Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
ฟ้าร้อง คือเสียงที่เกิดจากเหตุการณ์ฟ้าแลบ ซึ่งขึ้นอยู่กับลักษณะของฟ้าแลบและระยะห่างของผู้สังเกตด้วย โดยอาจเป็นเพียงเสียงแหลมบางเหมือนของแตก ไปจนถึงเสียงคำรามต่ำๆ ยาวๆ ทั้งนี้เนื่องจากฟ้าแลบทำให้ความดันและอุณหภูมิของอากาศเพิ่มขึ้นอย่างฉับพลัน ทำให้อากาศรอบๆ บริเวณนั้นเกิดการขยายตัวอย่างรวดเร็ว และทำให้เกิดคลื่นซึ่งสร้างเสียงฟ้าร้องขึ้น
ศัพทมูลวิทยา
ฟ้าร้อง ในภาษาอังกฤษตรงกับคำว่า "Thunder" (ทันเดอร์) โดยมีรากศัพท์มาจากคำว่า "Thor" (ทอร์) ซึ่งเป็นเทพเจ้าแห่งสายฟ้า และเป็นหนึ่งในเทพเจ้าสูงสุดตามเทพปกรณัมนอร์ส
ต้นเหตุ
ต้นเหตุของฟ้าร้องนั้นเป็นประเด็นที่มีการถกเถียงกันมานานนับศตวรรษ ทฤษฏีแรกที่ถูกบันทึกไว้นั้นเขียนขึ้นโดยนักปราชญ์ชาวกรีกโบราณ อาริสโตเติล โดยสันนิษฐานแรกๆนั้น สงสัยว่าการเกิดจากการชนกันของก้อนเมฆ ต่อมามีหลายทฤษฏีด้วยกันที่ถูกตั้งขึ้น ภายในกลางศตวรรษที่ 19 ทฤษฏีที่เป็นที่ยอมรับคือ ทฤษฏีที่ว่าฟ้าร้องเกิดขึ้นจากการที่ฟ้าแลบสร้างสุญญากาศ
ในศตวรรษที่ 20 ความคิดเห็นของคนส่วนใหญ่โน้มไปในทางที่ว่าฟ้าร้องเริ่มจากการขยายตัวอย่างรวดเร็วของความร้อนจากพลาสมาขณะฟ้าแลบทำให้เกิดคลื่นกระแทกในอากาศ อุณหภูมิถายในฟ้าแลบนั้นเปลี่ยนไปเรื่อยๆในระยะเวลา 50 ไมโครวินาที ที่เกิดฟ้าแลบ โดยเพิ่มขึ้นจากประมาณ 20,000 เคลวิน(K)ไปจนถึง 30,000 เคKจากนั้นจึงลดลงเหลือประมาณ 10,000 เคKอุณหภูมิเฉลี่ยอยู่ใกล้กับ 20,400 K (20,100 °C; 36,300 °F) ความร้อนที่เพิ่มขึ้นทำให้เกิดการขยายตัวอย่างรวดเร็ว และกระแทกกับอากาศรอบๆที่เย็นกว่าในความเร็วเหนือความเร็วที่เสียงเดินทาง ส่งผลให้เกิดคลื่นกระแทกเป็นจังหวะ หลักการนี้คล้ายกับคลื่นกระแทกที่เกิดจากการระเบิดหรือข้างหน้าของเครื่องบินที่มีความเร็วเหนือเสียง
การทดลองโดยการเลียนแบบฟ้าแลบได้ให้ผลในทางเดียวกับต้นแบบนี้ แม้ยังมีข้อถกเถียงเกี่ยวกับกลไกในการเกิดที่แน่นอน นอกจากนี้ยังมีต้นเหตุอื่นๆที่ถูกเสนอบนฐานของผลกระทบจากพลศาสตร์ไฟฟ้าของกระแสขนาดใหญ่กับพลาสมาในฟ้าแลบ คลื่นกระแทกในฟ้าร้องนั้นเพียงพอที่จะทำให้เกิดการบาดเจ็บต่อบุคคลที่อยู่ใกล้ เช่น การฟกช้ำภายใน
การคำนวณระยะทาง
ฟ้าแลบที่เกิดก่อนฟ้าร้องเสมอ เป็นตัวชี้ว่าเสียงนั้นเดินทางช้ากว่าแสงอย่างชัดเจน เพราะงั้น เราจึงสามารถประมาณระยะห่างระหว่างเรากับฟ้าแลบ โดยการจับเวลาระหว่างการที่เราเห็นฟ้าแลบและการได้ยินเสียงฟ้าร้อง ความเร็วของเสียงในอากาศแห้งอยู่ที่ประมาณ 343 m/s หรือ 1,236 km/h ใน 20 °C ซึ่งเปลี่ยนเป็นประมาณ 3 วินาทีต่อกิโลเมตร
ความเร็วของแสงนั้นเยอะพอที่จะมองว่าไม่มีที่สิ้นสุดในการคำนวณนี้ ด้วยความสั้นของระยะทางที่ใช้คำนวณ ดังนั้นทุกๆ 3 วินาทีระหว่างแสงของฟ้าแลบและเสียงของฟ้าร้องนั้นแปลว่าฟ้าแลบนั้นห่างออกไปประมาณหนึ่งกิโลเมตร บางครั้งนั้น เราสามารถได้ยินฟ้าร้องจากระยะทางถึง 20 กิโลเมตร แสงจ้าของฟ้าแลบที่เห็นเป็นร้อยบอกได้ว่าฟ้าผ่านั้นอยู่ไม่ไกลออกไป
อ้างอิง
- หน้า 3, เทพสายฟ้า ผู้พิชิต. "ชักธงรบ" โดย กิเลน ประลองเชิง. ไทยรัฐปีที่ 67 ฉบับที่ 21303: วันพฤหัสบดีที่ 19 พฤษภาคม พ.ศ. 2559 ขึ้น 14 ค่ำ เดือน 6 ปีวอก
- Rakov, Vladimir A.; Uman, Martin A. (2007). Lightning: Physics and Effects. Cambridge, England: Cambridge University Press. p. 378. ISBN 0-521-03541-4
- Cooray, Vernon (2003). The lightning flash. London: Institution of Electrical Engineers. pp. 163–164. ISBN 0-85296-780-2.
- "Thunder". Encyclopædia Britannica. Retrieved 2008-09-12.
- MacGorman, Donald R.; Rust, W. David (1998). The Electrical Nature of Stomrs. Oxford University Press. pp. 102–104. ISBN 978-0195073379. Retrieved 2012-09-06.
- Fish, Raymond M (2004). "Thermal and mechanical shock wave injury". In Nabours, Robert E. Electrical injuries: engineering, medical, and legal aspects. Tucson, AZ: Lawyers & Judges Publishing. p. 220. ISBN 1-930056-71-0.
- Handbook of Chemistry and Physics, 72nd edition, special student edition. Boca Raton: The Chemical Rubber Co. 1991. p. 14.36. ISBN 0-8493-0486-5.
- http://www.dmi.dk/laer-om/temaer/vejr/lyn-og-torden/lynhurtige-facts/
แหล่งข้อมูลอื่น
- The science of thunder 2007-10-15 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ)
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
farxng khuxesiyngthiekidcakehtukarnfaaelb sungkhunxyukblksnakhxngfaaelbaelarayahangkhxngphusngektdwy odyxacepnephiyngesiyngaehlmbangehmuxnkhxngaetk ipcnthungesiyngkharamta yaw thngnienuxngcakfaaelbthaihkhwamdnaelaxunhphumikhxngxakasephimkhunxyangchbphln thaihxakasrxb briewnnnekidkarkhyaytwxyangrwderw aelathaihekidkhlunsungsrangesiyngfarxngkhuntnehtukhxngfarxngsphthmulwithyafarxng inphasaxngkvstrngkbkhawa Thunder thnedxr odymiraksphthmacakkhawa Thor thxr sungepnethphecaaehngsayfa aelaepnhnunginethphecasungsudtamethphpkrnmnxrstnehtutnehtukhxngfarxngnnepnpraednthimikarthkethiyngknmanannbstwrrs thvstiaerkthithukbnthukiwnnekhiynkhunodynkprachychawkrikobran xarisotetil odysnnisthanaerknn sngsywakarekidcakkarchnknkhxngkxnemkh txmamihlaythvstidwyknthithuktngkhun phayinklangstwrrsthi 19 thvstithiepnthiyxmrbkhux thvstithiwafarxngekidkhuncakkarthifaaelbsrangsuyyakas instwrrsthi 20 khwamkhidehnkhxngkhnswnihyonmipinthangthiwafarxngerimcakkarkhyaytwxyangrwderwkhxngkhwamrxncakphlasmakhnafaaelbthaihekidkhlunkraaethkinxakas xunhphumithayinfaaelbnnepliyniperuxyinrayaewla 50 imokhrwinathi thiekidfaaelb odyephimkhuncakpraman 20 000 ekhlwin K ipcnthung 30 000 ekhKcaknncungldlngehluxpraman 10 000 ekhKxunhphumiechliyxyuiklkb 20 400 K 20 100 C 36 300 F khwamrxnthiephimkhunthaihekidkarkhyaytwxyangrwderw aelakraaethkkbxakasrxbthieynkwainkhwamerwehnuxkhwamerwthiesiyngedinthang sngphlihekidkhlunkraaethkepncnghwa hlkkarnikhlaykbkhlunkraaethkthiekidcakkarraebidhruxkhanghnakhxngekhruxngbinthimikhwamerwehnuxesiyng karthdlxngodykareliynaebbfaaelbidihphlinthangediywkbtnaebbni aemyngmikhxthkethiyngekiywkbklikinkarekidthiaennxn nxkcakniyngmitnehtuxunthithukesnxbnthankhxngphlkrathbcakphlsastriffakhxngkraaeskhnadihykbphlasmainfaaelb khlunkraaethkinfarxngnnephiyngphxthicathaihekidkarbadecbtxbukhkhlthixyuikl echn karfkchaphayinkarkhanwnrayathangfaaelbthiekidkxnfarxngesmx epntwchiwaesiyngnnedinthangchakwaaesngxyangchdecn ephraangn eracungsamarthpramanrayahangrahwangerakbfaaelb odykarcbewlarahwangkarthieraehnfaaelbaelakaridyinesiyngfarxng khwamerwkhxngesiynginxakasaehngxyuthipraman 343 m s hrux 1 236 km h in 20 C sungepliynepnpraman 3 winathitxkiolemtr khwamerwkhxngaesngnneyxaphxthicamxngwaimmithisinsudinkarkhanwnni dwykhwamsnkhxngrayathangthiichkhanwn dngnnthuk 3 winathirahwangaesngkhxngfaaelbaelaesiyngkhxngfarxngnnaeplwafaaelbnnhangxxkippramanhnungkiolemtr bangkhrngnn erasamarthidyinfarxngcakrayathangthung 20 kiolemtr aesngcakhxngfaaelbthiehnepnrxybxkidwafaphannxyuimiklxxkipxangxinghna 3 ethphsayfa phuphichit chkthngrb ody kieln pralxngeching ithyrthpithi 67 chbbthi 21303 wnphvhsbdithi 19 phvsphakhm ph s 2559 khun 14 kha eduxn 6 piwxk Rakov Vladimir A Uman Martin A 2007 Lightning Physics and Effects Cambridge England Cambridge University Press p 378 ISBN 0 521 03541 4 Cooray Vernon 2003 The lightning flash London Institution of Electrical Engineers pp 163 164 ISBN 0 85296 780 2 Thunder Encyclopaedia Britannica Retrieved 2008 09 12 MacGorman Donald R Rust W David 1998 The Electrical Nature of Stomrs Oxford University Press pp 102 104 ISBN 978 0195073379 Retrieved 2012 09 06 Fish Raymond M 2004 Thermal and mechanical shock wave injury In Nabours Robert E Electrical injuries engineering medical and legal aspects Tucson AZ Lawyers amp Judges Publishing p 220 ISBN 1 930056 71 0 Handbook of Chemistry and Physics 72nd edition special student edition Boca Raton The Chemical Rubber Co 1991 p 14 36 ISBN 0 8493 0486 5 http www dmi dk laer om temaer vejr lyn og torden lynhurtige facts aehlngkhxmulxunThe science of thunder 2007 10 15 thi ewyaebkaemchchin xngkvs