ดำเน นสะดวก เป นอำเภอหน งของจ งหว ดราชบ ร อำเภอดำเน นสะดวกอำเภอการถอดเส ยงอ กษรโรม น อ กษรโรม นAmphoe Damnoen Saduakคำขว

ดำเนินสะดวก เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดราชบุรี

อำเภอดำเนินสะดวก
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Damnoen Saduak
คำขวัญ: เมืองสองฝั่งคลองประวัติศาสตร์ เสด็จประพาสต้น ร.5 เลื่องลือชาองุ่นหวาน ชาวบ้านน้ำใจงาม ล้นหลามผัก ผลไม้รายได้หลัก เรารักตลาดน้ำดำเนิน
แผนที่จังหวัดราชบุรี เน้นอำเภอดำเนินสะดวก
พิกัด: 13°31′6″N 99°57′18″E / 13.51833°N 99.95500°E / 13.51833; 99.95500
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	ราชบุรี
พื้นที่
• ทั้งหมด	210.3 ตร.กม. (81.2 ตร.ไมล์)
ประชากร (2564)
• ทั้งหมด	90,968 คน
• ความหนาแน่น	432.56 คน/ตร.กม. (1,120.3 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	70130, 70210
รหัสภูมิศาสตร์	7004
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอดำเนินสะดวก หมู่ที่ 1 ตำบลดำเนินสะดวก อำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี 70130
ส่วนหนึ่งของ

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอดำเนินสะดวกตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอโพธารามและอำเภอบางแพ
ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอบ้านแพ้ว (จังหวัดสมุทรสาคร)
ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอเมืองสมุทรสงครามและอำเภอบางคนที (จังหวัดสมุทรสงคราม)
ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอเมืองราชบุรี

ประวัติ

ดำเนินสะดวก เป็นชื่อของคลองที่ได้ถือกำเนิดขึ้นในปี พ.ศ. 2409 จากพระราชปรารภของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 ที่ว่าการเดินทางจากกรุงเทพฯ ไปยังจังหวัดสมุทรสาครนั้นเรามีคลองภาษีเจริญ ทำให้การเดินทางไปมาได้สะดวกสบาย แต่ถ้ามีคลองเชื่อมโยงระหว่างกรุงเทพฯ จังหวัดสมุทรสงคราม และจังหวัดราชบุรีก็จะยิ่งสะดวกขึ้นอีกมาก โดยมีนัยแห่งจุดประสงค์ของพระราชปรารภที่ต้องการเชื่อมโยงแม่น้ำหลัก 3 สาย อันได้แก่ แม่น้ำเจ้าพระยา แม่น้ำท่าจีน และแม่น้ำแม่กลอง ด้วยคลองเพื่อความสะดวกในด้านคมนาคมทางน้ำ โดยแต่เดิมมีคลองภาษีเจริญเชื่อมระหว่างแม่น้ำเจ้าพระยาในกรุงเทพมหานคร และแม่น้ำท่าจีน ในจังหวัดสมุทรสาครอยู่แล้ว

ต่อมาในปีเดียวกันนั้นเอง พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 4 จึงได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ พระประสาทสิทธิ์ (เดิมชื่อ ช่วง บุนนาค ต่อมาได้เลื่อนบรรดาศักดิ์เป็น พระยาศรีสุริยวงศ์ และสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ตามลำดับ เป็นต้นตระกูลบุนนาค) เป็นผู้อำนวยการในขุดคลองเพื่อเชื่อมแม่น้ำท่าจีน และแม่น้ำแม่กลองโดยใช้งบประมาณจากทุนทรัพย์ส่วนพระองค์พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 4 จำนวน 400 ชั่ง และทุนทรัพย์ของพระประสาทสิทธิ์ผู้อำนวยการขุดคลองอีก 1,000 ชั่งรวม 1,400 ชั่ง หรือ 112,000 บาท (1 ชั่ง เท่ากับ 80 บาท) ทั้งนี้งบประมาณดังกล่าวไม่ได้นับรวมแรงงานของประชาชนที่เอาแรงมาช่วยขุดด้วย

ในการขุดคลองครั้งนั้นได้ว่าจ้างแรงงานชาวจีนเป็นผู้ขุดคลองเป็นส่วนใหญ่ โดยใช้วิธีขุด 2 วาเว้น 1 วา แล้วปล่อยให้น้ำหลากเซาะให้ทะลุต่อกัน โดยเริ่มต้นขุดจากปากคลองบางยางแม่น้ำท่าจีน ในท้องที่ตำบลคลองตัน และตำบลดำเนินสะดวก (เปลี่ยนชื่อเป็นตำบลสวนส้ม) อำเภอบ้านแพ้ว จังหวัดสมุทรสาคร ผ่านเขตจังหวัดราชบุรี ซึ่่งคืออำเภอดำเนินสะดวกในปัจจุบัน สิ้นสุดคลองที่เขตเทศบาลตำบลบางนกแขวก จังหวัดสมุทรสงคราม (อำเภอบางคนทีในปัจจุบัน) รวมระยะทางทั้งสิ้น 33.6 กม. ใช้เวลาในการขุดรวม 2 ปี เสร็จสิ้นในปี พ.ศ. 2411

วันที่ 27 มีนาคม 2481 ยุบตำบลรางยาว ตำบลตาหลวง ตำบลท่านัด ตำบลหลักหก รวมเข้ากับตำบลดำเนินสะดวก แล้วขนานนามว่า ตำบลดำเนินสะดวก ยุบตำบลดอนข่อย รวมเข้ากับตำบลบัวงาม แล้วขนานนามว่า ตำบลบัวงาม ยุบตำบลปลายสี่หมื่น รวมเข้ากับตำบลสี่หมื่น แล้วขนานนามว่า ตำบลสี่หมื่น ยุบตำบลชาวเหนือ รวมเข้ากับตำบลบ้านไร่ แล้วขนานนามว่า ตำบลบ้านไร่ และยุบตำบลมดตะนอย รวมเข้ากับตำบลแพงพวย แล้วขนานนามว่า ตำบลแพงพวย
วันที่ 12 พฤศจิกายน 2483 ตั้งตำบลท่านัด แยกออกจากตำบลดำเนินสะดวก ตั้งตำบลตาหลวง แยกออกจากตำบลดำเนินสะดวก กับโอนพื้นที่หมู่ 13,20-21 (ในขณะนั้น) ของตำบลดำเนินสะดวก ไปขึ้นกับตำบลสี่หมื่น กับโอนพื้นที่หมู่ 39-40,49,55,57-58 (ในขณะนั้น) ของตำบลดำเนินสะดวก ไปขึ้นกับตำบลดอนไผ่ กับโอนพื้นที่หมู่ 43 (ในขณะนั้น) ของตำบลดำเนินสะดวก ไปขึ้นกับตำบลขุนพิทักษ์ และโอนพื้นที่หมู่ 54 (ในขณะนั้น) ของตำบลดำเนินสะดวก ไปขึ้นกับตำบลดอนกรวย
วันที่ 21 มิถุนายน 2492 ตั้งตำบลศรีสุราษฎร์ แยกออกจากตำบลดำเนินสะดวก
วันที่ 17 กันยายน 2498 จัดตั้งสุขาภิบาลดำเนินสะดวก ในท้องที่บางส่วนของตำบลดำเนินสะดวก บางส่วนของตำบลสี่หมื่น บางส่วนของตำบลท่านัด บางส่วนของตำบลศรีสุราษฎร์ และบางส่วนของตำบลตาหลวง
วันที่ 1 มีนาคม 2501 จัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบลดอนไผ่ อำเภอดำเนินสะดวก
วันที่ 4 พฤษภาคม 2508 ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลดอนไผ่ อำเภอดำเนินสะดวก และจัดตั้งสุขาภิบาลศรีดอนไผ่ ในท้องที่บางส่วนของตำบลดอนไผ่ และบางส่วนของตำบลศรีสุราษฎร์
วันที่ 28 กันยายน 2514 ตั้งตำบลประสาทสิทธิ์ แยกออกจากตำบลดอนไผ่
วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลดำเนินสะดวก และสุขาภิบาลศรีดอนไผ่ เป็นเทศบาลตำบลดำเนินสะดวก และเทศบาลตำบลศรีดอนไผ่ ตามลำดับ ด้วยผลของกฎหมาย
วันที่ 9 กรกฎาคม 2547 ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลดำเนินสะดวก อำเภอดำเนินสะดวก รวมกับเทศบาลตำบลดำเนินสะดวก และยุบองค์การบริหารส่วนตำบลศรีสุราษฎร์ อำเภอดำเนินสะดวก รวมกับเทศบาลตำบลศรีดอนไผ่
วันที่ 31 พฤษภาคม 2551 จัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบลบ้านไร่ ขึ้นเป็น เทศบาลตำบลบ้านไร่
วันที่ 15 กรกฎาคม 2551 จัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบลประสาทสิทธิ์ ขึ้นเป็น เทศบาลตำบลประสาทสิทธิ์
วันที่ 25 กรกฎาคม 2551 จัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบลบัวงาม ขึ้นเป็น เทศบาลตำบลบัวงาม

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอดำเนินสะดวกแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 13 ตำบล 105 หมู่บ้าน

1.	(Damnoen Saduak)	10 หมู่บ้าน
2.	(Prasat Sit)	6 หมู่บ้าน
3.	(Si Surat)	8 หมู่บ้าน
4.	(Ta Luang)	6 หมู่บ้าน
5.	(Don Kruai)	12 หมู่บ้าน
6.	(Don Khlang)	5 หมู่บ้าน
7.	(Bua Ngam)	6 หมู่บ้าน

8.	(Ban Rai)	8 หมู่บ้าน
9.	(Phaengphuai)	12 หมู่บ้าน
10.	(Si Muen)	8 หมู่บ้าน
11.	(Tha Nat)	8 หมู่บ้าน
12.	(Khun Phithak)	9 หมู่บ้าน
13.	(Don Phai)	7 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอดำเนินสะดวกประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 13 แห่ง ได้แก่

ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดำเนินสะดวกทั้งตำบล รวมทั้งพื้นที่ตำบลศรีสุราษฎร์ (บางส่วนของหมู่ที่ 1, 8) ตำบลตาหลวง (บางส่วนของหมู่ที่ 2) ตำบลสี่หมื่น (บางส่วนของหมู่ที่ 7) และตำบลท่านัด (บางส่วนของหมู่ที่ 4)
ครอบคลุมพื้นที่ตำบลประสาทสิทธิ์ (บางส่วนของหมู่ที่ 3–5) ตำบลศรีสุราษฎร์ (พื้นที่หมู่ที่ 2–7 กับบางส่วนของหมู่ที่ 1, 8) ตำบลขุนพิทักษ์ (บางส่วนของหมู่ที่ 5, 9) และตำบลดอนไผ่ (บางส่วนของหมู่ที่ 1–2, 4–7)
เทศบาลตำบลบ้านไร่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านไร่ทั้งตำบล
ครอบคลุมพื้นที่ตำบลประสาทสิทธิ์ (นอกเขตเทศบาลตำบลศรีดอนไผ่)
เทศบาลตำบลบัวงาม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบัวงามทั้งตำบล
ครอบคลุมพื้นที่ตำบลตาหลวง (นอกเขตเทศบาลตำบลดำเนินสะดวก)
องค์การบริหารส่วนตำบลดอนกรวย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดอนกรวยทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลดอนคลัง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดอนคลังทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลแพงพวย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแพงพวยทั้งตำบล
ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสี่หมื่น (นอกเขตเทศบาลตำบลดำเนินสะดวก)
ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่านัด (นอกเขตเทศบาลตำบลดำเนินสะดวก)
ครอบคลุมพื้นที่ตำบลขุนพิทักษ์ (นอกเขตเทศบาลตำบลศรีดอนไผ่)
ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดอนไผ่ (นอกเขตเทศบาลตำบลศรีดอนไผ่)

ดูเพิ่ม

อ้างอิง

"ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบลในจังหวัดราชบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 55 (0 ง): 4308–4312. March 27, 1938.
"ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบลในจังหวัดราชบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 57 (0 ง): 2770–2772. November 12, 1940.
"ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งตำบลและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอต่าง ๆ จังหวัดราชบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 66 (33 ง): 2697–2700. June 21, 1949.
"ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลดำเนินสะดวก อำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 72 (74 ง): (ฉบับพิเศษ) 108-109. September 17, 1955.
"แก้คำผิด ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๗๒ ตอนที่ ๗๔ ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลดำเนินสะดวก อำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี หน้า ๑๐๘" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 73 (89 ง): 0. October 30, 1956.
"ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การจัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบล [จำนวน ๕๙ แห่ง]" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 75 (18 ง): (ฉบับพิเศษ) 2-6. March 1, 1958.
"ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลดอนไผ่ อำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี และจัดตั้งสุขาภิบาลศรีดอนไผ่ อำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 82 (37 ง): 1341–1343. May 4, 1965.
"ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 88 (104 ง): 2670–2672. September 28, 1971.
(PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (9 ก): 1–4. February 24, 1999. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2008-04-09. สืบค้นเมื่อ 2021-10-16.
(PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 121 (ตอนพิเศษ 75 ง): 19–21. July 9, 2004. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-05-24. สืบค้นเมื่อ 2021-10-16.
"จัดตั้งเทศบาลจากองค์การบริหารส่วนตำบล บ้านไร่ เป็น เทศบาลตำบล". May 31, 2008. {{}}: Cite journal ต้องการ |journal= ((help))
"จัดตั้งเทศบาลจากองค์การบริหารส่วนตำบล ประสาทสิทธิ์ เป็น เทศบาลตำบล". July 15, 2008. {{}}: Cite journal ต้องการ |journal= ((help))
"จัดตั้งเทศบาลจากองค์การบริหารส่วนตำบล บัวงาม เป็น เทศบาลตำบล". July 25, 2008. {{}}: Cite journal ต้องการ |journal= ((help))

บทความเขตการปกครองของประเทศไทยนี้ยังเป็น คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

[1] "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบลในจังหวัดราชบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 55 (0 ง): 4308–4312. March 27, 1938.

[2] "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบลในจังหวัดราชบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 57 (0 ง): 2770–2772. November 12, 1940.

[3] "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งตำบลและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอต่าง ๆ จังหวัดราชบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 66 (33 ง): 2697–2700. June 21, 1949.

[4] "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลดำเนินสะดวก อำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 72 (74 ง): (ฉบับพิเศษ) 108-109. September 17, 1955.

[5] "แก้คำผิด ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๗๒ ตอนที่ ๗๔ ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลดำเนินสะดวก อำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี หน้า ๑๐๘" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 73 (89 ง): 0. October 30, 1956.

[6] "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การจัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบล [จำนวน ๕๙ แห่ง]" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 75 (18 ง): (ฉบับพิเศษ) 2-6. March 1, 1958.

[7] "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลดอนไผ่ อำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี และจัดตั้งสุขาภิบาลศรีดอนไผ่ อำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 82 (37 ง): 1341–1343. May 4, 1965.

[8] "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 88 (104 ง): 2670–2672. September 28, 1971.

[9] (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (9 ก): 1–4. February 24, 1999. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2008-04-09. สืบค้นเมื่อ 2021-10-16.

[10] (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 121 (ตอนพิเศษ 75 ง): 19–21. July 9, 2004. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-05-24. สืบค้นเมื่อ 2021-10-16.

[11] "จัดตั้งเทศบาลจากองค์การบริหารส่วนตำบล บ้านไร่ เป็น เทศบาลตำบล". May 31, 2008. {{}}: Cite journal ต้องการ |journal= ((help))

[12] "จัดตั้งเทศบาลจากองค์การบริหารส่วนตำบล ประสาทสิทธิ์ เป็น เทศบาลตำบล". July 15, 2008. {{}}: Cite journal ต้องการ |journal= ((help))

[13] "จัดตั้งเทศบาลจากองค์การบริหารส่วนตำบล บัวงาม เป็น เทศบาลตำบล". July 25, 2008. {{}}: Cite journal ต้องการ |journal= ((help))