สวนส ตว อ งกฤษ Zoo Zoological park ค อ สถานท จ ดแสดงส ตว ป านอกถ นอาศ ย โดยม ว ตถ ประสงค ในการรวบรวมส ตว นานาชน ดไว เพ อ

สวนสัตว์ (อังกฤษ: Zoo, Zoological park) คือ สถานที่จัดแสดงสัตว์ป่านอกถิ่นอาศัย โดยมีวัตถุประสงค์ในการรวบรวมสัตว์นานาชนิดไว้เพื่อประโยชน์ในการศึกษา และอำนวยบริการแก่ประชาชน รวมทั้งสองเสริมและจัดให้มีการบำรุงและผสมพันธุ์สัตว์ต่างๆ ไว้เพื่อมิให้สูญพันธุ์ โดยมีหน้าที่สำคัญคือ 1. การอนุรักษ์ 2. การวิจัย 3. การให้การศึกษา 4. การเป็นสถานที่สำหรับการพักผ่อนหย่อนใจแก่ประชาชน โดยมุ่งหวังให้ผู้เที่ยวชมเข้ามาเรียนรู้ชีวิตของสัตว์ป่าทุกชนิด ไม่ว่าจะเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำนม สัตว์ปีก สัตว์เลื้อยคลาน สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก และสัตว์น้ำ โดยเน้นให้เห็นสภาพความเป็นอยู่ตามถิ่นกำเนิด (Zoogeographic Theme), ตามสภาพแวดล้อมของ กลุ่มสัตว์ (Ecological Theme), ตามพฤติกรรม (Behavioral Theme)

พัฒนาการของสวนสัตว์

ในอดีตสวนสัตว์จะเป็นส่วนหนึ่งของสวนของคหบดีหรือคนชั้นสูง ในการสะสมหรือรวบรวมสัตว์ที่หายากเพื่ออวดโชว์กันในแวดวงสังคมชั้นสูง ในยุโรปสวนสัตว์มักเป็นส่วนหนึ่งของพระราชอุทยานและตั้งอยู่ในเขตพระราชวัง เช่น พระราชวังเชินบรุนน์ ในออสเตรีย เดิมสวนสัตว์ในยุคแรกๆนี้ เป็นเพียงกรงหรือคอกกักขังสัตว์ ต่อมามีการรวมเข้ากับสวนหรืออุทยาน มีการปลูกต้นไม้ น้ำพุประดับตกแต่ง

จนปัจจุบันในหลายๆประเทศ ได้ปรับปรุงสวนสัตว์ที่มีอยู่เดิมให้มีสภาพแวดล้อมเหมาะกับสัตว์มากขึ้น ได้แก่ การสร้างคูน้ำ หรือรั้วที่กลมกลืนกับธรรมชาติ และเปิดให้ดูเป็นแหล่งศึกษาหาความรู้ เช่นเดียวกับ พิพิธภัณฑ์ นอกจากนี้ยังพัฒนาจนเป็นธุรกิจของสวนสัตว์ ในภาคเอกชนอาจจัดสร้างสวนสัตว์ที่มีการผสมผสานสวนสนุกหรือสวนที่มีการจัดแสดงอื่นๆเข้าด้วยกัน หรือแบ่งเป็นประเภทย่อยๆของสวนสัตว์ออกไป เช่น พิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำ สวนสัตว์กลางคืน สวนนก เป็นต้น

สวนสัตว์ในประเทศไทย มีหน่วยงานราชการ ชื่อ องค์การสวนสัตว์แห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ (อสส.) ดูแล โดยมีสวนสัตว์อยู่ภายใต้ความรับผิดชอบทั้งสิ้น 6 แห่ง คือ สวนสัตว์เปิดเขาเขียว สวนสัตว์เชียงใหม่ สวนสัตว์นครราชสีมา สวนสัตว์สงขลา สวนสัตว์อุบลราชธานี และสวนสัตว์ขอนแก่น

สวนสัตว์ในประเทศไทย

สวนสัตว์เปิดกิจการอยู่

กรุงเทพมหานคร

พิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำท้องฟ้าจำลอง
สวนงูธนบุรี
สวนงูสถานเสาวภา
ซาฟารีเวิลด์
สวนสัตว์พาต้า
สวนสัตว์เพื่อนเดรัจฉาน
บางกอก ซี ไลฟ์ โอเชียนเวิลด์
สถานแสดงพันธุ์สัตว์น้ำ เขตจตุจักร

ปทุมธานี

(เขาดิน 2) (อยู่ระหว่างการก่อสร้าง เปิดกิจการ พ.ศ. 2570)

กาญจนบุรี

สวนสัตว์ค่ายสุรสีห์ มณฑลทหารบกที่ 17
สวนสัตว์เปิดซาฟารีปาร์ค

ขอนแก่น

สวนสัตว์ขอนแก่น (สวนสัตว์เขาสวนกวาง)

จันทบุรี

สวนโลมาโอเอซิส ซีเวิลด์

ชลบุรี

ศูนย์อนุรักษ์พันธุ์เต่าทะเล กองทัพเรือ
สวนผีเสื้อสายทิพย์
สวนสัตว์เปิดเขาเขียว
อุทยานหินล้านปีและฟาร์มจระเข้พัทยา
สถาบันวิทยาศาสตร์ทางทะเลบางแสน
สวนผีเสื้อสายทิพย์

เชียงใหม่

นครปฐม

นครราชสีมา

ภูเก็ต

สวนสัตว์คอกช้างกะตะซาฟารี
อควาเรีย ภูเก็ต

ราชบุรี

นิวแลนด์ สวนผึ้ง
เวเนโต้ สวนผึ้ง
สวนสัตว์เปิดเขาประทับช้าง

ลพบุรี

สวนสัตว์ลพบุรี

ศรีสะเกษ

สวนสัตว์สวนสมเด็จพระศรีนครินทร์ศรีสะเกษ

สระแก้ว

Nava Farm Village นาวาฟาร์มวิลเลจ เขาฉกรรจ์

สุพรรณบุรี

สถานแสดงพันธุ์สัตว์น้ำบึงฉวากเฉลิมพระเกียรติ

อุบลราชธานี

สวนสัตว์อุบลราชธานี

นครศรีธรรมราช

สวนสัตว์เปิดท่าลาด เทศบาลนครศรีธรรมราช

ตรัง

พิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำราชมงคลตรัง

ระยอง

สถานแสดงพันธุ์สัตว์น้ำ

สวนสัตว์ในอดีต

สวนสัตว์ดุสิต (ปิดกิจการ 30 กันยายน พ.ศ. 2561)
สวนเสือศรีราชา (ปิดกิจการ 14 กรกฎาคม พ.ศ. 2564)
สวนสัตว์ภูเก็ต (ปิดกิจการ พ.ศ. 2563)

สวนสัตว์ในประเทศต่างๆ

อ้างอิง

[1]บทความภูมิทัศน์เพื่อการศึกษาตามอัธยาศัยตลอดชีวิต, วารสารวิชาการ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 2544
[2]พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งองคการสวนสัตว พ.ศ. 2497
[3]พระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2535
https://th-th.facebook.com/peuanderatchan/
https://th.readme.me/p/16129
ไลฟ์สไตล์ส่อง "สวนสัตว์ใหม่" (คลองหก) มูลค่า 10,974 ล้านบาท น่าสนใจตรงไหนบ้าง?
http://www.khonkaen.zoothailand.org/index.php
https://th-th.facebook.com/Newland-%E0%B8%AA%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%9C%E0%B8%B6%E0%B9%89%E0%B8%87-%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%B5-196870253719407/
https://www.facebook.com/VenetoSuanphueng
lovethailand.org

ดูเพิ่ม

องค์การสวนสัตว์แห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์

แหล่งข้อมูลอื่น

เว็บไซต์องค์การสวนสัตว์ ในพระบรมราชูปถัมภ์

[1] [1]บทความภูมิทัศน์เพื่อการศึกษาตามอัธยาศัยตลอดชีวิต, วารสารวิชาการ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 2544

[2] [2]พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งองคการสวนสัตว พ.ศ. 2497

[3] [3]พระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2535

[4] ttps://th-th.facebook.com/peuanderatchan/

[5] ttps://th.readme.me/p/16129

[6] ไลฟ์สไตล์ส่อง "สวนสัตว์ใหม่" (คลองหก) มูลค่า 10,974 ล้านบาท น่าสนใจตรงไหนบ้าง?

[7] ttp://www.khonkaen.zoothailand.org/index.php

[8] ttps://th-th.facebook.com/Newland-%E0%B8%AA%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%9C%E0%B8%B6%E0%B9%89%E0%B8%87-%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%B5-196870253719407/

[9] ttps://www.facebook.com/VenetoSuanphueng

[10] vethailand.org