คูลอมบ์

คูลอมบ์ (อังกฤษ: coulomb ย่อ: C) เป็นหน่วยวัดประจุไฟฟ้าในระบบหน่วยระหว่างประเทศ ตั้งชื่อตามชาร์ล-โอกุสแต็ง เดอ กูลงนักฟิสิกส์ชาวฝรั่งเศสสำนักงานชั่งตวงวัดระหว่างประเทศให้คำนิยามไว้ว่า หนึ่งคูลอมบ์ คือ ปริมาณประจุไฟฟ้าที่เกิดจากกระแสไฟฟ้าหนึ่งแอมแปร์คูณด้วยเวลาหนึ่งวินาที

คูลอมบ์
ชาร์ล-โอกุสแต็ง เดอ กูลง
ข้อมูลทั่วไป
ระบบการวัด	ระบบหน่วยวัดระหว่างประเทศ
เป็นหน่วยของ	ประจุไฟฟ้า
สัญลักษณ์	C
ตั้งชื่อตาม	ชาร์ล-โอกุสแต็ง เดอ กูลง
การแปลงหน่วย
1 C ใน ...	... มีค่าเท่ากับ ...
หน่วยฐานเอสไอ	A⋅s
มาตราซีจีเอส	2997924580 statC
	6.241509074×10^^18

${\displaystyle 1~{\text{C}}=1~{\text{A}}\cdot 1~{\text{s}}}$

นอกจากนี้ หนึ่งคูลอมบ์ยังหมายถึงประจุไฟฟ้าที่สะสมในตัวเก็บประจุซึ่งมีความจุ 1 ฟารัด และวางต่อคร่อมความต่างศักย์ 1 โวลต์

${\displaystyle 1~{\text{C}}=1~{\text{F}}\cdot 1~{\text{V}}}$

ปริมาณประจุไฟฟ้า 1 C มีค่าเท่ากับจำนวนโปรตอน 6.242×10¹⁸ ตัว หรือ 1.036×10⁻⁵ mol ส่วน −1 C มีค่าเท่ากับจำนวนอิเล็กตรอน 6.242×10¹⁸ ตัว

นิยาม

ระบบหน่วยระหว่างประเทศให้นิยามของหน่วยคูลอมบ์ไว้ว่าเป็นจำนวนประจุสะสมเนื่องจากกระแสไฟฟ้า 1 แอมแปร์ใน 1 วินาที หรือ 1 C = 1 A × 1 s. โดยที่ 1 วินาที มีความสัมพันธ์กับความถี่ของการแผ่รังสีแม่เหล็กไฟฟ้าจากอะตอมซีเซียม และกระแสไฟฟ้า 1 แอมแปร์ นิยามตามแรงระหว่างแท่งลวดที่มีกระแสไหลผ่าน ตาม (Ampère's force law)

การแปลงหน่วยและข้อควรรู้

• หนึ่งคูลอมบ์เป็นขนาดของประจุไฟฟ้า คิดเป็นจำนวนโปรตอนหรืออิเล็กตรอนอย่างหนึ่งอย่างใด 6.24150934(14)×10^¹⁸ ตัว อนึ่งค่า 6.24150934(14)×10^¹⁸ คือส่วนกลับของประจุมูลฐานหรือประจุต่อโปรตอน/อิเล็กตรอนหนึ่งตัว ซึ่งมีค่า 1.602176565(35)×10^⁻¹⁹
• ปริมาณประจุไฟฟ้าต่อสสารหนึ่งโมล (ซึ่งมีปริมาณอนุภาคเท่ากับ 6.022×10²³ ตัว หรือเท่ากับเลขอาโวกาโดร) คือ มีค่าเท่ากับ 96485.3399 คูลอมบ์เทียบเท่ากับอนุภาค 1.036 × N_A×10⁻⁵ ตัว โดย N_A เป็นเลขอาโวกาโดร
• หนึ่ง เท่ากับ 3600 C ∴ 1 mA⋅h = 3.6 C.
• หนึ่ง (statC) ซึ่งเป็นหน่วยประจุไฟฟ้าในระบบซีจีเอส มีค่าเท่ากับ 3.3356×10⁻¹⁰ C หรือประมาณหนึ่งในสามของนาโนคูลอมบ์
• ไฟฟ้าสถิตจากการถูวัตถุด้วยกันมีค่าเพียงระดับไมโครคูลอมบ์
• ปริมาณประจุไฟฟ้าอันเนื่องมาจากมีค่าประมาณ 15 C บางทีอาจสูงได้ถึง 350 C
• ปริมาณประจุไฟฟ้าที่จ่ายจากแบตเตอรี่แอลคาไลน์ขนาด AA มีค่าประมาณ 5 kC = 5000 C ≈ 1400 

หมายเหตุ

1. ในวงการวิทยาศาสตร์ (และสำนักวิทยาศาสตร์ ราชบัณฑิตยสภา) นิยมใช้ คูลอมบ์ แบบภาษาอังกฤษ ไม่นิยมอ่าน กูลง แบบภาษาฝรั่งเศส โปรดดู พจนานุกรมศัพท์เทคโนโลยีสารสนเทศฉบับราชบัณฑิตยสภา 2017-07-15 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน คลังคำศัพท์ไทย ของ สวทช.^[] และเอกสารวิชาการอื่นประกอบ
2. หลักการเขียนคำทับศัพท์ภาษาฝรั่งเศสของราชบัณฑิตยสภา โดยสำนักศิลปศาสตร์ ฉบับ พ.ศ. 2554 และ 2535 ถอดรูปตรงกัน

อ้างอิง

1. 6.241509126(38)×10¹⁸ is the reciprocal of the 2014 CODATA recommended value 1.6021766208(98)×10⁻¹⁹ for the elementary charge in coulomb.
2. "SI Brochure, Appendix 1," (PDF). BIPM. p. 144.
3. BIPM. (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2017-10-10. สืบค้นเมื่อ 5 เมษายน 2561. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |access-date= ((help))
4. "SI brochure, section 2.2.2". BIPM.
5. "SI brochure, section 2.2.1.3". BIPM.
6. "SI brochure, section 2.2.1.4". BIPM.
7. Martin Karl W. Pohl. (PDF). . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-07-18. สืบค้นเมื่อ 2018-04-06.
8. Hasbrouck, Richard. Mitigating Lightning Hazards, Science & Technology Review May 1996. Retrieved on 2009-04-26.
9. How to do everything with digital photography – David Huss, p. 23, ที่, "The capacity range of an AA battery is typically from 1100–2200 mAh."