บทความน ได ร บแจ งให ปร บปร งหลายข อ กร ณาช วยปร บปร งบทความ หร ออภ ปรายป ญหาท หน าอภ ปราย บทความน ต องการจ ดร ปแบบข อคว

ประตูพระบรมมหาราชวัง

ประตูชั้นนอก

ประตูชั้นนอก อยู่ตามแนวกำแพงพระบรมมหาราชวัง มี ๑๒ ประตูใหญ่ ตั้งชื่อคล้องจองกัน คือ

ประตูวิมานเทเวศร์ และประตูสุวรรณภิบาล (ข้างใน)

ประตูวิมานเทเวศร์ เป็นประตูชั้นนอกพระบรมมหาราชวังด้านทิศเหนือ อยู่ระหว่างประตูสุนทรทิศาและประตูวิเศษไชยศรี ตรงข้ามกับมหาวิทยาลัยศิลปากร สร้างขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช เป็นประตูสำคัญในรัชสมัยนั้น เพราะเป็นทางอัญเชิญพระราชสาสน์จากประเทศต่าง ๆ แห่เข้ามาทางประตูวิมานเทเวศร์ ผ่านหน้าศาลาลูกขุน เลี้ยวเข้าประตูพิมานไชยศรี (ประตูโค้ง กั้นระหว่างเขตพระราชฐานชั้นนอกและชั้นกลาง อยู่ระหว่างประตูวิเศษไชยศรีและพระที่นั่งจักรีมหาปราสาท) ไปยังพระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย ถัดเข้ามาข้างในเป็น ประตูสุวรรณภิบาล

ประตูวิเศษไชยศรี และประตูพิมานไชยศรี (ข้างใน)

ประตูวิเศษไชยศรี เป็นประตูชั้นนอกพระบรมมหาราชวังด้านทิศเหนือ อยู่ระหว่างประตูวิมานเทเวศร์และป้อมขันธ์เขื่อนเพชร ตรงกับถนนหน้าพระธาตุ สร้างขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช เป็นประตูสำคัญเพราะเป็นเส้นทางเสด็จพระราชดำเนินเข้าสู่พระมหามณเฑียร ปัจจุบันประตูวิเศษไชยศรีเป็นประตูทางเข้าออกพระบรมมหาราชวังที่สำคัญที่สุด ถัดเข้ามาด้านในเป็น ประตูพิมานไชยศรี และหากมองผ่านประตูนี้เข้าไป จะเห็นพระที่นั่งจักรีมหาปราสาทในมุมที่สวยงามสง่า

ประตูมณีนพรัตน์ มีชื่อสามัญว่า "ประตูฉนวนวัดพระแก้ว" เป็นประตูชั้นนอกพระบรมมหาราชวังด้านทิศเหนือ อยู่ระหว่างป้อมขันธ์เขื่อนเพชรและป้อมเผด็จดัสกร ตรงข้ามกับท้องสนามหลวง สร้างในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช เปิดใช้เมื่อมีการเชิญพระบรมศพออกมาตั้งที่พระเมรุมาศท้องสนามหลวง ใช้เป็นประตูฉนวนให้ฝ่ายในออกไปงานพระเมรุ และรื้อฉนวนออกเมื่อเสร็จงานพร้อมทั้งปิดประตูนี้ด้วย ประตูนี้จึงปิดตลอดเวลา ยกเว้นในกรณีพิเศษ อาทิ การเข้ากราบถวายสักการะพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ในปี พ.ศ. 2559-2560 เป็นต้น

ประตูสวัสดิโสภา อยู่ทางด้านทิศตะวันออก อยู่ระหว่างป้อมเผด็จดัสกรและป้อมสัญจรใจวิง ตรงข้ามกับกระทรวงกลาโหม (มีชื่อสามัญว่า ประตูทอง เพราะเป็นทางผ่านสำหรับประชาชนที่จะไปปิดทองคำเปลวบูชาพระแก้วมรกต)

ประตูเทวาพิทักษ์ อยู่ทางด้านทิศตะวันออก ตรงกับถนนสราญรมย์ ถัดจากป้อมสิงขรขันฑ์ เหนือพระที่นั่งสุทไธสวรรย์ปราสาท ติดกับป้อมขยันยิงยุทธ

ประตูศักดิ์ไชยสิทธิ์ อยู่ทางด้านทิศตะวันออก ตรงข้ามกับวังสราญรมย์ ใต้พระที่นั่งสุทไธสวรรย์ปราสาท ติดกับป้อมฤทธิรุดโรมรัน ถัดเข้ามาเป็น ประตูราชสำราญ

ประตูวิจิตรบรรจง อยู่ทางด้านทิศใต้ อยู่ระหว่างป้อมมณีปราการและป้อมพิศาลสีมา บริเวณพระตำหนักสวนกุหลาบ ตรงข้ามกับวัดพระเชตุพนฯ (มีชื่อสามัญว่า ประตูฉนวนชั้นนอกออกไปวัดโพธิ์) ถัดเข้ามาด้านในเป็น ประตูพิศาลทักษิณ

ประตูอนงคารักษ์ อยู่ทางด้านทิศใต้ อยู่ระหว่างป้อมพิศาลสีมาและประตูพิทักษ์บวร ตรงข้ามกับวิหารพระพุทธไสยาสของวัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามฯ (มีชื่อสามัญว่า ประตูผีชั้นนอก) ถัดเข้ามาด้านในเป็น ประตูกัลยาวดี (มีชื่อสามัญว่า ประตูผีชั้นใน)

ประตูพิทักษ์บวร อยู่ทางด้านทิศใต้ อยู่ระหว่างประตูอนงคารักษ์และป้อมภูผาสุทัศน์ เป็นประตูด้านสกัดทางใต้ ตรงกับถนนมหาราช ข้างในตรงกับถนนสกัดกำแพง พระบรมมหาราชวัง (มีชื่อสามัญว่า ประตูแดงท้ายสนม เพราะทาสีแดง ตั้งอยู่ริมตลาดชื่อท้ายสนม)

ประตูสุนทรทิศา อยู่ทางด้านทิศเหนือ ระหว่างป้อมอินทรรังสรรและประตูวิมานเทเวศร์ ตรงข้ามกับมหาวิทยาลัยศิลปากร เป็นประตูด้านสกัดทางเหนือ

ประตูเทวาภิรมย์ อยู่ทางด้านทิศตะวันตก ระหว่างป้อมมหาสัตตโลหะและป้อมทัศนนิกร ตรงข้ามกับ (มีชื่อสามัญว่า ประตูท่าขุนนางหน้าโรงทาน) ถัดเข้ามาด้านในเป็น ประตูศรีสุนทร

ประตูอุดมสุดารักษ์ อยู่ทางด้านทิศตะวันตก เป็นประตูฉนวนออกทางตรงพระที่นั่งที่ท่าราชวรดิษ ขนาบด้วยป้อมโสฬสศิลาทางด้านใต้และป้อมมหาสัตตโลหะทางด้านเหนือ

และประตูเล็กคือ

ประตูช่องกุด อยู่ทางด้านทิศตะวันตก ระหว่างป้อมภูผาสุทัศน์และป้อมสัตตบรรพต เป็นประตูพระบรมมหาราชวังซึ่งราษฎรสามัญใช้เข้า-ออกติดต่อกับคนภายในวัง ประตูช่องกุดเป็นประตูขนาดเล็ก เจาะทะลุกำแพงวังและไม่มีซุ้มประตู

ประตูชั้นใน

ประตูพระบรมมหาราชวังชั้นใน บางประตูถูกรื้อไปแล้ว

ประตูสุวรรณบริบาล อยู่ทางด้านทิศเหนือ เป็นประตู 2 ชั้น ตรงเข้าสู่พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ปัจจุบัน เหลือเพียงประตูชั้นเดียว
ประตูพิมานไชยศรี อยู่ทางด้านทิศเหนือ เป็นประตู 2 ชั้น เช่นเดียวกับประตูสุวรรณบริบาล ตั้งอยู่ตรงกับพระที่นั่งจักรีมหาปราสาท ปัจจุบันประตูนี้มีความสำคัญอย่างมาก เพราะเป็นเส้นทางเสด็จพระราชดำเนินและเส้นทางสัญจรหลักเข้าสู่พระราชฐานชั้นกลาง
ประตูสีกรลีลาศ
ประตูเทวราชดำรงศร
ประตูอุดรสิงหรักษ์
ประตูจักรพรรดิ์ภิรมย์
ประตูกมลาสประเวศ
ประตูอมเรศร์สัญจร

ประตูสนามราชกิจ
ประตูดุสิตศาสดา
ประตูนางในไคลคลา
ประตูกัลยาวดี
ประตูศรีสุดาวงษ์
ประตูอนงคลีลา
ประตูยาตราสตรี
ประตูศรีสุนทร
ประตูพรหมศรีสวัสดิ์ สร้างขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเพื่อกั้นเขตพระราชฐานชั้นกลางและชั้นใน นอกจากนี้ ยังใช้เป็นประตูที่ใช้นำพระศพของเจ้านายมาตั้งที่หอภายในเขตพระราชฐานชั้นกลาง เช่น
ประตูพรหมโกหด
ประตูแถลงราชกิจ
ประตูปริตประเวศ
ประตูราชสำราญ อยู่ทางด้านทิศตะวันออก เป็นประตูทางเข้าออกของพระราชฐานชั้นใน ปัจจุบันประตูนี้เปิดเฉพาะเป็นเส้นทางพระราชดำเนินในบางกรณี เช่น เสด็จออกรับพระราชสาส์นตราตั้งที่พระที่นั่งจักรีมหาปราสาท
ประตูพิศาลทักษิณ

อ้างอิง

พิกัดภูมิศาสตร์

ประตูวิมานเทเวศร์ 13°45′08″N 100°29′25″E / 13.7522088°N 100.4902214°E / 13.7522088; 100.4902214
ประตูวิเศษไชยศรี 13°45′08″N 100°29′28″E / 13.7522609°N 100.4911816°E / 13.7522609; 100.4911816
ประตูมณีนพรัตน์ 13°45′08″N 100°29′33″E / 13.7522818°N 100.4925817°E / 13.7522818; 100.4925817
เปลี่ยนใช้"ประตูมณีนพรัตน์"เข้าถวายสักการะพระบรมศพ
ประตูสวัสดิโสภา 13°45′06″N 100°29′37″E / 13.7517138°N 100.4934883°E / 13.7517138; 100.4934883
ประตูเทวาพิทักษ์ 13°44′59″N 100°29′38″E / 13.7497025°N 100.4937887°E / 13.7497025; 100.4937887
ประตูศักดิ์ไชยสิทธิ์ 13°44′57″N 100°29′38″E / 13.7490303°N 100.493896°E / 13.7490303; 100.493896
ประตูวิจิตรบรรจง 13°44′51″N 100°29′36″E / 13.7474775°N 100.4932684°E / 13.7474775; 100.4932684
ประตูอนงคารักษ์ 13°44′49″N 100°29′30″E / 13.7470033°N 100.4916859°E / 13.7470033; 100.4916859
ประตูพิทักษ์บวร 13°44′48″N 100°29′28″E / 13.7467845°N 100.4909992°E / 13.7467845; 100.4909992
ประตูสุนทรทิศา 13°45′08″N 100°29′22″E / 13.7521984°N 100.4895562°E / 13.7521984; 100.4895562
ประตูเทวาภิรมย์ 13°45′01″N 100°29′23″E / 13.7503173°N 100.4897118°E / 13.7503173; 100.4897118
ประตูอุดมสุดารักษ์ 13°44′59″N 100°29′23″E / 13.7497129°N 100.4897815°E / 13.7497129; 100.4897815
ประตูสุวรรณบริบาล 13°45′04″N 100°29′25″E / 13.7511511°N 100.4903609°E / 13.7511511; 100.4903609
ประตูพิมานไชยศรี 13°45′03″N 100°29′29″E / 13.7508436°N 100.4913157°E / 13.7508436; 100.4913157
ประตูอนงคลีลา 13°44′57″N 100°29′25″E / 13.7492023°N 100.4902482°E / 13.7492023; 100.4902482
ประตูยาตราสตรี 13°44′59″N 100°29′24″E / 13.7497442°N 100.4900497°E / 13.7497442; 100.4900497
ประตูศรีสุนทร 13°45′01″N 100°29′24″E / 13.750359°N 100.490039°E / 13.750359; 100.490039

ดูเพิ่ม

แหล่งข้อมูลอื่น

ประตูรอบกำแพงพระบรมมหาราชวัง

บทความอาคาร หรือ สถานที่สำคัญนี้ยังเป็น คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

[1] ประตูวิมานเทเวศร์ 13°45′08″N 100°29′25″E / 13.7522088°N 100.4902214°E / 13.7522088; 100.4902214

[2] ประตูวิเศษไชยศรี 13°45′08″N 100°29′28″E / 13.7522609°N 100.4911816°E / 13.7522609; 100.4911816

[3] ประตูมณีนพรัตน์ 13°45′08″N 100°29′33″E / 13.7522818°N 100.4925817°E / 13.7522818; 100.4925817

[4] เปลี่ยนใช้"ประตูมณีนพรัตน์"เข้าถวายสักการะพระบรมศพ

[5] ประตูสวัสดิโสภา 13°45′06″N 100°29′37″E / 13.7517138°N 100.4934883°E / 13.7517138; 100.4934883

[6] ประตูเทวาพิทักษ์ 13°44′59″N 100°29′38″E / 13.7497025°N 100.4937887°E / 13.7497025; 100.4937887

[7] ประตูศักดิ์ไชยสิทธิ์ 13°44′57″N 100°29′38″E / 13.7490303°N 100.493896°E / 13.7490303; 100.493896

[8] ประตูวิจิตรบรรจง 13°44′51″N 100°29′36″E / 13.7474775°N 100.4932684°E / 13.7474775; 100.4932684

[9] ประตูอนงคารักษ์ 13°44′49″N 100°29′30″E / 13.7470033°N 100.4916859°E / 13.7470033; 100.4916859

[10] ประตูพิทักษ์บวร 13°44′48″N 100°29′28″E / 13.7467845°N 100.4909992°E / 13.7467845; 100.4909992

[11] ประตูสุนทรทิศา 13°45′08″N 100°29′22″E / 13.7521984°N 100.4895562°E / 13.7521984; 100.4895562

[12] ประตูเทวาภิรมย์ 13°45′01″N 100°29′23″E / 13.7503173°N 100.4897118°E / 13.7503173; 100.4897118

[13] ประตูอุดมสุดารักษ์ 13°44′59″N 100°29′23″E / 13.7497129°N 100.4897815°E / 13.7497129; 100.4897815

[14] ประตูสุวรรณบริบาล 13°45′04″N 100°29′25″E / 13.7511511°N 100.4903609°E / 13.7511511; 100.4903609

[15] ประตูพิมานไชยศรี 13°45′03″N 100°29′29″E / 13.7508436°N 100.4913157°E / 13.7508436; 100.4913157

[16] ประตูอนงคลีลา 13°44′57″N 100°29′25″E / 13.7492023°N 100.4902482°E / 13.7492023; 100.4902482

[17] ประตูยาตราสตรี 13°44′59″N 100°29′24″E / 13.7497442°N 100.4900497°E / 13.7497442; 100.4900497

[18] ประตูศรีสุนทร 13°45′01″N 100°29′24″E / 13.750359°N 100.490039°E / 13.750359; 100.490039