ภาษาอาเซอรี หรือ ภาษาอาเซอร์ไบจาน เป็นภาษาราชการของประเทศอาเซอร์ไบจาน มีชื่อเรียกในภาษาของตนว่า Azərbaycan dili บางสำเนียงของภาษานี้ใช้พูดในอิหร่าน ซึ่งใช้เป็นภาษากลางระหว่างภาษาส่วนน้อยอื่น ๆ คือ ภาษาเคิร์ด ภาษาอาร์มีเนียและภาษาตาเลชิ มีผู้พูดภาษานี้ในสาธารณรัฐดาเกสถานในรัสเซีย จอร์เจียตะวันตกเฉียงใต้ อิหร่านภาคเหนือ และภาคตะวันออกของตุรกี
ภาษาอาเซอร์ไบจาน | |
---|---|
ภาษาอาเซอรี | |
Azərbaycan dili, آذربایجان دیلی, Азәрбајҹан дили | |
ออกเสียง | |
ประเทศที่มีการพูด | |
ภูมิภาค | อาเซอร์ไบจานอิหร่าน, |
ชาติพันธุ์ | ชาวอาเซอร์ไบจาน |
จำนวนผู้พูด | 30 ล้าน (2018) |
ตระกูลภาษา | เตอร์กิก
|
รูปแบบมาตรฐาน | Shirvani (ในอาเซอร์ไบจาน) Tabrizi (ในอาเซอร์ไบจานอิหร่าน) |
ภาษาถิ่น | |
ระบบการเขียน |
|
สถานภาพทางการ | |
ภาษาทางการ | อาเซอร์ไบจาน ดาเกสถาน (รัสเซีย) |
| |
รหัสภาษา | |
ISO 639-1 | az |
ISO 639-2 | aze |
ISO 639-3 | aze – รหัสเอกเทศ: azj – อาเซอร์ไบจานเหนือazb – อาเซอร์ไบจานใต้slq – qxq – แกชฆอยี |
ส่วนหนึ่งของ | |
ผู้พูดภาษาอาเซอร์ไบจานในและอิหร่านตอนเหนือ บริเวณที่ภาษาอาเซอร์ไบจานเป็นภาษาชนส่วนมาก บริเวณที่ภาษาอาเซอร์ไบจานเป็นภาษาชนกลุ่มน้อย | |
เป็นภาษาในภาษากลุ่มอัลไต มีผู้พูดเป็นภาษาแม่ประมาณ 23 – 30 ล้านคน โดยมีราว 16- 23 ล้านคนในอิหร่านและ 7 ล้านคนในอาเซอร์ไบจาน และ 800,000 คน ในที่อื่น ๆ เป็นภาษากลุ่มเตอร์กิก ใกล้เคียงกับภาษาตุรกี ได้รับอิทธิพลจากภาษาเปอร์เซียและภาษาอาหรับ ผู้พูดภาษานี้พอจะเข้าใจกันได้กับผู้พูดภาษากลุ่มเตอร์กิก สาขาโอคุซอื่น ๆ เช่น ภาษาตุรกี ที่ใช้พูดในตุรกี ไซปรัสและ รวมทั้งภาษาเติร์กเมนด้วย
ระบบเสียง
เสียงพยัญชนะ
) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
นาสิก | () | ||||||
หยุด/ | p | (k) | |||||
b | () | ||||||
f | h | ||||||
เสียงสระ
เสียงสระในภาษาอาเซฮร์ไบจาน เรียงลำดับตามอักษรดังนี้:a /ɑ/, e /e/, ə /æ/, ı /ɯ/, i /i/, o /o/, ö /ø/, u /u/, ü /y/
ห่อ | ไม่ห่อ | ห่อ | ||
---|---|---|---|---|
ตัวอักษร
ภาษาอาเซอร์ไบจานเหนือในอาเซอร์ไบจานจะใช้อักษรละตินเป็นอักษรทางการ และยังคงใช้อักษรซีริลลิกในการเขียนอยู่บ้าง ส่วนภาษาอาเซอร์ไบจานใต้ในอิหร่านจะใช้อักษรอาหรับเหมือนภาษาเปอร์เซีย
อักษรละตินเก่า (ฉบับ ค.ศ. 1929–1938; ไม่ใช่งานแล้ว; แทนที่ด้วยฉบับ ค.ศ. 1991) | อักษรละตินทางการ (อาเซอร์ไบจาน ตั้งแต่ ค.ศ. 1991) | อักษรซีริลลิก (ฉบับ ค.ศ. 1958, เป็นทางการในดาเกสถาน) | อักษรเปอร์เซีย-อาหรับ (อิหร่าน; อาเซอร์ไบจานจนถึง ค.ศ. 1929) | สัทอักษรสากล |
---|---|---|---|---|
A a | А а | آ / ـا | /ɑ/ | |
B в | B b | Б б | ب | /b/ |
Ç ç | C c | Ҹ ҹ | ج | /dʒ/ |
C c | Ç ç | Ч ч | چ | /tʃ/ |
D d | Д д | د | /d/ | |
E e | Е е | ئ | /e/ | |
Ə ə | Ә ә | ا / َ / ە | /æ/ | |
F f | Ф ф | ف | /f/ | |
G g | Ҝ ҝ | گ | /ɟ/ | |
Ƣ ƣ | Ğ ğ | Ғ ғ | غ | /ɣ/ |
H h | Һ һ | ح / ه | /h/ | |
X x | Х х | خ | /x/ | |
Ь ь | I ı | Ы ы | ؽ | /ɯ/ |
I i | İ i | И и | ی | /i/ |
Ƶ ƶ | J j | Ж ж | ژ | /ʒ/ |
K k | К к | ک | /k/, /c/ | |
Q q | Г г | ق | /ɡ/ | |
L l | Л л | ل | /l/ | |
M m | М м | م | /m/ | |
N n | Н н | ن | /n/ | |
Ꞑ ꞑ | - | - | ݣ / نگ | /ŋ/ |
O o | О о | وْ | /o/ | |
Ө ө | Ö ö | Ө ө | ؤ | /ø/ |
P p | П п | پ | /p/ | |
R r | Р р | ر | /r/ | |
S s | С с | ث / س / ص | /s/ | |
Ş ş | Ш ш | ش | /ʃ/ | |
T t | Т т | ت / ط | /t/ | |
U u | У у | ۇ | /u/ | |
Y y | Ü ü | Ү ү | ۆ | /y/ |
V v | В в | و | /v/ | |
J j | Y y | Ј ј | ی | /j/ |
Z z | З з | ذ / ز / ض / ظ | /z/ | |
- | ʼ | ع | /ʔ/ |
ในอดีตภาษาอาเซอร์ไบจานจะใช้อักษรอาหรับเพียงอย่างเดียวเท่านั้น จนเมื่อปี ค.ศ. 1929 จึงได้เริ่มใช้อักษรละตินในการบันทึกภาษาอาเซอร์ไบจานเหนือ(ซึ่งแตกต่างกับรูปแบบที่ใช้ในปัจจุบัน) และเปลี่ยนมาใช้อักษรซีริลลิกระหว่างปี ค.ศ. 1938 - 1991 และได้กลับมาใช้อักษรละตินอีกครั้งจนถึงปัจจุบัน ส่วนภาษาอาเซอร์ไบจานใต้นั้นยังคงใช้อักษรอาหรับในการบันทึกมาโดยตลอดจนถึงปัจจุบัน
หมายเหตุ
- รูปสะกดอักษรซีริลลิกในอดีตใช้ในสาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตอาเซอร์ไบจาน
อ้างอิง
- ภาษาอาเซอร์ไบจาน ที่ Ethnologue (21st ed., 2018)
อาเซอร์ไบจานเหนือ ที่ Ethnologue (21st ed., 2018)
อาเซอร์ไบจานใต้ ที่ Ethnologue (21st ed., 2018)
ที่ Ethnologue (21st ed., 2018)
แกชฆอยี ที่ Ethnologue (21st ed., 2018) - . Ethnologue. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 5 June 2019. สืบค้นเมื่อ 2 February 2020.
- . Ethnologue. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 5 June 2019. สืบค้นเมื่อ 2 February 2020.
- Householder and Lotfi. Basic Course in Azerbaijani. 1965.
- Shiralyeva (1971)
- ถอนออกจากชุดตัวอักษรใน ค.ศ. 1938
บรรณานุกรม
- Brown, Keith, บ.ก. (24 November 2005). Encyclopedia of Language and Linguistics. Elsevier. ISBN .
- Kök, Ali (2016). "Modern Oğuz Türkçesi Diyalektlerinde Göçüşme" [Migration in Modern Oghuz Turkish Dialects]. 21. Yüzyılda Eğitim Ve Toplum Eğitim Bilimleri Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (ภาษาตุรกี). 5 (15). ISSN 2147-0928.[]
- Mokari, Payam Ghaffarvand; Werner, Stefan (2016), Dziubalska-Kolaczyk, Katarzyna (บ.ก.), "An acoustic description of spectral and temporal characteristics of Azerbaijani vowels", Poznań Studies in Contemporary Linguistics, 52 (3), doi:10.1515/psicl-2016-0019, S2CID 151826061
- Mokari, Payam Ghaffarvand; Werner, Stefan (2017). "Azerbaijani". Journal of the International Phonetic Association. 47 (2): 207. doi:10.1017/S0025100317000184. S2CID 232347049.
- Sinor, Denis (1969). Inner Asia. History-Civilization-Languages. A syllabus. Bloomington. pp. 71–96. ISBN .
แหล่งข้อมูลอื่น
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
phasaxaesxri hrux phasaxaesxribcan epnphasarachkarkhxngpraethsxaesxribcan michuxeriykinphasakhxngtnwa Azerbaycan dili bangsaeniyngkhxngphasaniichphudinxihran sungichepnphasaklangrahwangphasaswnnxyxun khux phasaekhird phasaxarmieniyaelaphasataelchi miphuphudphasaniinsatharnrthdaeksthaninrsesiy cxreciytawntkechiyngit xihranphakhehnux aelaphakhtawnxxkkhxngturkiphasaxaesxribcanphasaxaesxriAzerbaycan dili آذربایجان دیلی Azәrbaјҹan dilixxkesiyngpraethsthimikarphudchati xaesxribcanphumiphakh xihranrsesiyturkixirkcxreciyphumiphakhxaesxribcanxihran chatiphnthuchawxaesxribcancanwnphuphud30 lan 2018 trakulphasaetxrkik etxrkikthwipoxkhusoxkhustawntkphasaxaesxribcanrupaebbmatrthanShirvani inxaesxribcan Tabrizi inxaesxribcanxihran phasathinxfsar suyhay xun rabbkarekhiyninxaesxribcan xksrlatin inxihranaelaxirk xksrepxresiy xahrb chudtwxksrepxresiy inrsesiy xksrsirillik incxreciy xksrcxreciy aethbimidich sthanphaphthangkarphasathangkarxaesxribcan daeksthan rsesiy xaesxribcanehnux immi xaesxribcanit rhsphasaISO 639 1azISO 639 2azeISO 639 3aze rhsexkeths a href https iso639 3 sil org code azj class extiw title iso639 3 azj azj a xaesxribcanehnux a href https iso639 3 sil org code azb class extiw title iso639 3 azb azb a xaesxribcanit a href https iso639 3 sil org code slq class extiw title iso639 3 slq slq a a href https iso639 3 sil org code qxq class extiw title iso639 3 qxq qxq a aekchkhxyiswnhnungkhxngphuphudphasaxaesxribcaninaelaxihrantxnehnux briewnthiphasaxaesxribcanepnphasachnswnmak briewnthiphasaxaesxribcanepnphasachnklumnxybthkhwamnimisylksnsthxksrsakl hakrabbkhxngkhunimrxngrbkaraesdngphlthithuktxng khunxacehnprsni klxng hruxsylksnxyangxunaethnthixkkhrayuniokhd epnphasainphasaklumxlit miphuphudepnphasaaempraman 23 30 lankhn odymiraw 16 23 lankhninxihranaela 7 lankhninxaesxribcan aela 800 000 khn inthixun epnphasaklumetxrkik iklekhiyngkbphasaturki idrbxiththiphlcakphasaepxresiyaelaphasaxahrb phuphudphasaniphxcaekhaicknidkbphuphudphasaklumetxrkik sakhaoxkhusxun echn phasaturki thiichphudinturki isprsaela rwmthngphasaetirkemndwyrabbesiyngesiyngphyychna esiyngphyychnainphasaxaesxribcanmatrthan nasik hyud p k b f hesiyngsra esiyngsrainphasaxaeshribcan eriyngladbtamxksrdngni a ɑ e e e ae i ɯ i i o o o o u u u y tarangesiyngsraphasaxaesxribcanit cak Mokari amp Werner 2016 509 esiyngsrainphasaxaesxribcanmatrthan hx imhx hxtwxksrphasaxaesxribcanehnuxinxaesxribcancaichxksrlatinepnxksrthangkar aelayngkhngichxksrsirillikinkarekhiynxyubang swnphasaxaesxribcanitinxihrancaichxksrxahrbehmuxnphasaepxresiy xksrlatineka chbb kh s 1929 1938 imichnganaelw aethnthidwychbb kh s 1991 xksrlatinthangkar xaesxribcan tngaet kh s 1991 xksrsirillik chbb kh s 1958 epnthangkarindaeksthan xksrepxresiy xahrb xihran xaesxribcancnthung kh s 1929 sthxksrsaklA a A a آ ـا ɑ B v B b B b ب b C c C c Ҹ ҹ ج dʒ C c C c Ch ch چ tʃ D d D d د d E e E e ئ e E e Ә ә ا ە ae F f F f ف f G g Ҝ ҝ گ ɟ Ƣ ƣ G g Ғ g غ ɣ H h Һ һ ح ه h X x H h خ x I i Y y ؽ ɯ I i I i I i ی i Ƶ ƶ J j Zh zh ژ ʒ K k K k ک k c Q q G g ق ɡ L l L l ل l M m M m م m N n N n ن n Ꞑ ꞑ ݣ نگ ŋ O o O o و o Ө o O o Ө o ؤ o P p P p پ p R r R r ر r S s S s ث س ص s S s Sh sh ش ʃ T t T t ت ط t U u U u ۇ u Y y U u Ү ү ۆ y V v V v و v J j Y y Ј ј ی j Z z Z z ذ ز ض ظ z ʼ ع ʔ inxditphasaxaesxribcancaichxksrxahrbephiyngxyangediywethann cnemuxpi kh s 1929 cungiderimichxksrlatininkarbnthukphasaxaesxribcanehnux sungaetktangkbrupaebbthiichinpccubn aelaepliynmaichxksrsirillikrahwangpi kh s 1938 1991 aelaidklbmaichxksrlatinxikkhrngcnthungpccubn swnphasaxaesxribcanitnnyngkhngichxksrxahrbinkarbnthukmaodytlxdcnthungpccubnhmayehturupsakdxksrsirillikinxditichinsatharnrthsngkhmniymosewiytxaesxribcanxangxingphasaxaesxribcan thi Ethnologue 21st ed 2018 xaesxribcanehnux thi Ethnologue 21st ed 2018 xaesxribcanit thi Ethnologue 21st ed 2018 thi Ethnologue 21st ed 2018 aekchkhxyi thi Ethnologue 21st ed 2018 Ethnologue khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 5 June 2019 subkhnemux 2 February 2020 Ethnologue khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 5 June 2019 subkhnemux 2 February 2020 Householder and Lotfi Basic Course in Azerbaijani 1965 Shiralyeva 1971 thxnxxkcakchudtwxksrin kh s 1938brrnanukrmBrown Keith b k 24 November 2005 Encyclopedia of Language and Linguistics Elsevier ISBN 9780080547848 Kok Ali 2016 Modern Oguz Turkcesi Diyalektlerinde Gocusme Migration in Modern Oghuz Turkish Dialects 21 Yuzyilda Egitim Ve Toplum Egitim Bilimleri Ve Sosyal Arastirmalar Dergisi phasaturki 5 15 ISSN 2147 0928 lingkesiy Mokari Payam Ghaffarvand Werner Stefan 2016 Dziubalska Kolaczyk Katarzyna b k An acoustic description of spectral and temporal characteristics of Azerbaijani vowels Poznan Studies in Contemporary Linguistics 52 3 doi 10 1515 psicl 2016 0019 S2CID 151826061 Mokari Payam Ghaffarvand Werner Stefan 2017 Azerbaijani Journal of the International Phonetic Association 47 2 207 doi 10 1017 S0025100317000184 S2CID 232347049 Sinor Denis 1969 Inner Asia History Civilization Languages A syllabus Bloomington pp 71 96 ISBN 0 87750 081 9 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb phasaxaesxribcan wikiphiediy saranukrmesri inphasaxaesxribcan wikiphiediy saranukrmesri inphasaSouth Azerbaijani wikithxngethiyw mia phrasebooksahrb Azerbaijani bthkhwamphasaniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk