พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามณฑา หรือออกพระนามว่า มณฑาใหญ่ (พ.ศ. 2333 – 18 กรกฎาคม พ.ศ. 2404) เป็นพระราชธิดาพระองค์ที่ 24 ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช และเป็นพระองค์เดียวที่ประสูติแต่เจ้าจอมมารดานิ่ม เมื่อปี พ.ศ. 2333
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามณฑา | |
---|---|
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น 1 พระองค์เจ้าชั้นเอก | |
ประสูติ | พ.ศ. 2333 |
สิ้นพระชนม์ | 18 กรกฎาคม พ.ศ. 2404 |
ราชวงศ์ | จักรี |
พระบิดา | พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช |
พระมารดา | เจ้าจอมมารดานิ่ม ในรัชกาลที่ 1 |
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามณฑา ทรงรอบรู้หนังสือทั้งไทยและขอม จนได้เป็นพระอาจารย์ถวายการสอนพระราชโอรสและพระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย, พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว และพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว หลายพระองค์
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามณฑาทรงร่วมกับพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอุบล พระขนิษฐาต่างมารดา นิพนธ์เรื่อง ตีพิมพ์เมื่อปี พ.ศ. 2466
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามณฑาประชวรพระโรคหืดและพระโรคชรา สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 18 กรกฎาคม พ.ศ. 2404 สิริพระชันษา 71 ปี พระราชทานเพลิงพระศพ ณ วัดบวรนิเวศราชวรวิหาร เมื่อวันที่ 25 สิงหาคม พ.ศ. 2404
พระอิสริยยศ
ธรรมเนียมพระยศของ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามณฑา | |
---|---|
การทูล | ใต้ฝ่าพระบาท |
การแทนตน | ข้าพระพุทธเจ้า |
การขานรับ | พ่ะย่ะค่ะ/เพคะ |
- พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้ามณฑา (พ.ศ. 2333 – 7 กันยายน พ.ศ. 2352)
- พระเจ้าน้องนางเธอ พระองค์เจ้ามณฑา (7 กันยายน พ.ศ. 2352 – 21 กรกฎาคม พ.ศ. 2367)
- พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามณฑา (21 กรกฎาคม พ.ศ. 2367 – 18 กรกฎาคม พ.ศ. 2404)
พงศาวลี
พงศาวลีของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามณฑา | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
อ้างอิง
- สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์. จดหมายเหตุบัญชีน้ำฝน เล่ม 2. พระนคร : ราชบัณฑิตยสภา. 2471, หน้า 15
- ส.พลายน้อย. พระบรมราชินีและเจ้าจอมมารดาแห่งราชสำนักสยาม. พิมพ์ครั้งที่ 5. กรุงเทพฯ:ฐานบุ๊คส์. 2554, หน้า 246
- กรมศิลปากร. สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ (2554). (PDF). กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร. p. 15. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2017-02-02. สืบค้นเมื่อ 2013-12-30.
- เอนก นาวิกมูล. หญิงชาวสยาม. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : แสงดาว, 2547, หน้า 29-30
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
phraecabrmwngsethx phraxngkhecamntha hruxxxkphranamwa mnthaihy ph s 2333 18 krkdakhm ph s 2404 epnphrarachthidaphraxngkhthi 24 inphrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolkmharach aelaepnphraxngkhediywthiprasutiaetecacxmmardanim emuxpi ph s 2333phraecabrmwngsethx phraxngkhecamnthaphraecabrmwngsethx chn 1 phraxngkhecachnexkprasutiph s 2333sinphrachnm18 krkdakhm ph s 2404rachwngsckriphrabidaphrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolkmharachphramardaecacxmmardanim inrchkalthi 1 phraecabrmwngsethx phraxngkhecamntha thrngrxbruhnngsuxthngithyaelakhxm cnidepnphraxacarythwaykarsxnphrarachoxrsaelaphrarachthidainphrabathsmedcphraphuththelishlanphaly phrabathsmedcphranngeklaecaxyuhw aelaphrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhw hlayphraxngkh phraecabrmwngsethx phraxngkhecamnthathrngrwmkbphraecabrmwngsethx phraxngkhecaxubl phrakhnisthatangmarda niphntheruxng tiphimphemuxpi ph s 2466 phraecabrmwngsethx phraxngkhecamnthaprachwrphraorkhhudaelaphraorkhchra sinphrachnmemuxwnthi 18 krkdakhm ph s 2404 siriphrachnsa 71 pi phrarachthanephlingphrasph n wdbwrniewsrachwrwihar emuxwnthi 25 singhakhm ph s 2404phraxisriyysthrrmeniymphrayskhxng phraecabrmwngsethx phraxngkhecamnthakarthulitfaphrabathkaraethntnkhaphraphuththecakarkhanrbphayakha ephkhaphraecalukethx phraxngkhecamntha ph s 2333 7 knyayn ph s 2352 phraecanxngnangethx phraxngkhecamntha 7 knyayn ph s 2352 21 krkdakhm ph s 2367 phraecabrmwngsethx phraxngkhecamntha 21 krkdakhm ph s 2367 18 krkdakhm ph s 2404 phngsawliphngsawlikhxngphraecabrmwngsethx phraxngkhecamntha 16 ecaphrayawrwngsathirach khunthxng 8 phrayarachnikul thxngkha 4 smedcphrapthmbrmmhachnk 2 phrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolkmharach 5 phraxkhrchaya hyk 1 phraecabrmwngsethx phraxngkhecamntha 3 ecacxmmardanim inrchkalthi 1 xangxingsmedcphramhasmneca krmphrayapwerswriyalngkrn cdhmayehtubychinafn elm 2 phrankhr rachbnthityspha 2471 hna 15 s phlaynxy phrabrmrachiniaelaecacxmmardaaehngrachsanksyam phimphkhrngthi 5 krungethph thanbukhs 2554 hna 246 krmsilpakr sankwrrnkrrmaelaprawtisastr 2554 PDF krungethph sankwrrnkrrmaelaprawtisastr krmsilpakr p 15 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2017 02 02 subkhnemux 2013 12 30 exnk nawikmul hyingchawsyam phimphkhrngthi 2 krungethph aesngdaw 2547 hna 29 30