ภาพยนตร์ซูเปอร์ฮีโร

ภาพยนตร์แนวซูเปอร์ฮีโร (อังกฤษ : superhero film) เป็นภาพยนตร์ที่มุ่งเน้นไปที่การกระทำของตัวละครที่เป็นซูเปอร์ฮีโรหนึ่งคนหรือมากกว่านั้น ตัวละครที่เป็นซูเปอร์ฮีโรที่มักจะมีความสามารถพิเศษบางอย่างที่เหนือกว่ามนุษย์ทั่วไปและอุทิศความสามารถของตนเพื่อปกป้องผลประโยชน์ของสาธารณชน ภาพยนตร์แนวดังกล่าวมักจะนำเสนอฉากแอ็กชัน หรือไซไฟเป็นหลัก เนื้อเรื่องของภาพยนตร์ภาคแรกโดยส่วนใหญ่มักจะเน้นเล่าและที่มาของที่ทำให้ตัวละครเอกได้กลายเป็นซูเปอร์ฮีโร รวมถึงการเผชิญหน้ากับตัวร้ายที่มีพลังพิเศษหรือเป็นครั้งแรก

ภาพบรรยากาศ ซุ้มที่จัดโดยมาร์เวลเอนเตอร์เทนเมนต์ในปี ค.ศ. 2011

ภาพยนตร์ซูเปอร์ฮีโรหลายเรื่องมักจะดัดแปลงมาจาก ขณะที่ภาพยนตร์ต่าง ๆ เช่น อุลตร้าแมน คาเมนไรเดอร์ ซูเปอร์เซ็นไต เดอะเมทีเออร์แมน แฮนค็อค ดาร์คแมน และ มนุษย์เหล็กไหลแห่งกรุงโรม ต่างก็เป็นภาพยนตร์ที่มีพื้นเพมาจากรายการทีวีหรือเดิมเคยเป็นโปรเจ็กต์ที่ผลิตขึ้นเพื่อสำหรับเผยแพร่ทางจอแก้ว ขณะที่ ก็ดัดแปลงมาจากละครชุดวิทยุกับละครโทรทัศน์ในทศวรรษที่ 1960 รวมถึง กับ เดอะพาวเวอร์พัฟฟ์เกิลส์ ซึ่งก็เคยเป็นซีรีส์แอนิเมชันทางโทรทัศน์มาก่อน ส่วนภาพยนตร์อนิเมะแนวซูเปอร์ฮีโรจะมีพื้นฐานมาจากมังงะและรายการโทรทัศน์

ภาพยนตร์แฟรนไชส์ซูเปอร์ฮีโรที่ทํารายได้สูงสุด (ตามตารางบ็อกซ์ออฟฟิศ) ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1967 ได้แก่ อุลตร้าซีรีส์ ของ สึบุรายะโปรดักชัน คาเมนไรเดอร์ และ ซูเปอร์เซ็นไต ของ ภาพยนตร์ชุดเบลด ของ นิวไลน์ซินีมา ภาพยนตร์ชุดเอ็กซ์เม็น ของ ทเวนตีท์เซนจูรีฟอกซ์ (ไตรภาคไอ้แมงมุม) ของ โซนี่พิคเจอร์ส ที่กํากับโดย แซม เรย์มี หรือ (ภาพยนตร์สองภาค) ที่กํากับโดย มาร์ก เวบบ์ ของ พิกซาร์ ของ คริสโตเฟอร์ โนแลน จักรวาลภาพยนตร์มาร์เวล (MCU) และ จักรวาลขยายดีซี (DCEU) ภาพยนตร์ซูเปอร์ฮีโร่เป็นแนวภาพยนตร์ที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก แค่เฉพาะผลงานของทางมาร์เวลก็สามารถทํารายได้ได้มากถึง 28 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ

ประวัติ

1939–1978: ยุคแรกเริ่ม

ในช่วงปลายคริสตทศวรรษที่ 1930 เป็นยุคที่อุตสาหกรรมหนังสือการ์ตูนซูเปอร์ฮีโรเริ่มได้รับความนิยม เช่นนั้นอุตสาหกรรมภาพยนตร์ก็ได้หยิบเรื่องราวของตัวละครซูเปอร์ฮีโรมาดัดแปลงเป็นตามมาในทันที ภาพยนตร์ซูเปอร์ฮีโรในยุคแรก ๆ ได้แก่ (1939) (1940) (1941) (1943) (1943), (1944) และ (1948)

ในช่วงปี ค.ศ. 1941 ถึง ค.ศ. 1943 บริษัท แม็กซ์ ไฟลเชอร์ สตูดิโอส์ ได้ผลิตซีรีส์การ์ตูนสั้นที่ดัดแปลงมาจากตัวละครซูเปอร์แมนออกมาติดต่อกันหลายตอนจำนวนมาก

จนกระทั่งในทศวรรษต่อมา ภาพยนตร์ซีรีส์ที่ออกอากาศทุกวันเสาร์ และอุตสาหกรรมหนังสือการ์ตูนเริ่มลดลง ยกเว้น Superman และ นำแสดงโดย ที่ได้ทดลองออกอากาศเป็นการปูพื้นให้ซีรีส์โทรทัศน์ชุด ต่อมาก็ได้ออกอากาศเรื่อง (1966) ภาคต่อของซีรีส์โทรทัศน์แบทแมนนำแสดงโดย

ในปี 1957 ที่ญี่ปุ่น บริษัท ได้สร้างภาพยนตร์เรื่องแรก เกี่ยวกับแนว ชื่อว่า ซึ่งก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในวัฒนธรรมสมัยนิยมของญี่ปุ่นที่มีต่อโทคุซัตสึ รวมทั้ง Kaiju, Astro Boy มีผลกระทบอย่างลึกซึ้งต่อภาพยนตร์ซูเปอร์ฮีโร่แนวโทคุคัทซึของญี่ปุ่น โดยภาพยนตร์แนวซูเปอร์ฮีโร่ในช่วงต้นก็มีเรื่อง (1966) นำแสดงโดย โดยมีพื้นฐานมาจากเรื่อง ในปี 1930

ตัวละครซูเปอร์ฮีโร่ปรากฏตัวในภาพยนตร์ตลกแนวอื่น ๆ มากมาย เช่นภาพยนตร์เสียดสีทางการเมืองของฝรั่งเศส เช่น เรื่อง (1969) และภาพยนตร์อนิเมชั่น เรื่อง (1966) และ (1966).

ยุคปี 1978–1990

ภาพยนตร์ยอดนิยมเรื่องใหม่ในรูปแบบภาพยนตร์แฟนตาซีและนิยายวิทยาศาสตร์ที่ประสบความสำเร็จคือเรื่อง Star Wars, ภาพยนตร์ที่สร้างโดย เรื่อง Superman (1978) ภาพยนตร์ซูเปอร์ฮีโร่ฟอร์มใหญ่รายแรกที่ได้รับการพิสูจน์ว่าประสบความสำเร็จอย่างมากและประสบความสำเร็จด้านรายได้ เกิดขึ้นในช่วงปี 1980 เช่น ภาพยนตร์ของ เรื่อง (1980), ภาพยนตร์ที่สร้างโดย เรื่อง (1987) หรือภาพยนตร์ของ Tim Burton เรื่อง (1989) a และ Batman Returns (1992)ภาพยนตร์ที่ออกฉายช่วงปี 1980s ถึงปี 1990s รวมทั้ง (1980), (1982), (1983), (1984), (1985), (1987), 's (1987), (1989), (1990) and two sequels, (1990), (1991), Batman Returns (1992), ภาพยนตร์แอนิเมชั่นก็เช่นกัน เช่น เรื่อง (1993), (1994), (1995), (1995), (1995) โดยค่าย Sky Movies และเรื่อง , (1996), (1997) และ (1999).Marvel Comics' (1991) ส่วนภาพยนตร์ที่ไม่ค่อยประสบความสำเร็จด้านรายได้อาทิเช่น ภาพยนตร์ของ เรื่อง (1994)

ภาพยนตร์ของ เรื่อง (1994) กลายเป็นภาพยนตร์การ์ตูนซูเปอร์ฮีโร่อิสระตัวแรกที่สร้างแฟรนไชส์ ในขณะที่ภาพยนตร์ของ Joel Schumacher เรื่อง (1997) กลับอยู่ในช่วงวิกฤต เพราะว่าติดตลก และเล่นมุขมากเกินไปThe Crow เป็นการสร้างภาพยนตร์ในรูปแบบใหม่ โดยใช้ความรุนแรงลดลง ต่างกับภาพยนตร์ซูเปอร์ฮีโร่ยอดนิยมก่อนหน้าซึ่งมีกลุ่มเป้าหมายเป็นผู้ชมที่มีอายุน้อยและแก้ช่องว่างของภาพยนตร์แอ็คชั่นที่ทันสมัยกว่่า ความสำเร็จของ The Crow ทำให้ภาพยนตร์เรื่อง (1997) ออกฉายเร็วขึ้น ด้วยภาพพจน์ของตัวละครหลักในการ์ตูน ด้วยความสำเร็จของตัวละครภาพการ์ตูนที่ "มืดมนกว่า" ในหนังสือการ์ตูน Marvel ทำให้ในไม่ช้าหลังจากนั้น ภาพยนตร์แฟรนไชส์แนวซูเปอร์ฮีโร่จึงมีฉายออกมาเรื่อยๆ เช่น (1997) และ Blade (1998). หลังจากที่มาร์เวลซื้อค่ายมาลิบูคอมมิกส์ (บริษัทเจ้าของของ "Men in Black"), Marvel และ Columbia Pictures ก็ได้ออกฉายภาพยนตร์เรื่อง Men in Black และจำหน่ายหนังสือการ์ตูนด้วยในปี 1997. ภาพยนตร์เรื่องนี้กลายเป็นภาพยนตร์เรื่องแรกของ Marvel ที่ชนะรางวัลออสการ์ และต่อมาก็ได้มีการสร้างภาพยนตร์ที่มีเนื้อหาจากหนังสือการ์ตูนที่ทำรายได้สูงสุด เช่น ภาพยนตร์ของ Sam Raimi เรื่อง Spider-Man ในปี 2002Blade เป็นการผสมผสานระหว่างภาพยนตร์แอ็คชั่นแบบดั้งเดิมกับภาพยนตร์ซูเปอร์ฮีโร่ที่เข้มกว่าด้วยชื่อตัวละครที่มีพลังของแวมไพร์ ที่ถืออาวุธออกต่อกรกับแวมไพร์ชั่วร้าย ความสำเร็จของภาพยนตร์เรื่อง Blade เริ่มประสบความสำเร็จใน (ซึ่งเปิดตัวใน Marvel Comics) ต่อมาทางค่ายจึงเริ่มสร้างภาพยนตร์ที่ดัดแปลงเนื้อหามาจากหนังสือการ์ตูนเพิ่มเติม

ยุคปี 2000

Hugh Jackman, who has played in six X-Men films and three spin-off films

หลังจากหนังสือการ์ตูนหลายเล่ม และภาพยนตร์ที่ดัดแปลงจากหนังสือการ์ตูนหลายเล่ม (รวมถึงภาพยนตร์ซูเปอร์ฮีโร่) ประสบความสำเร็จอย่างมากในปี 1990 ในช่วงปีทศวรรษแรกของศตวรรษที่ 21 ผู้ชมจึงให้ความสนใจในภาพยนตร์ซูเปอร์ฮีโร่และแฟรนไชส์ที่ทำกำไรได้มากที่สุดจาก Marvel Enterprises ความสำเร็จของซีรีย์ X-Men ทำให้ค่าย 20th Century Fox มอบลิขสิทธิ์ภาพยนตร์ในปี 1994 หลังจากภาพยนตร์ Men in Black ประสบความสำเร็จในปี 1997, Columbia Pictures ได้มอบลิขสิทธิ์ของเรื่อง Spider-Man ให้ในปี 1999 ภาพยนตร์ของ 20th Century Fox เรื่อง X-Men (2000) กลายมาเป็นแฟรนไชส์ภาพยนตร์ที่โด่งดังมาก และภาพยนตร์ของ M. Night Shyamalan เรื่อง (2000) ก็ประสบความสำเร็จมากขึ้น ต่อมา ก็เกิดภาพยนตร์หนึ่งในบล็อคบัสเตอร์ที่ใหญ่ที่สุดตลอดกาล ด้วยการออกฉายภาพยนตร์ของ Sam Raimi เรื่อง Spider-Man (2002) ด้วยยอดขายตั๋วภาพบยนตร์ และยอดขายดีวีดีที่สูงขึ้น ภาพยนตร์ซูเปอร์ฮีโร่ใหม่ๆ อีกหลายเรื่องก็ออกฉายออกมาเรื่อยทุก ๆ ปีในยุค 2000 รวมถึง Daredevil (2003), (2003), Hulk (2003), (2004), Hellboy (2004), (2004), ภาพยนตร์กึ่งแอนิเมชั่นอย่าง (2004), Batman Begins (2005), Fantastic Four (2005), (2007), Transformers (2007), Iron Man (2008), The Incredible Hulk (2008), และ (2009)

นักวิจารณ์สื่อบางคนกล่าวถึงความนิยมที่เพิ่มขึ้นของแฟรนไชส์ซูเปอร์ฮีโร่ในสหัสวรรษใหม่ที่เกิดขึ้นกับบรรยากาศทางสังคมและการเมืองในสังคมตะวันตกตั้งแต่ แม้ว่าคนอื่น ๆ จะมีข้อขัดแย้งในเรื่องความก้าวหน้าในสเปเชียลเอฟเฟกต์พิเศษว่ามีบทบาทสำคัญกว่า ด้วยองค์ประกอบทั่วไปที่ว่าพวกเขาทั้งหมดมีฮีโร่ที่มีความสามารถพิเศษและมักจะอยู่ในรูปแบบที่แตกต่างกัน ภาพยนตร์ซูเปอร์ฮีโร่ที่ประสบความสำเร็จจำนวนมากมีหลากหลายแนว อาทิเช่น สยองขวัญ (Blade), (), (Captain America: The First Avenger), space opera (Guardians of the Galaxy), (The Incredibles), (Spider-Man: Homecoming), (Ant-Man), (Doctor Strange), (The Dark Knight), (Captain America: The Winter Soldier), and ().

ภาพยนตร์ภาคต่อและภาพยนตร์ภาคแยกก็ได้ออกฉายตามมาเป็นจำนวนมากตลอดทศวรรษรวมไปถึง Blade II (2002), X2: X-Men United (2003), Spider-Man 2 (2004), Blade: Trinity (2004), (2005), X-Men: The Last Stand (2006), (2007), Spider-Man 3 (2007), Fantastic Four: Rise of the Silver Surfer (2007), Hellboy II: The Golden Army (2008), The Dark Knight (2008), X-Men Origins: Wolverine (2009), และ Transformers: Revenge of the Fallen (2009)

ส่วนภาพยนตร์ซูเปอร์ฮีโร่ที่ไม่ใช่ของHollywood ก็ออกฉายตามมาเช่นกัน รวมทั้งภาพยนตร์ที่สร้างโดย อเมริกัน/สเปน เช่น (2001), ภาพยนตร์ญี่ปุ่นแนว tokusatsuเช่น (2004), (2004) และ (2013), เรื่อง Mirageman (2007), เรื่อง (2006), ภาพยนตร์อินเดีย เช่น (2006), (2008), (2011), (2013), และ ภาพยนตร์ไทย เช่น มนุษย์เหล็กไหล (2006) เป็นต้น ภาพยนตร์แนวแอ็กชั่นซูเปอร์ฮีโร ่ที่ไม่ใช่ภาพยนตร์แอ็คชั่นหลายเรื่องที่ออกฉายในยุค 2000 ก็ประสบความสำเร็จหลากหลายเรื่อง^[] เช่น ภาพยนตร์ของ Brad Bird เรื่อง The Incredibles (2004) สำหรับ พิกซาร์ นั้น ได้รับรางวัลในภาพยนตร์ซูเปอร์ฮีโร่คอมพิวเตอร์การ์ตูนที่มีวัตถุประสงค์เพื่อครอบครัว เช่น (2005) กับ (2006) ซึ่งเป็นการหลอมรวมระหว่างภาพยนตร์ซูเปอร์ฮีโร่กับ , My Super Ex-Girlfriend (2006) ซึ่งเป็นการรวมกันของซูเปอร์ฮีโร่และ

ซีรีส์บางส่วนทั้งปัจจุบันและก่อนหน้านี้ก็มีการเผยแพร่อีกหลายเรื่องเช่น (2006). ซีรีส์อื่น ๆ อีกหลายเรื่องได้ยุติการสร้างต่อ และได้เริ่ม ภาพยนตร์เก่าๆขึ้นมาใหม่อีกครั้ง เช่น ภาพยนตร์ของ Christopher Nolan เรื่อง Batman Begins (2005) เช่รเดียวกับภาพยนตร์ของ เรื่อง The Incredible Hulk (2008) และภาพยนตร์ของ เรื่อง (2008) ภาพยนตร์ของ Bryan Singer เรื่อง (2006) ซึ่งแต่ละเรื่องมีเอกลักษณ์เนื่องจากความจริงที่ว่ามันเป็นภาคต่อของภาพยนตร์ทุกๆๆเรื่อง The Batman Begins ภาคต่อของ The Dark Knight (2008) เป็นภาพยนตร์ซูเปอร์ฮีโร่ที่เข้าชิงรางวัลอะคาเดมี่มาดที่สุดในประวัติศาสตร์ถึง 8 สาขา แต่ชนะมาได้ 2 สาขา คือ สาขาตัดต่อเสียงยอดเยี่ยม และ สาขานักแสดงประกอบชายยอดเยี่ยม ซึ่งนักแสดงผู้ได้รับรางวัลนี้คือ Heath Ledger ผู้รับบทเป็น The Joker

ยุคปี 2010

The cast of Marvel's The Avengers (2012), one of the most commercially successful superhero films

ในยุค 2010 ภาพยนตร์ซูเปอร์ฮีโร่ก็ยังคงประสบความสำเร็จในระดับบ็อกซ์ออฟฟิศเช่นเดียวกันกับเมื่อ 10 ปีที่ผ่านมา ในปี 2010 ได้สร้างภาพยนตร์เรื่อง Kick-Ass ซึ่งเรื่องนี้ได้ออกฉายหลังจากที่ฉาย Iron Man 2 ในเดือนต่อมา ต่อมาปี 2011 ได้มีภาพยนตร์เรื่อง (2011),Green Lantern (2011), และ X-Men: First Class (2011) ออกฉายพร้อมกัน ซึ่งอ้างอิงเนื้อหาตามเรื่อง "Avengers Initiative" ในภาพยนตร์เรื่อง Iron Man และ and The Incredible Hulk, มาร์เวลได้ประกาศฉายภาพยนตร์เรื่อง Thor ในวันที่ 6 พฤษภาคม 2011, ตามมาด้วย Captain America: The First Avenger ในวันที่ 22 กรกฎาคม 2011

ถึงแม้ว่าภาพยนตร์เรื่อง Ghost Rider: Spirit of Vengeance ที่ออกฉายในวันที่ 17 กุมภาพันธ์ 2012 จะมีผู้ชมให้ความสนใจน้อย ภาพยนตร์ซูเปอร์ฮีโร่ที่ทำรายได้ได้มาก และครอบครองการตลาดในฤดูร้อน มีภาพยนตร์ซูเปอร์ฮีโร่สามเรื่องครองที่ตำแหน่งสูงสุดสามอันดับแรกของแผนภูมิบ็อกซ์ออฟฟิศ ซึ่งก็คือภาพยนตร์เรื่อง Marvel's The Avengers, ที่ทำลายสถิติระดับบ๊อกซ์ออฟฟิศ ในฐานะที่เป็นภาพยนตร์ที่ทำรายได้สูงสุดตลอดกาล ต่อไปคือภาพยนตร์แบทแมนเรื่องต่อไปของ Christopher Nolan เรื่อง The Dark Knight Rises ที่เป็นภาคต่อของภาพยนตร์เรื่อง The Dark Knight ออกฉายในวันที่ 20 กรกฎาคม 2012 เป็นลำดับที่สอง ในขณะที่ลำดับที่สามถูกครอบครองโดยภาพยนตร์ที่ ใหม่ในภาพยนตร์แฟรนไชส์เรื่อง Spider-Man นั่นคือเรื่อง The Amazing Spider-Man กำกับโดย และสร้างโดย Columbia Pictures

ภาพยนตร์ภาคต่อ Superman Returns ได้วางแผนจะสร้างในปี 2009 แต่ก็ต้องล่าช้าและถูกยกเลิกไปในที่สุด เพราะติดการสร้างภาพยนตร์เรื่อง Man of Steel (2013).

ในปี 2008 มีรายงานว่า DC Comics วางแผนจะออกฉายภาพยนตร์เรื่อง . โดยตั้งใจจะฉายให้พร้อมกับภาพยนตร์ของ Marvel ที่วางแผนสร้าง (several new X-Men films), , Ant-Man, ซึ่งภาพยนตร์ฮีโร่จากฝั่ง DC จะมีตัวละคร Wonder Woman และ the Flash.

ในปี 2012 ที่ San Diego Comic-Con, Marvel ยืนยันว่าภาพยนตร์เรื่อง Ant-Man กำลังอยู่ในการสร้าง เช่นเดียวกันกับ ภาพยนตร์เรื่อง จะออกฉายในเดือนสิงหาคม ปี 2014. Iron Man 3 จะออกฉายในเดือนพฤษภาคม 2013, Thor: The Dark World จะออกฉายในเดือนพฤศจิกายน 2013, and Captain America: The Winter Soldier จะออกฉายในเดือนเมษายน 2014. The Amazing Spider-Man 2, ภาาพยนตร์ภาคต่อจะออกฉายในเดือนพฤษภาคม ปี 2014 ซึ่งต่อมาได้กลายเป็นภาพยนตร์ที่ทำรายได้ต่ำและแย่ที่สุดในซีรีส์เรื่อง Spider-Man ในปี 2013 ภาคต่อของภาพยนตร์เรื่อง X-Men Origins: Wolverine คือเรื่อง The Wolverine ได้ออกฉาย ในปี 2014, X-Men: Days of Future Past ได้ออกฉายและประสบความสำเร็จด้านรายได้ และที่สำคัญ ภาพยนตร์เรื่องนี้กลายเป็นภาพยนตร์ที่ทำรายได้สูงสุดในซีรีส์ X-Men series

ดูเพิ่ม

• รายชื่อภาพยนตร์ที่สร้างจากสิ่งพิมพ์ของมาร์เวลคอมิกส์
• รายชื่อภาพยนตร์อิงจากสิ่งพิมพ์ของดีซีคอมิกส์

อ้างอิง

1. Clark, Travis. "All 28 Marvel Cinematic Universe movies, ranked by how much money they made at the global box office". Business Insider (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). สืบค้นเมื่อ September 19, 2022.
2. "All Time Worldwide Box Office for Super Hero Movies". The Numbers. สืบค้นเมื่อ September 19, 2022.
3. "The 84 Best Superhero Movies of All Time, Ranked by Tomatometer". สืบค้นเมื่อ September 19, 2022.
4. The Staff of Scarecrow, 2004, pg. 536
5. Japan Pop!: Inside the World of Japanese Popular Culture, p. 262 ISBN 
6. Zack Davisson. . Comics Bulletin. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-11-09. สืบค้นเมื่อ 2020-04-17.
7. Pavlides, Dan. "allmovie (((Mister Freedom > Overview )))". Allmovie. สืบค้นเมื่อ May 16, 2008.
8. Beldin, Fred. "allmovie (((Rat Pfink a Boo-Boo > Review )))". Allmovie. สืบค้นเมื่อ May 16, 2008.
9. Lichtenfeld, 2007, pg. 286
10. Lichtenfeld, 2007, pg. 287
11. Mannikka, Eleanor. "allmovie The Toxic Avenger > Overview )))". Allmovie. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-06-30. สืบค้นเมื่อ June 15, 2008.
12. Betzold, Michael. . Allmovie. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2006-05-08. สืบค้นเมื่อ June 15, 2008.
13. "Batman & Robin Movie Reviews, Pictures – Rotten Tomatoes". Rotten Tomatoes. สืบค้นเมื่อ June 18, 2008.
14. Lichtenfeld, 2007, pg. 289
15. "Men in Black: Far Cry". Comicvine.com. สืบค้นเมื่อ November 11, 2014.
16. "Flickering Myth's Greatest Comic Book Movies: #17 – Men in Black". Flickeringmyth.com. สืบค้นเมื่อ November 11, 2014.
17. . Blastr.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-06-13. สืบค้นเมื่อ November 11, 2014.
18. "5 Lessons Blade Taught Studios About Superhero Movies (They Have Clearly Forgotten)". Whatculture.com. สืบค้นเมื่อ November 11, 2014.
19. "Box Office Mojo / Genres : Comic Book Adaptation". Boxofficemojo.com. สืบค้นเมื่อ November 8, 2014.
20. "Marvel's Superhero Licensing". Wipo.int/. สืบค้นเมื่อ November 8, 2014.
21. "Cameron Spun Out of Spider-Man Movie". Eonline.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ November 5, 2010. สืบค้นเมื่อ November 11, 2014.
22. Lichtenfeld, 2007, pg. 293
23. Frieze: contemporary art and culture, Volumes 59–61. Durian Publications. 2001. p. 51. สืบค้นเมื่อ July 6, 2011.
24. Film review, Issues 607–612. Orpheus Publications. 2001. p. 93. สืบค้นเมื่อ July 6, 2011.
25. . Movieweb.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ December 4, 2009. สืบค้นเมื่อ August 5, 2011.
26. Charlie Jane Anders. "Where would superheroes be without 9/11?". io9.
27. Brown, Jeffrey A. (August 31, 2013). "How Marvel's superheroes found the magic to make us all true believers". The Observer. สืบค้นเมื่อ May 18, 2014.
28. Mendelson, Scott. "Why Superhero Movies Like 'Avengers' And 'Deadpool' Are Ruling The Box Office". Forbes. No. 1 June 2018. สืบค้นเมื่อ 14 June 2018.
29. "The Incredibles Movie Reviews, Pictures – Rotten Tomatoes". Rotten Tomatoes. สืบค้นเมื่อ June 15, 2008. ^[]
30. Deming, Mark. . Allmovie. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2006-04-26. สืบค้นเมื่อ June 15, 2008.
31. Seibert, Perry. . Allmovie. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2006-04-26. สืบค้นเมื่อ June 15, 2008.
32. Wheeler, Jeremy. "(Superman Returns > Overview )". Allmovie. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-06-30. สืบค้นเมื่อ June 15, 2008.
33. Huver, Scott. . . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-05-29. สืบค้นเมื่อ June 15, 2008.
34. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ April 13, 2014.
35. "The Green Hornet – Official Site". Greenhornetmovie.com. สืบค้นเมื่อ August 5, 2011.
36. Pamela McClintock (January 6, 2010). "'Thor' set to bow May 6, 2011". . สืบค้นเมื่อ May 30, 2010.
37. Peter Sciretta (February 10, 2007). . SlashFilm.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-09-30. สืบค้นเมื่อ February 10, 2007.
38. "Seasonal Box Office: Summer 2012". Box Office Mojo. สืบค้นเมื่อ September 17, 2012.
39. "All Time Box Office Worldwide Gross". Box Office Mojo. สืบค้นเมื่อ December 4, 2008.
40. Lauren A.E. Schuker (August 22, 2008). "Warner Bets on Fewer, Bigger Movies". The Wall Street Journal. สืบค้นเมื่อ August 22, 2008.
41. Adler, Shawn. "Green Arrow Plans Jail Break With Help From Joker, Lex Luthor In Upcoming Film". MTV. August 13, 2008.
42. . SuperHeroHype.com. July 26, 2006. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2006-11-18. สืบค้นเมื่อ July 30, 2006.
43. *Brian Linder (January 24, 2001). . IGN. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2006-07-26. สืบค้นเมื่อ August 1, 2006.
    • Claude Brodesser; Cathy Dunkley (December 16, 2004). "WB shines Flash light". . สืบค้นเมื่อ February 12, 2007.

บรรณานุกรม

• Lichtenfeld, Eric (2007). Action Speaks Louder: Violence, Spectacle, and the American Action. . ISBN .
• The Staff and Friends of Scarecrow (2003). The Scarecrow Video Movie Guide. . ISBN .
• Graeber, David (2012). Super Position (Essay). .*Graeber, David (October 8, 2012). "Super Position". The New Inquiry (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). สืบค้นเมื่อ January 26, 2023.