พงศาวดารมอญ

พงศาวดารมอญ (พม่า: မွန်ရာဇဝင်, ออกเสียง: [mʊ̀ɴ jàzəwɪ̀ɴ]; โมน-ยาซะวีน) เป็นบันทึกเหตุการณ์มอญที่ครอบคลุมช่วงเวลาส่วนใหญ่ของสมัยเมาะตะมะ–หงสา ถูกแปลเป็นภาษาพม่าในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 17 หรือ 18 จากต้นฉบับบันทึกภาษามอญที่ได้รับมอบหมายให้บันทึกโดยเจ้าชายรัชทายาทไม่ทราบชื่อในต้นคริสต์ศตวรรษที่ 16 เป็นบันทึกเหตุการณ์หนึ่งในสองฉบับที่มีชื่อในภาษาพม่าว่า "โมน-ยาซะวีน" ส่วนอีกฉบับเป็นบันทึกเหตุการณ์ที่แปลโดยชเวนอ ช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 19

พงศาวดารมอญ

ชื่อเรื่องต้นฉบับ	မွန်ရာဇဝင် โมน-ยาซะวีน
ผู้แปล	ไม่ทราบ
ประเทศ	อาณาจักรหงสาวดี
ภาษา	มอญ (ต้นฉบับ) พม่า
ชุด	พงศาวดารมอญ
ประเภท	บันทึกเหตุการณ์, ประวัติศาสตร์
วันที่พิมพ์	ราว ค.ศ. 1520 (ในภาษามอญ) คริสต์ศตวรรษที่ 17 หรือ 18 (ในภาษาพม่า)

ข้อสรุป

บันทึกเหตุการณ์ฉบับนี้ครอบคลุมช่วงสมัยเมาะตะมะ–หงสาจนถึงสมัยของพญารามที่ 2 (ครองราชย์ ค.ศ. 1492–1526) และส่วนยาวที่สุดเน้นที่พระเจ้าธรรมเจดีย์ (ครองราชย์ ค.ศ. 1471–1492) ในส่วนแรกเป็นเรื่องราวต้นกำเนิดเกี่ยวกับพระควัมปติเถระ พระอุปถัมภ์ของชาวมอญในพม่าตอนล่าง

ตามต้นฉบับใบลานที่ยังหลงเหลืออยู่เพียงฉบับเดียว ซึ่งปัจจุบันอยู่ใน เป็นการแปลภาษาพม่าจากต้นฉบับภาษามอญที่สร้างขึ้นโดยเจ้าชายรัชทายาทที่ไม่ได้ระบุชื่อ ซึ่งเป็นโอรสองค์โตของกษัตริย์องค์ปัจจุบัน ต้นฉบับไม่ได้ระบุว่าใครเป็นเจ้าชายรัชทายาท ใครเป็นกษัตริย์ เขียนข้อความต้นฉบับเมื่อใด ใครเป็นผู้แปล หรือแปลเมื่อใด วิเคราะห์การแปลภาษาพม่าพบว่าบทความมอญดั้งเดิมน่าจะเขียนขึ้นในหรือประมาณช่วงที่พญารามที่ 2 สวรรคตในปี ค.ศ. 1526 การแปลซึ่งใช้ภาษาพม่าเป็นหลักนั้นน่าจะทำขึ้นหลังคริสต์ศตวรรษที่ 17 หรือ 18 และเรื่องเล่าในบันทึกที่เกี่ยวกับพระเจ้าธรรมเจดีย์ ชี้ให้เห็นถึงความเชื่อมโยงกับบันทึกเหตุการณ์ นิทาน อารัมภกถา

เป็นบันทึกเหตุการณ์หนึ่งในสองฉบับที่มีชื่อในภาษาพม่าว่า "โมน-ยาซะวีน" ส่วนอีกฉบับเป็นบันทึกเหตุการณ์ที่แปลโดยชเวนอ ช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 19 นอกจากนี้ มหาราชวงศ์ บันทึกเหตุการณ์พม่าคริสต์ศตวรรษที่ 18 ยังระบุถึง "โมน-ยาซะวีน" ว่าเป็นหนึ่งในแหล่งที่มาของข้อมูล แต่ก็ยังไม่มีหลักฐานใดในปัจจุบันที่เชื่อมโยงกับ โมน-ยาซะวีน

หมายเหตุ

1. (Aung-Thwin 2017: 221) : หมายเลข 2290 ที่หอสมุดแห่งชาติ มีสำเนาไมโครฟิล์มของต้นฉบับที่จัดหมวดหมู่เป็นม้วนที่ 100–101
2. (Aung-Thwin 2017: 221) : ในบันทึกประวัติศาสตร์จบลงด้วยการครองราชย์ของ พญารามที่ 2 หากข้อสันนิษฐานของ Aung-Thwin ถูกต้อง มกุฎราชกุมารอาจเป็น ซึ่ง (Aung-Thwin 2017: 283) สืบทอดราชบัลลังก์ต่อจาก พญารามที่ 2 ในเวลาสั้น ๆ ไม่กี่ชั่วโมงก่อนจะสวรรคตด้วยสาเหตุที่ไม่ทราบแน่ชัด
3. (Aung-Thwin 2017: 221) : การแปลภาษาพม่าในปัจจุบันใช้เครื่องหมายวรรณยุกต์สมัยใหม่ ซึ่งเริ่มใช้หลังจากคริสต์ศตวรรษที่ 17 และ 18 อย่างไรก็ตาม การแปลดังกล่าวยังมีการสะกดและการใช้คำที่เก่ากว่าที่พบในจารึกสมัยพุกามและสมัยอังวะ ซึ่งบ่งชี้ว่ามีการแปลภาษาพม่าที่เก่ากว่านั้นด้วย

อ้างอิง

1. Aung-Thwin 2017: 336
2. Aung-Thwin 2017: 221
3. Aung-Thwin 2017: 221–222
4. Aung-Thwin 2017: 222

บรรณานุกรม

• (2017). Myanmar in the Fifteenth Century. Honolulu: University of Hawai'i Press. ISBN .