ฟรีสลันด์ (ดัตช์: Friesland) หรือ ฟริสลอน (ฟรีเชียตะวันตก: Fryslân) เป็นจังหวัดที่ตั้งอยู่ทางตอนเหนือของประเทศเนเธอร์แลนด์ มีเมืองหลักอยู่ที่เลวาร์เดิน ทิศเหนือจรดทะเลเหนือ ทิศตะวันออกติดต่อกับจังหวัดโกรนิงเงินและจังหวัดเดรนเทอ ทิศใต้ติดต่อกับจังหวัดโอเฟอไรส์เซิลและจังหวัดเฟลโฟลันด์ ทิศตะวันตกติดต่อกับจังหวัดนอร์ทฮอลแลนด์ มีประชากร 649,944 คน (มกราคม ค.ศ. 2020) และมีพื้นที่ 5,749 ตารางกิโลเมตร
ฟรีสลันด์ ฟริสลอน | |
---|---|
ของเนเธอร์แลนด์ | |
ตราอาร์ม | |
เพลง: ("The Old Frisians") | |
ที่ตั้งของจังหวัดฟรีสลันด์ในประเทศเนเธอร์แลนด์ | |
พิกัด: 53°8′N 5°49′E / 53.133°N 5.817°E | |
ประเทศ | เนเธอร์แลนด์ |
เมืองหลัก | เลวาร์เดิน (ยอเวิร์ต) |
การปกครอง | |
• | (VVD) |
พื้นที่ | |
• พื้นดิน | 3,349 ตร.กม. (1,293 ตร.ไมล์) |
• พื้นน้ำ | 2,392 ตร.กม. (924 ตร.ไมล์) |
อันดับพื้นที่ | |
ประชากร (2010) | |
• พื้นดิน | 646,305 คน |
• อันดับ | |
• ความหนาแน่น | 190 คน/ตร.กม. (500 คน/ตร.ไมล์) |
• อันดับความหนาแน่น | |
เขตเวลา | (เวลายุโรปกลาง) |
• ฤดูร้อน (เวลาออมแสง) | () |
รหัส ISO 3166 | |
ศาสนา (2005) | โปรเตสแตนต์ ร้อยละ 30 โรมันคาทอลิก ร้อยละ 6 อิสลาม ร้อยละ 2 |
เว็บไซต์ | www.fryslan.nl |
จังหวัดแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 18 เทศบาล ตัวจังหวัดเป็นส่วนหนึ่งของภูมิภาคฟรีเชียโบราณ รัฐบาลได้รองรับภาษาฟรีเชียตะวันตกเป็นภาษาราชการอีกหนึ่งภาษาร่วมกับภาษาดัตช์ ทำให้ "ฟรีสลันด์" เป็นชื่อทางการของจังหวัดมาจนถึงปลายปี ค.ศ. 1996 เมื่อมาเปลี่ยนเป็น "ฟริสลอน" ในภาษฟรีเซียตะวันตกในปี ค.ศ. 1997 แต่กระนั้น "ฟรีสลันด์" ก็ยังเป็นชื่อที่นิยมเรียกใช้กันอยู่เพราะเป็นชื่อที่แปลเป็นภาษาดัตช์
ประวัติศาสตร์
สันนิษฐาณว่า ชาวฟรีเชียน เป็นลูกหลานของชาวแองเกิล ชาวแซกซัน ชาวจูต และชาวฟรีชี เริ่มอพยพเข้ามาอยู่อาศัยในพื้นที่ชายฝั่งทะเลหลังการล่มสลายของอาณาจักรโรมัน ก่อตั้งขึ้นเป็น แต่ต่อมาได้ถูกกองทัพของชาวแฟรงก์โจมตีและพ่ายไป อาณาจักรฟรีเชียจึงล่มสลาย
ราว ค.ศ. 800 ชาวไวกิงได้เข้ามารุกรานฟรีเชีย ซึ่งในตอนนั้นอยู่ภายใต้การปกครองของราชวงศ์การอแล็งเฌียง ทหารฟรีเชียได้ลุกขึ้นสู้และต้านกองทัพไวกิงไว้ได้ และต่อมาได้ขับไล่ชาวไวกิงออกจากดินแดนฟรีเชียตะวันออกได้สำเร็จ ฟรีเชียจึงได้รับอิสรภาพและปกครองตัวเองเรื่อยมา จนกระทั่งถูกกองทัพราชวงศ์ฮาพส์บวร์ค แห่งจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์เข้ายึดครองในปี ค.ศ. 1523 โดยมีจักรพรรดิคาร์ลที่ 5 กษัตริย์สเปนเป็นผู้ปกครองฟรีเชียพระองค์แรก
ต่อมา พระเจ้าเฟลิเปที่ 2 แห่งสเปน ได้ขึ้นครองราชย์ของสเปนและปกครองเนเธอร์แลนด์รวมถึงฟรีเชียต่อจากพระราชบิดา แต่ได้มีการปฏิวัติขึ้นโดยชาวดัตช์ในปี ค.ศ. 1566 และฟรีเชียได้เข้าร่วมการปฏิวัติต่อต้านสเปนในครั้งนี้ด้วย และเข้าร่วมสงคราม 80 ปีพร้อมกับจังหวัดอื่นๆในสาธารณรัฐดัตช์ที่ต่อมาประกาศอิสรภาพจากสเปนในปี ค.ศ. 1581 จนสงครามสิ้นสุดในปี ค.ศ. 1648 เมื่อมีการลงนามใน รับรองเอกราชของเนเธอร์แลนด์อย่างเป็นทางการ ฟรีเชียได้กลายมาเป็นจังหวัดหนึ่งของสาธารณรัฐดัตช์อย่างเป็นทางการตั้งแต่บัดนั้น ก่อนที่สาธารณรัฐจะถูกยึดครองโดยกองทัพนโปเลียน และก่อตั้งเป็นสหราชอาณาจักรเนเธอร์แลนด์หลังได้รับอิสรภาพจากฝรั่งเศสในเวลาต่อมาไม่นาน
ภูมิศาสตร์
ฟรีสลันด์ ตั้งอยู่ทางตะวันตกเฉียงเหนือของเนเธอร์แลนด์ ติดกับทะเลเหนือ เป็นจังหวัดที่ใหญ่ที่สุดในเนเธอร์แลนด์หากรวมผืนน้ำเข้าไปด้วย แต่หากนับเฉพาะผืนดินจะใหญ่เป็นอันดับ 3 ของประเทศ
พื้นที่ส่วนใหญ่ของฟรีสลันด์อยู่บนแผ่นดินใหญ่ แต่ยังมีหมู่เกาะจำนวนไม่น้อยทางตะวันตกของจังหวัด ได้แก่ เกาะฟลีลันด์ เทร์สเคลลิง อาเมลันด์ และสเคียร์มอนนิโกก ที่สามารถข้ามไปด้วยเรือข้ามฟากเท่านั้น
จังหวัดฟรีสลันด์แบ่งเขตการปกครองออกเป็น 18 เทศบาล เรียงตามจำนวนประชากรได้ดังนี้
- เลวาร์เดิน
- ซุดเวสต์-ฟริสลอน
- สมองลิงเคอร์ลันด์
- เดอ ฟริสเคอ เมเริน
- วาดฮูเคอ
- โนรดอีสต์-ฟริสลอน
- ทิตเยอร์คสเทอราเดล
- โอปสเตอร์ลันด์
- อัคท์คาร์สเปเลิน
- เวสต์สเตลลิงเวิร์ฟ
- โอสต์สเตลลิงเวิร์ฟ
- ดานทูมาดีล
- ฮาร์ลิงเงน
- อาเมลันด์
- ฟลีลันด์
- สเคียร์มอนนิโกก
ประชากร
ในปี ค.ศ. 2020 ฟรีสลันด์มีประชากร 649,944 คน มีความหนาแน่นของประชากร 196 คนต่อตารางกิโลเมตร
|
|
ระหว่างปี ค.ศ. 1880 ถึง 1900 จำนวนประชากรค่อนข้างคงที่เนื่องจากเกิดการเพาะปลูกได้ผลไม่ดี ชาวฟรีสลันด์กว่า 20,000 คนย้ายถิ่นฐานไปสหรัฐอเมริกา
เศรษฐกิจ
เศรษฐกิจของจังหวัดฟรีสลันด์ขึ้นอยู่กับการเกษตรค่อนข้างมาก มีวัว สุนัข และม้าสายพันธุ์ฟรีสลันด์ที่มีชื่อเสียง นอกจากนี้ การท่องเที่ยวยังสร้างรายได้ให้กับจังหวัดจำนวนไม่น้อย เพราะมีทะเลสาบทางด้านตะวันตกเฉียงใต้ และหมู่เกาะในทะเลเหนือ จังหวัดฟรีสลันด์มีกังหันลมมากถึง 195 กังหัน เป็นสัดส่วนที่ไม่น้อยเทียบกับจำนวนทั้งหมด 1200 กังหันของทั้งประเทศ
วัฒนธรรม
ภาษา
ฟรีสลันด์เป็นเพียงจังหวัดเดียวจากทั้ง 12 จังหวัดของเนเธอร์แลนด์ที่ภาษาถิ่นได้รับการรับรองเป็นภาษาราชการ คือภาษาฟรีเชียตะวันตก โดยก่อนศตวรรษที่ 18 มีการใช้ภาษาฟรีเชียนกันทั่วไปในจังหวัดนอร์ทฮอลแลนด์และจังหวัดโกรนิงเงินอีกด้วย จากการสำรวจในปี ค.ศ. 2007 พบว่า ประชาชนจังหวัดฟรีสลันด์ร้อยละ 54.3 นับว่าภาษาฟรีเชียตะวันตกเป็นภาษาแม่ ซึ่งมากกว่าภาษาดัตช์ (ร้อยละ 34.7) อยู่ไม่น้อยทีเดียว แม้จะมีการใช้งานที่จำกัดเพียงในตัวจังหวัดเท่านั้น ภาษาฟรีเชียตะวันตก เป็นวิชาบังคับในการศึกษาระดับประถมศึกษาและมัธยมศึกษาในโรงเรียนของจังหวัด มีการใช้ภาษฟรีเชียควบคู่ไปกับภาษาดัตช์ เพื่อเป็นการอนุรักษ์ภาษา
กีฬา
กีฬาที่ได้รับความนิยมในจังหวัดคือ สปีดสเก็ต โดยมีผู้เข้าร่วมจำนวนมากในฤดูหนาวหากสภาพอากาศอำนวย คือหนาวเย็นเพียงพอที่จะทำให้น้ำในลำคลองแข็งเป็นน้ำแข็ง มีกิจกรรมที่ได้รับความสนใจอย่างมากคือการแข่งขันทัวร์สเก็ตเอฟสเตเดินโทช (Elfstedentocht) ที่เป็นกิจกรรมสเก็ตทางไกลด้วยระยะทาง 200 กิโลเมตร
กีฬาดั้งเดิมของชาวฟรีเชียนคือกีฬาแฮนด์บอล นอกจากนี้ ยังมีสโมสรฟุตบอลที่มีชื่อเสียงสองทีม ได้แก่ เอสซีคัมบูร์จากเมืองเลวาร์เดิน และเอสซีเฮเรินเวน
ดูเพิ่ม
อ้างอิง
- https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/37230ned/table?ts=1581415402485
- (ในภาษาดัตช์) , .
- (ในภาษาดัตช์) Bevolking; geslacht, leeftijd, burgerlijke staat en regio, 1 januari, , 2014.
- (ในภาษาดัตช์) Emigration to the United States.
- "Rapportage quick scan Friese taal 2007 Provincie Fryslân - PDF". docplayer.nl. สืบค้นเมื่อ 2018-06-10.
แหล่งข้อมูลอื่น
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ จังหวัดฟรีสลันด์
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
frislnd dtch Friesland hrux frislxn friechiytawntk Fryslan epncnghwdthitngxyuthangtxnehnuxkhxngpraethsenethxraelnd miemuxnghlkxyuthielwaredin thisehnuxcrdthaelehnux thistawnxxktidtxkbcnghwdokrningenginaelacnghwdedrnethx thisittidtxkbcnghwdoxefxirsesilaelacnghwdefloflnd thistawntktidtxkbcnghwdnxrthhxlaelnd miprachakr 649 944 khn mkrakhm kh s 2020 aelamiphunthi 5 749 tarangkiolemtrfrislnd frislxnkhxngenethxraelndtraxarmephlng The Old Frisians thitngkhxngcnghwdfrislndinpraethsenethxraelndphikd 53 8 N 5 49 E 53 133 N 5 817 E 53 133 5 817praethsenethxraelndemuxnghlkelwaredin yxewirt karpkkhrxng VVD phunthi phundin3 349 tr km 1 293 tr iml phunna2 392 tr km 924 tr iml xndbphunthiprachakr 2010 phundin646 305 khn xndb khwamhnaaenn190 khn tr km 500 khn tr iml xndbkhwamhnaaennekhtewlaUTC 1 ewlayuorpklang vdurxn ewlaxxmaesng UTC 2 rhs ISO 3166sasna 2005 opretsaetnt rxyla 30 ormnkhathxlik rxyla 6 xislam rxyla 2ewbistwww fryslan nl cnghwdaebngekhtkarpkkhrxngyxyxxkepn 18 ethsbal twcnghwdepnswnhnungkhxngphumiphakhfriechiyobran rthbalidrxngrbphasafriechiytawntkepnphasarachkarxikhnungphasarwmkbphasadtch thaih frislnd epnchuxthangkarkhxngcnghwdmacnthungplaypi kh s 1996 emuxmaepliynepn frislxn inphasfriesiytawntkinpi kh s 1997 aetkrann frislnd kyngepnchuxthiniymeriykichknxyuephraaepnchuxthiaeplepnphasadtchprawtisastrsnnisthanwa chawfriechiyn epnlukhlankhxngchawaexngekil chawaesksn chawcut aelachawfrichi erimxphyphekhamaxyuxasyinphunthichayfngthaelhlngkarlmslaykhxngxanackrormn kxtngkhunepn aettxmaidthukkxngthphkhxngchawaefrngkocmtiaelaphayip xanackrfriechiycunglmslay raw kh s 800 chawiwkingidekhamarukranfriechiy sungintxnnnxyuphayitkarpkkhrxngkhxngrachwngskarxaelngechiyng thharfriechiyidlukkhunsuaelatankxngthphiwkingiwid aelatxmaidkhbilchawiwkingxxkcakdinaednfriechiytawnxxkidsaerc friechiycungidrbxisrphaphaelapkkhrxngtwexngeruxyma cnkrathngthukkxngthphrachwngshaphsbwrkh aehngckrwrrdiormnxnskdisiththiekhayudkhrxnginpi kh s 1523 odymickrphrrdikharlthi 5 kstriysepnepnphupkkhrxngfriechiyphraxngkhaerk txma phraecaefliepthi 2 aehngsepn idkhunkhrxngrachykhxngsepnaelapkkhrxngenethxraelndrwmthungfriechiytxcakphrarachbida aetidmikarptiwtikhunodychawdtchinpi kh s 1566 aelafriechiyidekharwmkarptiwtitxtansepninkhrngnidwy aelaekharwmsngkhram 80 piphrxmkbcnghwdxuninsatharnrthdtchthitxmaprakasxisrphaphcaksepninpi kh s 1581 cnsngkhramsinsudinpi kh s 1648 emuxmikarlngnamin rbrxngexkrachkhxngenethxraelndxyangepnthangkar friechiyidklaymaepncnghwdhnungkhxngsatharnrthdtchxyangepnthangkartngaetbdnn kxnthisatharnrthcathukyudkhrxngodykxngthphnopeliyn aelakxtngepnshrachxanackrenethxraelndhlngidrbxisrphaphcakfrngessinewlatxmaimnanphumisastrfrislnd tngxyuthangtawntkechiyngehnuxkhxngenethxraelnd tidkbthaelehnux epncnghwdthiihythisudinenethxraelndhakrwmphunnaekhaipdwy aethaknbechphaaphundincaihyepnxndb 3 khxngpraeths phunthiswnihykhxngfrislndxyubnaephndinihy aetyngmihmuekaacanwnimnxythangtawntkkhxngcnghwd idaek ekaaflilnd ethrsekhlling xaemlnd aelasekhiyrmxnniokk thisamarthkhamipdwyeruxkhamfakethann cnghwdfrislndaebngekhtkarpkkhrxngxxkepn 18 ethsbal eriyngtamcanwnprachakriddngni elwaredin sudewst frislxn smxnglingekhxrlnd edx frisekhx emerin wadhuekhx onrdxist frislxn thiteyxrkhsethxraedl oxpsetxrlnd xkhthkharsepelin ewstsetllingewirf oxstsetllingewirf danthumadil harlingengn xaemlnd flilnd sekhiyrmxnniokkprachakrinpi kh s 2020 frislndmiprachakr 649 944 khn mikhwamhnaaennkhxngprachakr 196 khntxtarangkiolemtr karephimkhxngcanwnprachakrincnghwdfrislnd kh s canwnprachakr1714 129 2431748 135 1951796 161 5131811 175 3661830 204 9091840 227 8591850 243 1911860 269 7011870 300 8631880 329 8771890 335 5581900 340 263 pi canwnprachakr1910 363 6251920 385 3621930 402 0511940 424 4621950 465 2671960 478 2061970 521 8201982 592 3141990 599 1511999 621 2222010 646 3052020 649 944 rahwangpi kh s 1880 thung 1900 canwnprachakrkhxnkhangkhngthienuxngcakekidkarephaaplukidphlimdi chawfrislndkwa 20 000 khnyaythinthanipshrthxemrikaesrsthkicesrsthkickhxngcnghwdfrislndkhunxyukbkarekstrkhxnkhangmak miww sunkh aelamasayphnthufrislndthimichuxesiyng nxkcakni karthxngethiywyngsrangrayidihkbcnghwdcanwnimnxy ephraamithaelsabthangdantawntkechiyngit aelahmuekaainthaelehnux cnghwdfrislndmiknghnlmmakthung 195 knghn epnsdswnthiimnxyethiybkbcanwnthnghmd 1200 knghnkhxngthngpraethswthnthrrmphasa frislndepnephiyngcnghwdediywcakthng 12 cnghwdkhxngenethxraelndthiphasathinidrbkarrbrxngepnphasarachkar khuxphasafriechiytawntk odykxnstwrrsthi 18 mikarichphasafriechiynknthwipincnghwdnxrthhxlaelndaelacnghwdokrningenginxikdwy cakkarsarwcinpi kh s 2007 phbwa prachachncnghwdfrislndrxyla 54 3 nbwaphasafriechiytawntkepnphasaaem sungmakkwaphasadtch rxyla 34 7 xyuimnxythiediyw aemcamikarichnganthicakdephiyngintwcnghwdethann phasafriechiytawntk epnwichabngkhbinkarsuksaradbprathmsuksaaelamthymsuksainorngeriynkhxngcnghwd mikarichphasfriechiykhwbkhuipkbphasadtch ephuxepnkarxnurksphasa kila kilathiidrbkhwamniymincnghwdkhux spidsekt odymiphuekharwmcanwnmakinvduhnawhaksphaphxakasxanwy khuxhnaweynephiyngphxthicathaihnainlakhlxngaekhngepnnaaekhng mikickrrmthiidrbkhwamsnicxyangmakkhuxkaraekhngkhnthwrsektexfsetedinothch Elfstedentocht thiepnkickrrmsektthangikldwyrayathang 200 kiolemtr kiladngedimkhxngchawfriechiynkhuxkilaaehndbxl nxkcakni yngmisomsrfutbxlthimichuxesiyngsxngthim idaek exssikhmburcakemuxngelwaredin aelaexssieherinewnduephimklumsibecdmnthlxangxinghttps opendata cbs nl statline CBS nl dataset 37230ned table ts 1581415402485 inphasadtch inphasadtch Bevolking geslacht leeftijd burgerlijke staat en regio 1 januari 2014 inphasadtch Emigration to the United States Rapportage quick scan Friese taal 2007 Provincie Fryslan PDF docplayer nl subkhnemux 2018 06 10 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxekiywkb cnghwdfrislnd bthkhwampraeths dinaedn hruxekhtkarpkkhrxngniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk