Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าปัทมราช (พ.ศ. 2330 — พ.ศ. 2408) พระราชธิดาพระองค์ที่ 15 ในสมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาทประสูติแต่เจ้าจอมมารดานุ้ยเล็ก
| พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าปัทมราช | |
|---|---|
| พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ ชั้น 1 | |
| ประสูติ | พ.ศ. 2330 |
| สิ้นพระชนม์ | พ.ศ. 2408 (78 ปี) |
| ราชวงศ์ | จักรี |
| พระราชบิดา | สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาท |
| พระมารดา | เจ้าจอมมารดานุ้ยเล็ก |
พระประวัติ
พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าปัทมราช ประสูติเมื่อพ.ศ. 2330 เป็นพระธิดาในสมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาทประสูติแต่เจ้าจอมมารดานุ้ยเล็ก ธิดาเจ้าพระยาสุธรรมมนตรี (พัฒน์ ณ นคร) กับท่านผู้หญิงนวล สุธรรมมนตรี
ภายหลังจ่ากสมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาทสวรรคต เจ้าจอมมารดานุ้ยเล็กได้ขอพระราชทานกราบถวายบังคมลากลับไปอยู่เมืองนครศรีธรรมราช ตั้งแต่พระองค์เจ้าปัทมราชพระชนม์เพียง 20 พรรษา
พระองค์มีพระชนม์ชีพยืนยาวมาจนถึงรัชกาลที่ 4 ต่อมาพระองค์ได้กราบทูลขอพระบรมราชานุญาต เสด็จกลับไปพยาบาลดูแลเจ้าจอมมารดานุ้ยเล็ก พระมารดา พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวก็ทรงพระราชทานพระบรมราชานุญาต ดังปรากฏในพระราชหัตถเลขา ถึงพระองค์เจ้าปัทมราชว่า
"จดหมายถวายมายังพระองค์เจ้าปัทมราช... ป้านุ้ยละทิ้งเสดจเสีย ออกไปอยู่เมืองนครศรีธรรมราช... นับได้ถึง ๔๒ ปีมาแล้ว ไม่ได้พบกับเสดจเลย กระหม่อมฉันคิดสงสารเสดจด้วยคิดไปตามสามัญวิตก ว่าบุตรเดียวกับมารดา เมื่อบ้านเมืองเปนปรกติ ไม่มีศึกเสือเหนือใต้ มีไภยต้องแตกแตนกระจัดพรัดพรายดังครั้งกรุงเก่าเสียแก่พม่านั้นแล้ว ไม่ควรจะแพลงพลัดพรัดพรากจากกับนานดังนี้เลย... ครั้งนั้นเปนครั้งคราวที่ควรอยู่แล้ว ที่จะเชิญเสดจออกไปพบป้านุ้ย อย่าให้เสียทีที่ป้านุ้ยยังมีชีวิตอยู่ จนเสดจก็เจริญพระชนม์ถึง ๗๒ แล้วนั้น จึ่งได้ทูลชวนเชิญเสดจแล้วรับเสดจไปด้วย แล้วยอมให้เสดจอยู่เมืองนครศรีธรรมราช ไปกว่าป้านุ้ยจะสิ้นอายุ..."
ระหว่างที่ทรงประทับอยู่ที่เมืองนครศรีธรรมราช ทรงมีข้าบาทชาวนครอยู่จำนวนหลายร้อย และยังคงได้รับพระราชทานเบี้ยวหวัดจากพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว อยู่ตลอด ดังปรากฏในพระราชหัตถเลขาว่า
"...ตัวเลขสักเปนข้าในเสดจก็มีจำนวนหลายร้อยอยู่ในเมืองนครศรีธรรมราช... สินเดิมของป้านุ้ย เปนสิ่งของทองรูปพรรณแลเงินตราที่เปนเงินเดิมแลทำมาหาได้ใหม่... ถ้าป้านุ้ยสิ้นอายุลง ใครเล่าจะควรได้มรฎก... เบี้ยหวัดแลเงินเดือนของเสดจ แลเบี้หวัดของป้านุ้ย จำนวนปีวอกโทศก ได้ถวายออกไปเสร็จแล้ว... สิบสามเดือนเปนเงินชั่งหกตำลึง เบี้ยหวัดห้าชั่งเปนส่วนของเสดจ เบี้ยหวัดป้านุ้ยสองชั่ง..."
พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงรักนับถือพระองค์เจ้าปัทมราชมาก ตรัสเรียกว่า "เจ้าอาว์เจ้าน้า" คือทรงนับญาติทั้งทางฝ่ายราชตระกูล เพราะเป็นพระราชธิดาของ "ปู่น้อย" สมเด็จพระบวรราชเจ้ากรมพระราชวังบวรมหาสุรสิงหนาท และนับญาติทางฝ่ายเมืองนครศรีธรรมราชด้วย
พระองค์เจ้าปัทมราชสิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ 4 เมื่อพ.ศ. 2408 พระชันษา 78 ปี พระอัฐบรรจุในโกศโถทรงกาไหล่ทองคำ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวพระราชทานให้เก็บไว้ที่วิหารสามจอม วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร จังหวัดนครศรีธรรมราช ร่วมกับพระอัฐิและอัฐิของสกุลสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี และเจ้านายสกุล ณ นคร เช่น สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาศักดิพลเสพ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเฉลิมวงศ์ เจ้าจอมมารดาน้อยใหญ่ เจ้าพระยาบดินทรเดชานุชิต (แย้ม ณ นคร) เป็นต้น
พระกรณียกิจ
ในระหว่างที่ทรงประทับเมืองนครศรีธรรมราช ทรงฝึกหัดละครผู้หญิงที่นครศรีธรรมราชขึ้นคณะหนึ่ง โดยจัดแสดงเรื่อง "อิเหนา" เมื่อเจ้าจอมมารดานุ้ยเล็กถึงแก่อนิจกรรม พระองค์ก็เสด็จกลับกรุงเทพฯ และทรงนำคณะละครผู้หญิงมาแสดงถวายพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทอดพระเนตร ซึ่งโปรดเกล้าฯ ให้ปรับการแสดงเป็นแบบละครชาตรี ละครชาตรีของหลวงจึงเกิดขึ้นนับแต่นั้นมา
พงศาวลี
| พงศาวลีของพระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าปัทมราช | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
อ้างอิง
- กรมศิลปากร. สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ (2554). (PDF). กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร. p. 112. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2017-02-02. สืบค้นเมื่อ 2017-05-11.
- เวียงวัง ตอนที่ 116 : ลูกหลานเจ้าเมืองนครศรีธรรมราช สุสานสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช
- พระราชหัตถเลขาพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ถึงพระองค์เจ้าปัทมราช วันพุธ แรม สิบสอง ค่ำ เดือน เจ็ด ปีรกาตรีศก ศักราช ๑๒๒๓
- ๒-พระอัฐิ-และอัฐิบรรพชนสกุล-ณ-นคร-โกมารกุล-ณ-นคร-และจาตุรงคกุล- 2018-01-22 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน มูลนิธิสกุล ณ นคร
- สิ่งสำคัญในวัด พระมหาธาตุวรมหาวิหาร โดย สำนักงานนิตยสารเทียนชัย
- ศิลปะการแสดงเท่งตุ๊ก มหาวิทยาลัยบูรพา วิทยาเขตสารสนเทศจันทบุรี
- สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ / เล่มที่ ๓๖ / เรื่องที่ ๒ ละครชาตรี / กำเนิดของละครชาตรี[]
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
phraecarachwrwngsethx phraxngkhecapthmrach ph s 2330 ph s 2408 phrarachthidaphraxngkhthi 15 insmedcphrabwrrachecamhasursinghnathprasutiaetecacxmmardanuyelkphraecarachwrwngsethx phraxngkhecapthmrachphraecarachwrwngsethx chn 1prasutiph s 2330sinphrachnmph s 2408 78 pi rachwngsckriphrarachbidasmedcphrabwrrachecamhasursinghnathphramardaecacxmmardanuyelkphraprawtiphraecarachwrwngsethx phraxngkhecapthmrach prasutiemuxph s 2330 epnphrathidainsmedcphrabwrrachecamhasursinghnathprasutiaetecacxmmardanuyelk thidaecaphrayasuthrrmmntri phthn n nkhr kbthanphuhyingnwl suthrrmmntri phayhlngcaksmedcphrabwrrachecamhasursinghnathswrrkht ecacxmmardanuyelkidkhxphrarachthankrabthwaybngkhmlaklbipxyuemuxngnkhrsrithrrmrach tngaetphraxngkhecapthmrachphrachnmephiyng 20 phrrsa phraxngkhmiphrachnmchiphyunyawmacnthungrchkalthi 4 txmaphraxngkhidkrabthulkhxphrabrmrachanuyat esdcklbipphyabalduaelecacxmmardanuyelk phramarda phrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhwkthrngphrarachthanphrabrmrachanuyat dngpraktinphrarachhtthelkha thungphraxngkhecapthmrachwa cdhmaythwaymayngphraxngkhecapthmrach panuylathingesdcesiy xxkipxyuemuxngnkhrsrithrrmrach nbidthung 42 pimaaelw imidphbkbesdcely krahmxmchnkhidsngsaresdcdwykhidiptamsamywitk wabutrediywkbmarda emuxbanemuxngepnprkti immisukesuxehnuxit miiphytxngaetkaetnkracdphrdphraydngkhrngkrungekaesiyaekphmannaelw imkhwrcaaephlngphldphrdphrakcakkbnandngniely khrngnnepnkhrngkhrawthikhwrxyuaelw thicaechiyesdcxxkipphbpanuy xyaihesiythithipanuyyngmichiwitxyu cnesdckecriyphrachnmthung 72 aelwnn cungidthulchwnechiyesdcaelwrbesdcipdwy aelwyxmihesdcxyuemuxngnkhrsrithrrmrach ipkwapanuycasinxayu rahwangthithrngprathbxyuthiemuxngnkhrsrithrrmrach thrngmikhabathchawnkhrxyucanwnhlayrxy aelayngkhngidrbphrarachthanebiywhwdcakphrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhw xyutlxd dngpraktinphrarachhtthelkhawa twelkhskepnkhainesdckmicanwnhlayrxyxyuinemuxngnkhrsrithrrmrach sinedimkhxngpanuy epnsingkhxngthxngrupphrrnaelengintrathiepnenginedimaelthamahaidihm thapanuysinxayulng ikhrelacakhwridmrdk ebiyhwdaelengineduxnkhxngesdc aelebihwdkhxngpanuy canwnpiwxkothsk idthwayxxkipesrcaelw sibsameduxnepnenginchnghktalung ebiyhwdhachngepnswnkhxngesdc ebiyhwdpanuysxngchng phrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhw thrngrknbthuxphraxngkhecapthmrachmak trseriykwa ecaxawecana khuxthrngnbyatithngthangfayrachtrakul ephraaepnphrarachthidakhxng punxy smedcphrabwrrachecakrmphrarachwngbwrmhasursinghnath aelanbyatithangfayemuxngnkhrsrithrrmrachdwy phraxngkhecapthmrachsinphrachnminrchkalthi 4 emuxph s 2408 phrachnsa 78 pi phraxthbrrcuinoksoththrngkaihlthxngkha phrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhwphrarachthanihekbiwthiwiharsamcxm wdphramhathatuwrmhawihar cnghwdnkhrsrithrrmrach rwmkbphraxthiaelaxthikhxngskulsmedcphraecakrungthnburi aelaecanayskul n nkhr echn smedcphrabwrrachecamhaskdiphlesph phraecabrmwngsethx phraxngkhecaechlimwngs ecacxmmardanxyihy ecaphrayabdinthredchanuchit aeym n nkhr epntnphrakrniykicinrahwangthithrngprathbemuxngnkhrsrithrrmrach thrngfukhdlakhrphuhyingthinkhrsrithrrmrachkhunkhnahnung odycdaesdngeruxng xiehna emuxecacxmmardanuyelkthungaekxnickrrm phraxngkhkesdcklbkrungethph aelathrngnakhnalakhrphuhyingmaaesdngthwayphrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhwthxdphraentr sungoprdekla ihprbkaraesdngepnaebblakhrchatri lakhrchatrikhxnghlwngcungekidkhunnbaetnnmaphngsawliphngsawlikhxngphraecarachwrwngsethx phraxngkhecapthmrach 16 ecaphrayawrwngsathirach khunthxng 8 phrayarachnikul thxngkha 4 smedcphrapthmbrmmhachnk 2 smedcphrabwrrachecamhasursinghnath 5 phraxkhrchaya hyk 1 phraecarachwrwngsethx phraxngkhecapthmrach 6 ecaphrayasuthrrmmntri phthn n nkhr 3 ecacxmmardanuyelk 14 phraecankhrsrithrrmrach hnu 7 thanphuhyingnwl 15 thanphuhyingthxngehniyw xangxingkrmsilpakr sankwrrnkrrmaelaprawtisastr 2554 PDF krungethph sankwrrnkrrmaelaprawtisastr krmsilpakr p 112 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2017 02 02 subkhnemux 2017 05 11 ewiyngwng txnthi 116 lukhlanecaemuxngnkhrsrithrrmrach susansmedcphraecataksinmharach phrarachhtthelkhaphrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhw thungphraxngkhecapthmrach wnphuth aerm sibsxng kha eduxn ecd pirkatrisk skrach 1223 2 phraxthi aelaxthibrrphchnskul n nkhr okmarkul n nkhr aelacaturngkhkul 2018 01 22 thi ewyaebkaemchchin mulnithiskul n nkhr singsakhyinwd phramhathatuwrmhawihar ody sankngannitysarethiynchy silpakaraesdngethngtuk mhawithyalyburpha withyaekhtsarsnethscnthburi saranukrmithysahrbeyawchn elmthi 36 eruxngthi 2 lakhrchatri kaenidkhxnglakhrchatri lingkesiy