ดอกไม ท ด ค อการนำดอกไม ใด ๆ มาท ดระหว างห ก บขม บเร ยกว าท ดดอกไม เพ อความสวยงาม บางกรณ อาจแฝงด วยน ยบางประการ ใช ในพ ธ

ดอกไม้ทัด คือการนำดอกไม้ใด ๆ มาทัดระหว่างหูกับขมับเรียกว่าทัดดอกไม้ เพื่อความสวยงาม บางกรณีอาจแฝงด้วยนัยบางประการ ใช้ในพิธีกรรมทางศาสนา หรือใช้เพื่อการลงโทษ พบการทัดดอกไม้ได้ในหลายวัฒนธรรมทั่วโลก ในประเทศไทยมีการพัฒนาดอกไม้ทัดให้เป็นเครื่องประดับใบหู เรียกว่า จอนหู โดยทำจากวัสดุที่ทนทานแทน ใช้เป็นเครื่องประดับสำหรับมนุษย์และสถาปัตยกรรมให้มีความสวยงาม

ใน อักขราภิธานศรับท์ ระบุถึงคำว่า ทัด ไว้ว่า "ทัดดอกไม้, เหน็บดอกไม้ไว้ที่หู, ทรงดอกไม้. คือ คนเอาดอกไม้เหน็บไว้ที่หูนั้น, พวกเจ้าชู้ทัดดอกไม้เที่ยวเล่น" ส่วนราชบัณฑิตยสภา ให้ความหมายไว้ว่า "สอดหรือเสียบสิ่งใดสิ่งหนึ่งไว้ตรงซอกเหนือใบหู เช่น ผู้ที่รำสีนวลทัดดอกไม้ดอกโต เจ้าเงาะทัดดอกไม้แดง"

นอกจากการทัดแล้ว ยังสามารถนำดอกไม้มาตกแต่งมวยผมได้ เรียกว่าการแซมดอกไม้ ถือเป็นเอกลักษณ์ด้านการแต่งกายที่โดดเด่นของชาวพม่าและชาวไทยวนทางตอนเหนือของไทย แต่หากเป็นสตรีมีฐานะก็จะตกแต่งผมด้วยดอกไม้ไหวซึ่งทำมาจากทองเหลืองแทนดอกไม้สด

ความหลากหลาย

ประเทศไทย

ชุดนักแสดงสวมชฎา จอนหู ทัดดอกไม้ และห้อย

ในประเทศไทย มีการกล่าวถึงดอกไม้ทัด มาตั้งแต่ยุคอาณาจักรสุโขทัย ดังปรากฏใน ไตรภูมิพระร่วง อันเป็นเอกสารทางศาสนาไว้ ความว่า "...อันว่าฝูงผู้ชายอันอยู่ในแผ่นดินอุดรกุรุนั้นโสด รูปโฉมโนมพรรณเขานั้นงามดั่งบ่าวหนุ่มน้อยอันได้ยี่สิบปี มิรู้แก่มิรู้เถ้า เขาหนุ่มอยู่ดั่งนั้นชั่วตนทุก ๆ คนแล [...] แลแต่งแต่ตัว เขาทากระแจะแลจวงจันทน์น้ำมันอันดี แลมีดอกไม้หอมต่าง ๆ กัน เอามาทัดมาทรงเหล้น แล้วก็เที่ยวไปเหล้นตามสบาย..."

ช่วงปลายอาณาจักรอยุธยา ตรงกับรัชสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช การที่หญิงนำดอกไม้มาทัดหู ถือเป็นกิริยาไม่งาม เพราะจะตกเป็นที่ครหาว่าเป็นหญิงนครโสเภณี แม้ว่าทัดแล้วจะสวยงาม หรือทัดภายในเหย้าในเรือนของตัวเองก็ตาม ในวรรณคดีไทยช่วงอยุธยาจนถึงต้นกรุงรัตนโกสินทร์ มักมีการกล่าวถึงตัวละครชายนำดอกไม้ทัดหูแล้วออกไปเกี้ยวจีบสาว ใน กฎหมายตราสามดวง มีการใช้ดอกชบาทัดหูของผู้หญิงทั้งสองข้าง ถือเป็นการประจานหญิงชั่วที่คบชู้สู่ชาย "...หญิงใดที่กระทำการมีชู้จะต้องโดนโทษทัณฑ์ด้วยการให้โกนศีรษะหญิงนั้นเป็นตะแลงแกง ทัดดอกชบาสองหู ขึ้นขาหย่างประจาน 3 วัน ในบางกรณีก็จะร้อยดอกชบาเป็นพวงมาลัยสวมคอหญิงชายที่ทำชู้นั้นด้วย..." และมีบทลงโทษสำหรับชายหนุ่มที่ไปเที่ยวหญิงนครโสเภณี โดยมีบทลงโทษของหญิงนั้นไว้ว่า "...ส่วนหญิงอันร้ายให้เอาเฉลวปะหน้า ทัดดอกฉะบาทั้งสองหูร้อยดอกฉะบาแดงเป็นมาไลยใส่ศีศะใส่คอแล้วให้เอาหญิงนั้นเข้าเทียมแอกข้างหนึ่ง..."

แม้จะมีนัยที่หลากหลาย แต่การทัดดอกไม้ยังปรากฏอยู่ในเครื่องแต่งกายของชุดการแสดงนาฏกรรมต่าง ๆ โดยเฉพาะโขน ซึ่งยังคงตกทอดการแต่งกายโบราณมาจนถึงปัจจุบัน หรือการแสดงร่วมสมัยอย่าง เป็นต้น

ส่วนในท้องที่อื่น ๆ ของไทย ยังปรากฏการทัดดอกไม้อยู่ทั่วไป ดังในบันทึกของนายแพทย์ พอล นีส (Paul Neis) กล่าวถึงหญิงชาวเชียงใหม่เมื่อ พ.ศ. 2427 ไว้ว่า "...ผู้หญิงทุกคนทัดดอกไม้ที่หูและเสียบไว้ที่มุ่นมวยผม" หากเป็นหญิงชาวบ้านจะปักผมด้วยดอกไม้สีอ่อน มีกลิ่นหอม และมีความหมายที่ดี ได้แก่ ดอกเอื้อง (กล้วยไม้) หอมนวล (ลำดวน) มะลิ สลิด สลับเวียนกันไป ด้วยถือว่าเป็นการบูชาแห่งตน ส่วนหญิงมีฐานะจะประดับผมด้วยดอกไม้ไหว ซึ่งทำจากวัสดุที่ทนทานกว่าดอกไม้สด หญิงชาวอูรักลาโว้ยไว้ผมมวยและทัดดอกไม้ตามธรรมเนียม ส่วนชาว หรืออาจเป็นที่รู้จักในนามเงาะป่า มีการทัดดอกไม้เพื่อความสวยงาม แต่มักเกิดภาพจำจากวรรณคดีไทย คือ สังข์ทอง และ เงาะป่า ทำให้คนภายนอกเข้าใจว่าพวกเขาชอบดอกไม้สีแดง ซึ่งไม่เสมอไป และธรรมเนียมการอุปสมบทของชาวมอญ สมุทรสาครและบางกระดี่ นาคจะแต่งกายคล้ายผู้หญิง มีการห่มสไบ ทัดดอกไม้ สวมต่างหู สร้อย กำไล แต่งหน้าทาปากให้สวยงาม

ต่างประเทศ

ในประเทศพม่า การทัดดอกไม้หรือการแซมดอกไม้ในมวยผมถือเป็นหนึ่งในเอกลักษณ์ทาง สตรีวัยกลางคนเป็นต้นไปมักทัดดอกไม้เมื่อเกล้าผมมวย โดยมากจะใช้ดอกกุหลาบ และดอกมะลิ แต่จะไม่ทัดด้วยดอกชบาโดยเด็ดขาด เพราะมีไว้ทัดหูคนตายเท่านั้น ในช่วงที่อองซานซูจีถูกกักตัวที่บ้านพักหลังถูกรัฐประหาร มีชาวพม่าจำนวนหนึ่งทัดดอกไม้ที่หู อันเป็นแสดงออกเชิงสัญลักษณ์สำหรับอวยพรวันเกิดแก่นาง ตามธรรมเนียมการบวชนาคก่อนเข้าบรรพชาของชาวมอญ นาคจะแต่งกายคล้ายเจ้าชาย ได้แก่ สวมชฎา ทัดดอกไม้ ห่มผ้าแพร แต่งหน้าให้งาม สวมต่างหู สวมกำไลมือเท้า และนุ่งลอยชาย

ในรัฐฮาวาย สหรัฐ สตรีพื้นเมืองมีธรรมเนียมการทัดดอกไม้ กล่าวคือ หญิงใดทัดดอกไม้ไว้ที่หูด้านซ้ายแสดงว่าสมรสแล้ว ตรงกันข้ามหากทัดดอกไม้ไว้ที่หูด้านขวาแสดงว่ายังโสด

ในประเทศกัมพูชา ในชุดการแสดงนาฏกรรม ผู้แสดงจะมีการทัดดอกไม้และอุบะเช่นเดียวกับละครของไทย หากแต่ของฝ่ายกัมพูชาจะทัดดอกไม้และอุบะไว้คนละข้างซึ่งเป็นรูปแบบเดียวกับละครวังหน้าของกรุงสยามในอดีต ในขณะที่ฝ่ายไทยในปัจจุบัน โดยมากจะทัดดอกไม้และทัดอุบะไว้ข้างเดียวกันตามอย่างวังหลวง

ในประเทศจีน มีการทัดดอกไม้มายาวนานทั้งผู้ชายและผู้หญิง ผู้ชายทัดดอกไม้แสดงว่าเป็นขุนนางตัวโปรดของฮ่องเต้ ส่วนผู้หญิงมีไว้เพื่อความสวยงามส่วนบุคคล และเป็นชุดสำหรับการแสดงอุปรากรจีน

ในประเทศอินเดีย ชาวโบรกปาซึ่งเป็นชุมชนกลุ่มหนึ่งที่นับถือศาสนาพุทธแบบทิเบตในลาดัก ชายและหญิงโบรกปามักตกแต่งเครื่องสวมศีรษะด้วยดอกไม้ บ้างก็ทัดดอกไม้เพื่อความสวยงาม

ระเบียงภาพ

นักแสดงจิงจฺวี่ยุคราชวงศ์ชิงทัดดอกไม้
หญิงชาวตูวาลูในฟูนะฟูตี
นางรำชาวเขมรทัดดอกไม้และอุบะคนละข้าง
นางรำชาวพม่า รับบทเป็นบุษบา
นักดนตรีชาวฟีจีคนหนึ่งทัดดอกไม้
นักแสดงโขนไทยทัดดอกไม้
นางรำชาวเขมรทัดดอกไม้ที่ปราสาทบายน
นางรำชาวบาหลีทัดดอกไม้

อ้างอิง

"ทัดดอกไม้". ราชบัณฑิตยสภา. 10 กุมภาพันธ์ 2550. สืบค้นเมื่อ 27 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
ญาดา อารัมภีร (29 ธันวาคม 2564). "จ๋าจ๊ะ วรรณคดี : ผู้ชายกับดอกไม้". มติชนสุดสัปดาห์. สืบค้นเมื่อ 27 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
"อย่าได้เอาดอกไม้ทัดหู เดี๋ยวเค้าจะหาว่า เป็น 'หญิงงามเมือง'". ไทยรัฐออนไลน์. 4 เมษายน 2561. สืบค้นเมื่อ 27 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
Peeranat Chansakoolnee (11 พฤศจิกายน 2563). "'ดอกชบา' สัญญะเชิงชู้สาวในอดีต ที่กลับมาทำหน้าที่อย่างทันสมัยอีกครั้งในซีรีส์ Y ยุค 2020". Vogue Thailand. สืบค้นเมื่อ 27 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
องค์ บรรจุน (13 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2566). "ธรรมเนียมแต่งสวยก่อนบวช". ศิลปวัฒนธรรม. สืบค้นเมื่อ 30 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= และ |date= ((help))
เทพชู ทับทอง (13 ตุลาคม 2565). "ดูหลักฐาน "นครโสเภณี" ในไทย ความเสี่ยงของหนุ่มซื้อบริการยุคสุโขทัย ถึงหญิง "โคมเขียว"". ศิลปวัฒนธรรม. สืบค้นเมื่อ 28 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
นิรภัฎ ช้างแดง (15 กันยายน 2564). "SARRAN แบรนด์จิวเวลรี่ที่เล่าเรื่องหญิงไทยได้เก๋ไก๋ จนได้ไปอวดโฉมใน MV เพลง LALISA". The Cloud. สืบค้นเมื่อ 27 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
"พระพุทธรูปทรงเครื่อง". พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ กำแพงเพชร. สืบค้นเมื่อ 27 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
"ทัด". ราชบัณฑิตยสภา. 5 กรกฎาคม 2552. สืบค้นเมื่อ 27 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
"เรื่องเล่าพรรณพฤกษาอาเซียน ตอนที่ ๓ ประดู่ ประดอกไม้ประจำชาติของเมียนมาร์". อุทยานหลวงราชพฤกษ์. สืบค้นเมื่อ 7 พฤษภาคม 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
อริสรา คงประเสริฐ. "การเกล้าผมตามแบบฉบับแม่หญิงล้านนา". กรมศิลปากร. สืบค้นเมื่อ 9 มิถุนายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
เฉลิมพล ตั้งศิริสกุล (11 กุมภาพันธ์ 2561). "ทำไมจึงต้อง 'ดอกทอง'". GQ Thailand. สืบค้นเมื่อ 28 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
ประพนธ์ เรืองณรงค์. เล่าเรื่องเมืองใต้ : ภาษา วรรณกรรม ความเชื่อ. กรุงเทพฯ : สถาพรบุ๊คส์, 2550, หน้า 95-96
"การแต่งกายยืนเครื่องโขน กรมศิลปากร" (PDF). กรมศิลปากร. สืบค้นเมื่อ 27 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
"การเล่นเพลงเต้นกำรำเคียว". 168 เอ็ดดูเคชั่น. สืบค้นเมื่อ 27 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
สมโชติ อ๋องสกุล (มกราคม–มิถุนายน 2555). ล้านนา-บาหลี ความเหมือนความต่างและทิศทางสำหรับเชียงใหม่-เชียงราย (PDF). ร่มพยอม 14:(1). p. 25.
กลุ่มชาติพันธุ์ชาวเลจังหวัดกระบี่. สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดกระบี่. 2564. p. 14.
สุวิไล เปรมศรีรัตน์, ดร. และชุมพล โพธิสาร (2564). มานิ (ซาไก) ชนพื้นเมืองในภาคใต้ของไทย. ดำรงวิชาการ. p. 48.
(PDF). มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย. 2555. p. 21. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2022-07-21. สืบค้นเมื่อ 2023-04-27.
วงศ์พันธ์ อมรินทร์เทวา (15 กันยายน 2564). ""ไม่ใช่ว่าคอลเอาต์เพราะเป็นหน้าที่ดารา แต่เพราะสามัญสำนึกในความเป็นมนุษย์" – Daung นักแสดงพม่า". The 101 World. สืบค้นเมื่อ 28 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
"ฮาวาย รัฐที่ค่าครองชีพแพงสุด ในสหรัฐอเมริกา". ลงทุนแมน. 2 กันยายน 2563. สืบค้นเมื่อ 27 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
สุรัตน์ จงดา (พฤษภาคม–สิงหาคม 2021). อิทธิพลละครวังหน้าในนาฏศิลป์กัมพูชา. วารสารพิพิธพัฒนศิลป์ 1 (2). p. 48.
กรกิจ ดิษฐาน (3 ตุลาคม 2564). "Brokpa ชาวอารยันพุทธกลุ่มสุดท้ายแห่ง "โยนก"". โพสต์ทูเดย์. สืบค้นเมื่อ 7 พฤษภาคม 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[1] "ทัดดอกไม้". ราชบัณฑิตยสภา. 10 กุมภาพันธ์ 2550. สืบค้นเมื่อ 27 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[มติชน-2] ญาดา อารัมภีร (29 ธันวาคม 2564). "จ๋าจ๊ะ วรรณคดี : ผู้ชายกับดอกไม้". มติชนสุดสัปดาห์. สืบค้นเมื่อ 27 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[ไทยรัฐ-3] "อย่าได้เอาดอกไม้ทัดหู เดี๋ยวเค้าจะหาว่า เป็น 'หญิงงามเมือง'". ไทยรัฐออนไลน์. 4 เมษายน 2561. สืบค้นเมื่อ 27 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[โว้ก-4] Peeranat Chansakoolnee (11 พฤศจิกายน 2563). "'ดอกชบา' สัญญะเชิงชู้สาวในอดีต ที่กลับมาทำหน้าที่อย่างทันสมัยอีกครั้งในซีรีส์ Y ยุค 2020". Vogue Thailand. สืบค้นเมื่อ 27 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[องค์-5] องค์ บรรจุน (13 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2566). "ธรรมเนียมแต่งสวยก่อนบวช". ศิลปวัฒนธรรม. สืบค้นเมื่อ 30 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= และ |date= ((help))

[ศิลป-6] เทพชู ทับทอง (13 ตุลาคม 2565). "ดูหลักฐาน "นครโสเภณี" ในไทย ความเสี่ยงของหนุ่มซื้อบริการยุคสุโขทัย ถึงหญิง "โคมเขียว"". ศิลปวัฒนธรรม. สืบค้นเมื่อ 28 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[7] นิรภัฎ ช้างแดง (15 กันยายน 2564). "SARRAN แบรนด์จิวเวลรี่ที่เล่าเรื่องหญิงไทยได้เก๋ไก๋ จนได้ไปอวดโฉมใน MV เพลง LALISA". The Cloud. สืบค้นเมื่อ 27 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[8] "พระพุทธรูปทรงเครื่อง". พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ กำแพงเพชร. สืบค้นเมื่อ 27 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[9] "ทัด". ราชบัณฑิตยสภา. 5 กรกฎาคม 2552. สืบค้นเมื่อ 27 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[10] "เรื่องเล่าพรรณพฤกษาอาเซียน ตอนที่ ๓ ประดู่ ประดอกไม้ประจำชาติของเมียนมาร์". อุทยานหลวงราชพฤกษ์. สืบค้นเมื่อ 7 พฤษภาคม 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[อริสรา-11] อริสรา คงประเสริฐ. "การเกล้าผมตามแบบฉบับแม่หญิงล้านนา". กรมศิลปากร. สืบค้นเมื่อ 9 มิถุนายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[12] เฉลิมพล ตั้งศิริสกุล (11 กุมภาพันธ์ 2561). "ทำไมจึงต้อง 'ดอกทอง'". GQ Thailand. สืบค้นเมื่อ 28 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[13] ประพนธ์ เรืองณรงค์. เล่าเรื่องเมืองใต้ : ภาษา วรรณกรรม ความเชื่อ. กรุงเทพฯ : สถาพรบุ๊คส์, 2550, หน้า 95-96

[14] "การแต่งกายยืนเครื่องโขน กรมศิลปากร" (PDF). กรมศิลปากร. สืบค้นเมื่อ 27 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[15] "การเล่นเพลงเต้นกำรำเคียว". 168 เอ็ดดูเคชั่น. สืบค้นเมื่อ 27 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[16] สมโชติ อ๋องสกุล (มกราคม–มิถุนายน 2555). ล้านนา-บาหลี ความเหมือนความต่างและทิศทางสำหรับเชียงใหม่-เชียงราย (PDF). ร่มพยอม 14:(1). p. 25.

[17] กลุ่มชาติพันธุ์ชาวเลจังหวัดกระบี่. สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดกระบี่. 2564. p. 14.

[18] สุวิไล เปรมศรีรัตน์, ดร. และชุมพล โพธิสาร (2564). มานิ (ซาไก) ชนพื้นเมืองในภาคใต้ของไทย. ดำรงวิชาการ. p. 48.

[19] (PDF). มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย. 2555. p. 21. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2022-07-21. สืบค้นเมื่อ 2023-04-27.

[20] วงศ์พันธ์ อมรินทร์เทวา (15 กันยายน 2564). ""ไม่ใช่ว่าคอลเอาต์เพราะเป็นหน้าที่ดารา แต่เพราะสามัญสำนึกในความเป็นมนุษย์" – Daung นักแสดงพม่า". The 101 World. สืบค้นเมื่อ 28 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[21] "ฮาวาย รัฐที่ค่าครองชีพแพงสุด ในสหรัฐอเมริกา". ลงทุนแมน. 2 กันยายน 2563. สืบค้นเมื่อ 27 เมษายน 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[22] สุรัตน์ จงดา (พฤษภาคม–สิงหาคม 2021). อิทธิพลละครวังหน้าในนาฏศิลป์กัมพูชา. วารสารพิพิธพัฒนศิลป์ 1 (2). p. 48.

[23] กรกิจ ดิษฐาน (3 ตุลาคม 2564). "Brokpa ชาวอารยันพุทธกลุ่มสุดท้ายแห่ง "โยนก"". โพสต์ทูเดย์. สืบค้นเมื่อ 7 พฤษภาคม 2566. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))