ธรรมบท เป็นชื่อประชุมพระพุทธพจน์ในรูปแบบคาถา และเป็น 1 ในตำราพุทธศาสนาซึ่งได้รับความนิยมอ่านทั้งเป็นที่รู้จักมากที่สุด ธรรมบทฉบับต้นที่สุดอยู่ในซึ่งเป็นหมวดหนึ่งในพระสุตตันตปิฎกในพระไตรปิฎกภาษาบาลี
พระพุทธโฆสะ นักวิชาการและนักวิจารณ์พุทธศาสนา อธิบายว่า พระพุทธฎีกาแต่ละส่วนที่บันทึกไว้นั้น พระโคตมพุทธเจ้าทรงแสดงไว้ต่างโอกาสแล้วแต่สถานการณ์จำเพาะที่บังเกิดขึ้นในพระชนม์และในสังฆมณฑล เขาร่ายรายละเอียดสถานการณ์ดังกล่าวไว้ในงานเขียนเรื่อง "ธัมมปทัฏฐกถา" ซึ่งต่อมากลายเป็นแหล่งตำนานพระพุทธประวัติ
ประวัติ
ตามประเพณี ธรรมบทนั้นประกอบด้วยพระพุทธพจน์ซึ่งพระโคดมพุทธเจ้าตรัสไว้ในหลาย ๆ โอกาส "เพราะเหตุที่กลั่นตัวอย่างอันซับซ้อน ทฤษฎี ถ้อยคารม และระดับอันสูงของพระพุทธโอวาทให้เป็นร้อยกรองที่กระชับแต่โปร่งใสดังมณี ธรรมบทจึงช่วยให้วิถีพุทธเป็นที่เข้าถึงได้โดยทั่วกัน...อันที่จริง เป็นไปได้ว่า บ่อเกิดธรรมบทในช่วง 300 ปีก่อนคริสต์ศักราชนั้นโยงไยไปถึงการที่สังฆณฑลอินเดียสมัยแรก ๆ จำต้องถอดเอาโวหารธรรมแห่งถ้อยพระพุทธพจน์ต้นฉบับออกเป็นภาษาชาวบ้าน" ธรรมบทนี้เป็นส่วนหนึ่งของขุททกนิกายในพระสุตตันตปิฎกของพระไตรปิฎก กระนั้น อย่างน้อยกึ่งหนึ่งของธรรมบทปรากฏในส่วนอื่น ๆ ของพระไตรปิฎกด้วย ครั้นราว 400 หรือ 500 ปีก่อนคริสต์ศักราช พระพุทธโฆสะแต่งอรรถกถาอธิบายธรรมบทเรียกว่า "ธัมมปทัฏฐกถา" มีเนื้อหา 305 เรื่องเพื่อขยายความเข้าใจร้อยกรองธรรมบท
ธรรมบทฉบับภาษาบาลีเป็นที่รู้จักมากที่สุด แต่ก็ปรากฏฉบับอื่นด้วย
การจัดระเบียบ
ธรรมบทในภาษาบาลีประกอบด้วยร้อยกรอง 423 บท แบ่งเป็น 26 หมวดดังนี้
1. | ยมกวัคค์ (บทแฝด) |
2. | อปปมาทวัคค์ (บทไม่ประมาท) |
3. | จิตวัคค์ (บทคำนึง) |
4. | บุปผวัคค์ (บทดอกไม้) |
5. | พาลวัคค์ (บทคนชั่ว) |
6. | ปัณฑิตวัคค์ (บทผู้ทรงภูมิ) |
7. | อรหัตนวัคค์ (บทอรหันต์) |
8. | สหัสสวัคค์ (บทพัน) |
9. | ปาปวัคค์ (บทบาป) |
10. | ทัณฑวัคค์ (บทลงโทษ) |
11. | ชราวัคค์ (บทสูงวัย) |
12. | อัตตวัคค์ (บทตน) |
13. | โลกวัคค์ (บทโลก) |
14. | พุทธวัคค์ (บทตื่นรู้) |
15. | สุขวัคค์ (บทสุข) |
16. | ปิยวัคค์ (บทอันเป็นที่รัก) |
17. | โกธวัคค์ (บทโกรธ) |
18. | มลวัคค์ (บทมัวหมอง) |
19. | ธัมมัตถวัคค์ (บททรงธรรม) |
20. | มัคควัคค์ (บทชี้ทาง) |
21. | ปกิณณกวัคค์ (บทเบ็ดเตล็ด) |
22. | นิรยวัคค์ (บทนรก) |
23. | นาควัคค์ (บทช้างสาร) |
24. | ทัณหวัคค์ (บทกระหาย) |
25. | ภิกขุวัคค์ (บทขอทาน) |
26. | พราหมณวัคค์ (บทพราหมณ์) |
อ้างอิง
- See, for instance, Buswell (2003): "rank[s] among the best known Buddhist texts" (p. 11); and, "one of the most popular texts with Buddhist monks and laypersons" (p. 627). Harvey (2007), p. 322, writes: "Its popularity is reflected in the many times it has been translated into Western languages"; Brough (2001), p. xvii, writes: "The collection of Pali ethical verses entitled Dhammapada is one of the most widely known of early Buddhist texts."
- This commentary is translated into English as Buddhist Legends by E W Burlingame.
- Pertinent episodes allegedly involving the historic Buddha are found in the commentary (Buddharakkhita & Bodhi, 1985, p. 4). In addition, a number of the Dhammapada's verses are identical with text from other parts of the Pali that are directly attributed to the Buddha in the latter texts. For instance, Dhammapada verses 3, 5, 6, 328-330 can also be found in 128 (Ñāṇamoli & Bodhi, 2001, pp. 1009-1010, 1339 n. 1187).
- Wallis (2004), p. xi.
- Geiger (2004), p. 19, para. 11.2 writes:
In a similar vein, Hinüber (2000), p. 45, para. 90 remarks: "The contents of the [Dhammapada] are mainly gnomic verses, many of which have hardly any relation to Buddhism."More than half the verses may be found also in other canonical texts. The compiler of the [Dhammapada] however certainly did not depend solely on these canonical texts but also made use of the great mass of pithy sayings which formed a vast floating literature in India.
- Buddhist Studies Review, 6, 2, 1989, page 153, reprinted in Norman, Collected Papers, volume VI, 1996, Pali Text Society, Bristol, page 156
- English chapter titles based on Müller (1881).
- Pali retrieved 2008-03-28 from "Bodhgaya News" (formerly, La Trobe U.) starting at http://www.bodhgayanews.net/tipitaka.php?title=&record=7150 2011-07-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, and from "MettaNet - Lanka" at http://www.metta.lk/tipitaka/2Sutta-Pitaka/5Khuddaka-Nikaya/02Dhammapada/index.html.
- Brough (2001) orders the chapters of the Gandhari Dharmapada as follows: I. Brāhmaṇa; II. Bhikṣu; III. Tṛṣṇā; IV. Pāpa; V. Arhant; VI. Mārga; VII. Apramāda; VIII. Citta; IX. Bāla; X. Jarā; XI. Sukha; XII. Sthavira; XIII. Yamaka; XIV. Paṇḍita; XV. Bahuśruta; XVI. Prakīrṇaka (?); XVII. Krodha; XVIII. Pruṣpa; XIX. Sahasra; XX. Śīla (?); XXI. Kṛtya (?); XXII. Nāga, or Aśva (?); XXIII. - XVI. [Lost]. [Parenthesized question marks are part of Brough's titles.] Cone (1989) orders the chapters of the Patna Dharmapada as follows: 1. Jama; 2. Apramāda; 3. Brāhmaṇa; 4. Bhikṣu; 5. Attha; 6. Śoka; 7. Kalyāṇī; 8. Puṣpa; 9. Tahna; 10. Mala; 11. Bāla; 12. Daṇḍa; 13. Śaraṇa; 14. Khānti; 15. ; 16. Vācā; 17. Ātta; 18. Dadantī; 19. Citta; 20. Māgga; 21. Sahasra; [22. Uraga].
แหล่งข้อมูลอื่น
- วิกิซอร์ซมีงานที่เกี่ยวข้องกับ ธรรมบท
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
thrrmbth epnchuxprachumphraphuththphcninrupaebbkhatha aelaepn 1 intaraphuththsasnasungidrbkhwamniymxanthngepnthiruckmakthisud thrrmbthchbbtnthisudxyuinsungepnhmwdhnunginphrasuttntpidkinphraitrpidkphasabali phraphuththokhsa nkwichakaraelankwicarnphuththsasna xthibaywa phraphuththdikaaetlaswnthibnthukiwnn phraokhtmphuththecathrngaesdngiwtangoxkasaelwaetsthankarncaephaathibngekidkhuninphrachnmaelainsngkhmnthl ekharayraylaexiydsthankarndngklawiwinnganekhiyneruxng thmmpthtthktha sungtxmaklayepnaehlngtananphraphuththprawtiprawtitampraephni thrrmbthnnprakxbdwyphraphuththphcnsungphraokhdmphuththecatrsiwinhlay oxkas ephraaehtuthiklntwxyangxnsbsxn thvsdi thxykharm aelaradbxnsungkhxngphraphuththoxwathihepnrxykrxngthikrachbaetoprngisdngmni thrrmbthcungchwyihwithiphuththepnthiekhathungidodythwkn xnthicring epnipidwa bxekidthrrmbthinchwng 300 pikxnkhristskrachnnoyngiyipthungkarthisngkhnthlxinediysmyaerk catxngthxdexaowharthrrmaehngthxyphraphuththphcntnchbbxxkepnphasachawban thrrmbthniepnswnhnungkhxngkhuththknikayinphrasuttntpidkkhxngphraitrpidk krann xyangnxykunghnungkhxngthrrmbthpraktinswnxun khxngphraitrpidkdwy khrnraw 400 hrux 500 pikxnkhristskrach phraphuththokhsaaetngxrrthkthaxthibaythrrmbtheriykwa thmmpthtthktha mienuxha 305 eruxngephuxkhyaykhwamekhaicrxykrxngthrrmbth thrrmbthchbbphasabaliepnthiruckmakthisud aetkpraktchbbxundwykarcdraebiybthrrmbthinphasabaliprakxbdwyrxykrxng 423 bth aebngepn 26 hmwddngni 1 ymkwkhkh bthaefd 2 xppmathwkhkh bthimpramath 3 citwkhkh bthkhanung 4 bupphwkhkh bthdxkim 5 phalwkhkh bthkhnchw 6 pnthitwkhkh bthphuthrngphumi 7 xrhtnwkhkh bthxrhnt 8 shsswkhkh bthphn 9 papwkhkh bthbap 10 thnthwkhkh bthlngoths 11 chrawkhkh bthsungwy 12 xttwkhkh bthtn 13 olkwkhkh btholk 14 phuththwkhkh bthtunru 15 sukhwkhkh bthsukh 16 piywkhkh bthxnepnthirk 17 okthwkhkh bthokrth 18 mlwkhkh bthmwhmxng 19 thmmtthwkhkh bththrngthrrm 20 mkhkhwkhkh bthchithang 21 pkinnkwkhkh bthebdetld 22 nirywkhkh bthnrk 23 nakhwkhkh bthchangsar 24 thnhwkhkh bthkrahay 25 phikkhuwkhkh bthkhxthan 26 phrahmnwkhkh bthphrahmn xangxingSee for instance Buswell 2003 rank s among the best known Buddhist texts p 11 and one of the most popular texts with Buddhist monks and laypersons p 627 Harvey 2007 p 322 writes Its popularity is reflected in the many times it has been translated into Western languages Brough 2001 p xvii writes The collection of Pali ethical verses entitled Dhammapada is one of the most widely known of early Buddhist texts This commentary is translated into English as Buddhist Legends by E W Burlingame Pertinent episodes allegedly involving the historic Buddha are found in the commentary Buddharakkhita amp Bodhi 1985 p 4 In addition a number of the Dhammapada s verses are identical with text from other parts of the Pali that are directly attributed to the Buddha in the latter texts For instance Dhammapada verses 3 5 6 328 330 can also be found in 128 Naṇ amoli amp Bodhi 2001 pp 1009 1010 1339 n 1187 Wallis 2004 p xi Geiger 2004 p 19 para 11 2 writes More than half the verses may be found also in other canonical texts The compiler of the Dhammapada however certainly did not depend solely on these canonical texts but also made use of the great mass of pithy sayings which formed a vast floating literature in India In a similar vein Hinuber 2000 p 45 para 90 remarks The contents of the Dhammapada are mainly gnomic verses many of which have hardly any relation to Buddhism Buddhist Studies Review 6 2 1989 page 153 reprinted in Norman Collected Papers volume VI 1996 Pali Text Society Bristol page 156 English chapter titles based on Muller 1881 Pali retrieved 2008 03 28 from Bodhgaya News formerly La Trobe U starting at http www bodhgayanews net tipitaka php title amp record 7150 2011 07 19 thi ewyaebkaemchchin and from MettaNet Lanka at http www metta lk tipitaka 2Sutta Pitaka 5Khuddaka Nikaya 02Dhammapada index html Brough 2001 orders the chapters of the Gandhari Dharmapada as follows I Brahmaṇa II Bhikṣu III Tṛṣṇa IV Papa V Arhant VI Marga VII Apramada VIII Citta IX Bala X Jara XI Sukha XII Sthavira XIII Yamaka XIV Paṇḍita XV Bahusruta XVI Prakirṇaka XVII Krodha XVIII Pruṣpa XIX Sahasra XX Sila XXI Kṛtya XXII Naga or Asva XXIII XVI Lost Parenthesized question marks are part of Brough s titles Cone 1989 orders the chapters of the Patna Dharmapada as follows 1 Jama 2 Apramada 3 Brahmaṇa 4 Bhikṣu 5 Attha 6 Soka 7 Kalyaṇi 8 Puṣpa 9 Tahna 10 Mala 11 Bala 12 Daṇḍa 13 Saraṇa 14 Khanti 15 16 Vaca 17 Atta 18 Dadanti 19 Citta 20 Magga 21 Sahasra 22 Uraga aehlngkhxmulxunwikisxrsminganthiekiywkhxngkb thrrmbth