มีนเยนอระทา (อังกฤษ: Minyènawrahta) ทรงเป็นเมียวหวุ่นแห่งเชียงใหม่ภายใต้การปกครองของพม่า ระหว่างปี พ.ศ. 2225/2226 ไทยสากล (จ.ศ. 1044) - พ.ศ. 2261/2262 ไทยสากล (จ.ศ. 1080)
มีนเยนอระทา | |
---|---|
เมียวหวุ่นแห่งเชียงใหม่ | |
ดำรงตำแหน่ง | พ.ศ. 2225/2226 ไทยสากล - พ.ศ. 2261/2262 ไทยสากล |
ก่อนหน้า | มีนเยยานดา |
ถัดไป | งานโย |
ประสูติ | ไม่ปรากฏ |
สิ้นพระชนม์ | พ.ศ. 2261/2262 ไทยสากล |
ราชวงศ์ | ราชวงศ์ตองอู |
พระบิดา | เมียวหวุ่นแห่งเมาะตะมะ |
พระประวัติ
มีนเยนอระทามีพระนามเดิมว่า คีนนอง (อังกฤษ: Khin Hnaung) เป็นพระโอรสในเมียวหวุ่นแห่งเมาะตะมะ (หม่องตมะ/หมอนตม) และเป็นพระราชนัดดาในพระเจ้าญองย่านมหาราชวงศ์ระบุว่า มีนเยนอระทาทรงเป็นพระราชโอรสในพระเจ้าญองย่าน และพระธิดาในเจ้าฟ้าแห่งเมืองนาย (อังกฤษ: Monè) อย่างไรก็ตาม ข้อมูลดังกล่าวมีข้อขัดแย้งคือ พระเจ้าญองย่านสวรรคตในปี พ.ศ. 2149 ไทยสากล ในขณะที่มีนเยนอระทาสิ้นพระชนม์ในปี พ.ศ. 2261/2262 ไทยสากล
เจ้าชายแห่งปาเดน
พระองค์ทรงได้รับการแต่งตั้งให้เป็นเจ้าชายแห่งปาเดน (อังกฤษ: Padein) ในรัชสมัยพระเจ้าปเย ต่อมาเมื่อพระเจ้านะราวะระขึ้นครองราชย์ เจ้าชายแห่งปาเดนจึงทรงได้รับพระราชทานราชทินนาม มีนเยยานนอง (อังกฤษ: Minyèyannaung) ในวันที่ 5 สิงหาคม พ.ศ. 2215 ไทยสากล
พระเจ้านะราวะระสวรรคตหลังครองราชย์ได้เพียงหนึ่งปี พระเจ้ามังกะยอดินจึงขึ้นครองราชย์เป็นลำดับถัดมา ในยามเมื่อขึ้นครองราชย์นั้น มีนเยยานนองทรงเป็นผู้ถวายพระนาม สิริปวระมหาธรรมราชา แด่พระเจ้ามังกะยอดินในวันที่ 30 เมษายน พ.ศ. 2216 ไทยสากล ต่อมาพระเจ้ามังกะยอดินทรงแต่งตั้งให้มีนเยยานนองเป็นเมียวหวุ่นแห่งเชียงใหม่ในปี พ.ศ. 2225/2226 ไทยสากล
เมียวหวุ่นแห่งเชียงใหม่
Ken Kirigaya เห็นว่า มีนเยยานนองคือบุคคลเดียวกับมังแรหน่อรถาที่ถูกกล่าวถึงในหนังสือพื้นเมืองเชียงใหม่ ใบลานวัดศรีภุมมาว่า เมื่อปี พ.ศ. 2226/2227 ไทยสากล (จ.ศ. 1045) พระองค์ร่วมกับได้ทรงนิมนต์พระสงฆ์มาสวดพระปริตรเนื่องจากเกิดโรคระบาด อย่างไรก็ตาม มีนเยยานนองได้รับพระราชทานราชทินนาม มีนเยนอระทา ในรัชสมัยพระเจ้าเสน่ห์มิน (ระหว่างปี พ.ศ. 2241 ไทยสากล - พ.ศ. 2257 ไทยสากล)
มีนเยนอระทาอาจเป็นบุคคลเดียวกับแมงชาระที่ถูกกล่าวถึงโดยพื้นเมืองเชียงแสนและพงศาวดารเมืองเงินยางเชียงแสนว่า ในปี พ.ศ. 2229/2230 ไทยสากล (จ.ศ. 1048) แมงชาระหลบหนีจากสงครามที่เมืองยองมาอยู่ที่เมืองเชียงแสน จากนั้นแมงชาระลงไปยึดได้เมืองเชียงใหม่ แมงชาระจึงได้ครองเมืองเชียงใหม่ ต่อมาในปี พ.ศ. 2247/2248 ไทยสากล (จ.ศ. 1066) แมงชาระให้จับกุมตัวเมียวหวุ่นเมืองเชียงแสนไปประหารที่เมืองเชียงใหม่ และในเดือนธันวาคม พ.ศ. 2251 ไทยสากล เจ้าฟ้าแห่งเมืองเชียงตุงเป็นกบฏต่อพม่าพระเจ้าเสน่ห์มินจึงมีพระราชโองการให้แมงชาระยกทัพไปเข้าร่วมการปราบเมืองเชียงตุง บุตรของแมงชาระจึงยกทัพไปรบชนะเมืองเชียงตุงในเดือนมีนาคม พ.ศ. 2252 ไทยสากล
สิ้นพระชนม์
มีนเยนอระทาสิ้นพระชนม์ในปี พ.ศ. 2261/2262 ไทยสากล ราชวงศาพื้นเมืองเชียงใหม่ ต้นฉบับใบลานวัดเชียงมั่นและพงศาวดารเชียงใหม่ ต้นฉบับใบลานวัดพระสิงห์เมืองเชียงรายระบุเป็นปี พ.ศ. 2263/2264 ไทยสากล (จ.ศ. 1082) ราชสำนักพม่าจึงแต่งตั้งงานโยเป็นเมียวหวุ่นแห่งเชียงใหม่คนถัดไป
พงศาวลี
พงศาวลีของมีนเยนอระทา | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
หมายเหตุ
- ทับศัพท์ตาม ซึ่งหากสะกดตามความนิยมอาจสะกดได้ว่า มังรายนรธา
- เทียบตามปฏิทินสุริยคติไทย โดยยึดวันปีใหม่คือ 1 มกราคม
- ทับศัพท์ตาม
อ้างอิง
- U Kala (2016). The Great Chronicle, 1597-1711. แปลโดย Tun Aung Chain. Yangon: MKS Publishing. pp. 50, 215, 220, 222, 320–324. ISBN .
- แซ่เซียว, ลัดดาวัลย์ (2002). 200 ปี พม่าในล้านนา. กรุงเทพฯ: โครงการอาณาบริเวณศึกษา 5 ภูมิภาค. pp. 87–92. ISBN . สืบค้นเมื่อ 2024-05-01.
- Kirigaya, Ken (29 November 2014). (PDF). Journal of the Siam Society. 102: 278–279, 281. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2024-02-10. สืบค้นเมื่อ 2024-05-01 – โดยทาง The Siam Society under Royal Patronage.
- Premchit, Sommai; Tuikheo, Puangkam (1975). ราชวงศาพื้นเมืองเชียงใหม่ ภาคปริวรรต ลำดับที่ ๔. เชียงใหม่: ภาควิชาสังคมวิทยา และมานุษยวิทยา คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. pp. 37–38.
- อ๋องสกุล, สรัสวดี (2022). งานวงศ์พาณิชย์, กรกฎ (บ.ก.). พิเคราะห์หลักฐาน ประวัติศาสตร์ล้านนา. เชียงใหม่: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ สำนักงานบริหารงานวิจัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. pp. 18, 105. ISBN .
- นราธิปประพันธ์พงศ์, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระ (1962). พระราชพงศาวดารพม่า เล่ม 2 (PDF). พระนคร: ศึกษาภัณฑ์พาณิชย์. p. 17. สืบค้นเมื่อ 2024-05-01.
- อ๋องสกุล, สรัสวดี (2003). เอียวศรีวงศ์, นิธิ (บ.ก.). พื้นเมืองเชียงแสน. กรุงเทพฯ: อมรินทร์. pp. 123, 125–126. ISBN .
- กรมศิลปากร, บ.ก. (19 April 1936), "พงศาวดารเมืองเงินยางเชียงแสน" [Phongsawadan Mueang Ngoen Yang Chiang Saen], ประชุมพงศาวดาร ภาคที่ ๖๑ [Collection of Historical Archives] (PDF), พระนคร: โรงพิมพ์อักษรโสภณ, สืบค้นเมื่อ 2024-05-01
- Kirigaya, Ken (2015). (PDF). The Journal of the Siam Society. 103: 283–284. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2024-02-10. สืบค้นเมื่อ 2024-05-01.
- ชิวารักษ์, พริษฐ์ (17 July 2023). "ล้านนาปฏิวัติ: การต่อสู้ของ 'ตนบุญ' ในประวัติศาสตร์ล้านนา (ตอนแรก)". The101.world. จากแหล่งเดิมเมื่อ 2023-12-16. สืบค้นเมื่อ 2023-12-15.
ก่อนหน้า | มีนเยนอระทา | ถัดไป | ||
---|---|---|---|---|
มีนเยยานดา | ![]() | เมียวหวุ่นแห่งเชียงใหม่ (พ.ศ. 2225/2226 ไทยสากล - พ.ศ. 2261/2262 ไทยสากล) | ![]() | งานโย |
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์