วัดสุวรรณาราม ราชวรวิหาร หรือนิยมเรียกกันสั้น ๆ ว่า วัดสุวรรณาราม เป็นพระอารามหลวงชั้นโท ชนิดราชวรวิหาร ปัจจุบันตั้งอยู่ในซอยจรัญสนิทวงศ์ 32 ถนนจรัญสนิทวงศ์ ตรงข้ามกับแยกบางขุนนนท์ แขวงศิริราช เขตบางกอกน้อย โดยติดอยู่ริมคลองบางกอกน้อยฝั่งตะวันตก
วัดสุวรรณารามราชวรวิหาร | |
---|---|
พระอุโบสถ วัดสุวรรณาราม | |
ที่ตั้ง | แขวงศิริราช เขตบางกอกน้อย กรุงเทพมหานคร 10700 |
ประเภท | พระอารามหลวง ชั้นโท |
นิกาย | มหานิกาย |
ส่วนหนึ่งของ |
ประวัติ
วัดสุวรรณาราม ราชวรวิหาร เป็นวัดที่สร้างขึ้นในสมัยกรุงศรีอยุธยา เดิมชื่อ วัดทอง ลักษณะเป็นลานกว้างขวาง ในสมัยกรุงธนบุรีเป็นสถานที่ซึ่งสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีมีพระราชดำรัสให้นำเชลยศึกพม่าจากค่ายบางแก้วไปประหารชีวิต ต่อมาพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช (รัชกาลที่ 1) ทรงรับมาอยู่ในพระบรมราชูปถัมภ์และสถาปนาขึ้นใหม่ทั้งพระอารามและพระราชทานนามว่า "วัดสุวรรณาราม" ทั้งนี้เนื่องจากพระองค์มีพระนามเดิมว่า "ทองด้วง" เช่นเดียวกับชื่อวัด นอกจากนี้สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาท มีพระราชศรัทธาสร้างเมรุหลวงสำหรับใช้ในการพระราชทานเพลิงศพเจ้านายและขุนนางผู้ใหญ่ ซึ่งตามประเพณีต้องนำไปฌาปนกิจนอกกำแพงพระนครชั้นนอก เมรุหลวงนี้ใช้มาจนถึงในสมัยรัชกาลที่ 5
ในสมัยรัชกาลที่ 3 โปรดเกล้าฯ ให้ปฏิสังขรณ์วัดสุวรรณารามและให้ช่างเขียนภาพฝาผนังในพระอุโบสถด้วย มีงานของหลวงวิจิตรเจษฎา (ทองอยู่) ผู้เขียน กับหลวงเสนีย์บริรักษ์ (คงแป๊ะ) ผู้เขียนมโหสถชาดก ซึ่งเป็นจิตรกรขึ้นชื่อในยุคนั้นทั้งคู่ โดยทั้งคู่เขียนด้วยการประชันกัน โดยใช้ผ้าคลุมและเปิดออกเผยให้เห็นเมื่องานเสร็จแล้ว นับเป็นจิตรกรรมฝาผนังในยุครัตนโกสินทร์ที่สวยงาม มีความละเอียดอ่อนของลายเส้นและรายละเอียดเล็ก ๆ น้อย ๆ และมีความสมบูรณ์แบบที่สุดแห่งหนึ่งของกรุงเทพมหานครและประเทศไทย
พระราชทานเพลิงพระศพ เชื้อพระวงศ์บ้านพลูหลวง
หลังเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ 2 ในปี พ.ศ.2310 พม่าได้กวาดต้อนเชื้อพระวงศ์บ้านพลูหลวงกลับไปกรุงอังวะกว่า 2,000 พระองค์ ตามการบันทึกของเอกสาร "มหาราชวงษ์ พงษาวดารพม่า" ที่ได้บันทึกรายพระนามไว้อย่างละเอียด เหลือแต่เชื้อพระวงศ์บางพระองค์ที่ทรงพระประชวรอยู่ ณ ค่ายโพธิ์สามต้น ได้แก่ เจ้าฟ้าสุริยา 1 เจ้าฟ้าพินทวดี 1 เจ้าฟ้าจันทวดี 1 พระองค์เจ้าฟักทอง 1 ทั้ง 4 พระองค์นี้เป็นราชบุตรีของพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ และเจ้ามิตรบุตรีกรมพระราชวัง 1 หม่อมเจ้ากระจาดบุตรีกรมหมื่นจิตรสุนทร 1 หม่อมเจ้ามณีบุตรีกรมหมื่นเสพภักดี 1 หม่อมเจ้าฉิมบุตรีเจ้าฟ้าจีด 1 และยังมีพระองค์เจ้าทับทิม บุตรีของสมเด็จพระอัยกานั้น พวกข้าไทพาหนีออกไป ณ เมืองจันทบูร เจ้าตากสินได้สงเคราะห์รับเลี้ยงดูไว้ในเวลาต่อมา
เชื้อพระวงศ์อยุธยาทั้งหมดได้ถูกทูลเชิญลงมาพำนักที่พระราชวังกรุงธนบุรี ต่อมาในปี พ.ศ.2325 พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชทรงปราดาภิเษกขึ้นเป็นพระมหากษัตริย์แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ได้ทูลเชิญเชื้อพระวงศ์บ้านพลูหลวงทั้งหมดจากราชสำนักกรุงธนบุรี มาพำนักยังพระบรมมหาราชวังด้วย ในปี พ.ศ.2344 เจ้าฟ้าพินทวดีแห่งราชวงศ์บ้านพลูหลวงทรงสิ้นพระชนม์ลง ได้มีบันทึกในหมายรับสั่งของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช กล่าวถึงการพระราชทานเพลิงพระศพเจ้าฟ้ากิม (คาดว่าคือเจ้าฟ้าพินทวดี) ณ เมรุวัดสุวรรณารามราชวรวิหาร เมื่อปี พ.ศ.2345 และสันนิฐานว่าอาจเป็นที่พระราชทานเพลิงพระศพของพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าหญิงอยุธยาทั้ง 4 พระองค์ อันเป็นพระราชธิดาของพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ และมีศักดิ์เป็นพระเชษฐภคินี (พี่สาว) ของสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอุทุมพร และสมเด็จพระที่นั่งสุริยาศน์อมรินทร์ (พระเจ้าเอกทัศน์)
สถาปัตยกรรมและศิลปกรรม
ทางด้านสถาปัตยกรรมและศิลปกรรม พระอุโบสถ สร้างตามแบบแผนศิลปกรรมสมัยรัชกาลที่ 1 มีเสาทรงสี่เหลี่ยมย่อมุมไม้สิบสอง มีระเบียงทั้งด้านหน้าและด้านหลัง ช่อฟ้าใบระกาประดับกระจก หน้าบันจำหลักลายรูปเทพนมและรูปนารายณ์ทรงครุฑปิดทอง สถาปัตยกรรมอื่นๆ ภายในวัดได้แก่ พระวิหารสร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 4 ซึ่งมีมุขขวางทั้งด้านหน้าและด้านหลังกับหมู่กุฏิสงฆ์ที่เป็นเรือนไม้ฝาปะกน เก่าแก่และงดงามมาก หมู่กุฏิสงฆ์ เป็นหมู่ตึก 6 หลัง มีหอฉันอยู่กลางและมีหอเล็กติดกำแพง 2 หอพร้อมทั้งหอระฆังและหอไตร
ภายในพระอุโบสถ นอกจากภาพจิตรกรรมฝาผนังแล้วยังเป็นที่ประดิษฐานของพระศาสดา ซึ่งเป็นพระพุทธรูปหล่อปางมารวิชัย ฝีมือช่างเดียวกันกับพระศรีศากยมุนีที่วัดสุทัศน์ (ฝีมือช่างสุโขทัยมีนามว่า "พระศาสดา") สันนิษฐานว่าเป็นพระพุทธรูปที่เชิญมาแต่กรุงสุโขทัยในสมัยรัชกาลที่ 1 มีความเชื่อและความศรัทธาในพระศาสดาว่า มีความศักดิ์สิทธิ์และดลบันดาลให้สมประสงค์ได้ในหลายเรื่อง โดยเฉพาะเรื่องการเกณฑ์ทหาร ผู้คนจึงนิยมมาแก้บนด้วยการนำผ้าขาวม้ามาผูกเอวและวิ่งวนรอบพระอุโบสถ 3 รอบ พร้อมกับส่งเสียงเหมือนม้าร้องไปด้วย เรียกว่า "วิ่งม้า" เนื่องจากมีเรื่องเล่าว่าในอดีต มีผู้พบเห็นม้าสีขาวตัวหนึ่งวิ่งวนรอบพระอุโบสถ จึงเชื่อกันว่าพระศาสดาคงโปรดม้า
ลำดับเจ้าอาวาส
ลำดับที่ | รายนาม | เริ่มวาระ | สิ้นสุดวาระ |
---|---|---|---|
1 | พระธรรมเจดีย์ | ? | ? |
2 | พระธรรมกิตติ | ? | ? |
3 | พระญาณสมโพธิ | ? | ? |
4 | พระเทพมุนี (กัน) | ? | พ.ศ. 2410 |
5 | พระธรรมธราจารย์ (ด้วง) | พ.ศ. 2410 | พ.ศ. 2413 |
6 | พระธรรมธราจารย์ (นาค) | พ.ศ. 2413 | พ.ศ. 2416 |
7 | พระศีลาจารพิพัฒ (ศรี) | พ.ศ. 2417 | พ.ศ. 2439 |
8 | พระครุปัญญาวิมล (เนียม) | พ.ศ. 2439 | พ.ศ. 2441 |
9 | พระครูเทพสิทธิเทพาธิบดี (ทับ อินฺทโชโต) | พ.ศ. 2441 | พ.ศ. 2455 |
10 | พระครูสังวราธิคุณ (เทศ) | พ.ศ. 2458 | พ.ศ. 2463 |
11 | พระสาธุศีลสังวร (เผื่อน อุคฺคเสโน) | พ.ศ. 2465 | พ.ศ. 2466 |
12 | พระครูเทพสิทธิเทพาธิบดี (ผัน จนฺทโชโต) | พ.ศ. 2470 | พ.ศ. 2501 |
13 | สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (พุฒ สุวฑฺฒโน) | พ.ศ. 2502 | พ.ศ. 2553 |
14 | พ.ศ. 2554 | พ.ศ. 2556 | |
15 | พ.ศ. 2556 | ปัจจุบัน |
เรื่องเล่าลือ
นอกจากนี้แล้ว ยังมีเรื่องเล่าลือกันว่าที่วัดแห่งนี้มีผีสิง ด้วยเป็นดวงวิญญาณของทหารพม่าที่ถูกประหารชีวิตจำนวนมากในสมัยกรุงธนบุรี ครั้งหนึ่งมีการบูรณะโรงเรียนวัดสุวรรณาราม ซึ่งเป็นที่ดินส่วนหนึ่งของวัด มีการขุดพบโครงกระดูกที่ข้อแขนหรือข้อขามีกำไลนากสวมอยู่ นักการภารโรงผู้หนึ่งพบเข้าจึงแอบหยิบกลับมาและนำไปขายต่อ ได้เงินมาซื้ออาหารจำนวนมากเลี้ยงภรรยาที่กำลังตั้งครรภ์อยู่ ตกดึกคืนนั้นภรรยาของภารโรงผู้นี้ก็ฝันเห็นทหารพม่ามาทวงกำไลคืน จึงเล่าให้ผู้เป็นสามีฟัง แต่ภารโรงก็ไม่รู้จะไปหาคืนมาได้อย่างไรเพราะได้ขายต่อไปแล้ว หลังจากนั้นไม่นาน ภรรยาที่ตั้งครรภ์อยู่นั้นก็เสียชีวิต และไม่นาน ภารโรงก็เสียชีวิตตามไปด้วย ผู้คนที่อาศัยอยู่ในละแวกนี้จึงมีความหวาดกลัว และได้ตั้งศาลบูชาขึ้นมาให้เป็นที่สิงสถิตย์ของเหล่าดวงวิญญาณทหารพม่า และได้ตั้งอีกศาลหนึ่งขึ้นมาซึ่งภายในเป็นรูปวาดของทหารไทยโบราณ 3 นาย เรียกว่า "ศาลเสด็จพ่อสามพระยา" ซึ่งเชื่อกันว่าเป็นนายทหารผู้ที่ควบคุมเชลยศึกพม่ามาแต่ครั้งนั้น เพื่อให้ควบคุมเหล่าดวงวิญญาณทหารพม่าอีกชั้นหนึ่ง ซึ่งปัจจุบันศาลทั้ง 2 อยู่ในบริเวณลานโรงเรียนวัดสุวรรณาราม นอกจากนี้แล้วยังมีผู้พบเห็นผีหรือดวงวิญญาณหลายต่อหลายครั้ง เช่น ปรากฏมาในรูปของผีหัวขาด, เป็นผู้หญิงนั่งห้อยขาอยู่ริมน้ำ หรือเปรตบนหอระฆัง เป็นต้น
สถานที่ใกล้เคียง
- สำนักงานเขตบางกอกน้อย
- โรงเรียนวัดสุวรรณาราม
- ชุมชนบ้านบุ
- ตลาดไร้คาน หรือ ตลาดวัดทอง
อ้างอิง
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศกระทรวงธรรมการ แผนกกรมสังฆการี เรื่อง จัดระเบียบพระอารามหลวง 2011-11-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๓๒, ตอน ๐ ก, ๓ ตุลาคม พ.ศ. ๒๔๕๘, หน้า ๒๙๐
- "Lineกนก ตอน ลมหายใจสุดท้ายของชุมชน ช่วงที่ 1 ชุมชนบ้านบุ". เนชั่นทีวี. 2014-10-01.
- ""วิ่งม้าแก้บน" ทำบุญกุศลรับปีใหม่ ที่ "วัดสุวรรณาราม"". ผู้จัดการออนไลน์. 2014-01-03.[]
- หนุ่มลูกทุ่ง (2007-10-30). . ผู้จัดการออนไลน์. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-03-21. สืบค้นเมื่อ 2018-03-18.
- "ผวา!! หนุ่มเล่าเหตุการณ์หลังเจอดี "ผีหัวเรือ" วัดสุวรรณาราม งานนี้ถึงกับ..?(มีคลิป)". ทีนิวส์. 2016-06-28.
- วัดสุวรรณาราม ราชวรวิหาร dhammathai.org
- วัดสุวรรณาราม ราชวรวิหาร 2008-03-18 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน bangkoktourist.com
แหล่งข้อมูลอื่น
- แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ วัดสุวรรณารามราชวรวิหาร
- ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
- แผนที่จากลองดูแมป หรือเฮียวีโก
- ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
wdsuwrrnaram rachwrwihar hruxniymeriykknsn wa wdsuwrrnaram epnphraxaramhlwngchnoth chnidrachwrwihar pccubntngxyuinsxycrysnithwngs 32 thnncrysnithwngs trngkhamkbaeykbangkhunnnth aekhwngsirirach ekhtbangkxknxy odytidxyurimkhlxngbangkxknxyfngtawntkwdsuwrrnaramrachwrwiharphraxuobsth wdsuwrrnaramthitngaekhwngsirirach ekhtbangkxknxy krungethphmhankhr 10700praephthphraxaramhlwng chnothnikaymhanikayswnhnungkhxngsaranukrmphraphuththsasnaprawtihlwngphxphrasasda phraprathaninphraxuobsth wdsuwrrnaram rachwrwihar epnwdthisrangkhuninsmykrungsrixyuthya edimchux wdthxng lksnaepnlankwangkhwang insmykrungthnburiepnsthanthisungsmedcphraecakrungthnburimiphrarachdarsihnaechlysukphmacakkhaybangaekwippraharchiwit txmaphrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolkmharach rchkalthi 1 thrngrbmaxyuinphrabrmrachupthmphaelasthapnakhunihmthngphraxaramaelaphrarachthannamwa wdsuwrrnaram thngnienuxngcakphraxngkhmiphranamedimwa thxngdwng echnediywkbchuxwd nxkcaknismedcphrabwrrachecamhasursinghnath miphrarachsrththasrangemruhlwngsahrbichinkarphrarachthanephlingsphecanayaelakhunnangphuihy sungtampraephnitxngnaipchapnkicnxkkaaephngphrankhrchnnxk emruhlwngniichmacnthunginsmyrchkalthi 5 insmyrchkalthi 3 oprdekla ihptisngkhrnwdsuwrrnaramaelaihchangekhiynphaphfaphnnginphraxuobsthdwy mingankhxnghlwngwicitrecsda thxngxyu phuekhiyn kbhlwngesniybrirks khngaepa phuekhiynmohsthchadk sungepncitrkrkhunchuxinyukhnnthngkhu odythngkhuekhiyndwykarprachnkn odyichphakhlumaelaepidxxkephyihehnemuxnganesrcaelw nbepncitrkrrmfaphnnginyukhrtnoksinthrthiswyngam mikhwamlaexiydxxnkhxnglayesnaelaraylaexiydelk nxy aelamikhwamsmburnaebbthisudaehnghnungkhxngkrungethphmhankhraelapraethsithy phrarachthanephlingphrasph echuxphrawngsbanphluhlwng hlngesiykrungsrixyuthyakhrngthi 2 inpi ph s 2310 phmaidkwadtxnechuxphrawngsbanphluhlwngklbipkrungxngwakwa 2 000 phraxngkh tamkarbnthukkhxngexksar mharachwngs phngsawdarphma thiidbnthukrayphranamiwxyanglaexiyd ehluxaetechuxphrawngsbangphraxngkhthithrngphraprachwrxyu n khayophthisamtn idaek ecafasuriya 1 ecafaphinthwdi 1 ecafacnthwdi 1 phraxngkhecafkthxng 1 thng 4 phraxngkhniepnrachbutrikhxngphraecaxyuhwbrmoks aelaecamitrbutrikrmphrarachwng 1 hmxmecakracadbutrikrmhmuncitrsunthr 1 hmxmecamnibutrikrmhmunesphphkdi 1 hmxmecachimbutriecafacid 1 aelayngmiphraxngkhecathbthim butrikhxngsmedcphraxykann phwkkhaithphahnixxkip n emuxngcnthbur ecataksinidsngekhraahrbeliyngduiwinewlatxma echuxphrawngsxyuthyathnghmdidthukthulechiylngmaphankthiphrarachwngkrungthnburi txmainpi ph s 2325 phrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolkmharachthrngpradaphieskkhunepnphramhakstriyaehngkrungrtnoksinthr idthulechiyechuxphrawngsbanphluhlwngthnghmdcakrachsankkrungthnburi maphankyngphrabrmmharachwngdwy inpi ph s 2344 ecafaphinthwdiaehngrachwngsbanphluhlwngthrngsinphrachnmlng idmibnthukinhmayrbsngkhxngphrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolkmharach klawthungkarphrarachthanephlingphrasphecafakim khadwakhuxecafaphinthwdi n emruwdsuwrrnaramrachwrwihar emuxpi ph s 2345 aelasnnithanwaxacepnthiphrarachthanephlingphrasphkhxngphraecalukethx ecafahyingxyuthyathng 4 phraxngkh xnepnphrarachthidakhxngphraecaxyuhwbrmoks aelamiskdiepnphraechsthphkhini phisaw khxngsmedcphraecaxyuhwxuthumphr aelasmedcphrathinngsuriyasnxmrinthr phraecaexkthsn sthaptykrrmaelasilpkrrmcitrkrrmphraenmirach fimuxkhruthxngxyucitrkrrmmohsth fimuxkhrukhngaepa thangdansthaptykrrmaelasilpkrrm phraxuobsth srangtamaebbaephnsilpkrrmsmyrchkalthi 1 miesathrngsiehliymyxmumimsibsxng miraebiyngthngdanhnaaeladanhlng chxfaibrakapradbkrack hnabncahlklayrupethphnmaelarupnaraynthrngkhruthpidthxng sthaptykrrmxun phayinwdidaek phrawiharsrangkhuninsmyrchkalthi 4 sungmimukhkhwangthngdanhnaaeladanhlngkbhmukutisngkhthiepneruxnimfapakn ekaaekaelangdngammak hmukutisngkh epnhmutuk 6 hlng mihxchnxyuklangaelamihxelktidkaaephng 2 hxphrxmthnghxrakhngaelahxitr phayinphraxuobsth nxkcakphaphcitrkrrmfaphnngaelwyngepnthipradisthankhxngphrasasda sungepnphraphuththruphlxpangmarwichy fimuxchangediywknkbphrasrisakymunithiwdsuthsn fimuxchangsuokhthyminamwa phrasasda snnisthanwaepnphraphuththrupthiechiymaaetkrungsuokhthyinsmyrchkalthi 1 mikhwamechuxaelakhwamsrththainphrasasdawa mikhwamskdisiththiaeladlbndalihsmprasngkhidinhlayeruxng odyechphaaeruxngkareknththhar phukhncungniymmaaekbndwykarnaphakhawmamaphukexwaelawingwnrxbphraxuobsth 3 rxb phrxmkbsngesiyngehmuxnmarxngipdwy eriykwa wingma enuxngcakmieruxngelawainxdit miphuphbehnmasikhawtwhnungwingwnrxbphraxuobsth cungechuxknwaphrasasdakhngoprdmaladbecaxawasladbthi raynam erimwara sinsudwara1 phrathrrmecdiy 2 phrathrrmkitti 3 phrayansmophthi 4 phraethphmuni kn ph s 24105 phrathrrmthracary dwng ph s 2410 ph s 24136 phrathrrmthracary nakh ph s 2413 ph s 24167 phrasilacarphiphth sri ph s 2417 ph s 24398 phrakhrupyyawiml eniym ph s 2439 ph s 24419 phrakhruethphsiththiethphathibdi thb xin thochot ph s 2441 ph s 245510 phrakhrusngwrathikhun eths ph s 2458 ph s 246311 phrasathusilsngwr ephuxn xukh kheson ph s 2465 ph s 246612 phrakhruethphsiththiethphathibdi phn cn thochot ph s 2470 ph s 250113 smedcphraphuththokhsacary phuth suwth thon ph s 2502 ph s 255314 ph s 2554 ph s 255615 ph s 2556 pccubneruxngelaluxnxkcakniaelw yngmieruxngelaluxknwathiwdaehngnimiphising dwyepndwngwiyyankhxngthharphmathithukpraharchiwitcanwnmakinsmykrungthnburi khrnghnungmikarburnaorngeriynwdsuwrrnaram sungepnthidinswnhnungkhxngwd mikarkhudphbokhrngkradukthikhxaekhnhruxkhxkhamikailnakswmxyu nkkarpharorngphuhnungphbekhacungaexbhyibklbmaaelanaipkhaytx idenginmasuxxaharcanwnmakeliyngphrryathikalngtngkhrrphxyu tkdukkhunnnphrryakhxngpharorngphunikfnehnthharphmamathwngkailkhun cungelaihphuepnsamifng aetpharorngkimrucaiphakhunmaidxyangirephraaidkhaytxipaelw hlngcaknnimnan phrryathitngkhrrphxyunnkesiychiwit aelaimnan pharorngkesiychiwittamipdwy phukhnthixasyxyuinlaaewknicungmikhwamhwadklw aelaidtngsalbuchakhunmaihepnthisingsthitykhxngehladwngwiyyanthharphma aelaidtngxiksalhnungkhunmasungphayinepnrupwadkhxngthharithyobran 3 nay eriykwa salesdcphxsamphraya sungechuxknwaepnnaythharphuthikhwbkhumechlysukphmamaaetkhrngnn ephuxihkhwbkhumehladwngwiyyanthharphmaxikchnhnung sungpccubnsalthng 2 xyuinbriewnlanorngeriynwdsuwrrnaram nxkcakniaelwyngmiphuphbehnphihruxdwngwiyyanhlaytxhlaykhrng echn praktmainrupkhxngphihwkhad epnphuhyingnnghxykhaxyurimna hruxeprtbnhxrakhng epntnsthanthiiklekhiyngsanknganekhtbangkxknxy orngeriynwdsuwrrnaram chumchnbanbu tladirkhan hrux tladwdthxngxangxingrachkiccanuebksa prakaskrathrwngthrrmkar aephnkkrmsngkhkari eruxng cdraebiybphraxaramhlwng 2011 11 09 thi ewyaebkaemchchin elm 32 txn 0 k 3 tulakhm ph s 2458 hna 290 Lineknk txn lmhayicsudthaykhxngchumchn chwngthi 1 chumchnbanbu enchnthiwi 2014 10 01 wingmaaekbn thabuykuslrbpiihm thi wdsuwrrnaram phucdkarxxniln 2014 01 03 lingkesiy hnumlukthung 2007 10 30 phucdkarxxniln khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2018 03 21 subkhnemux 2018 03 18 phwa hnumelaehtukarnhlngecxdi phihwerux wdsuwrrnaram ngannithungkb mikhlip thiniws 2016 06 28 wdsuwrrnaram rachwrwihar dhammathai org wdsuwrrnaram rachwrwihar 2008 03 18 thi ewyaebkaemchchin bangkoktourist comaehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb wdsuwrrnaram rachwrwihar aephnthiaelaphaphthaythangxakaskhxng wdsuwrrnaramrachwrwihar phaphthaydawethiymcakwikiaemepiy hruxkuekilaemps aephnthicaklxngduaemp hruxehiywiok phaphthaythangxakascakethxrraesirfewxr 13 45 48 N 100 28 37 E 13 763302 N 100 476825 E 13 763302 100 476825