ปัจจุธรณ์

ปัจจุธรณ์ แปลว่า ถอนคืน, การถอนคืน ใช้คู่กับคำว่า อธิษฐาน ที่แปลว่า การตั้งใจไว้, การผูกใจไว้

ปัจจุธรณ์ เป็นภาษาพระวินัย คือมีธรรมเนียมว่า เมื่อพระภิกษุได้ผ้าใหม่มา ตั้งใจจะใช้สอยเป็นผ้าชนิดใด เช่น เป็น เป็นจีวร เป็นต้น ก็อธิษฐานตั้งใจกำหนดให้เป็นผ้าชนิดนั้นแล้วใช้สอย เมื่อต้องการจะเลิกใช้หรือเปลี่ยนใหม่ก็ต้องเลิกด้วยการถอนคืนอธิษฐานผ้านั้นมิให้เป็นผ้าครองตนก่อน เรียกการถอนคืนเช่นนั้นว่า ปัจจุธรณ์

ปัจจุธรณ์ มีคำสำหรับกล่าวถอนตามพระวินัยโดยเฉพาะ เมื่อกล่าวถอนแล้วผ้านั้นก็หมดสภาพจากการเป็นผ้าอธิษฐานหรือผ้าครอง และต้องอธิษฐานผืนอื่นใช้แทนต่อไป

อ้างอิง

• พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช) ป.ธ. ๙ ราชบัณฑิต พจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์ ชุด คำวัด, วัดราชโอรสาราม กรุงเทพฯ พ.ศ. 2548