ภาษาอเวสตะ (อังกฤษ: Avestan language) เป็นภาษาที่เก่าแก่ที่สุดของชาวอิหร่านโบราณ มีอายุไล่เลี่ยกับ ภาษาพระเวท หรือ ภาษาไวทิกะ ซึ่งเป็นภาษาบันทึกคัมภีร์พระเวทของฝ่ายอินเดีย ภาษาอเวสตะเป็นภาษาที่บันทึกความเชื่อทางศาสนาของคนอิหร่านโบราณที่เก่าแก่ที่สุดของชาตินี้ ใช้ในบทสวดมนต์ของศาสนาโซโรอัสเตอร์
ภาษาอเวสตะ | |
---|---|
𐬎𐬞𐬀𐬯𐬙𐬀𐬎𐬎𐬀𐬐𐬀𐬉𐬥𐬀 | |
ภูมิภาค | |
ยุค | , ยุคเหล็ก |
ตระกูลภาษา | อินโด-ยูโรเปียน
|
ระบบการเขียน |
|
รหัสภาษา | |
ISO 639-1 | ae |
ISO 639-2 | ave |
ISO 639-3 | ave |
58-ABA-a | |
28.1, (Bodleian MS J2) | |
ภาษาอเวสตะจัดอยู่ในตระกูลภาษาอินเดีย-ยุโรป สาขาย่อยอินเดีย-อิหร่าน (อินโด-อิเรเนียน)เป็นภาษากลุ่มอิหร่านที่เก่าสุดเท่าที่มีหลักฐาน เช่นเดียวกับภาษาเปอร์เซียโบราณ เขียนด้วยอักษรอเวสตะ ภาษานี้แบ่งได้เป็นสองกลุ่มคือ
- ภาษาอเวสตะเก่า หรือ อเวสตะคาถิก เป็นภาษาโบราณที่มีไวยากรณ์ใกล้เคียงกับภาษาพระเวท มีการผันคำนามมาก คาดว่าใช้อยู่ในช่วง 457 ปีก่อนพุทธศักราช
- ภาษาอเวสตะใหม่ มีสองระบบคือระบบดั้งเดิมและระบบประดิษฐ์ โดยระบบแรกพัฒนามาจากภาษาอเวสตะเก่า และน่าจะใช้เป็นภาษาพูดจนถึง 257 ปีก่อนพุทธศักราช ส่วนระบบประดิษฐ์เป็นระบบที่ไม่ใช้เป็นภาษาพูด แต่ใช้ในการเขียนหนังสือของนักบวช
ไวยากรณ์
คำนาม
การก | ปัจจัย "ปกติ" | อะ การันต์ : (ปุล., นปุ.) | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
เอกพจน์ | ทวิพจน์ | พหูพจน์ | เอกพจน์ | ทวิพจน์ | พหูพจน์ | |
กรรตุการก | -s | -ā | -ō (-as), -ā | -ō (yasn-ō) | -a (vīr-a) | -a (-yasna) |
อาลปนการก | - | -ā | -ō (-as), -ā | -a (ahur-a) | -a (vīr-a) | -a (yasn-a), -ånghō |
กรรมการก | -em | -ā | -ō (-as, -ns), -ā | -em (ahur-em) | -a (vīr-a) | -ą (haom-ą) |
กรณการก | -ā | -byā | -bīš | -a (ahur-a) | -aēibya (vīr-aēibya) | -āiš (yasn-āiš) |
สัมปทานการก | -ē | -byā | -byō (-byas) | -āi (ahur-āi) | -aēibya (vīr-aēibya) | -aēibyō (yasn-aēibyō) |
อปทานการก | -at | -byā | -byō | -āt (yasn-āt) | -aēibya (vīr-aēibya) | -aēibyō (yasn-aēibyō) |
สัมพันธการก | -ō (-as) | -å | -ąm | -ahe (ahur-ahe) | -ayå (vīr-ayå) | -anąm (yasn-anąm) |
อธิกรณการก | -i | -ō, -yō | -su, -hu, -šva | -e (yesn-e) | -ayō (zast-ayō) | -aēšu (vīr-aēšu), -aēšva |
คำกริยา
บุรุษ | เอก. | ทวิ. | พหุ. |
---|---|---|---|
1. | -mi | -vahi | -mahi |
2. | -hi | -tha | -tha |
3. | -ti | -tō, -thō | -ngti |
อเวสตะกับสันสกฤต
ภาษาอเวสตะมีความคล้ายกับภาษาสันสกฤตพระเวทอย่างมาก ดังตัวอย่างข้อความนี้:
ภาษาอเวสตะ | tәm amanvantәm yazatәm | sūrәm dāmōhu sәvištәm | miθrәm yazāi zaoθrābyō |
---|---|---|---|
ภาษาพระเวท | tám ámanvantam yajatám | śū́ram dhā́masu śáviṣṭham | mitrám yajāi hótrābhyaḥ |
ภาษาอินโด-อิเรเนียนดั้งเดิม | *tám ámanvantam yaǰatám | *ćū́ram dhā́masu ćávištham | *mitrám yǎǰāi jháutrābhyas |
ดูเพิ่ม
หมายเหตุ
- "This powerful deity; strong, among the living the strongest; Mithra, I honor with libations."
อ้างอิง
- Jackson, A V Williams (1892). An Avestan Grammar. pp. xxxii.
- Beckwith, Christopher (2009). Empires of the Silk Road. Princeton. p. 368. ISBN .
ข้อมูลทั่วไป
- Beekes, Robert S. P. (1988), A Grammar of Gatha-Avestan, Leiden: Brill, ISBN .
- Hoffmann, Karl; Forssman, Bernhard (1996), Avestische Laut- und Flexionslehre, Innsbrucker Beiträge zur Sprachwissenschaft 84, Institut fur Sprachwissenschaft der Universität Innsbruck, ISBN .
- Kellens, Jean (1990), "Avestan syntax", Encyclopedia Iranica, vol. 3/sup, London: Routledge & Kegan Paul
- Skjærvø, Prod Oktor (2006), Old Avestan, fas.harvard.edu.
- Skjærvø, Prod Oktor (2006), Introduction to Young Avestan, fas.harvard.edu.
- Vaan, Michiel (2014), Introduction to Avestan (Brill Introductions to Indo-European Languages, Band 1), Brill, ISBN .
แหล่งข้อมูลอื่น
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
phasaxewsta xngkvs Avestan language epnphasathiekaaekthisudkhxngchawxihranobran mixayuileliykb phasaphraewth hrux phasaiwthika sungepnphasabnthukkhmphirphraewthkhxngfayxinediy phasaxewstaepnphasathibnthukkhwamechuxthangsasnakhxngkhnxihranobranthiekaaekthisudkhxngchatini ichinbthswdmntkhxngsasnaosorxsetxrphasaxewsta𐬎𐬞𐬀𐬯𐬙𐬀𐬎𐬎𐬀𐬐𐬀𐬉𐬥𐬀phumiphakhyukh yukhehlktrakulphasaxinod yuorepiyn xinod xiereniynxihranphasaxewstarabbkarekhiynchudtwxksrxewsta xksrkhuchrat ichody rhsphasaISO 639 1aeISO 639 2aveISO 639 3ave58 ABA a28 1 Bodleian MS J2 bthkhwamnimisylksnsthxksrsakl hakrabbkhxngkhunimrxngrbkaraesdngphlthithuktxng khunxacehnprsni klxng hruxsylksnxyangxunaethnthixkkhrayuniokhd phasaxewstacdxyuintrakulphasaxinediy yuorp sakhayxyxinediy xihran xinod xiereniyn epnphasaklumxihranthiekasudethathimihlkthan echnediywkbphasaepxresiyobran ekhiyndwyxksrxewsta phasaniaebngidepnsxngklumkhux phasaxewstaeka hrux xewstakhathik epnphasaobranthimiiwyakrniklekhiyngkbphasaphraewth mikarphnkhanammak khadwaichxyuinchwng 457 pikxnphuththskrach phasaxewstaihm misxngrabbkhuxrabbdngedimaelarabbpradisth odyrabbaerkphthnamacakphasaxewstaeka aelanacaichepnphasaphudcnthung 257 pikxnphuththskrach swnrabbpradisthepnrabbthiimichepnphasaphud aetichinkarekhiynhnngsuxkhxngnkbwchiwyakrnkhanam kark pccy pkti xa karnt pul npu exkphcn thwiphcn phhuphcn exkphcn thwiphcn phhuphcnkrrtukark s a ō as a ō yasn ō a vir a a yasna xalpnkark a ō as a a ahur a a vir a a yasn a anghōkrrmkark em a ō as ns a em ahur em a vir a a haom a krnkark a bya bis a ahur a aeibya vir aeibya ais yasn ais smpthankark e bya byō byas ai ahur ai aeibya vir aeibya aeibyō yasn aeibyō xpthankark at bya byō at yasn at aeibya vir aeibya aeibyō yasn aeibyō smphnthkark ō as a am ahe ahur ahe aya vir aya anam yasn anam xthikrnkark i ō yō su hu sva e yesn e ayō zast ayō aesu vir aesu aesvakhakriya pccypracaburussrrphnam prsbth burus exk thwi phhu 1 mi vahi mahi2 hi tha tha3 ti tō thō ngtixewstakbsnskvtphasaxewstamikhwamkhlaykbphasasnskvtphraewthxyangmak dngtwxyangkhxkhwamni phasaxewsta tәm amanvantәm yazatәm surәm damōhu sәvistәm mi8rәm yazai zao8rabyōphasaphraewth tam amanvantam yajatam su ram dha masu saviṣṭham mitram yajai hotrabhyaḥphasaxinod xiereniyndngedim tam amanvantam yaǰatam cu ram dha masu cavistham mitram yǎǰai jhautrabhyasduephimphasaxinod yuorepiyndngedim phasaphraewthhmayehtu This powerful deity strong among the living the strongest Mithra I honor with libations xangxingJackson A V Williams 1892 An Avestan Grammar pp xxxii Beckwith Christopher 2009 Empires of the Silk Road Princeton p 368 ISBN 978 0 691 13589 2 khxmulthwip Beekes Robert S P 1988 A Grammar of Gatha Avestan Leiden Brill ISBN 90 04 08332 4 Hoffmann Karl Forssman Bernhard 1996 Avestische Laut und Flexionslehre Innsbrucker Beitrage zur Sprachwissenschaft 84 Institut fur Sprachwissenschaft der Universitat Innsbruck ISBN 3 85124 652 7 Kellens Jean 1990 Avestan syntax Encyclopedia Iranica vol 3 sup London Routledge amp Kegan Paul Skjaervo Prod Oktor 2006 Old Avestan fas harvard edu Skjaervo Prod Oktor 2006 Introduction to Young Avestan fas harvard edu Vaan Michiel 2014 Introduction to Avestan Brill Introductions to Indo European Languages Band 1 Brill ISBN 978 90 04 25809 9 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb phasaxewsta bthkhwamphasaniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk