ทางหลวงพิเศษหมายเลข 8

ทางหลวงพิเศษหมายเลข 8 หรือที่นิยมเรียกว่า "มอเตอร์เวย์สายใต้" เป็นโครงการทางหลวงพิเศษเชื่อมระหว่างเมือง เริ่มต้นจากจังหวัดนครปฐม ลงสู่ภาคใต้ ไปสิ้นสุดที่จังหวัดนราธิวาส เป็นส่วนหนึ่งของโครงข่ายเส้นทางในแผนแม่บทระบบทางหลวงพิเศษระหว่างเมืองที่ได้รับอนุมัติจากคณะรัฐมนตรีพลเอกชวลิต ยงใจยุทธ เมื่อวันที่ 22 เมษายน พ.ศ. 2540

ทางหลวงพิเศษหมายเลข 8
มอเตอร์เวย์สายใต้
ข้อมูลของเส้นทาง
ความยาว	935 กิโลเมตร (581 ไมล์)
ประวัติ	สร้างปีพ.ศ. 2564 (ช่วงนครปฐม-ชะอำ) โครงการ (ช่วงชะอำ-ชุมพร) โครงการ (ช่วงชุมพร-นราธิวาส)
ทางแยกที่สำคัญ
ปลายทางทิศเหนือ	ทล.พ.81 / ในอำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม
	ถนนเพชรเกษม / ถนนบรมราชชนนี / ทางคู่ขนานลอยฟ้าบรมราชชนนี ในอำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม ถนนบ้านบ่อ–ลำลูกบัว ในอำเภอเมืองนครปฐม จังหวัดนครปฐม ถนนสมุทรสงคราม-บางแพ ในอำเภอบางแพ จังหวัดราชบุรี ถนนเลี่ยงเมืองราชบุรี ในอำเภอเมืองราชบุรี จังหวัดราชบุรี ถนนพระรามที่ 2 / ถนนบางขุนเทียน-ปากท่อ / ในอำเภอปากท่อ จังหวัดราชบุรี ถนนเพชรเกษม ในอำเภอท่ายาง จังหวัดเพชรบุรี
ปลายทางทิศใต้	ด่านสุไหงโก-ลก จังหวัดนราธิวาส
ตำแหน่งที่ตั้ง
ประเทศ	ไทย
ระบบทางหลวง
ทางหลวงพิเศษระหว่างเมือง

จำนวนเส้นทางที่เชื่อมต่อเนื่องกัน

ทางหลวงพิเศษหมายเลข 8 สายนครปฐม-สุไหงโก-ลก ประกอบด้วยโครงการก่อสร้างเส้นทาง 7 ช่วงต่อเนื่องกัน (ระยะทางตามมติคณะรัฐมนตรี พ.ศ. 2540) ได้แก่:-

• ช่วงนครปฐม-ปากท่อ ระยะทาง 67 กิโลเมตร
• ช่วงปากท่อ-ชะอำ ระยะทาง 72 กิโลเมตร
• ช่วงชะอำ-ชุมพร ระยะทาง 266 กิโลเมตร
• ช่วงชุมพร-บ้านนาสาร ระยะทาง 200 กิโลเมตร
• ช่วงบ้านนาสาร-พัทลุง ระยะทาง 168 กิโลเมตร
• ช่วงพัทลุง-หาดใหญ่ ระยะทาง 80 กิโลเมตร
• ช่วงหาดใหญ่-สุไหงโก-ลก ระยะทาง 215 กิโลเมตร

โดยจะเริ่มดำเนินการช่วงนครปฐม-ชะอำ ที่ปรับปรุงแนวเส้นทางจากช่วงปากท่อ-ชะอำ เป็นเส้นทางแรก

ทางแยกสำคัญ

รายชื่อทางแยกบน ทางหลวงพิเศษหมายเลข 8 ทิศทาง: นครปฐม–ชะอำ ซ้าย: ทิศเหนือ, ขวา: ทิศใต้

จังหวัด	กม.ที่	ชื่อจุดตัด	ซ้าย	ขวา
นครปฐม–ชะอำ
นครปฐม	0+000	ทางแยกต่างระดับแหลมกอบัว	ทางหลวงพิเศษหมายเลข 91 จาก อ.บางเลน	ทางหลวงพิเศษหมายเลข 91 จาก อ. บ้านแพ้ว
			ทางหลวงพิเศษหมายเลข 81 จากกาญจนบุรี	ทางหลวงพิเศษหมายเลข 81 จาก อ.บางใหญ่
	11+453	ต่างระดับนครชัยศรี	เชื่อมต่อจาก: ถนนบรมราชชนนี จากศาลายา, ตลิ่งชัน, พระปิ่นเกล้า
			เชื่อมต่อจาก: ทางคู่ขนานลอยฟ้าบรมราชชนนี (โครงการในอนาคต) จากศาลายา, ตลิ่งชัน, พระปิ่นเกล้า
			ถนนเพชรเกษม จากนครปฐม	ถนนเพชรเกษม จาก อ.สามพราน, หนองแขม
	19+050	ทางแยกต่างระดับตลาดจินดา	ไม่มี	ทางเชื่อมต่อ ทล.พ.8 (ตลาดจินดา-) ไป อ.บ้านแพ้ว, เข้าเมืองนครปฐม, บรรจบ ถนนบ้านบ่อ–ลำลูกบัว
ราชบุรี	35+235	ทางแยกต่างระดับบางแพ	ไม่มี	ทางเชื่อมต่อ ทล.พ.8 (บางเพ-) ไป อ.บางเพ, เข้าเมืองสมุทรสงคราม, บรรจบ ถนนบางแพ - สมุทรสงคราม
	46+640	ทางแยกต่างระดับราชบุรี	ไม่มี	ทางเชื่อมต่อ ทล.พ.8 (ราชบุรี-) ไป อ.โพธาราม, เข้าเมืองราชบุรี, บรรจบ ถนนเลี่ยงเมืองราชบุรี
	49+830	สะพาน ข้ามแม่น้ำแม่กลอง
	55+985	ทางแยกต่างระดับวัดเพลง	ไม่มี	ทางเชื่อมต่อ ทล.พ.8 (วัดเพลง-) ไป อ.วัดเพลง, เข้าเมืองราชบุรี, บรรจบ
	70+250	ทางแยกต่างระดับปากท่อ	ถนนพระรามที่ 2 ไปสมุทรสงคราม, กรุงเทพมหานคร	ถนนพระรามที่ 2 ไป อ.ปากท่อ
			ถนนบางขุนเทียน-ปากท่อ ไปสมุทรสงคราม, กรุงเทพมหานคร	ถนนบางขุนเทียน-ปากท่อ ไปราชบุรี
เพชรบุรี	92+425	ทางแยกต่างระดับเขาย้อย	ไม่มี	ทางเชื่อมต่อ ทล.พ.8 (เขาย้อย-) ไป อ.วัดเพลง, เข้าเมืองเพชรบุรี, บรรจบ ถนนเพชรเกษม
	116+040	สะพาน ข้ามแม่น้ำเพชรบุรี
	116+435	ทางแยกต่างระดับท่ายาง	ไม่มี	ทางเชื่อมต่อ ทล.พ.8 (ท่ายาง-) ไป อ.ชะอำ, อ.ท่ายาง, บรรจบ ถนนเพชรเกษม
ชะอำ–ชุมพร (โครงการในอนาคต)
ชุมพร–นราธิวาส (โครงการในอนาคต)
ทางแยกต่างระดับตลาดจินดา−
นครปฐม	0+000	ทางแยกต่างระดับตลาดจินดา	ทล.พ.8 จากเพชรบุรี	ทล.พ.8 จาก อ.นครชัยศรี
		−	ถนนบ้านบ่อ–ลำลูกบัว ไปนครปฐม	ถนนบ้านบ่อ–ลำลูกบัว ไป อ.บ้านแพ้ว
ทางแยกต่างระดับบางแพ−
ราชบุรี	0+000	ทางแยกต่างระดับบางแพ	ทล.พ.8 จากเพชรบุรี	ทล.พ.8 จากนครปฐม
		−	ถนนสมุทรสงคราม-บางแพ ไปสมุทรสงคราม	ถนนสมุทรสงคราม-บางแพ ไป อ.บางเพ
ทางแยกต่างระดับราชบุรี−
ราชบุรี	0+000	ทางแยกต่างระดับราชบุรี	ทล.พ.8 จากเพชรบุรี	ทล.พ.8 จากนครปฐม
		−	ถนนเลี่ยงเมืองราชบุรี ไป อ.โพธาราม	ถนนเลี่ยงเมืองราชบุรี ไปราชบุรี
ทางแยกต่างระดับวัดเพลง−
ราชบุรี	0+000	ทางแยกต่างระดับวัดเพลง	ทล.พ.8 จากเพชรบุรี	ทล.พ.8 จากนครปฐม
		−	ถนนราชบุรี-วัดเพลง ไป อ.วัดเพลง	ถนนราชบุรี-วัดเพลง ไปราชบุรี
ทางแยกต่างระดับเขาย้อย−
เพชรบุรี	0+000	ทางแยกต่างระดับท่ายาง	ทล.พ.8 จากประจวบคีรีขันธ์	ทล.พ.8 จากนครปฐม
		−	ถนนเพชรเกษม ไป อ.ชะอำ	ถนนเพชรเกษม ไปเพชรบุรี
ทางแยกต่างระดับท่ายาง−
เพชรบุรี	0+000	ทางแยกต่างระดับท่ายาง	ทล.พ.8 จากประจวบคีรีขันธ์	ทล.พ.8 จากนครปฐม
		−	ถนนเพชรเกษม ไป อ.ชะอำ	ถนนเพชรเกษม ไป อ.ท่ายาง
สะพาน              กำลังก่อสร้างหรือโครงการในอนาคต

ทางหลวงพิเศษระหว่างเมือง สายนครปฐม-ชะอำ

เป็นโครงการก่อสร้างทางหลวงพิเศษหมายเลข 8 ที่เริ่มดำเนินการเป็นโครงการแรก แนวเส้นทางเป็นเส้นทางตัดใหม่ระดับดิน เริ่มต้นจากอำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม ไปสิ้นสุดที่อำเภอท่ายาง จังหวัดเพชรบุรี แนวเส้นทางนี้เกิดจากการปรับปรุงโดยนำแนวเส้นทางสายปากท่อ-ชะอำ มารวมกับแนวเส้นทางทางหลวงแนวใหม่สายนครชัยศรี-ราชบุรี และแนวเส้นทางในโครงการทางหลวงพิเศษสายสมุทรสาคร-แหลมผักเบี้ย-อำเภอชะอำ (โครงการแหลมผักเบี้ย) ช่วงจังหวัดนครปฐม

โครงการนี้ ถือได้ว่าเป็นเส้นทางทดแทนโครงการแหลมผักเบี้ย ที่จะมีการก่อสร้างเส้นทางพาดผ่านอ่าวไทย (มอเตอร์เวย์อ่าวไทย) ซึ่งเป็นโครงการที่มีปัญหาเรื่องผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมและใช้เงินลงทุนเป็นจำนวนมาก โดยโครงการดังกล่าวจะสร้างบนผิวดินเชื่อมต่อจากทางหลวงพิเศษหมายเลข 81 สายบางใหญ่-บ้านโป่ง ที่จังหวัดนครปฐม แล้วยกระดับลงสู่ทะเล บริเวณวัดกระซ้าขาว จังหวัดสมุทรสาคร ผ่านอ่าวไทยตอนใน ไปขึ้นฝั่งที่ตำบลบางแก้ว-ตำบลแหลมผักเบี้ย อำเภอบ้านแหลม จังหวัดเพชรบุรี ผ่านบ้านดอนมะขามช้าง ตำบลนาพันสาม ตำบลหาดเจ้าสำราญ เพื่อไปยังอำเภอชะอำ จังหวัดเพชรบุรี แต่สำหรับโครงการทางหลวงพิเศษหมายเลข 8 ได้เลี่ยงจากแนวเส้นทางดังกล่าวมาเป็นทางหลวงพิเศษระหว่างเมือง สาย นครปฐม-ชะอำ ระยะทางประมาณ 115 กิโลเมตร มีจุดเริ่มต้นเชื่อมต่อกับทางหลวงพิเศษระหว่างเมือง สายบางใหญ่-บ้านโป่ง ที่จังหวัดนครปฐมเช่นเดียวกันกับโครงการแหลมผักเบี้ย แต่ใช้แนวเส้นทางของทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 338 สายอรุณอมรินทร์–ราชบุรี ตอนนครชัยศรี-ราชบุรี ผ่านจังหวัดราชบุรี สมุทรสงคราม และไปสิ้นสุดที่อำเภอท่ายาง จังหวัดเพชรบุรี

พื้นที่ที่เส้นทางพาดผ่าน

การดำเนินการศึกษาโครงการ มีพื้นที่ครอบคลุม 18 อำเภอ ในพื้นที่ 5 จังหวัด ดังนี้

• จังหวัดนครปฐม: อำเภอนครชัยศรี อำเภอเมืองนครปฐม และอำเภอสามพราน
• จังหวัดราชบุรี: อำเภอบางแพ อำเภอเมืองราชบุรี อำเภอดำเนินสะดวก อำเภอวัดเพลง และอำเภอปากท่อ
• จังหวัดสมุทรสาคร: อำเภอกระทุ่มแบน และอำเภอบ้านแพ้ว
• จังหวัดสมุทรสงคราม: อำเภอบางคนที อำเภออัมพวา และอำเภอเมืองสมุทรสงคราม
• จังหวัดเพชรบุรี: อำเภอเขาย้อย อำเภอเมืองเพชรบุรี อำเภอบ้านลาด อำเภอท่ายาง และอำเภอชะอำ

แนวเส้นทาง

• ตอนที่ 1 นครปฐม-ปากท่อ

เริ่มจากด้านทิศตะวันออกของจังหวัดนครปฐม ที่จุดเชื่อมต่อกับโครงการทางหลวงพิเศษหมายเลข 81 สายบางใหญ่-บ้านโป่ง บริเวณกิโลเมตรที่ 23+500 ด้านทิศเหนือของบ้านท้องไทร ตำบลแหลมบัว อำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม จากนั้นมุ่งไปทางทิศใต้ข้ามทางรถไฟสายใต้บริเวณด้านทิศตะวันตกของชุมชนบ้านศีรษะทอง แล้วข้ามทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4 (ถนนเพชรเกษม) บริเวณด้านทิศตะวันตกของบริษัท ไทยน้ำทิพย์ จำกัด แล้วตรงต่อไปผ่านบริเวณด้านทิศตะวันออกของบ้านคลองวัว จากนั้นเบี่ยงแนวไปทางด้านทิศตะวันตกเฉียงใต้เพื่อใช้แนวเส้นทางของโครงการทางหลวงแนวใหม่สายนครชัยศรี–ราชบุรี (ต่อเนื่องมาจากจุดสิ้นสุดถนนบรมราชชนนี) ผ่านด้านทิศใต้ของบ้านโคกพระเจดีย์ไปเชื่อมต่อกับทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 375 (ถนนพระประโทน-บ้านแพ้ว) บริเวณด้านทิศใต้ของมหาวิทยาลัยคริสเตียน แล้วผ่านที่โล่งที่เป็นพื้นที่เกษตรกรรมเป็นส่วนใหญ่ ไปเชื่อมต่อกับทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 325 (ถนนสมุทรสงคราม-บางแพ) บริเวณกิโลเมตรที่ 18+850 ด้านทิศเหนือของวัดหลวงพ่อสด จากนั้นเบี่ยงแนวลงใต้ไปข้ามแม่น้ำแม่กลองด้านทิศตะวันออกของตำบลบางป่า ผ่านด้านทิศตะวันตกของอำเภอวัดเพลง แล้วเบี่ยงแนวลงไปทางทิศใต้อีกครั้งจนตัดผ่าน บริเวณด้านทิศตะวันออกของอำเภอปากท่อ ไปสิ้นสุดที่จุดเชื่อมต่อกับทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 35 (ถนนพระรามที่ 2) รวมระยะทางประมาณ 72 กิโลเมตร

• ตอนที่ 2 ปากท่อ-ชะอำ

เริ่มจากจุดเชื่อมต่อกับทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 35 (ถนนพระรามที่ 2) แล้วเบี่ยงแนวเส้นทางไปเลียบเขตทางรถไฟสายใต้ด้านตะวันออกบริเวณตำบลยี่สาร อำเภออัมพวา จังหวัดสมุทรสงคราม และตำบลเขาย้อย อำเภอเขาย้อย จังหวัดเพชรบุรี แล้วตัดข้ามทางรถไฟบริเวณด้านใต้ของบ้านหนองหญ้าปล้อง จากนั้นมุ่งลงใต้ไปเชื่อมต่อทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4 (ถนนเพชรเกษม) ด้านทิศเหนือของชุมชนบ้านหัวสะพาน ประมาณ 8 กิโลเมตรก่อนถึงตัวเมืองเพชรบุรี หลังจากนี้แนวเส้นทางส่วนใหญ่ตัดผ่านพื้นที่เกษตรกรรมในพื้นที่อำเภอเมืองเพชรบุรี อำเภอบ้านลาด และอำเภอท่ายางไปจนสิ้นสุดแนวเส้นทางที่จุดเชื่อมต่อกับแนวทางหลวงพิเศษระหว่างเมือง สายชะอำ-ชุมพร บริเวณด้านทิศเหนือของบ้านท่าต้นโพธิ์ ตำบลท่าคอย อำเภอท่ายาง จังหวัดเพชรบุรี รวมระยะทางประมาณ 46 กิโลเมตร

รูปแบบ

เป็นทางหลวงระดับพื้นดิน ขนาด 4 ช่องจราจรไป-กลับ ซึ่งสามารถขยายเป็น 8 ช่องจราจรได้ในอนาคต พร้อมทางบริการชุมชนขนาด 2 ช่องจราจรขนานไปกับทางหลวงพิเศษในบางช่วง ยานพาหนะสามารถใช้ความเร็วสูงได้ตามที่ออกแบบ 120 กิโลเมตรต่อชั่วโมง

ด่านเก็บค่าผ่านทาง

รายชื่อทางขึ้น-ลงบน ทางหลวงพิเศษหมายเลข 8 ทิศทาง: นครปฐม–ชะอำ

จังหวัด	กม.ที่	ชื่อด่านเก็บค่าผ่านทาง	เข้าเมือง	ออกเมือง
นครปฐม–ชะอำ
นครปฐม	11+453	ด่านฯนครชัยศรี	ทางลงนครชัยศรี	ทางขึ้นนครชัยศรี
	19+050	ด่านฯนครปฐม	ไม่มี	ไม่มี
	35+500	ด่านฯบางแพ	ไม่มี	ไม่มี
ราชบุรี	48+425	ด่านฯราชบุรี	ไม่มี	ไม่มี
	57+355	ด่านฯวัดเพลง	ไม่มี	ไม่มี
	71+750	ด่านฯปากท่อ 1 ด่านฯปากท่อ 2	ไม่มี	ไม่มี
			ไม่มี	ไม่มี
เพชรบุรี	92+425	ด่านฯเขาย้อย	ไม่มี	ไม่มี
	115+882	ด่านฯท่ายาง	ไม่มี	ไม่มี
สะพาน              กำลังก่อสร้างหรือโครงการในอนาคต

ทางแยกต่างระดับ

รายชื่อทางแยกบน ทางหลวงพิเศษหมายเลข 8 ทิศทาง: นครปฐม–ชะอำ ซ้าย: ทิศเหนือ, ขวา: ทิศใต้

จังหวัด	กม.ที่	ชื่อจุดตัด	ซ้าย	ขวา
นครปฐม–ชะอำ
นครปฐม	0+000	ทางแยกต่างระดับแหลมกอบัว	เชื่อมต่อจาก: จากจ.สุพรรณบุรี จ.ชลบุรี
			ทางหลวงพิเศษหมายเลข 81 ไป จ.กาญจนบุรี	ทางหลวงพิเศษหมายเลข 81 ไป อ.บางใหญ่
	11+453	ต่างระดับนครชัยศรี	เชื่อมต่อจาก: ถนนบรมราชชนนี จากศาลายา, ตลิ่งชัน, พระปิ่นเกล้า
			เชื่อมต่อจาก: ทางคู่ขนานลอยฟ้าบรมราชชนนี (โครงการในอนาคต) จากศาลายา, ตลิ่งชัน, พระปิ่นเกล้า
			ถนนเพชรเกษม ไป เข้าเมืองนครปฐม	ถนนเพชรเกษม ไปสามพราน, หนองแขม
	19+050	ทางแยกต่างระดับตลาดจินดา	ถนนบ้านบ่อ–ลำลูกบัว ไป เมืองนครปฐม	ถนนบ้านบ่อ–ลำลูกบัว ไปอำเภอบ้านแพ้ว
ราชบุรี	35+235	ทางแยกต่างระดับบางแพ	ถนนสมุทรสงคราม-บางแพ ไปบางแพ	ถนนสมุทรสงคราม-บางแพ ไปเมืองสมุทรสงคราม
	46+640	ทางแยกต่างระดับราชบุรี	ไปโพธาราม	ไปราชบุรี
	49+830	สะพาน ข้ามแม่น้ำแม่กลอง
	55+985	ทางแยกต่างระดับวัดเพลง	ไปวัดเพลง	ไป ราชบุรี
	70+250	ทางแยกต่างระดับปากท่อ	ถนนพระรามที่ 2 ไป จังหวัดสมุทรสงคราม, กรุงเทพมหานคร	ถนนพระรามที่ 2 ไป ราชบุรี
			ถนนบางขุนเทียน-ปากท่อ ไป จังหวัดสมุทรสงคราม, กรุงเทพมหานคร	ถนนบางขุนเทียน-ปากท่อ ไป ราชบุรี
เพชรบุรี	92+425	ทางแยกต่างระดับเขาย้อย	ถนนเพชรเกษม ไป เขาย้อย	ถนนเพชรเกษม ไปเพชรบุรี
	116+040	สะพาน ข้ามแม่น้ำเพชรบุรี
	116+435	ทางแยกต่างระดับท่ายาง	ถนนเพชรเกษม ไป ชะอำ ,หัวหิน	ถนนเพชรเกษม ไป ท่ายาง
ชะอำ–ชุมพร (โครงการในอนาคต)
ชุมพร–นราธิวาส (โครงการในอนาคต)
สะพาน              กำลังก่อสร้างหรือโครงการในอนาคต

ศูนย์บริการทางหลวง สถานีบริการทางหลวงและที่พักริมทาง

มีศูนย์บริการทางหลวง 1 แห่งที่ราชบุรี (กม. 51+100), สถานีบริการทางหลวงซึ่งมีขนาดเล็กกว่า 2 แห่ง ที่นครชัยศรี (กม. 16+500) และท่ายาง (กม. 112+600) และที่พักริมทาง 2 แห่ง ที่บางแพ (กม. 31+600) และเขาย้อย (กม.86+300)

ประมาณการค่าก่อสร้าง

• มูลค่าลงทุน 37,300 ล้านบาท

ความคืบหน้า

อ้างอิง

1. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-08-30. สืบค้นเมื่อ 2009-08-22.
2. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-10-14. สืบค้นเมื่อ 2009-08-22.
3. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-10-09. สืบค้นเมื่อ 2009-08-22.
4. ทล.สร้างเครือข่ายมอเตอร์เวย์ เส้นทางเหนือจรดใต้-ตอ.ยันตต.

แหล่งข้อมูลอื่น

• การศึกษาความเหมาะสมทางด้านเศรษฐกิจ วิศวกรรม และผลกระทบสิ่งแวดล้อม โครงการทางหลวงพิเศษระหว่างเมือง สายนครปฐม-ชะอำ โดยกรมทางหลวง กระทรวงคมนาคม 2009-08-30 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน