifxyuaelwcdsrangswn sungtxmakhuxswnctuckrthiethsbalnkhrhlwngaelakarrthif rwmknsrangephuxechlimphraekiyrtiinwaraphrachnmayukhrb 4 rxb sungtxmamikarkhyayphunthiephimxik 100 ir insmythanphuhying epnrthmntriwakarkrathrwngkhmnakhminrthbalnaythaninthr krywiechiyr dngnn cungxacklawidwa swnctuckrkhuxcuderimkhxngkhbwnkarswnsatharnasmyihmkhxngpraethsithyaelaekidcakphrarachdari thaihekidaerngbndalicihmikarsrangswnsatharnaxikmakmayhlayaehngthwpraethsephuxkarphkphxnhyxnickhxngprachachnxyangaethcringinewlatxma inpi ph s 2523 mikarerimthyxysrangswnsmedcphrasrinkhrinthrtamekhtkarsuksatang 12 aehngodyerimtnthicnghwdsrisaeks nxkcakniyngmihnwykhxngrthaelathxngthinrwmthngxngkhkrexkchntangrwmmuxrwmicknsrangswnsatharnaaelaswnsukhphaphmakmaythwpraethsephuxethidphraekiyrtismedcya inwaraphrachnmayukhrb 80 phrrsa swnhlwng r 9 mxngipyngxakharethxdphraekiyrti inwaramhamngkhlphrachnmayu 60 phrrsakhxngthngphrabathsmedcphraecaxyuhw 2530 aelasmedcphrabrmrachininarth 2535 kidmikarsrangswnsatharnathisakhyaelaswyngamxikhlayaehng echn swnhlwng r 9 xuthyanebycsiri swnsmedcphranangecasirikiti swnrmninath swnebyckiti bungyasub swnsntichyprakar swnwchirebycths rwmthngthicnghwdsuphrrnburi aelainwarakhrbrxb 72 phrrsa ph s 2542 kidmikarsrangswnsatharnaxikephuxechlimphraekiyrti 6 rxbepncanwnmak echn thiechingsaphanphraram 9 fngphrankhraelainthixun hlayaehng rwmthngswnsatharnaechingsaphanphraram 8 thngniyngimnbthungtangcnghwdthithngethsbalaelaxngkhkarbriharswncnghwdsrangephuxechlimphraekiyrtiinwaratang rwmaelwnamiswnsatharnathngelkaelaihyrwmthngthisubenuxngcakphrarachdarithwpraethssungnacamakkwa 100 aehngswnthixacimnbepnswnsatharnaswnbangpraephth aemepidihprachachnekhaipichfriaetkimnbrwmiwinpraephthkhxngswnsatharnainkhwamhmaykhxngbthkhwamni echn swnphvkssastr botanic garden arboretum public garden swnsnuk amusement park swnstw zoological gardens xuthyanaehngchati national park aelawnxuthyan forest park rwmthng wildlife sanctuary aela non hunting Area thngni enuxngcakswnhruxsthanthidngklawmiwtthuprasngkhechphaaaelamikhxcakdinkarichngan mikarbriharcdkaraelaaehlngngbpramancdsrangaetktangkn nxkcakni yngmi tamthnnhruxswnstwcalxngtambathwithitang inkrungethphmhankhrinyukhpccubnthiimnbepnswnsatharna aetthuxepnepnphunthisiekhiywkhxngemuxngkarxxkaebbaelakarwangaephnswnsatharnaenuxngcakswnsatharnasungtxngichenginngbpramansungcungmkprasbkhwamlmehlwinkarichnganbxykhun sungepnpraktkarnpktithngolk dngnn karxxkaebbaelawangaephncungmikhwamsakhyaelamikhxphicarnamakkhunxangxingPublic Park History xngkvs duephimkarxxkaebbswnsatharna raychuxswnsatharnainkrungethphmhankhraehlngkhxmulxunThe Royal Parks London UK 2006 08 04 thi ewyaebkaemchchin Parks Canada Agency Canada Essay on public parks 2007 11 14 thi ewyaebkaemchchin The Trust for Public Land Center for City Park Excellence 2007 03 10 thi ewyaebkaemchchin Parks Canada Official National Parks and Mountain Guide 2007 04 01 thi ewyaebkaemchchin UK Government policy on parks 2007 10 25 thi ewyaebkaemchchin Centennial Parklands Australia sanknganswnsatharna sanksingaewdlxmkrungethphmhankhr 2564 caaenktampraephthswn 7 praephth