สงครามอังกฤษ-พม่า เป็นสงครามความขัดแย้งระหว่างอาณาจักรสองแห่งที่กำลังแผ่ขยายอิทธิพล คือจักรวรรดิบริติชกับราชวงศ์โก้นบอง ซึ่งเป็นสงครามที่แพงที่สุดและยาวนานที่สุดของบริติชราช โดยมีค่าใช้จ่าย 5–13 ล้านปอนด์สเตอร์ลิง (500–1.38 พันล้านปอนด์สเตอร์ลิง ณ พ.ศ. 2566) และกินเวลายาวนานกว่า 60 ปี สงครามอังกฤษ-พม่ามี ทั้งหมดสามครั้ง ได้แก่:
- สงครามอังกฤษ–พม่าครั้งที่หนึ่ง (พ.ศ. 2367–2369)
- สงครามอังกฤษ–พม่าครั้งที่สอง (พ.ศ. 2395–2396)
- สงครามอังกฤษ–พม่าครั้งที่สาม (พ.ศ. 2428)
สงครามอังกฤษ–พม่า | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ส่วนหนึ่งของ | |||||||||
การยอมจำนนของกองทัพพม่าในสงครามอังกฤษ-พม่าครั้งที่สาม | |||||||||
| |||||||||
คู่สงคราม | |||||||||
สยาม (ถึง พ.ศ. 2369) |
| ||||||||
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ | |||||||||
ซอร์อาร์ชิบัลด์ แคมป์เบลล์ โจเซฟ วานตัน มอร์ริสัน ร่วมสงคราม: พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว เจ้าพระยามหาโยธา (ทอเรียะ คชเสนี) พระยาสุรเสนา (คุ้ม) พระยาชุมพร (ซุ่ย ซุ่ยยัง) | พระเจ้าจักกายแมง พระเจ้าพุกาม พระเจ้าสีป่อ มองจี เจาะโลน มหาพันธุละ † มหาเนเมียว † มินจอชัยสุระ | ||||||||
หน่วยที่เกี่ยวข้อง | |||||||||
กองทหารหลวง ร่วมสงคราม: กองทัพหลวง |
| ||||||||
กำลัง | |||||||||
มากกว่า 50,000 (รวมสยาม) | มากกว่า 40,000 | ||||||||
ความสูญเสีย | |||||||||
ไม่ทราบ บางรายเสียชีวิตด้วยโรค | ไม่ทราบ |
ลำดับเวลา
การขยายตัวของอาณาจักรพม่าภายใต้ราชวงศ์โก้นบองส่งผลต่อแนวชายแดน โดยเคลื่อนตัวเข้าใกล้เขตบริษัทอินเดียตะวันออกของอังกฤษซึ่งต่อมาคือบริติชราช ส่งผลให้มีปัญหาผู้ลี้ภัยและการปฏิบัติทางทหารที่เลยข้ามพรมแดนที่ยังไม่กำหนดชัดเจน
สงครามอังกฤษ–พม่าครั้งที่หนึ่ง
สงครามอังกฤษ–พม่าครั้งที่หนึ่ง สิ้นสุดลงด้วยชัยชนะของบริษัทอินเดียตะวันออกของอังกฤษ สนธิสัญญารานตะโบส่งผลให้พม่าสูญเสียดินแดนที่เคยพิชิตในรัฐอัสสัม, รัฐมณีปุระ, และรัฐยะไข่ อังกฤษยังยึดครองตะนาวศรี ด้วยตั้งใจที่จะใช้เป็นเครื่องต่อรองการเจรจาในอนาคตกับพม่าหรือสยาม เมื่อศตวรรษผ่านไป บริษัทอินเดียตะวันออกของอังกฤษเริ่มต้องการทรัพยากรและพื้นที่หลักของพม่าในยุคแผ่ขยายเขตแดนให้ยิ่งใหญ่
สงครามอังกฤษ–พม่าครั้งที่สอง
ปี พ.ศ. 2395 พลเรือจัตวาแลมเบิร์ตถูกส่งไปพม่าโดย เนื่องด้วยปัญหาเล็กน้อยหลายประการที่เกี่ยวข้องกับสนธิสัญญาครั้งก่อน พม่าได้ยอมผ่อนผันทันที รวมถึงปลดผู้ว่าราชการที่อังกฤษให้เหตุผลว่าเป็นเหตุแห่งสงคราม ในที่สุดแลมเบิร์ตได้ก่อให้เกิดการเผชิญหน้าทางทะเลโดยมีสถานการณ์ที่น่าสงสัย เป็นมูลเหตุเริ่มต้นของสงครามอังกฤษ–พม่าครั้งที่สอง ใน พ.ศ. 2395 ซึ่งสิ้นสุดลงโดยอังกฤษยึดครองภาคพะโค และเปลี่ยนชื่อเป็นพม่าตอนล่าง สงครามดังกล่าวส่งผลให้เกิดการปฏิวัติในพระราชวังพม่า พระเจ้าพุกามถูกแทนที่โดยพระเจ้ามินดง พระอนุชาต่างมารดา
สงครามอังกฤษ–พม่าครั้งที่สาม
พระเจ้ามินดงทรงพยายามปรับปรุงรัฐและเศรษฐกิจของพม่าให้ทันสมัยเพื่อเป็นอิสระ และทรงสถาปนาเมืองหลวงใหม่ที่มัณฑะเลย์ โดยพระองค์ดำริให้มีการเสริมสร้างป้อมปราการ อย่างไรก็ตามความพยายามเหล่านี้พิสูจน์ได้ว่าไม่ประสบผลสำเร็จ เมื่อต่อมาอังกฤษอ้างว่าพระเจ้าสีป่อเป็นทรราชย์ที่ตั้งใจเข้าข้างฝรั่งเศส พระองค์สูญเสียการควบคุมอาณาจักร ทำให้เกิดความไม่สงบที่ชายแดน และทรงผิดสัญญาที่ลงนามโดยพระราชบิดาของพระองค์ อังกฤษประกาศสงครามอีกครั้งในปี พ.ศ. 2428 พิชิตส่วนที่เหลือทั้งหมดของอาณาจักร ส่งผลให้พม่าทั้งหมดถูกยึดครอง
อ้างอิง
- Thant Myint-U (2006). The River of Lost Footsteps – Histories of Burma. Farrar, Straus and Giroux. pp. 113, 125–127. ISBN .
- San Beck Org.
- Lt. Gen. Sir Arthur P. Phayre (1967). History of Burma (2 ed.). London: Susil Gupta. pp. 236–247.
- (1960). Burma (PDF). Hutchinson University Library. pp. 109–113. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2005-05-19.
- Thant Myint-U (2008). The River of Lost Footsteps (1 paperback ed.). USA: Farrar, Straus and Giroux. pp. 113–127.
- German Language Institute เก็บถาวร 2015-01-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- www.enotes.com
- Thant Myint-U (2008). The River of Lost Footsteps (1 paperback ed.). USA: Farrar, Straus and Giroux. pp. 161–162 + photo.
ดูเพิ่ม
- Aung, Htin. The Stricken Peacock: Anglo-Burmese Relations 1752–1948 (Springer Science & Business Media, 2013).
- Bruce, George. The Burma Wars, 1824–1886 (1973).
- Gupta, AshwAni. Military Lessons of Burma (2015).
- Messenger, Charles, ed. Reader's Guide to Military History (2001) pp 73–74.
- Pollak, Oliver B. Empires in Collision: Anglo-Burmese Relations in the Mid-Nineteenth Century (1980)
- Stewart, A.T.Q. Pagoda War: Lord Dufferin and the Fall of the Kingdom of Ava, 1885-186O (1972)
- Tarling, Nicholas, ed. The Cambridge History of Southeast Asia, Vol. 2, Part 1: From c.1800 to the 1930s (2000) excerpt
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
sngkhramxngkvs phma epnsngkhramkhwamkhdaeyngrahwangxanackrsxngaehngthikalngaephkhyayxiththiphl khuxckrwrrdibritichkbrachwngsoknbxng sungepnsngkhramthiaephngthisudaelayawnanthisudkhxngbritichrach odymikhaichcay 5 13 lanpxndsetxrling 500 1 38 phnlanpxndsetxrling n ph s 2566 aelakinewlayawnankwa 60 pi sngkhramxngkvs phmami thnghmdsamkhrng idaek sngkhramxngkvs phmakhrngthihnung ph s 2367 2369 sngkhramxngkvs phmakhrngthisxng ph s 2395 2396 sngkhramxngkvs phmakhrngthisam ph s 2428 sngkhramxngkvs phmaswnhnungkhxngkaryxmcannkhxngkxngthphphmainsngkhramxngkvs phmakhrngthisamwnthi5 minakhm ph s 2367 29 phvscikayn ph s 2428sthanthipraethsphma rthxssm rthmnipura aelaphlchychnakhxngxngkvs sinsudrachwngsoknbxngkhxngphma kxtngbritichphma cuderimtnkartxtankhxngphmadinaedn epliynaeplngxngkvsyudkhrxngphunthisungtxmaklayepnbritichphmakhusngkhramckrwrrdibritich bristhxinediytawnxxk thung ph s 2401 xinediy tngaet ph s 2401 rwmsngkhram syam thung ph s 2369 phma rthchankhxngphmaphubngkhbbychaaelaphunasxrxarchibld aekhmpebll ocesf wantn mxrrisn rwmsngkhram phrabathsmedcphranngeklaecaxyuhw ecaphrayamhaoytha thxeriya khchesni phrayasuresna khum phrayachumphr suy suyyng phraecackkayaemng phraecaphukam phraecasipx mxngci ecaaoln mhaphnthula mhaenemiyw mincxchysurahnwythiekiywkhxngkxngthharhlwng rwmsngkhram kxngthphhlwngkxngthphxanackrphma thharchankalngmakkwa 50 000 rwmsyam makkwa 40 000khwamsuyesiyimthrab bangrayesiychiwitdwyorkhimthrabladbewlakarkhyaytwkhxngxanackrphmaphayitrachwngsoknbxngsngphltxaenwchayaedn odyekhluxntwekhaiklekhtbristhxinediytawnxxkkhxngxngkvssungtxmakhuxbritichrach sngphlihmipyhaphuliphyaelakarptibtithangthharthielykhamphrmaednthiyngimkahndchdecn sngkhramxngkvs phmakhrngthihnung sngkhramxngkvs phmakhrngthihnung sinsudlngdwychychnakhxngbristhxinediytawnxxkkhxngxngkvs snthisyyarantaobsngphlihphmasuyesiydinaednthiekhyphichitinrthxssm rthmnipura aelarthyaikh xngkvsyngyudkhrxngtanawsri dwytngicthicaichepnekhruxngtxrxngkarecrcainxnakhtkbphmahruxsyam emuxstwrrsphanip bristhxinediytawnxxkkhxngxngkvserimtxngkarthrphyakraelaphunthihlkkhxngphmainyukhaephkhyayekhtaednihyingihy sngkhramxngkvs phmakhrngthisxng pi ph s 2395 phleruxctwaaelmebirtthuksngipphmaody enuxngdwypyhaelknxyhlayprakarthiekiywkhxngkbsnthisyyakhrngkxn phmaidyxmphxnphnthnthi rwmthungpldphuwarachkarthixngkvsihehtuphlwaepnehtuaehngsngkhram inthisudaelmebirtidkxihekidkarephchiyhnathangthaelodymisthankarnthinasngsy epnmulehtuerimtnkhxngsngkhramxngkvs phmakhrngthisxng in ph s 2395 sungsinsudlngodyxngkvsyudkhrxngphakhphaokh aelaepliynchuxepnphmatxnlang sngkhramdngklawsngphlihekidkarptiwtiinphrarachwngphma phraecaphukamthukaethnthiodyphraecamindng phraxnuchatangmarda sngkhramxngkvs phmakhrngthisam phraecamindngthrngphyayamprbprungrthaelaesrsthkickhxngphmaihthnsmyephuxepnxisra aelathrngsthapnaemuxnghlwngihmthimnthaely odyphraxngkhdariihmikaresrimsrangpxmprakar xyangirktamkhwamphyayamehlaniphisucnidwaimprasbphlsaerc emuxtxmaxngkvsxangwaphraecasipxepnthrrachythitngicekhakhangfrngess phraxngkhsuyesiykarkhwbkhumxanackr thaihekidkhwamimsngbthichayaedn aelathrngphidsyyathilngnamodyphrarachbidakhxngphraxngkh xngkvsprakassngkhramxikkhrnginpi ph s 2428 phichitswnthiehluxthnghmdkhxngxanackr sngphlihphmathnghmdthukyudkhrxngxangxingThant Myint U 2006 The River of Lost Footsteps Histories of Burma Farrar Straus and Giroux pp 113 125 127 ISBN 978 0 374 16342 6 San Beck Org Lt Gen Sir Arthur P Phayre 1967 History of Burma 2 ed London Susil Gupta pp 236 247 1960 Burma PDF Hutchinson University Library pp 109 113 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2005 05 19 Thant Myint U 2008 The River of Lost Footsteps 1 paperback ed USA Farrar Straus and Giroux pp 113 127 German Language Institute ekbthawr 2015 01 03 thi ewyaebkaemchchin www enotes com Thant Myint U 2008 The River of Lost Footsteps 1 paperback ed USA Farrar Straus and Giroux pp 161 162 photo duephimAung Htin The Stricken Peacock Anglo Burmese Relations 1752 1948 Springer Science amp Business Media 2013 Bruce George The Burma Wars 1824 1886 1973 Gupta AshwAni Military Lessons of Burma 2015 Messenger Charles ed Reader s Guide to Military History 2001 pp 73 74 Pollak Oliver B Empires in Collision Anglo Burmese Relations in the Mid Nineteenth Century 1980 Stewart A T Q Pagoda War Lord Dufferin and the Fall of the Kingdom of Ava 1885 186O 1972 Tarling Nicholas ed The Cambridge History of Southeast Asia Vol 2 Part 1 From c 1800 to the 1930s 2000 excerpt