พระพรหมมงคล (ทอง สิริมงฺคโล)

พระพรหมมงคล,วิ. นามเดิม ทอง พรหมเสน ฉายา สิริมงฺคโล (21 กันยายน พ.ศ. 2466 – 13 ธันวาคม พ.ศ. 2562) เป็นพระราชาคณะเจ้าคณะรองชั้นหิรัญบัฏ ฝ่ายวิปัสสนาธุระรูปแรกของคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย และรูปแรกของกรุงรัตนโกสินทร์ ตำแหน่งหน้าที่ในอดีตเป็นเจ้าอาวาสวัดพระธาตุศรีจอมทองวรวิหาร ที่ปรึกษาเจ้าคณะภาค 7 เจ้าอาวาสวัดเมืองมางเจ้าอาวาสวัดร่ำเปิง (ตโปทาราม) และเจ้าคณะอำเภอฮอด

พระพรหมมงคล,วิ. (ทอง สิริมงฺคโล)
คำนำหน้าชื่อ	พระเดชพระคุณ
ส่วนบุคคล
เกิด	21 กันยายน พ.ศ. 2466 (96 ปี)
มรณภาพ	13 ธันวาคม พ.ศ. 2562
นิกาย	มหานิกาย
การศึกษา	นักธรรมชั้นเอก
ตำแหน่งชั้นสูง
ที่อยู่	วัดพระธาตุศรีจอมทองวรวิหาร จังหวัดเชียงใหม่
บรรพชา	19 มกราคม พ.ศ. 2477
อุปสมบท	7 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2487
พรรษา	75
ตำแหน่ง	อดีตเจ้าอาวาสวัดพระธาตุศรีจอมทองวรวิหาร ,อดีตที่ปรึกษาเจ้าคณะภาค 7 ,อดีตเจ้าสำนักศูนย์ปฏิบัติธรรมประจำจังหวัดเชียงใหม่แห่งที่ 1 ,อดีตที่ปรึกษาสำนักงานกำกับดูแลพระธรรมทูตไปต่างประเทศ,อดีตประธานขับเคลื่อนโครงการหมู่บ้านรักษาศีลห้า ประจำหนเหนือ

ประวัติ

ชาติภูมิ

พระพรหมมงคล,วิ. นามเดิม ทอง พรหมเสน เกิดเมื่อวันศุกร์ที่ 21 กันยายน พ.ศ. 2466 ตรงกับวันขึ้น 12 ค่ำ เดือน 10 ปีกุน ณ บ้านนาแก่ง ตำบลบ้านแอ่น อำเภอฮอด จังหวัดเชียงใหม่ บิดาชื่อ นายทา นามสกุล พรหมเสน มารดาชื่อ นางแต้ม นามสกุล พรหมเสน มีพี่น้องด้วยกัน ๖ คน

อุปสมบท

บรรพชา วันศุกร์ที่ 19 มกราคม พ.ศ. 2477 ตรงกันวันขึ้น 4 ค่ำ เดือน 3 ปีจอ ณ วัดนาแก่ง ตำบลบ้านแอ่น อำเภอฮอด จังหวัดเชียงใหม่ โดยมีพระครูบาชัยวงศ์ (หลวงปู่ครูบาแก้ว ชยวํโส) เจ้าอาวาสวัดนาแก่ง เป็นพระอุปัชฌาย์

อุปสมบท วันจันทร์ที่ 7 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2487 ตรงกับวันขึ้น 14 ค่ำ เดือน 3 ปี วอก ณ พัทธสีมาอุโบสถวัดบ้านแอ่น ตำบลบ้านแอ่น อำเภอฮอด จังหวัดเชียงใหม่ โดยมีพระครูคัมภีรธรรม (ครูบาอินตา พรหฺมปญฺโญ) เจ้าอาวาสวัดชัยพระเกียรติ เป็นพระอุปัชฌาย์ พระอธิการญาณรังสี เจ้าอาวาสวัดห้วยทราย เป็นพระกรรมวาจาจารย์พระมหาจันทร์ วัดพระสิงห์วรมหาวิหาร เป็นพระอนุสาวนาจารย์ ได้รับฉายานามว่า “สิริมงฺคโล”

วิทยฐานะ

• พ.ศ. ๒๔๗๗ สอบได้นักธรรมชั้นตรี ณ สำนักศาสนศึกษา วัดวังลุง สำนักเรียนคณะจังหวัดเชียงใหม่
• พ.ศ. ๒๔๘๖ สอบได้นักธรรมชั้นโท ณ สำนักศาสนศึกษา วัดชัยพระเกียรติ สำนักเรียนคณะจังหวัดเชียงใหม่
• พ.ศ. ๒๔๘๗ สอบได้นักธรรมชั้นเอก ณ สำนักศาสนศึกษา วัดพันอ้น สำนักเรียนคณะจังหวัดเชียงใหม่

มรณภาพ

พระพรหมมงคล ถึงแก่มรณภาพด้วยภาวะหัวใจล้มเหลวเฉียบพลันจากภาวะกล้ามเนือหัวใจขาดเลือด ณ วัดพระธาตุศรีจอมทองวรวิหาร เมื่อวันที่ 13 ธันวาคม พ.ศ. 2562 เวลา 00.25 น.

ตำแหน่ง

ฝ่ายปกครอง

• พ.ศ. ๒๔๙๑-๒๕๓๑ เป็นเจ้าอาวาสวัดเมืองมาง อำเภอเมืองเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่
• พ.ศ. ๒๕๑๐-๒๕๕๐ เป็นเจ้าคณะอำเภอฮอด จังหวัดเชียงใหม่
• พ.ศ. ๒๕๑๑-๒๕๖๒ เป็นพระอุปัชฌาย์
• พ.ศ. ๒๔๓๑-๒๕๓๔ เป็นเจ้าอาวาสวัดร่ำเปิง (ตโปทาราม) ตำบลสุเทพ อำเภอเมืองเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่
• พ.ศ. ๒๕๓๔-๒๕๖๒ เป็นเจ้าอาวาสวัดพระธาตุศรีจอมทองวรวิหาร อำเภอจอมทอง จังหวัดเชียงใหม่
• พ.ศ. ๒๕๔๖-๒๕๖๒ เป็นเจ้าสำนักปฏิบัติธรรมประจำจังหวัดเชียงใหม่แห่งที่ ๑
• พ.ศ. ๒๕๕๔ เป็นที่ปรึกษาสำนักงานกำกับดูแลพระธรรมทูตไปต่างประเทศ
• พ.ศ. ๒๕๕๗-๒๕๖๒ เป็นที่ปรึกษาเจ้าคณะภาค ๗
• พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๒ เป็นประธานขับเคลื่อนโครงการหมู่บ้านรักษาศีลห้า ประจำหนเหนือ
  

ประวัติการอบรมด้านวิปัสสนากรรมฐาน

• พ.ศ. ๒๔๗๗-๒๔๘๖ ฝึกการปฏิบัติสมถกรรมฐานกับพระสุธรรมยานเถร (อินถา อินฺทจกฺโก) พระสุพรหมยานเถร (พรหมา พฺรหฺมจกฺโก) พระครูพัฒนกิจจานุรักษ์ (ชัยวงศ์ จนฺทวํโส) ครูบาอภิชัยขาวปี
• พ.ศ. ๒๔๙๖ ฝึกการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานในแนวสติปัฏฐาน 4 กับ ณ วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ราชวรมหาวิหาร
• พ.ศ. ๒๔๙๗-๒๕๐๐ ฝึกการปฏิบัติและศึกษาแนวทางการปฏิบัติในแนวสติปักฐาน ๔ ตามหลักพระไตรปิฎก อรรถกถา และอื่น ๆ ที่ประเทศสหภาพเมียนมาร์
• พ.ศ. ๒๕๐๐ ฝึกปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐาน กับ มหาสีสยาดอ ณ สำนักวัดศาสนยิสสา ประเทศสหภาพเมียนมาร์

เกียรติคุณ

• พ.ศ. ๒๕๓๐ ได้รับคัดเลือกให้เป็นบุคคลผู้ทำคุณประโยชน์ต่อพระพุทธศาสนาประเภทส่งเสริม ผู้ปฏิบัติธรรมในงานสัปดาห์ส่งเสริมพระพุทธศาสนาในเทศกาลวันวิสาขบูชา
• พ.ศ. ๒๕๓๑ ได้รับโล่เกียรติคุณ ผู้มีผลงานดีเด่นด้าน “วัฒนธรรมท้องถิ่น” สาขามนุษยศาสตร์ จากศูนย์วัฒนธรรม วิทยาลัยครูเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่
• พ.ศ. ๒๕๓๓ ได้รับรางวัลครูบาศรีวิชัย ในงานรำลึกถึงพระครูบาศรีวิขัย ครบรอบ ๑๑๒ ปี ได้รับเลือกให้เป็นผู้ที่มีคุณสมบัติเป็นทั้ง นักบุญและนักพัฒนาแห่งล้านนาไทย
• พ.ศ. ๒๕๓๕ ได้รับเกียรติบัตรจากคณะสงฆ์จังหวัดเชียงใหม่ให้เป็นผู้มีผลงานดีเด่น ทางด้านการปกครอง เนื่องในวันวิสาขบูชา
• พ.ศ. ๒๕๓๖ ได้รับถวายปริญญา “พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์” สาขาพระพุทธสาสนา มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
• พ.ศ. ๒๕๓๖ ได้รับเกียรติบัตรจากคณะสงฆ์ จังหวัดเชียงใหม่ ให้เป็นผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านสาธารณูปการ เนื่องในวันมาฆบูชา
• พ.ศ. ๒๕๓๖ ได้รับถวายเกียรติบัตรจากกระทรวงศึกษาธิการให้เป็นผู้มีผลงานดีเด่น ในการดำเนินงาน ให้วัดเป็นอุทยานการศึกษาเพื่อเฉลิมฉลอง ๗๐๐ ปี เมืองเชียงใหม่
• พ.ศ. ๒๕๓๗ ได้รับพระราชทานโล่และเข็มเกียรติคุณจากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในด้านอนุรักษ์มรดกไทยดีเด่น ด้านภาษา และ วรรณกรรมของไทย
• พ.ศ. ๒๕๓๘ ได้รับพัดยศพัฒนาดีเด่น พร้อมด้วยใบประกาศเกียรติคุณ จากสมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณสังวร
• พ.ศ. ๒๕๔๑ ได้รับโล่เกียรติคุณจากยุวพุทธิกสมาคมแห่งประเทศไทย ใน พระบรมราชินูปถัมภ์ ให้เป็นผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านการเผยแผ่วิปัสสนากรรมฐาน เนื่องในโอกาสครบรอบ ๔๘ ปี ของยุวพุทธิกสมาคม
• พ.ศ. ๒๕๔๒ ได้รับโล่ประกาศเกียรติคุณจากชมรมผู้สูงอายุอำเภอจอมทอง จังหวัดเชียงใหม่ ให้เป็นองค์ประธานอุปถัมภ์การก่อสร้างอาคารชมรมผู้สูงอายุอำเภอจอมทอง จนประสบความสำเร็จ
• พ.ศ. ๒๕๕๐ ได้รับโล่เกียรติคุณจากมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตเชียงใหม่ โดย พระครูพิพิธสุตาธร รองอธิการบดี มหาวิทยาลัย มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตเชียงใหม่ ในฐานะเป็นผู้กระทำคุณประโยชน์แก่มหาวิทยาลัย
• พ.ศ. ๒๕๕๐ ได้รับโล่เกียรติคุณจากมหาธาตุวิทยาลัยโดยพระธรรมสุธี อธิบดีสงฆ์วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฏิ์ ให้เป็นศิษย์เก่าผู้ได้รับความสำเร็จอย่างสูงทั้งทางโลก และทางธรรม
• พ.ศ. ๒๕๕๑ ได้รับรางวัลประกาศเกียรติคุณรางวัลการส่งเสริมการศึกษาเพื่อสันติภาพ ประจำปีพุทธศักราช ๒๕๕๑ จากมูลนิธิการศึกษาเพื่อสันติภาพ พระธรรมปิฎก(ป.อ.ปยุตฺโต)
• พ.ศ. ๒๕๕๓ ได้รับรางวัลพุทธคุณูปการ ประเภทวัชรเกียรติคุณ จากสภาผู้แทนราษฎรไทย
• พ.ศ. ๒๕๕๔ ได้รับถวายปริญญา "ศิลปศาสตรดุษฏีบัณฑิตกิตติมศักดิ์" สาขาบริหารการพัฒนา มหาวิทยาลัยนอร์ท-เชียงใหม่
• พ.ศ. ๒๕๕๕ ได้รับถวายปริญญา "ปรัชญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์" มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่
• พ.ศ. ๒๕๕๖ ได้รับถวายปริญญา "ศาสนศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติศักดิ์" สาขาวิชาพุทธศาสนา มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย

สมณศักดิ์

สมณศักดิ์ไทย

• พ.ศ. 2511 ได้รับพระบัญชาสมเด็จพระสังฆราชเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญาบัตร เจ้าคณะอำเภอชั้นพิเศษ ที่ พระครูพิพัฒน์คณาภิบาล

• พ.ศ. 2533 รับพระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์ขึ้นเป็นพระราชาคณะชั้นสามัญยก ฝ่ายวิปัสสนาธุระ ที่ พระสุพรหมยานเถร,วิ.

• พ.ศ. 2542 รับพระราชทานตั้งสมณศักดิ์ขึ้นเป็นพระราชาคณะชั้นราช ฝ่ายวิปัสสนาธุระ ที่ พระราชพรหมาจารย์,วิ. ไพศาลภาวนานุสิฐ มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี

• พ.ศ. 2549 รับพระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์ขึ้นเป็นพระราชาคณะชั้นเทพ ฝ่ายวิปัสสนาธุระ ที่ พระเทพสิทธาจารย์,วิ. ภาวนาวิธานประยุต วิสุทธิมงคลชัยสิทธิ์ มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี

• พ.ศ. 2552 รับพระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์ขึ้นเป็นพระราชาคณะชั้นธรรม ฝ่ายวิปัสสนาธุระ ที่ พระธรรมมังคลาจารย์,วิ. ภาวนาวิธานประยุต วิสุทธิธรรมโสภณ วิมลศาสนกิจ มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี

• พ.ศ. 2559 โปรดเกล้าฯ สถาปนาสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะเจ้าคณะรองชั้นหิรัญบัฏ ฝ่ายวิปัสสนาธุระ ที่ พระพรหมมงคล,วิ. ภาวนาโกศลสุพพิธาน วิปัสสนาบริหารพิสุทธิ์ ปาวจนุตตมานุศาสน์ คัมภีรญาณพิลาสธำรง มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี เป็นพระราชาคณะเจ้าคณะรองชั้นหิรัญบัฏรูปแรก ฝ่ายมหานิกาย ที่ได้รับพระราชทานพัดยศพิเศษ ที่พระราชทานแก่พระราชาคณะฝ่ายวิปัสสนาธุระ

สมณศักดิ์ต่างประเทศ

• พ.ศ. ๒๕๓๓ ได้รับแต่งตั้งสมณศักดิ์ จากสังฆสภารามัญมหานิกายประเทศศรีลังกาให้เป็น “พระศาสนโสภณสิริบวรวิปัสสนากัมมัฏฐานาจารย์”
• พ.ศ. ๒๕๕๔ ได้รับแต่งตั้งสมณศักดิ์ จากประเทศสาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมาร์ให้เป็น “อัคคมหากัมมัฏฐานาจาริยะ”

เครื่องประกอบสมณศักดิ์

เครื่องประกอบสมณศักดิ์ พระพรหมมงคล

ฐานานุกรม

พระพรหมมงคล มีฐานนาณุศักดิ์ ตั้งฐานานุกรมได้ 8 รูป คือ

• พระครูปลัดสุวัฒนมงคลสิทธิคุณ อดุลธรรมาภิบาล ศาสนสุพพิธานสังฆานุนายก

พระครูวินัยธร พระครูพิจิตรสรการ (พระครูคู่สวด) พระครูสังฆภารพิชัย พระครูใบฎีกา

พระครูธรรมธร พระครูพิศาลสรคุณ (พระครูคู่สวด) พระครูสมุห์

อ้างอิง

เชิงอรรถ

1. ประวัติ พระธรรมมังคลาจารย์ 2015-04-21 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, วัดพระธาตุศรีจอมทองวรวิหาร
2. มติมหาเถรสมาคม ครั้งที่ 06/2554, มติที่ 147/2554 เรื่อง เสนอแต่งตั้ง พระธรรมมังคลาจารย์ วัดพระธาตุศรีจอมทอง จังหวัดเชียงใหม่ ให้เป็นที่ปรึกษาสำนักงานกำกับดูแลพระธรรมทูตไปต่างประเทศ
3. มติมหาเถรสมาคม ครั้งที่ 07/2557, มติที่ 120/2557 เรื่อง เสนอแต่งตั้งพระสังฆาธิการให้เป็นที่ปรึกษาเจ้าคณะภาค ๗
4. ราชกิจจานุเบกษา,ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์ เล่ม 85, ตอนที่ 122, 31 ธันวาคม 2511, ฉบับพิเศษหน้า 6.
5. ราชกิจจานุเบกษา,ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์ เล่ม 107, ตอนที่ 242, 5 ธันวาคม 2533, ฉบับพิเศษหน้า 5.
6. ราชกิจจานุเบกษา,ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์ เล่ม 116, ตอนที่ 23 ข, 27 ธันวาคม 2542, หน้า 5.
7. ราชกิจจานุเบกษา,ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์ เล่ม 123, ตอนที่ 2 ข, 12 มกราคม 2549, หน้า 4.
8. ราชกิจจานุเบกษา,ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์ เล่ม 127, ตอนที่ 3 ข, ๒๕ กุมภาพันธ 2553, หน้า 2.
9. ราชกิจจานุเบกษา,พระราชโองการ ประกาศสถาปนาสมณศักดิ์,เล่ม ๑๓๔ ตอน ๙, ๘ มีนาคม ๒๕๖๐
10. ราชกิจจานุเบกษา,พระราชโองการ ประกาศสถาปนาสมณศักดิ์, เล่ม 133, ตอนที่ 42 ข, 5 ธันวาคม 2559, หน้า 2
11. https://www.facebook.com/710455849035666/photos/a.710479045700013.1073741828.710455849035666/1321931307888114/?type=3&theater จากเพจ พัดยศ สมณศักดิ์พระสงฆ์ไทย
12. ได้รับแต่งตั้งสมณศักดิ์ จากประเทศสาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมาร์ให้เป็น “อัคคมหากัมมัฏฐานาจาริยะ”^[]