สมเด็จพระราชาธิบดีฮัจญี ฮัสซานัล โบลเกียห์ มูอิซซัดดิน วัดเดาละห์

สมเด็จพระราชาธิบดีฮัจญี ฮัสซานัล โบลเกียห์ มูอิซซัดดีน วัดเดาละห์ ทรงเป็นสุลต่านองค์ที่ 29 แห่งบรูไน และยังทรงเป็นสุลต่านบรูไนพระองค์แรกที่ทรงพระอิสริยยศเป็นยังดีเปอร์ตวน (สมเด็จพระราชาธิบดี) พระองค์เป็นพระราชโอรสพระองค์ใหญ่ของสุลต่านโอมาร์ อาลี ไซฟุดดีนที่ 3 และ สมเด็จพระราชินีดามิดแห่งบรูไน เสด็จพระราชสมภพ เมื่อวันที่ 15 กรกฎาคม พ.ศ. 2489 ทรงสำเร็จการศึกษาจากโรงเรียนนายร้อยทหารบกแซนด์เฮิสต์ ประเทศอังกฤษ และได้รับการสถาปนาเป็นมกุฎราชกุมารเมื่อปี พ.ศ. 2504 พระองค์เสด็จขึ้นครองราชย์ เมื่อวันที่ 5 ตุลาคม พ.ศ. 2510 ทรงเป็นนายกรัฐมนตรี รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง

สุลต่านฮัสซานัล โบลเกียห์
สุลต่านฮัสซานัล โบลเกียห์ใน พ.ศ. 2567
สุลต่านบรูไน
ครองราชย์	5 ตุลาคม พ.ศ. 2510 – ปัจจุบัน (ข้อผิดพลาด: รองรับเฉพาะปีพุทธศักราช หากใช้เป็นคริสต์ศักราช กรุณาใช้ )
ราชาภิเษก	1 สิงหาคม พ.ศ. 2511
ก่อนหน้า	สุลต่านโอมาร์ อาลี ไซฟุดดีนที่ 3
ทายาทผู้มีสิทธิโดยตรง	เจ้าชายอัลมุห์ตาดี บิลละห์
นายกรัฐมนตรีบรูไน คนที่ 1
อยู่ในวาระ
เริ่มดำรงตำแหน่ง 1 มกราคม พ.ศ. 2527 (ข้อผิดพลาด: รองรับเฉพาะปีพุทธศักราช หากใช้เป็นคริสต์ศักราช กรุณาใช้ )
รอง	เจ้าชายอัลมุห์ตาดี บิลละห์
ก่อนหน้า	สถาปนาตำเเหน่ง
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ
อยู่ในวาระ
เริ่มดำรงตำแหน่ง 22 ตุลาคม พ.ศ. 2558 (ข้อผิดพลาด: รองรับเฉพาะปีพุทธศักราช หากใช้เป็นคริสต์ศักราช กรุณาใช้ )
ก่อนหน้า	โมฮาเม็ด โบลเกียห์
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง
อยู่ในวาระ
เริ่มดำรงตำแหน่ง 23 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2540 (ข้อผิดพลาด: รองรับเฉพาะปีพุทธศักราช หากใช้เป็นคริสต์ศักราช กรุณาใช้ )
ก่อนหน้า	เจฟรี โบลเกียห์
ดำรงตำแหน่ง 1 มกราคม พ.ศ. 2527 – 20 ตุลาคม พ.ศ. 2529 (1 ปี 353 วัน
ก่อนหน้า	สถาปนาตำแหน่ง
ถัดไป	เจฟรี โบลเกียห์
พระราชสมภพ	15 กรกฎาคม พ.ศ. 2489 (78 พรรษา) บรูไนทาวน์ (ปัจจุบันคือประเทศบรูไน) ฮัสซานัล โบลเกียห์ มูอิซซัดดีน วัดเดาละฮ์
คู่อภิเษก	สมเด็จพระราชินีซาเลฮา (สมรส 1965) ฮาจะฮ์ มาเรียม (สมรส 1982; หย่า 2003) อัซรีนัซ มัซฮาร์ (สมรส 2005; หย่า 2010)
พระราชบุตร	12 พระองค์
พระนามเต็ม Sultan Haji Hassanal Bolkiah Mu'izzaddin Waddaulah ibni Al-Marhum Sultan Haji Omar 'Ali Saifuddien Sa'adul Khairi Waddien
ราชวงศ์
พระราชบิดา	สุลต่านโอมาร์ อาลี ไซฟุดดีนที่ 3
พระราชมารดา	เปองีรันอานักดามิต
ศาสนา	อิสลามนิกายซุนนี
Alma mater	โรงเรียนนายร้อยทหารบกแซนด์เฮิสต์ สหราชอาณาจักร
ลายพระอภิไธย

พระราชวงศ์แห่งบรูไน
สมเด็จพระราชาธิบดีแห่งบรูไน สมเด็จพระราชินีแห่งบรูไน
มกุฎราชกุมารแห่งบรูไน เจ้าหญิงซาระห์ พระชายาฯ เจ้าชายอับดุล มุนตากิม​ เจ้าหญิงมูนีระห์ มาดุล เจ้าชายมุฮัมมัด ไอมัน เจ้าหญิงฟาทีมะฮ์ อัซซารา ไรฮานุล เจ้าหญิงราชีดะห์ ซาดาตุล เจ้าชายอับดุล ราฮิม เจ้าหญิงราฮีมะห์ ซานาวุล เจ้าหญิงฮารีซะห์ วีดาดุล เจ้าชายอับดุล รากีบ เจ้าชายอับดุล ฮาซีบ เจ้าหญิงรากีกะห์ รายาตุล เจ้าหญิงมูตา-วะก์กีละห์ ฮายาตุล เจ้าหญิงมาจีดะห์ นูรุล เจ้าชายไครุล คาลิล เจ้าชายอับดุล ฮาฟีซ เจ้าหญิงไรฮานะห์ ฮานาวี เจ้าหญิงฮาฟีซะห์ ซูรูรุล เจ้าชายมุฮัมมัด รูไซนี เจ้าชายมูฮัมมัด ซาอีม เจ้าชายมูฮัมมัด อามีร์ เจ้าชายอับดุล มาลิก เจ้าหญิงราบียาตุล อาดาวียะห์ เจ้าหญิงมูฮียะฮ์ รายาตุล บลกียะห์ อดีตพระมเหสีมาเรียม เจ้าหญิงอาเซมะห์ นีมาตุล เจ้าหญิงฟัดซิลละห์ ลูบาบุล เจ้าชายอับดุล มาตีน เจ้าหญิงอานีชา รซนะฮ์ อดีตพระมเหสีอัซรีนัซ เจ้าหญิงอามีระห์ วาร์ดาตุล พระบรมวงศานุวงศ์พระองค์อื่น เจ้าหญิงซารียะห์ เจ้าหญิงไตยีบะห์ กัลบุล เจ้าชายบาฮา อุดดิน เจ้าชายวาจีห์ อัลบลกียะห์ เจ้าหญิงไกยีมะห์ นูรุล บลกียะห์ เจ้าชายอับดุล กาวี เจ้าหญิงรูกียะห์ มาตาวุล เจ้าชายอับดุล ฟัตตาห์ เจ้าชายอับดุล มูมิน เจ้าหญิงมันซูระห์ อิซซุล เจ้าชายโอมาร์ อาลี เจ้าหญิงคาลิลละห์ คาลีลาตุล เจ้าหญิงนาฟียะห์ ไครุล เจ้าชายอับดุล มุกตาดี เจ้าชายซุฟรี เจ้าหญิงโนร์ฮายาตี ระห์มัน เจ้าชายอับดุล ฮากีม เจ้าชายบาฮาร์ เจ้าหญิงฮามีดะห์ พระชายาฟาตีมะห์ อับดุลละห์ เจ้าชายบาดี เจ้าหญิงโจอันนา เจ้าหญิงซามันทา รีเชล เจ้าหญิงการ์รามีนะห์ คลาริส อดีตพระชายาเจอฟรีดา โมฮัมเมด เจ้าชายฟายิก เจ้าหญิงฮากีดะห์ เจ้าหญิงกียานะห์ อดีตพระชายาอาเยน มุนจี เจ้าชายฮัสซัน จูเนียร์ พระชายาซัลมา อับดุลละห์ เจ้าชายเจอฟรี กีโก บลกียะห์ จูเนียร์ เจ้าหญิงมัสนา เจ้าชายอับดุล อาซิซ ลอร์ดวาดูด ลอร์ดโมฮาเมด อัลมกตาร์ ลอร์ดอับดุล อาลี เลดี้อามีนะห์ ลอร์ดอับดุล กุบดูส เจ้าหญิงนูรีน เจ้าหญิงอามัล อูมี คัลทูม เจ้าหญิงอามัล รากียะห์ ตัวเอียงคืออดีตพระบรมวงศานุวงศ์ กล่องนี้:

สุลต่านได้รับการจัดอันดับให้เป็นหนึ่งในบุคคลที่ร่ำรวยที่สุดในโลก ณ พ.ศ. 2566 กล่าวกันว่าพระองค์มีมูลค่าสินทรัพย์สุทธิที่ 30,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หลังการสวรรคตของสมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2 แห่งสหราชอาณาจักร เมื่อวันที่ 8 กันยายน พ.ศ. 2565 สมเด็จพระราชาธิบดีสุลต่านฮัสซานัล โบลเกียห์ ทรงเป็นพระมหากษัตริย์รัชกาลปัจจุบันที่ครองราชย์ยาวนานที่สุดในโลก

ชีวิตช่วงต้น

สุลต่านเสด็จพระราชสมภพในวันที่ 15 กรกฎาคม พ.ศ. 2489 ที่ บรูไนทาวน์ (ปัจจุบันคือบันดาร์เซอรีเบอกาวัน) ในฐานะ เปองีรันมูดา (เจ้าชาย) ฮัสซานัล โบลเกียห์ พระองค์เข้าศึกษาชั้นมัธยมศึกษาใน ที่กัวลาลัมเปอร์ หลังจากนั้นจึงศึกษาต่อที่โรงเรียนนายร้อยทหารบกแซนด์เฮิสต์ สหราชอาณาจักร โดยจบการศึกษาใน พ.ศ. 2510

พระราชกรณียกิจ

ธรรมเนียมพระยศของ สมเด็จพระราชาธิบดีฮัสซานัล โบลเกียห์
ธงประจำพระอิสริยยศ
การทูล	Kebawah Duli Yang Maha Mulia (ใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาท)
การแทนตน	ข้าพระพุทธเจ้า
การขานรับ	Kebawah Duli (พระพุทธเจ้าข้า/เพคะ)
ลำดับโปเจียม	1

• ทรงได้รับการสถาปนาพระอิสริยยศเป็นมกฎราชกุมารแห่งบูรไนดารุสซาลาม เมื่อวันที่ 14 สิงหาคม พ.ศ. 2504
• เป็นพระประมุขแห่งรัฐ นายกรัฐมนตรี รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม ผู้นำทางศาสนาอิสลามแห่งเนการาบรูไนดารุสซาลาม ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2527 – ปัจจุบัน
• ทรงเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลังอีกตำแหน่งหนึ่ง เมื่อวันที่ 23 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2540

พระมเหสี

ทรงอภิเษกสมรสกับพระมเหสี 3 พระองค์ ได้แก่

1. สมเด็จพระราชินีรายาอิสตรี เป็งงีรัน อานะก์ ฮัจญะห์ สเลฮา (Her Majesty Raja Isteri Pengiran Anak Hajah Saleha of Brunei Darussalam) เสด็จพระราชสมภพเมื่อวันที่ 7 ตุลาคม พ.ศ. 2489 ณ บันดาร์เซอรีเบอกาวัน ทรงอภิเษกสมรสเมื่อวันที่ 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2508 กับสมเด็จพระราชาธิบดีฮัสซานัล โบลเกียห์ (ขณะที่ทรงดำรงพระอิสริยยศเป็นมกุฎราชกุมาร) ทรงศึกษาด้านภาษามลายู ภาษาอังกฤษ และการศาสนา ณ พระราชวังดารุลฮานา (Istana Darul Hana) จากนั้นทรงศึกษาต่อในโรงเรียนมัธยมสตรีรายาอิสตรี (Raja Isteri) ณ บันดาร์เซอรีเบอกาวัน มีพระราชโอรส 2 พระองค์ พระราชธิดา 4 พระองค์
2. พระมเหสีเป็งงีรัน อิสตรี ฮัจญะห์ มาเรียม อดีตพนักงานต้อนรับสายการบินรอยัลบรูไนแอร์ไลน์ มีเชื้อสาย อังกฤษและญี่ปุ่น มีพระราชโอรส 2 พระองค์ พระธิดา 2 พระองค์ (ทรงหย่าเมื่อปี 2546)
3. อัซรีนาซ มาซาร์ ฮาคิม อดีตผู้ประกาศข่าวช่อง 3 ประเทศมาเลเซีย มีพระราชโอรส 1 พระองค์ พระราชธิดา 1 พระองค์ (ทรงหย่าเมื่อปี 2553)

พระราชทรัพย์

ทรงได้ชื่อว่าเป็นหนึ่งในกษัตริย์ที่ร่ำรวยที่สุดในโลก ในเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2554 พระองค์ได้พระราชทานเงินจำนวน 100,000 ดอลลาร์สหรัฐ โดยมี ดาโต๊ะ ดาพูกา ฮัจญี คามิส บิน ฮัจญี ทามิน เป็นตัวแทนมอบผ่านทาง ดร.สุรพงษ์ โตวิจักษณ์ชัยกุล เพื่อช่วยเหลือผู้ประสบภัยจากเหตุการณ์อุทกภัยในประเทศไทย พ.ศ. 2554

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นมงคลยิ่งราชมิตราภรณ์ (ร.ม.ภ.) (ประเทศไทย)
• เครื่องขัตติยราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติคุณรุ่งเรืองยิ่งมหาจักรีบรมราชวงศ์ (ม.จ.ก.)

ดูเพิ่ม

• รายพระนามพระมหากษัตริย์ทั่วโลกเรียงตามวันเสด็จขึ้นครองราชย์

อ้างอิง

1. India Times
2. "World's second-longest reigning monarch, Sultan Hassanal Bolkiah, marks golden jubilee in style". Times Now. 5 October 2017. สืบค้นเมื่อ 14 September 2018.
3. Leifer, Michael (13 May 2013). Dictionary of the Modern Politics of Southeast Asia. Routledge. p. 76. ISBN .
4. "พระมหากษัตริย์แห่งบรูไน โดย NationChannel". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-06-29. สืบค้นเมื่อ 2007-06-11.
5. กรุงเทพธุรกิจ. ปีที่ 25 ฉบับที่ 8444. วันเสาร์ที่ 5 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554. หน้า 16
6. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ จำนวน ๗ ราย เก็บถาวร 2014-12-31 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๑๐๕, ตอน ๑๘๙ ง, ๑๗ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๓๑. หน้า ๘๔๗๑

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ สมเด็จพระราชาธิบดีสุลต่านฮัสซานัล โบลเกียห์

• รัฐบาลบรูไน

ก่อนหน้า		สมเด็จพระราชาธิบดีสุลต่านฮัสซานัล โบลเกียห์		ถัดไป
สุลต่านโอมาร์ อาลี ไซฟุดดีนที่ 3		สุลต่านแห่งบรูไน (5 ตุลาคม พ.ศ. 2510 - ปัจจุบัน)		ยังอยู่ในราชสมบัติ