ภาษากอกบอรอก

ภาษากอกบอรอก หรือ ภาษาตรีปุรี เป็นภาษาพื้นเมืองของ ในรัฐตรีปุระ และบริเวณใกล้เคียงในบังกลาเทศ เป็นภาษาตระกูลทิเบต-พม่า คำว่า กอกบอรอก มาจาก “kok” แปลว่า “ภาษา” และ “borok” ที่แปลว่าผู้ชาย ซึ่งใช้แทนชาวตรีปุระทั้งหมดด้วย ดังนั้น กอกบอรอก จึงหมายถึง “ภาษาของชาวตรีปุระ”

ภาษากอกบอรอก
ตรีปุรี, ตีปรา
Kok Borok
ประเทศที่มีการพูด	อินเดีย และ บังกลาเทศ
ภูมิภาค	รัฐตริปุระ, รัฐอัสสัม, รัฐมิโซรัม, ประเทศพม่า, , , , สิเลฏ, , ,
ชาติพันธุ์
จำนวนผู้พูด	1,011,294 (อินเดีย) (2011), 400,000+ (บังกลาเทศ)  (2011)
ตระกูลภาษา	จีน-ทิเบต ภาษากอกบอรอก
รูปแบบก่อนหน้า	ตีปราตอนต้น ภาษากอกบอรอก
ระบบการเขียน	กอลอมา (เดิม) (ทางการ) อักษรละติน (ทางการ)
สถานภาพทางการ
ภาษาทางการ	อินเดีย รัฐตริปุระ
รหัสภาษา
ISO 639-3	มีหลากหลาย: trp – Kokborok ria – reang tpe – Tripuri usi – Usui xtr – Early Tripuri
นักภาษาศาสตร์	xtr Early Tripuri
ภูมิภาคที่มีผู้พูดภาษากอกบอรอกเป็นส่วนใหญ่
แผนที่ชุดภาษาใกล้สูญของโลกจัดให้ภาษากอกบอรอกอยู่ในกลุ่มภาษาที่มีความเสี่ยง

ประวัติ

ภาษากอกบอรอกเริ่มปรากฏในหลากหลายรูปแบบตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 6 เมื่อเริ่มมีพงศาวดารของกษัตริย์ตรีปุระ ซึ่งมีชื่อเรียกว่าราชรัตนกิจ เขียนด้วยภาษากอกบอรอก อักษรที่ใช้เขียนภาษากอกบอรอกเรียกว่า ผู้เขียนคือ คุรลอเบนดรา ชอนไต

ในเวลาต่อมา มีพราหมณ์ 2 คน คือ สุเกรสวัร และวเนศวัร ได้แปลพงศาวดารนี้เป็นภาษาสันสกฤตและแปลต่อเป็นภาษาเบงกอลเมื่อพุทธศตวรรษที่ 19 ส่วนฉบับเดิมที่เขียนด้วยภาษากอกบอรอกสูญหายไป ภาษากอกบอรอกถูกลดฐานะเป็นเพียงภาษาทั่วไปของสามัญชนตลอดสมัย ในขณะที่ภาษาเบงกอลเป็นภาษาราชการตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 19-25 ภาษากอกบอรอกเป็นภาษาราชการของรัฐตรีปุระเมื่อ พ.ศ. 2522 ปัจจุบันถือเป็นภาษาประจำชาติภาษาหนึ่งของอินเดีย

ไวยากรณ์

บทความหลัก:ไวยากรณ์ภาษากอกบอรอก

การจัดจำแนกและภาษาใกล้เคียง

ภาษากอกบอรอกจัดอยู่ในตระกูลภาษาจีน-ทิเบต สาขาทิเบต-พม่า มีความใกล้เคียงกับภาษาโบโด และ ในรัฐอัสสัม รวมทั้งที่ใช้พูดในบังกลาเทศ

ระบบเสียง

โดยส่วนใหญ่เป็นไปตามมาตรฐานของตระกูลภาษาย่อยทิเบต-พม่า ดังนี้

สระ

มี 6 เสียง คือ a e i o u และ w (อา เอ อี ออ อู และ อือ ตามลำดับ) เสียง w ใกล้เคียงกับเสียง ü ในภาษาเยอรมัน และเสียง u ในภาษาฝรั่งเศส

สระ

	หน้า	กลาง	หลัง
สูง	i [i]	ŵ [ə]	u [u]
สูง-กลาง	e [e]
ต่ำ-กลาง			o [ɔ]
ต่ำ		a [a]

พยัญชนะ

พยัญชนะ

หยุด/	ไม่ก้อง	p	t	t͡ʃ	k
		pʰ	tʰ	t͡ʃʰ	kʰ
		b	d	d͡ʒ	ɡ
	ไม่ก้อง		s			h
นาสิก		m	n		ŋ
			l, r
		w		j

สระประสม

ได้แก ai wi ui oi (อัย อืย อุย และออย ตามลำดับ)

พยางค์

คำส่วนใหญ่เกิดจากการรวมรากศัพท์กับปัจจัยหรืออุปสรรค ตัวอย่างเช่น

• kuchuk (กูชุก) มาจากรากศัพท์ chuk หมายถึงสูง รวมกับอุปสรรค ku

ไม่มีคำในภาษากอกบอรอกที่ขึ้นต้นด้วย ng ตำแหน่งท้ายพยางค์จะมีสระอะไรก็ได้ยกเว้น w พยัญชนะที่เป็นตัวสะกดได้ คือ p k m n ng r l เสียง y ที่เป็นตัวสะกดมักพบในสระประสม เช่น ai wi

กลุ่มพยัญชนะ

กลุ่มของพยัญชนะที่พบในภาษากอกบอรอกมักเป็นเสียงควบกล้ำของ r หรือ l กับพยัญชนะอื่น เช่น p หรือ ph

วรรณยุกต์

มีสองเสียงคือเสียงสูงและเสียงต่ำ เสียงสูงแสดงโดยเติม h หลังสระ เช่น Lai (ไล) = ง่าย laih (ไหล) = ข้าม Cha (ชา) = ถูก Chah (ฉา) = กิน

สำเนียง

ชุมชนชาวตรีปุระประกอบด้วยเผ่าและเผ่าย่อยมากมายกระจายอยู่ในรัฐตรีปุระ อัสสัม และจังหวัดใกล้เคียงในบังกลาเทศโดยเฉพาะบริเวณจิตตะกอง เผ่าหลักๆจะมีสำเนียงเป็นของตนเอง ที่มีความแตกต่างระหว่างกันเล็กน้อย สำเนียงตะวันตกที่ใช้พูดบริเวณเมืองหลวงอาร์คาตาลาที่พูดโดยเผ่าเดบบาร์มาเป็นสำเนียงมาตรฐานที่ใช้ในโรงเรียนและการเขียนและเป็นที่เข้าใจโดยั่วไปในฐานะภาษากลางของชาวตรีปุระในระหวางหุบเขา มีการใช้ภาษานี้สอนในมหาวิทยาลัยในระดับบัณฑิตศึกษา

การเขียน

ภาษากอกบอรอกมีอักษรเป็นของตนเองเรียกกอลอมาซึ่งสาบสูญไปแล้ว ตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 14 ราชอาณาจักรตรีปุระใช้อักษรเบงกอลเขียนภาษากอกบอรอก ตั้งแต่อินเดียได้รับเอกราชและตรีปุระเป็นส่วนหนึ่งของอินเดีย มีการใช้อักษรโรมันโดยเฉพาะในองค์กรอกชน ปัญหาการใช้ตัวอักษรเป็นปัญหาการเมืองในตรีปุระ โดยฝ่ายซ้ายเสนอให้ใช้อักษรเบงกอล ในขณะที่ชาวคริสต์สนับสนุนให้ใช้อักษรโรมัน ปัจจุบันคงมีการใช้อักษรสองชนิดควบคู่กัน

ตัวเลข

มีทั้งเลขฐาน 10 และ การนับเลขได้แก่

sa = 1; nwi = 2; tham = 3; brwi = 4; ba = 5; dok = 6; sni = 7; char = 8; chuku =9; chi = 10; rasa = 100; saisa = 1,000 rwjag = 100,000; chisa = 10 + 1 = 11

อ้างอิง

1. Census of India 2011 - Languages and Mother tongues
2. Kokborok ที่ Ethnologue (18th ed., 2015) (ต้องสมัครสมาชิก)
   reang ที่ Ethnologue (18th ed., 2015) (ต้องสมัครสมาชิก)
   Tripuri ที่ Ethnologue (18th ed., 2015) (ต้องสมัครสมาชิก)
   Usui ที่ Ethnologue (18th ed., 2015) (ต้องสมัครสมาชิก)
   Early Tripuri ที่ Ethnologue (18th ed., 2015) (ต้องสมัครสมาชิก)
3. Veikho, Sahiinii Lemaina; Mushahary, Jitamoni (2015). "A preliminary acoustic study of vowels and tones in Kokborok". Nepalese Linguistics. 30: 161–166.

อ่านเพิ่ม

• Pushpa Pai (Karapurkar). 1976. Kókborok Grammar. (CIIL Grammar series ; 3). Mysore: Central Institute of Indian Languages. OCLC 5750101
• Jacquesson, François (2003). "Kókborok, a short analysis". Hukumu, 10th anniversary volume. . pp. 109–122. OCLC 801647829.
• Jacquesson, François (2008). A Kokborok Grammar (Agartala dialect). Tripura Tribal Areas Autonomous District Council (TTAADC)
• Binoy Debbarma. 2002. Anglo-Kókborok-Bengali Dictionary. 2nd edition. Agartala: Kókborok Tei Hukumu Mission (KOHM).

แหล่งข้อมูลอื่น

• Kok Dictionary 2021-02-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน: Online Kokborok Dictionary

มีการทดสอบ ภาษากอกบอรอก ของวิกิพีเดีย ที่วิกิมีเดีย อินคิวเบเตอร์