ทีบส์

ทีบส์ (อังกฤษ: Thebes; อาหรับ: طيبة; กรีกโบราณ: Θῆβαι, Thēbai) มีชื่อเรียกในอียิปต์โบราณว่า วาเซต (Waset) เป็นนครอียิปต์โบราณริมแม่น้ำไนล์ โดยอยู่ห่างจากทะเลเมดิเตอร์เรเนียนทางใต้ประมาณ 800 กิโลเมตร (500 ไมล์) ซากโบราณสถานปัจจุบันตั้งอยู่ในนครลักซอร์ของประเทศอียิปต์ ทีบส์เคยเป็นเมืองหลักใน (Sceptre nome) อียิปต์ตอนบนที่ 4 และเป็นเมืองหลวงในช่วงสมัยราชอาณาจักรกลางถึงราชอาณาจักรใหม่ เมืองนี้ตั้งอยู่ใกล้นูเบียและ ซึ่งมีทรัพยากรแร่และเส้นทางการค้าที่มีความสำคัญ เมืองนี้เคยเป็น และเป็นเมืองที่มีความศักดิ์สิทธิ์มากที่สุดของอียิปต์โบราณหลายสมัย พื้นที่เมืองทีบส์ครอบคลุมทั้งฝั่งตะวันออกของแม่น้ำไนล์ที่เป็นที่ตั้งของวิหารแห่งคาร์นักและ และทางฝั่งตะวันตกที่มีส่วนตัวขนาดใหญ่ สุสานหลวง และกลุ่มสุสาน ใน ค.ศ. 1979 ซากทีบส์โบราณได้รับเลือกเป็นแหล่งมรดกโลกของยูเนสโก

ทีบส์

Waset طيبة Θῆβαι
เสาแห่ง ในหนังสือ
แสดงที่ตั้งภายในประเทศอียิปต์
ที่ตั้ง	ลักซอร์ ประเทศอียิปต์
ภูมิภาค	อียิปต์ตอนบน
พิกัด	25°43′14″N 32°36′37″E / 25.72056°N 32.61028°E / 25.72056; 32.61028
ประเภท	ที่อยู่อาศัย
แหล่งมรดกโลกโดยยูเนสโก
ชื่อที่ขึ้นทะเบียน	ทีบส์โบราณและสุสาน
ประเภท	วัฒนธรรม
เกณฑ์	I, III, VI
ขึ้นเมื่อ	1979 (สมัยที่ 3)
เลขอ้างอิง	87
ภูมิภาค	รัฐอาหรับ

ภูมินามวิทยา

wꜣs.t "นครคทา" ไฮเออโรกลีฟอียิปต์

wꜣs.t "นครคทา" ไฮเออโรกลีฟอียิปต์

niw.t rs.t "นครตอนใต้" ไฮเออโรกลีฟอียิปต์

iwnw-sm’ "เฮลิโอโปลิสตอนใต้" ไฮเออโรกลีฟอียิปต์

ชื่อภาษาอียิปต์ของทีบส์คือ wꜣs.t แปลว่า "นครแห่ง " คทายาวของฟาโรห์ที่มีหัวเป็นสัตว์และฐานปลายง่าม ในช่วงปลายสมัยราชอาณาจักรใหม่ มีชื่อเรียกเป็น niwt-'imn แปลว่า "นครแห่งอามุน" หัวหน้า (Theban Triad) ส่วนสมาชิกที่เหลือคือกับ ชื่อเมืองทีบส์ยังปรากฏในคัมภีร์ไบเบิลภายใต้ชื่อ "Nōʼ ʼĀmôn" (נא אמון) ใน และ "No" (נא) ใน กับ

บางครั้งมีการอ้างว่าทีบส์เป็นจาก กรีกโบราณ: Θῆβαι ที่จากว่า tꜣ jpt ("วิหาร") ซึ่งสื่อถึง jpt-swt ปัจจุบันวิหารนี้มีชื่อเรียกเป็นภาษาอาหรับว่า คาร์นัก ("หมู่บ้านที่ป้องกันแน่นหนา") ที่ฝั่งตะวันออกเฉียงเหนือของเมือง อย่างไรก็ตาม เนื่องจากโฮเมอร์กล่าวถึงเมโตรปลิสด้วยชื่อเมืองเอง และอักษรดีมอติกยังไม่ปรากฏจนกระทั่งในสมัยต่อมา ทำให้มีผู้สงสัยในศัพทมูลวิทยานี้ โดยข้อมูลจากอีเลียดของโฮเมอร์ ระบุว่า ชาวกรีกเรียกทีบส์ของอียิปต์เป็น "ทีบส์ ร้อยประตู" (Θῆβαι ἑκατόμπυλοι, Thēbai hekatómpyloi) เพื่อแยกจาก "ทีบส์ เจ็ดประตู" (Θῆβαι ἑπτάπυλοι, Thēbai heptápyloi) ที่ ประเทศกรีซ

หมายเหตุ

1. บันทึกตาม "ความเชื่อมโยง" กับนครในอียิปต์ Boeotian Thebes ยังมีเทวรูปและวิหารของอามุนจากศตวรรษที่ 5 ก่อนคริสต์ศักราช

อ้างอิง

1. "Ancient Thebes with its Necropolis". UNESCO World Heritage Centre. United Nations Educational, Scientific, and Cultural Organization. สืบค้นเมื่อ 7 September 2021.
2. Adolf Erman and Hermann Grapow: Wörterbuch der ägyptischen Sprache. Akademie Verlag, Berlin 1971. p. 259.
3. Erman/Grapow: Wörterbuch der ägyptischen Sprache, p. 211.
4. Erman/Grapow: Wörterbuch der ägyptischen Sprache, pp. 54,479.
5. นาฮูม 3:8
6. เอเสเคียล 30:14–16
7. เยเรมีย์ 46:25
8. Huddlestun, John R. “Nahum, Nineveh, and the Nile: The Description of Thebes in Nahum 3:8–9.” Journal of Near Eastern Studies, vol. 62, no. 2, 2003, pp. 97–98.
9. Iliad, IV.406 และ IX.383.
10. Description of Greece, IX.16 §1.

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ ทีบส์

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ ทีบส์

• More information on ancient Thebes, a World Cultural Heritage site
• Theban Mapping Project
• Ramesseum/Ancient Thebes Digital Media Archive (photos, laser scans, panoramas) 2011-10-26 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, data from an Egyptian / research partnership
• ICOMOS Heritage at Risk 2001/2002