Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
คลองปานามา (สเปน: Canal de Panamá) เป็นคลองเดินเรือสมุทรความยาว 82 กิโลเมตร (51 ไมล์) สร้างขึ้นบริเวณคอคอดปานามาในประเทศปานามา เพื่อเชื่อมมหาสมุทรแปซิฟิกกับมหาสมุทรแอตแลนติกเข้าด้วยกัน ซึ่งช่วยย่นระยะเวลาที่ต้องไปอ้อมช่องแคบเดรกและแหลมฮอร์น ทางใต้สุดของทวีปอเมริกาใต้ คิดเป็นระยะทางกว่า 22,500 กิโลเมตร ซึ่งมีผลอย่างยิ่งต่อการเดินเรือระหว่างสองมหาสมุทร โดยถูกใช้เป็นเส้นทางเดินเรือหลักสำหรับการค้าทางทะเลระหว่างประเทศ ตั้งแต่เปิดทำการ คลองปานามาประสบความสำเร็จและเป็นกุญแจสำคัญในการขนส่งสินค้าทั่วโลก จำนวนเรือที่ผ่านคลองปานามาเพิ่มขึ้นจาก 1,000 ลำต่อปีในยุคแรกเริ่ม มาเป็น 14,702 ลำต่อปี ในปี ค.ศ. 2008 มีระวางขับน้ำรวมทั้งสิ้น 309.6 ล้านตัน (คิดเป็นประมาณ 40 ลำต่อวัน ประมาณร้อยละ 5 ของเรือบรรทุกสินค้าทั่วโลก)
| คลองปานามา | |
|---|---|
 แผนผังของคลองปานามา | |
| พิกัด | 9°04′48″N 79°40′48″W / 9.08000°N 79.68000°W |
| ข้อมูลจำเพาะ | |
| ความยาว | 82 km (51 ไมล์) |
| ความยาวเรือสูงสุด | 366 m (1,200 ft 9 in) |
| ความกว้างเรือสูงสุด | 49 m (160 ft 9 in) (เดิม 28.5 m หรือ 93 ft 6 in) |
| ความลึกเรือสูงสุด | 15.2 m (50 ft) |
| ประตูกั้นน้ำ | 3 ประตู (3 ช่อง) |
| สถานะ | ใช้งาน เปิดหลังการขยายเมื่อ 26 มิถุนายน 2016 |
| หน่วยงานนำทาง | |
| ประวัติ | |
| เจ้าของเดิม | |
| หัวหน้าวิศวกร |
|
| เริ่มก่อสร้าง | 4 พฤษภาคม 1904 |
| วันที่แล้วเสร็จ | 15 สิงหาคม 1914 |
| วันที่ขยายออก | 26 มิถุนายน 2016 |
| ข้อมูลภูมิศาสตร์ | |
| จุดเริ่มต้น | มหาสมุทรแอตแลนติก |
| จุดสิ้นสุด | มหาสมุทรแปซิฟิก |
| เชื่อมต่อกับ | มหาสมุทรแปซิฟิกกับมหาสมุทรแอตแลนติกและในทางตรงข้าม |
แนวความคิดในการขุดคลองปานามามีมาตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 16 ก่อนที่จะเริ่มการก่อสร้างครั้งแรกในปี ค.ศ. 1880 โดยบริษัทสัญชาติฝรั่งเศสภายใต้การบริหารของแฟร์ดีน็อง เดอ แลแซ็ปส์ แต่ก็ล้มเหลวไป มีคนงานกว่า 21,900 คนเสียชีวิต มักมีสาเหตุจากโรคระบาด (มาลาเรียหรือไข้เหลือง) และดินถล่ม จนกระทั่งสหรัฐอเมริกาเข้ามาดำเนินงานต่อ โดยมีผู้เสียชีวิตราว 5,600 คน จนกระทั่งสามารถเปิดใช้งานได้เมื่อวันที่ 15 สิงหาคม ค.ศ. 1914 นับเป็นหนึ่งในโครงการวิศวกรรมที่ใหญ่ที่สุดและยากลำบากที่สุดที่เคยมีมา
ประวัติ
การเสนอในช่วงแรก
หลักฐานที่มีการอ้างถึงคอคอดในอเมริกากลาง ย้อนไปเมื่อปี ค.ศ. 1524 เมื่อจักรพรรดิแห่งจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์และกษัตริย์แห่งสเปนพระองค์หนึ่ง มีพระนามว่า จักรพรรดิชาลส์ที่ 5 ได้ทรงแนะนำว่า การสร้างคลองผ่านปานามาจะสร้างความสะดวกในการเดินเรือสัญจรไปมาระหว่างสเปนกับเปรู รวมไปถึงสร้างความได้เปรียบทางยุทธวิธีเหนือโปรตุเกส ระหว่างการสำรวจโดยคณะสำรวจของพระองค์ระหว่างปี ค.ศ. 1788-1793 โดยอาเลสซันโดร มาลัสปีนา ได้เสนอความเป็นไปได้และวางแผนโครงสร้างของคลอง
อเมริกากลางถือเป็นจุดยุทธศาสตร์ คือเป็นแผ่นดินที่มีลักษณะแคบ แบ่งโดยมหาสมุทรขนาดใหญ่ 2 มหาสมุทร ความพยายามที่จะเชื่อมการค้าเกิดขึ้นมานานหลายปีแล้วในบริเวณนี้ ในปี ค.ศ. 1698 สกอตแลนด์ได้พยายามเข้ามาตั้งฐานการค้าบริเวณคอคอดปานามา โดยใช้ แต่เนื่องจากเงื่อนไขต่าง ๆ ที่ไม่เอื้ออำนวย ในที่สุดก็ได้ออกจากปานามาไปในปี ค.ศ. 1700 และในที่สุดในปานามาก็ได้เกิดขึ้นเพื่อข้ามคอคอดนี้ได้เปิดใช้ในปี ค.ศ. 1855 เส้นทางสัญจรนี้ได้เอื้อหนุนให้การค้ามีความสะดวกขึ้น และเป็นปัจจัยพื้นฐานที่สำคัญของการเลือกสร้างคลองเชื่อมคอคอดปานามาในภายหลัง
ความพยายามก่อสร้างของฝรั่งเศส
การรื้อฟื้นแนวความคิดในเรื่องการเชื่อมทางน้ำต่อกันระหว่างมหาสมุทรทั้ง 2 มหาสมุทรเกิดขึ้นอยู่หลายครั้งหลายครา อย่างทางเชื่อมผ่านนิการากัวก็ได้มีการสำรวจอยู่บ่อยครั้ง รวมทั้งคลองปานามา เองเป็นหนึ่งในสองโครงการขุดคลองที่เคยดำริมาตั้งแต่ยุคสเปนเรืองอำนาจคริสต์ศตวรรษที่ 16 แล้ว จนในที่สุด การประสบความสำเร็จของการสร้างคลองสุเอซ รัฐบาลโคลอมเบียได้ให้สัมปทานกับนักผจญภัยชาวฝรั่งเศสชื่อ ลูเซียง นโปเลียน โบนาปาร์ต ไวส์ ในการขุดคลองซึ่งจะเชื่อมระหว่างสองมหาสมุทรในบริเวณจังหวัดปานามา และเขาได้ขายสัมปทานต่อให้กับบริษัทฝรั่งเศสที่บริหารโดยแฟร์ดีน็อง เดอ แลแซ็ปส์ ซึ่งดำเนินการขุดคลองปานามาในทันที เขาได้เริ่มขุดคลองจากระดับน้ำทะเล (โดยไม่มีประตูกั้นน้ำ) เมื่อวันที่ 1 มกราคม ค.ศ. 1880 บริษัทฝรั่งเศสได้ทำงานอย่างรีบเร่งโดยขาดการศึกษาที่เพียงพอทั้งทางด้านภูมิประเทศและอุทกวิทยา อีกทั้งโรคภัยไข้เจ็บในภูมิอากาศเขตร้อนที่คนงานก่อสร้างคลองต้องเผชิญทั้งโรคไข้เหลืองและมาลาเรีย คร่าชีวิตคนงานเป็นจำนวนมากและทำให้การก่อสร้างไม่คืบหน้าเท่าที่ควร เป็นเหตุให้คนงานต่างหวาดกลัวและหนีกลับฝรั่งเศส ในปี ค.ศ. 1883 บริษัทฝรั่งเศสที่ได้สัมปทานไม่สามารถทำงานต่อได้ เนื่องจากโรคภัยไข้เจ็บและความลำบากในการขุดคลองในระดับน้ำทะเล การขาดประสบการณ์ภาคสนามของคนงาน อย่างเช่น การเก็บเครื่องมือที่เจอห่าฝนไม่ดี ทำให้เกิดสนิมจับ แต่ปัญหาหลักคือค่าใช้จ่ายต่าง ๆ จากโรคภัยไข้เจ็บที่เกิดขึ้น นับจำนวนคนที่เสียชีวิตระหว่างการขุดคลองปานามา (ระหว่างช่วงปี ค.ศ. 1881 - 1889) ได้กว่า 22,000 คน
จากหนังสือ Overthrow ของสตีเฟน คินเซอร์ในปี ค.ศ. 2006 ได้กล่าวไว้ว่าในปี ค.ศ. 1898 หัวหน้าคนหนึ่งในองค์การเกี่ยวกับคลองของฝรั่งเศส คือ ฟีลีป-ชอง บูโน-วารียา ได้จ้าง เพื่อโกงจากสภาคองเกรสของอเมริกา ที่จะสร้างคลองปานามา ไม่ใช่คลองที่ข้ามจากนิการากัว
การก่อสร้างของสหรัฐอเมริกา
ในปี ค.ศ. 1902 หลังจากได้มีการผลิตแสตมป์ 10 เซนต์ ชุดนิการากัวในสหรัฐอเมริกา ออกโดยบริษัทอเมริกันแบงก์โน้ต โดยเป็นภาพควันจาก ซึ่งตั้งอยู่ห่างราว 160 กิโลเมตรจากสถานที่ที่เป็นแผนเสนอสร้างคลองนิการากัว จากจุดนี้เอง ครอมเวลได้สร้างข่าวเกี่ยวกับเรื่องนี้ในนิวยอร์กซัน โดยมีรายงานว่า ภูเขาไฟโมโมตัมโบเกิดระเบิดขึ้นและเกิดแผ่นดินไหว หลังจากนั้นเขาได้ส่งใบปลิวไปพร้อมกับแสตมป์ไปให้กับวุฒิสมาชิก และในวันที่ 19 มิถุนายน ค.ศ. 1902 สามวันหลังจากวุฒิสมาชิกได้รับแสตมป์ พวกเขาต่างลงคะแนนให้ปานามาเป็นเส้นทางในการขุดคลองลัด จากการโกงครั้งนี้เอง ครอมเวลล์ได้รับผลประโยชน์ไปราว 8 แสนดอลลาร์สหรัฐ
หลังจากที่บริษัทของนายเดอเลสเซปล้มละลายต้องขายโครงการขุดคลองทอดตลาดไป สหรัฐอเมริกาได้เล็งเห็นถึงความสำคัญในการขุดคลองครั้งนี้ เนื่องจากในตอนที่สหรัฐอเมริกาได้ทำสงครามกับสเปนในปี ค.ศ. 1898 เห็นว่าการเดินทางระหว่างฝั่งตะวันตกกับตะวันออกเป็นเรื่องยุทธศาสตร์ ถ้ามีคลองลัดย่นระยะทางการเดินทางของเรือรบและเรือขนส่งยุทธสัมภาระได้ก็จะเป็นผลดีอย่างยิ่งในการป้องกันประเทศ รัฐบาลจึงเห็นความสำคัญในจุดนี้
โดยสหรัฐอเมริกาได้เจรจากับรัฐบาลโคลอมเบียว่า หากสหรัฐอเมริกาลงทุนขุดคลองแล้วก็ขอให้สหรัฐอเมริกาเช่าพื้นที่บริเวณนั้นเพื่อดำเนินการควบคุมการเข้าออกของเรือที่ผ่านคลอง แต่การตกลงเรื่องราคาค่าเช่าที่ไม่ลงตัว รัฐบาลโคลอมเบียไม่ตกลงกับรัฐบาลสหรัฐอเมริกา ซึ่งขณะนั้นชาวปานามากลัวว่าโคลอมเบียจะไม่แบ่งผลประโยชน์ให้เท่าที่พวกตนควรได้ จึงได้ก่อการปฏิวัติขึ้นและประกาศตัวเป็นประเทศเอกราช ซึ่งสหรัฐอเมริกาเองได้รับรองการเป็นเอกราชของปานามา และยังได้ช่วยไม่ให้โคลอมเบียยกกองทหารเข้ามาปราบปรามชาวปานามา จนในที่สุดสหรัฐอเมริกาได้ทำสัญญากับปานามาในปี ค.ศ. 1903 โดยปานามายกกรรมสิทธิ์ที่ดินเป็นระยะทางกว้าง 10 กิโลเมตร ตลอดแนวทางที่สหรัฐอเมริกาจะขุดคลอง และรัฐบาลสหรัฐอเมริกาเป็นผู้ดำเนินการบริหารเป็นสิทธิขาดตลอดไป โดยสหรัฐอเมริกาจะจ่ายเงินตอบแทนให้ปานามาเป็นจำนวนเงิน 10 ล้านดอลลาร์ และจะให้เป็นประจำทุกปี อีกปีละ 250,000 ดอลลาร์ ส่วนสหรัฐอเมริกาก็ได้จ่ายเงินให้แก่โคลอมเบียเป็นเงิน 25 ล้านดอลล่าร์ในปี ค.ศ. 1921 และรัฐบาลโคลอมเบียรับรองความเป็นเอกราชของปานามาในสนธิสัญญาธอมสัน-อูรูเตีย
สหรัฐอเมริกาภายใต้การนำของทีโอดอร์ รูสเวลต์ได้ครอบครองเครื่องมือรวมถึงอุปกรณ์ขุดเจาะทั้งหมด ได้เริ่มต้นการทำงานเมื่อวันที่ 4 พฤษภาคม ค.ศ. 1904 สิ่งสำคัญประการแรกคือ ได้เริ่มลงมือปราบปรามโรคร้ายที่เป็นอุปสรรคสำคัญในการก่อสร้างคลอง พันเอก ได้รับมอบหมายให้ดำเนินการดังกล่าวกอร์กัสได้เริ่มรณรงค์ขจัดยุงชนิดหนึ่งซึ่งเป็นพาหะในการนำและมาลาเรีย โดยการขจัดหนองน้ำที่เป็นแหล่งเพาะพันธุ์และขจัดพงหญ้าที่เป็นแหล่งหลบซ่อนตัวของยุงเหล่านั้น ตลอดจนกำจัดหนูซึ่งเป็นพาหะกาฬโรค เขาใช้เวลาในการกำจัดอยู่ 10 ปี รัฐบาลสหรัฐอเมริกาได้ใช้เงินไปประมาณ 20 ล้านดอลลาร์เฉพาะในการปราบปรามโรคเหล่านี้ จนใน ค.ศ. 1914 จึงได้ดำเนินการก่อสร้างคลองนี้ขึ้น โดยสหรัฐอเมริกาตัดสินใจที่จะก่อสร้างคลองที่มีประตูกั้นน้ำเป็นระยะ ๆ แทนที่จะเป็นคลองที่มีระดับน้ำเท่ากับระดับน้ำทะเล และหลังจากได้ตระเตรียมระบบพื้นฐาน ระบบการก่อสร้างของระบบประตูกั้นน้ำของคลองก็เริ่มต้นขึ้นอย่างจริงจัง สหรัฐอเมริกาจึงได้ค่อย ๆ เปลี่ยนเครื่องมือของฝรั่งเศสมาใช้เครื่องไม้เครื่องมือขนาดใหญ่สำหรับงานที่ใหญ่ขึ้น
จนในที่สุดวันที่ 15 สิงหาคม ค.ศ. 1914 คลองปานามาก็ได้เปิดใช้อย่างเป็นทางการ ซึ่งเปิดก่อนแผนเดิมคือปี ค.ศ. 1916 โดยเรือขนส่งสินค้าลำแรกที่ผ่านคือ เรือที่ชื่อว่า อันคอน (Ancon) ช่วงที่เปิดใช้เป็นเดือนที่เริ่มสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง ในยุโรป คลองซึ่งมีความยาวประมาณ 80 กิโลเมตร สามารถย่นระยะการเดินทางระหว่างฝั่งทะเลด้านตะวันตกและตะวันออกของสหรัฐฯ ไปถึง 15,700 กิโลเมตร ส่วนทางด้านผลสุขภาพอนามัยของคนงาน แม้ว่าวิทยาศาสตร์การแพทย์จะพัฒนาขึ้นในช่วงที่ก่อสร้างโดยสหรัฐอเมริกา แต่กระนั้น ก็มีการสูญเสียคนงานไปถึง 5,609 คน ในช่วงปี ค.ศ. 1904–1914 ซึ่งถ้ารวมการสูญเสียชีวิตทั้งหมดในการสร้างคลองปานามานี้ ตกอยู่ที่ราว 27,500 คน
การพัฒนาในภายหลัง
ในคริสต์ทศวรรษ 1930 ปัญหาเกี่ยวกับเรื่องนี้เป็นประเด็นที่เกิดขึ้น กระตุ้นให้เกิดการสร้างเขื่อนแมดเดนกั้นแม่น้ำชาเกรส เหนือทะเลสาบกาตุน ซึ่งเขื่อนแล้วเสร็จในปี ค.ศ. 1935 และได้สร้างทะเลสาบอาลาฮูเอลาที่เป็นเหมือนอ่างเก็บน้ำให้กับตัวคลอง ต่อมาในปี ค.ศ. 1939 การก่อสร้างได้เริ่มขึ้น และมีการปรับปรุง การขยายประตูน้ำเซตใหม่ของคลองซึ่งกว้างพอที่จะรับน้ำหนักเรือรบอเมริกัน การทำงานส่วนนี้ใช้เวลาหลายปี และการขุดเจาะช่องทางใหม่ก็เสร็จสมบูรณ์ แต่โครงการนี้ก็ถูกยกเลิกไปหลังสงครามโลกครั้งที่สอง
หลังจากสงครามยุติ สหรัฐอเมริกาเข้ามาควบคุมคลองและพื้นที่บริเวณรอบคลอง รัฐบาลปานามาก็เริ่มแสดงความไม่พอใจว่า สนธิสัญญาที่ทำกับสหรัฐอเมริกาโดยมอบกรรมสิทธิ์ที่ดินและการบริหารงานบริเวณคลองให้สหรัฐอเมริกาเป็นสัญญาที่อยุติธรรม ความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐอเมริกาและปานามาได้เพิ่มความตึงเครียดมากขึ้น ชาวปานามาหลายคนเห็นว่าเขตบริเวณคลองปานามาเป็นของประเทศปานามา กลุ่มนักศึกษาได้เข้ามาประท้วงบริเวณรั้วของเขตบริเวณคลอง และทางสหรัฐอเมริกาก็เสริมกำลังทหารในบริเวณนั้น ชาวปานามาได้ก่อการจลาจลขึ้นในปี ค.ศ. 1964 มีชาวปานามาเสียชีวิต 20 คน และชาวอเมริกัน 4 คน จนกระทั่งการเจรจาได้เกิดขึ้นในปี ค.ศ. 1974 และได้ลงนามในสนธิสัญญาตอร์ริโฮส–คาร์เตอร์ เมื่อวันที่ 7 กันยายน ค.ศ. 1977 ลงนามโดยประธานาธิบดีจิมมี คาร์เตอร์ แห่งสหรัฐอเมริกา และประธานาธิบดีโอมาร์ ตอร์ริโฮส แห่งปานามา เป็นสัญญาที่ว่าด้วยขั้นตอนการครอบครองคลองให้ชาวปานามาได้เข้ามาควบคุมโดยอิสระยาวนานตราบเท่าที่ปานามารับประกันว่าจะรักษาความเป็นกลาง และยอมให้สหรัฐอเมริกากลับเข้ามาได้ทุกเมื่อ สหรัฐอเมริกาได้ยอมคืนกรรมสิทธิ์ที่ดินบริเวณคลอง ในปี ค.ศ. 1979 ถึงแม้ว่าจะเกิดการโต้แย้งภายในสหรัฐอเมริกามาโดยตลอด สนธิสัญญานี้ก็ได้มีผลให้ปานามาเข้ามาครอบครอง สหรัฐอเมริกาก็ยอมมอบสิทธิในการบริหารคลองปานามาให้กับรัฐบาลปานามาเมื่อเที่ยงวันของวันที่ 31 ธันวาคม ค.ศ. 1999 ภายใต้การควบคุมของ (Panama Canal Authority หรือ ACP)
เส้นทางและองค์ประกอบ
คลองปานามาประกอบด้วยทะเลสาบที่ขุดขึ้น 17 แห่ง และมีหลายจุดขุดเป็นช่องทางการเดินเรือ มีประตูอยู่ 2 จุด ทางฝั่งมหาสมุทรแปซิฟิกและมหาสมุทรแอตแลนติก
จากทางมหาสมุทรแปซิฟิก ทางเข้าจากอ่าวปานามา ถึงประตูมิราโฟลเรส เป็นประตูน้ำ 2 ส่วน มีระยะทาง 13.2 กิโลเมตร (8.2 ไมล์) จากอ่าวปานามาเมื่อผ่านไปจะลอดสะพานบริดจ์ออฟดิอเมริกาส์ ต่อมาคือประตูมิราโฟลเรส ซึ่งมีกำแพงขนาดราวยาว 1.7 กิโลเมตร (1.1 ไมล์) ขนาบอยู่ จากจุดนี้ระดับน้ำจะสูงขึ้นไปอีก 16.5 เมตร (54 ฟุต) เหนือระดับน้ำทะเล ถัดมาคือประตูเปโดรมิเกล ซึ่งมีความยาว 1.4 กิโลเมตร (0.8 ไมล์) เป็นจุดสุดท้ายที่มีการยกระดับขึ้นไป โดยยกขึ้นอีก 9.5 เมตร (31 ฟุต) ขึ้นสู่ระดับน้ำของคลอง
ช่องเขาเกลลาร์ดเป็นส่วนที่แยกทวีปอเมริกาออกเป็น 2 ส่วน โดยตัดภูเขากูเลบราเป็นระยะทาง 12.6 กิโลเมตร (7.8 ไมล์) ด้วยระดับความสูง 26 เมตร (85 ฟุต) จากระดับน้ำทะเล การตัดคลองมีลักษณะโค้ง ปัจจุบันกำลังเพิ่มความกว้างขนาดคลองเพื่อความปลอดภัย
และถัดไปคือลอดสะพานเซนเทนเนียล แล้วจึงเข้าสู่แม่น้ำตามธรรมชาติคือ ตรงช่วงกลางของแม่น้ำมีเขื่อนกาตุน มีฐานเขื่อนกว้าง 8.5 กิโลเมตร (5.3 ไมล์) มียอดเขื่อนกว้าง 30.5 เมตร ถัดมาคือทะเลสาบกาตุน ครอบคลุมพื้นที่ 418.25 ตารางกิโลเมตร ถือเป็นทะเลสาบที่ใหญ่ที่สุดที่มนุษย์สร้างขึ้น และสุดท้ายประตูกาตุน เป็นประตูน้ำฝั่งมหาสมุทรแอตแลนติก แบ่งเป็นประตูน้ำ 3 ส่วน แต่ละประตูน้ำแบ่งเป็น 2 ช่องทาง ซึ่งแต่ละประตูจะมีความกว้าง 33.5 เมตร ยาว 305 เมตร รถลากจะลากเรือเข้ามาในประตูน้ำ หลังจากนั้นจะทำการปรับระดับน้ำทีละฟุต โดยใช้หลักการแรงดันน้ำจากระดับน้ำที่สูงกว่ายกระดับเรือผ่านประตูน้ำทั้ง 3 ระดับ ให้สูงกว่าระดับน้ำทะเลที่ 26 เมตร
ประตูกั้นน้ำ
ค่าธรรมเนียม
ค่าธรรมเนียมการใช้คลองปานามากำหนดโดยองค์การบริหารคลองปานามา ราคาขึ้นอยู่กับประเภทของเรือ ขนาดและประเภทของสินค้าที่ขนมากับเรือ
สำหรับเรือขนสินค้า ค่าธรรมเนียมประเมินจากทีอียู (TEU ย่อมาจาก Twenty-foot Equivalent Unit) ซึ่งเป็นขนาดของคอนเทนเนอร์ มีขนาด 20 ฟุต (6 เมตร) x 8 ฟุต (2 เมตร) x 8.5 ฟุต (2.6 เมตร) มีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 1 พฤษภาคม ค.ศ. 2007 ซึ่งมีค่าธรรมเนียมอยู่ที่ 54 ดอลลาร์สหรัฐต่อ 1 ทีอียู เรือขนสินค้าที่ใหญ่ที่สุดอาจขนสินค้าได้ถึง 4,400 ทีอียู แต่มีข้อลดหย่อนลดราคาสำหรับเรือเปล่าที่ไม่มีผู้โดยสาร ไม่มีการขนสินค้า
แต่เรือส่วนใหญ่จะจ่ายค่าธรรมเนียมในหน่วย PC/UMS (Panama Canal/Universal Measurement System) ที่ 1 ตันมีค่าเท่ากับ 100 ลูกบาศก์ฟุต (2.8 ลูกบาศก์เมตร) โดยค่าธรรมเนียมในปี 2007 อยู่ที่ 3.26 ดอลลาร์สหรัฐต่อตัน สำหรับ 10,000 ตันแรก และ จ่ายที่ 3.19 ดอลลาร์สหรัฐต่อตัน สำหรับ 10,000 ตันถัดไป และหากเกินกว่านั้นยอดที่เหลือคิดที่ 3.14 ดอลลาร์สหรัฐต่อตัน และราคามีข้อลดหย่อนสำหรับเรือเปล่าเช่นกัน
ส่วนเรือขนาดเล็ก ค่าธรรมเนียมขึ้นอยู่กับความยาว โดยราคา ณ ปี ค.ศ. 2007 อยู่ที่
| ความยาวของเรือ | ค่าธรรมเนียม |
|---|---|
| น้อยกว่า 15.240 เมตร (50 ฟุต) | 500 ดอลลาร์สหรัฐ |
| มากกว่า 15.240 เมตร (50 ฟุต) ถึง 24.384 เมตร (80 ฟุต) | 750 ดอลลาร์สหรัฐ |
| มากกว่า 24.384 เมตร (80 ฟุต) ถึง 30.480 เมตร (100 ฟุต) | 1,000 ดอลลาร์สหรัฐ |
| มากกว่า 30.480 เมตร (100 ฟุต) | 1,500 ดอลลาร์สหรัฐ |
สำหรับค่าธรรมเนียมที่แพงที่สุดที่มีการบันทึก เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 16 พฤษภาคม ค.ศ. 2008 จากเรือขนสินค้าที่ชื่อว่า Disney Magic จ่ายค่าธรรมเนียมไป 331,200 ดอลลาร์สหรัฐ ส่วนค่าธรรมเนียมที่ถูกที่สุดคือ 36 เซนต์ สำหรับเรือของนักเดินทางชาวอเมริกันที่ชื่อ ริชาร์ด ฮาลลิเบอร์ตัน ในปี ค.ศ. 1928 ส่วนค่าธรรมเนียมเฉลี่ยอยู่ที่ 54,000 ดอลลาร์สหรัฐ
คลองปานามาในปัจจุบัน
90 ปีตั้งแต่เปิดทำการ คลองปานามาก็ประสบความสำเร็จมาโดยตลอด ถึงแม้ว่าโลกของการขนส่งทางเรือ จะเปลี่ยนแปลงไปบ้างไม่ว่าจะเป็นขนาดของเรือเอง แต่คลองปานามาก็ยังคงเป็นมีความสำคัญในการเชื่อมโยงการค้าขายของตลาดโลก การขนส่งได้เพิ่มจำนวนขึ้นกว่าแต่ก่อน กับค่าใช้จ่ายที่น้อยลง แต่ถึงกระนั้นก็ตาม แนวโน้มของปัญหาต่าง ๆ ก็ยังตามมาด้วย
ประสิทธิภาพและการดูแลรักษา
เคยมีการหวาดกลัวเกี่ยวกับเรื่องประสิทธิภาพและการดูแลรักษา หลังจากที่สหรัฐอเมริกาได้ถอนออกจากปานามา แต่ถึงอย่างไรก็ตาม ยังไม่ปรากฏเหตุการณ์ใดขึ้นและประสิทธิภาพก็ยังถูกปรับปรุงอย่างต่อเนื่องภายใต้การควบคุมของชาวปานามาเอง CWT (Canal Waters Time) คือเวลาเฉลี่ยที่เรือแต่ละลำใช้ในการเดินทางภายในคลองปานามา รวมถึงเวลาในการรอเรือลำอื่น เป็นปัจจัยวัดของประสิทธิภาพการใช้งาน ซึ่งทางเอซีพีได้รายงานว่า ค่า CWT นี้ลดลงและเอซีพียังรายงานว่า อุบัติเหตุที่เกิดภายในคลองเกิดขึ้นไม่บ่อยครั้ง
การเพิ่มจำนวนขึ้นของการส่งออกจากเอเชีย ที่ขึ้นฝั่งทางท่าเรือชายฝั่งตะวันตกของสหรัฐอเมริกา ได้ใช้เส้นทางผ่านคลองปานามาไปทางฝั่งตะวันออก จำนวนเรือขนส่งในปีงบประมาณของ ค.ศ. 1999 อยู่ที่ 14,336 ลำ และตกลงไปอยู่ที่ 13,154 ในปี ค.ศ. 2003 เนื่องจากปัจจัยทางเศรษฐกิจโลกในช่วงนั้น แต่ก็ได้กลับขึ้นมาอีกครั้งที่ 14,194 ในปี ค.ศ. 2006 (นับตั้งแต่เดือน ตุลาคม ถึง กันยายน) และขนาดของเรือและจำนวนเรือขนาดใหญ่ก็ได้เพิ่มเป็น 2 เท่า ซึ่งถ้านับความจุทั้งหมดแล้วเพิ่มจาก 227.9 ล้าน PC/UMS ในปี ค.ศ. 1999 ขึ้นไปที่ 296.0 PC/UMS ในปี ค.ศ. 2006 นี่เป็นการแสดงให้เห็นถึงการเจริญเติบโตโดยรวมของคลอง ถึงแม้ว่าจำนวนเรือจะลดลง คลองปานามาเคยมีสถิติรองรับการจราจรมากที่สุดวันที่ 13 มีนาคม ค.ศ. 2006 ที่ 1,070,023 PC/UMS ซึ่งทำลายสถิติก่อนหน้านี้ที่ 1,005,551 PC/UMS ของวันที่ 16 มีนาคม ค.ศ. 2004
คณะบริหารของคลองปานามาลงทุนเงินเกือบ 1 พันล้านดอลลาร์สหรัฐเพื่อขยายความกว้างของคลองและทำให้คลองทันสมัยขึ้น โดยมีจุดประสงค์เพิ่มการสัญจรขึ้นอีก 20% ฝ่ายบริหารได้ตั้งเป้าการปรับปรุงหลัก ได้แก่ การขยายขนาดความกว้างคลอง การทำคลองเป็นทางตรงในช่วงช่องเขาเกลลาร์ด การขุดทะเลสาบกาตุนให้ลึกลง เพื่อลดข้อจำกัดของปริมาณน้ำและการขุดทางเข้าทั้งทางฝั่งมหาสมุทรแอตแลนติกและแปซิฟิกให้ลึกลง เพื่อรองรับขนาดเรือบรรทุกขนาดใหญ่ โดยได้ดำเนินการสั่งซื้อเรือขุดเจาะใหม่และเรือดูดเลน รวมถึงเพิ่มกองทัพเรือโยงอีก 20% นอกจากนั้นการปรับปรุงยังรวมถึงการดำเนินการเกี่ยวกับเครื่องกลในคลอง เช่น การปรับปรุงและเพิ่มเครื่องของเรือโยง การแทนที่รางเคลื่อนมากกว่า 16 กิโลเมตร และการปรับปรุงเครื่องควบคุมสำหรับประตูกั้นน้ำเครื่องใหม่ ทำให้ระบบการจัดการมีประสิทธิภาพมากขึ้น
การถอนตัวไปของสหรัฐอเมริกานั้น ได้อนุญาตให้ปานามาขายยอดส่วนเกินจากการผลิตของเขื่อน ซึ่งก่อนหน้านี้เป็นข้อห้ามของรัฐบาลสหรัฐฯ ซึ่งคลองปานามาใช้พลังงานไฟฟ้าเพียง 25% จากการผลิตของโรงงานพลังงานไฟฟ้า
การรองรับ
คลองปานามาในปัจจุบันสามารถรองรับการสัญจรของเรือได้มากขึ้นกว่าแต่ก่อนโดยในปี ค.ศ. 1934 มีความจุสูงสุดโดยประมาณราว 80 ล้านตันต่อปี ซึ่งจากข้อมูลในปี ค.ศ. 2005 คลองสามารถรองรับได้ถึง 278.8 ล้านตัน
อย่างไรก็ตามการรองรับที่เพิ่มขึ้นอย่างมีประสิทธิภาพ คลองปานามาก็คาดการณ์ว่าความจุนี้ใกล้การรองรับที่สูงที่สุดของคลองแล้ว นอกจากนั้นความยุ่งยากของขนาดความใหญ่ของเรือที่เดินผ่านเข้ามาก็เพิ่มขึ้นอย่างแน่นอน ซึ่งอาจมีผลให้จำนวนของการเรือที่เข้ามาอาจลดลงไปด้วย แม้ว่าสินค้าที่บรรทุกจะเพิ่มขึ้น และไม่ว่าอะไรจะเกิดขึ้นก็ตาม คลองปานามาก็ยังคงเดินหน้าให้บริการกับเรือสินค้าจากทั่วทุกมุมโลก และขยับขยายการเพิ่มขึ้นที่มีตามมาในอนาคต
คู่แข่ง
ถึงแม้ว่าจะได้เปรียบทางด้านธุรกิจมาโดยตลอดหลาย ๆ ปี แต่คลองปานามาก็ต้องพบกว่าคู่แข่งที่เพิ่มขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการหาความเป็นไปได้ในการขุดคลองใหม่ผ่านโคลอมเบีย เม็กซิโก หรือในนิการากัว ที่สามารถจะทำได้และเสียงวิจารณ์ที่มุ่งประเด็นไปในแผนการปรับขึ้นราคาค่าธรรมเนียม คำแนะนำที่คลองสุเอซอาจเป็นทางเลือกในการขนส่งสินค้าจากเอเชียไปชายฝั่งตะวันออกของอเมริกา ถึงอย่างไรก็ตามความต้องการที่จะใช้คลองปานามาก็ยังคงมีแนวโน้มมากขึ้นไปอีก
อัตราการละลายของน้ำแข็งในทะเลอาร์กติกเป็นสิ่งที่นำไปสู่การพิจารณาถึงเส้นทางผ่านทางใหม่ที่อาจสามารถใช้ได้ในอนาคต เส้นทางนี้ร่นระยะทางได้ถึง 9,300 กิโลเมตร (5,800 ไมล์) จากเอเชียสู่ยุโรป เมื่อเปรียบเทียบกับการใช้เส้นทางคลองปานามา นี่เป็นจุดเด่นของเส้นทางนี้ หากแต่ยังไม่ทราบว่าเมื่อใดเส้นทางฝั่งตะวันตกจะเปิดตัวโดยสมบูรณ์ และได้นำไปสู่การถกเถียงระหว่างประเทศ ทางด้านแคนาดาอ้างสิทธิเต็มที่เหนือเส้นทางเดินเรือฝั่งตะวันตกที่ผ่านอาณาเขตของประเทศ แต่การอ้างดังกล่าวก็ได้รับการโต้เถียงจากสหรัฐอเมริกาและสหภาพยุโรปซึ่งแย้งว่า เส้นทางใหม่นั้นควรจะเป็นประโยชน์ของนานาชาติที่ใครจะเดินเรือผ่านก็ได้
ประเด็นเกี่ยวกับน้ำ
ปัญหาสำคัญคือการลดลงของน้ำในทะเลสาบกาตุน สาเหตุใหญ่จากการลดจำนวนของต้นไม้ จำนวนน้ำจืด 202,000 ลูกบาศก์เมตร ได้ระบายลงสู่ทะเลทางประตูน้ำทุก ๆ ครั้งที่เรือผ่านเข้ามาในคลอง และถึงแม้ว่าฝนประจำปีจะตกอย่างเพียงพอที่จะเติมน้ำที่ใช้ในคลอง ฝนที่ตกประจำปีนั้นหมายถึงว่าน้ำนั้นจะต้องกักเก็บไว้ใช้สำหรับฤดูกาลถัดไปด้วย และถึงแม้ว่าทะเลสาบกาตุนจะสามารถกักเก็บน้ำนี้ได้ ป่าในเขตร้อนก็ทำหน้าที่ดูดซับฝนนี้ และจะปล่อยลงสู่ทะเลสาบ การลดลงของต้นไม้นี้เอง ทำให้ฝนที่ตกลงในป่าที่ถูกทำลายไหลลงทะเลสาบอย่างรวดเร็ว ซึ่งเป็นจำนวนที่มากเกินไปทำให้ล้นไปในมหาสมุทร ผลคือน้ำไม่เพียงพอในหน้าแล้ง เมื่อเปรียบเทียบกับน้ำเล็กน้อยที่ไหลเติมเข้ามาในทะเลสาบ ต้นไม้ที่หายไปเป็นเหตุให้ดินกัดเซาะไปได้จากทะเลสาบกาตุนและจะสะสมที่ใต้ทะเลสาบ เป็นการลดปริมาตรน้ำ
ระดับน้ำทะเลของมหาสมุทรทั้ง 2 ฝั่งไม่เท่ากัน คือฝั่งแปซิฟิกสูงกว่าฝั่งมหาสมุทรแอตแลนติก 20 เซนติเมตร เนื่องมาจากปัจจัยที่ต่างกันของมหาสมุทรอย่างเช่น ความหนาแน่นของน้ำและปัจจุจัยด้านภูมิอากาศ
อนาคต
ด้วยความต้องการที่เพิ่มมากขึ้น คลองปานามาก็ยังคงอยู่ตำแหน่งที่สำคัญของโลกแห่งการขนส่งสินค้าในอนาคต อย่างไรก็ตามการเปลี่ยนแปลงของรูปแบบการขนส่งสินค้า อย่างเช่น จำนวนของเรือขนาดใหญ่ที่มีผลต่อยอดกำไรของคลอง มีการคาดการณ์ไว้ว่าในปี 2011 37% ของเรือขนส่งสินค้าจะใหญ่เกินไปสำหรับคลองปานามาในปัจจุบัน และต่อจากนี้ไปความผิดพลาดจะขยายมากขึ้นมีผลให้สูญเสียการครองตลาดไป ยอดความจุสูงสุดของคลองนี้ซึ่งมีการเปลี่ยนแปลงเล็กน้อย อยู่ที่ประมาณ 330-340 PC/UMS ตันต่อปี และมีการคาดการณ์ว่าตัวเลขนี้จะถึงในปี 2009 และ 2012 และกว่า 50% ของเรือมีความกว้างสูงสุดของประตูน้ำในปัจจุบันแล้ว
แผนการขยับขยายนั้นคล้ายกับประตูน้ำที่ 3 ที่สร้างขึ้นในปี 1939 เป็นการเพิ่มจำนวนการสัญจรในคลองและความสามารถที่จะรองรับเรือที่ใหญ่ขึ้นได้ถูกนำมาพิจารณาอยู่หลายครั้ง แผนการนี้ได้รับอนุญาตจากรัฐบาลของปานามา ซึ่งการเสนอการขยายคลองนี้ก็ได้ผ่านประชามติด้วยเสียงประมาณ 80% สนับสนุนเมื่อวันที่ 22 ตุลาคม ค.ศ. 2006
การขยับขยาย
แผนในปัจจุบันคือการสร้างช่องทางเดินเรือ ขนานไปกับ 2 ช่องทางเดิม จุดแรกทางทิศตะวันออกตรงบริเวณประตูกาตุน อีกที่ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของประตูมิราโฟลเรส ทั้ง 2 เพื่อรองรับช่องทางนั้น ๆ ในระดับที่สูงขึ้นไปจากระดับของมหาสมุทร ตรงเข้าสู่ทะเลสาบกาตุนและบริเวณมิราโฟลเรส/เปโดรมิเกล ที่ยังไม่ได้มีการสร้างประตูใหม่นี้จะมีการเพิ่มประตูเลื่อน เพิ่มความปลอดภัยเป็น 2 เท่า มีความยาว 427 เมตร (1,400 ฟุต) กว้าง 55 เมตร (180 ฟุต) ลึก 18.3 เมตร (60 ฟุต) สามารถรองรับเรือที่มีความกว้างได้ถึง 49 เมตร (160 ฟุต) มีความยาวรวมทั้งหมด 366 เมตร (1,200 ฟุต) ซึ่งหมายถึงเรือขนส่งสินค้าสามารถขนสินค้าได้ถึง 12,000 TEU
ประตูแห่งใหม่นี้ที่รองรับเส้นทางใหม่ ที่เส้นทางมิราโฟลเรสมีความยาว 6.2 กิโลเมตร (3.8 ไมล์) จากประตูสู่ช่องเขาเกลลาร์ด เลี่ยงทางออกทะเลสาบมิราโฟลเรส เส้นทางดังกล่าวกว้าง 218 เมตร (715 ฟุต) เพื่อต้องการรอบรับเรือขนาดใหญ่ที่สุดที่เดินทางสู่ช่องทาง ส่วนช่องเขาเกลลาร์ดก็จะทำการขยับขยายให้กว้างขึ้นไม่ต่ำกว่า 280 เมตร (918 ฟุต) ในทางตรงและในส่วนทางโค้งจะปรับให้กว้างไม่ต่ำกว่า 366 เมตร (1,200 ฟุต) ระดับสูงสุดของทะเลสาบกาตุนจะทำให้สูงจากระดับอ้างอิง 26.7 เมตร (87.5 ฟุต) ถึง 27.1 เมตร (89 ฟุต)
ประตูแต่ละแห่งกับอ่างเก็บน้ำทั้ง 9 แห่ง (3 แห่งต่อประตู) อ่างเก็บน้ำจะมีความขนาดเฉลี่ย กว้าง 70 เมตร (230 ฟุต) ยาว 430 เมตร (1,410 ฟุต) และ ลึก 5.50 เมตร (18 ฟุต) อ่างเก็บน้ำจะใช้น้ำ 60% ในการเข้ามาแต่ละครั้งของเรือและจะนำกลับมาใช้ใหม่ได้ แต่ประตูแห่งใหม่จะใช้น้ำน้อยกว่า 7% ในแต่ละเที่ยว การขุดทะเลสาบกาตุนให้ลึกลงและการเพิ่มจำนวนน้ำมากขึ้นจะช่วยให้มีการกักเก็บน้ำที่มีจำเป็นในการใช้งานซึ่งการขยับขยายนี้ก็ยังช่วยให้ไม่ต้องมีการขุดอ่างเก็บน้ำแห่งใหม่เพิ่มขึ้นอีกด้วย
ค่าใช้จ่ายสำหรับโครงการนี้โดยประมาณอยู่ที่ 5.25 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ โครงการนี้ออกแบบมาเพื่อตั้งเป้าไว้ว่าจะรองรับการเจริญเติบโตของเส้นทางสัญจรได้จาก 280 ล้าน PC/UMS ในปี ค.ศ. 2005 ไปเป็น เกือบ 510 ล้าน PC/UMS ในปี ค.ศ. 2025 และน่าจะมีความสามารถในการรองรับได้ 600 ล้าน PC/UMS ต่อปี ส่วนค่าธรรมเนียมอยู่ระหว่างการคิดคำนวณโดยคำนวณจากขนาดของเรือแต่ไม่ขึ้นอยู่กับจำนวนครั้งการใช้ประตู
ประตูแห่งใหม่คาดว่าจะเปิดใช้ในปี ค.ศ. 2015 ประตูในปัจจุบันซึ่งมีอายุร่วมร้อยปีแล้ว จะมีการปรับปรุงครั้งใหญ่และดำเนินการอย่างต่อไปอย่างไม่มีกำหนด จากบทความเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 2007 ใน อธิบายไว้ว่า แผนของคลองปานามาจะมุ่งไปที่ด้านวิศวกรรมในการขยับขยายโครงการ
เดือนกันยายน ค.ศ. 2007 ได้มีการเริ่มต้นการขยับขยายคลอง โดยมีคนงานชาวปานามานับพันจากปาราอีโซ กรุงปานามาซิตี ร่วมกันระเบิดภูเขา อย่างไรก็ตามได้เกิดความเสียหายมีคนงานเสียชีวิต ในขณะที่รถบรรทุกชนเข้ากับเสาไฟฟ้าแรงสูง ช่วงแรกของโครงการจะทำการขุดแห้งคูกว้าง 218 เมตร (715 ฟุต) ให้เชื่อมต่อกับช่องเขากูเลบรากับชายฝั่งมหาสมุทรแปซิฟิก ได้ทำการขุดหิน 47 ล้านลูกบาศก์เมตร และได้ดำเนินงานด้วยเงิน 3 พันล้านดอลลาร์สหรัฐในการสร้างประตูแห่งใหม่และจะเริ่มปลายปี 2007 นี้
ดูเพิ่ม
อ้างอิง
- Scott, William R. (1913). The Americans in Panama. New York, NY: Statler Publishing Company.
- สาธารณรัฐปานามา 2008-12-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน กองลาตินอเมริกา กรมอเมริกาและแปซิฟิกใต้ เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553
- SOME EARLY CANAL PLANS 2015-01-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน pancanal.com เรียกดูเมื่อ 16 กันยายน พ.ศ. 2550 (อังกฤษ)
- . Panama Canal Authority. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-12-15. สืบค้นเมื่อ 2007-09-03.; Chapter 3, Some Early Canal Plans 2015-01-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Caso, Adolph; Marion E. Welsh (1978). They Too Made America Great. Branden Books. p. 72. ISBN .; online at Google Books
- Darien Expedition เรียกดูเมื่อ 16 กันยายน พ.ศ. 2550 (อังกฤษ)
- แฟร์ดินองด์ เดอ เลสเซ็ปส์ นักขุดแผ่นดินระดับโลก 2008-12-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน โดย บิสิเนสไทย เรียกดูเมื่อ 16 กันยายน พ.ศ. 2550
- คลองปานามา 2007-10-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน thaigoodview.com เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553
- Avery, Ralph E. (1913). The French Failure ,America's Triumph in Panama. Chicago, IL: L.W. Walter Company. (อังกฤษ)
- THE FRENCH CANAL CONSTRUCTION 2007-07-13 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน pancanal.com เรียกดูเมื่อ 16 กันยายน พ.ศ. 2550 (อังกฤษ)
- Kinzer, Stephen (2006). Overthrow. Henry Holt and Company, 58-59. ISBN . (อังกฤษ)
- บันทึกข้อเสนอเรื่อง ขุดคอคอดกระ ของ นายปรีดี พนม สถาบันปรีดี พนมยงค์ เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553
- Read our history: American Canal Construction 2014-12-15 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Panama Canal Authority เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 (อังกฤษ)
- A History of the Panama Canal: French and American Construction Efforts 2018-10-01 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Panama Canal Authority เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 (อังกฤษ)
- The Panama Canal A Vital Maritime Link for the World 2007-11-16 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน USINFO - The United States Department of State เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 (อังกฤษ)
- Article on flooding of Alhajuela Lake in 2001 2007-05-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 (อังกฤษ)
- Article on Mr. Richard Bilonick 2007-07-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ)
- Enlarging the Panama Canal, Alden P. Armagnac, CZ Brats เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 (อังกฤษ)
- Enlarging the Panama Canal for Bigger Battleships, notes from CZ Brats เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 (อังกฤษ)
- The Martyrs of 1964 ,Eric Jackson เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 (อังกฤษ)
- 1978: Carter wins Panama Canal battle bbc.co.uk เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 (อังกฤษ)
- Andre Sanchez, A Profile of the Panama Canal ezinearticles.com เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 (อังกฤษ)
- กิตติ สุขุตมตันติ, คลองปานามา[]
- Maritime Operations — Tolls 2006-09-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Panama Canal Authority. (อังกฤษ)
- Disney cruise ship pays record fee to cross Panama Canal 2008-06-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, International Herald Tribune, June 11, 2008 เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553
- Panama Canal Authority FAQ 2010-09-15 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553(อังกฤษ)
- A Man, A Plan, A Canal: Panama RisesSmithsonian Magazine. Smithsonian Institution เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 (อังกฤษ)
- Tonnage Increases; Canal Waters Time and Accidents Drop 2005-08-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Panama Canal Authority (2003-12-09) (อังกฤษ)
- Lipton, Eric. "New York Port Hums Again, With Asian Trade" 2005-03-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, New York Times, 2004-11-22 เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 (อังกฤษ)
- Annual Reports Panama Canal Authority เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 (อังกฤษ)
- Panama Canal Breaks Two Records in Two Days Panama Canal Authority (2006-03-21) เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 (อังกฤษ)
- Panama Canal Sets Historic Record in PC/UMS Tonnage Panama Canal Authority (2004-04-02) เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553(อังกฤษ)
- Nettleton, Steve (1999).Transfer heavy on symbolism, light on change, CNN Interactive เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 (อังกฤษ)
- Modernization & Improvements 2006-06-15 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Panama Canal Authority เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 (อังกฤษ)
- Mack, Gerstle (1944).The Land Divided - A History of the Panama Canal and Other Isthmian Canal Projects. เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 (อังกฤษ)
- Panama Canal Facts 2007-06-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน panama-travel-bureau.com (อังกฤษ)
- Lidia Hunter, NICARAGUA: Plan for Inter-Ocean Canal Reborn 2006-05-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน ipsnews.net เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 (อังกฤษ)
- Sevunts, Levon (2005-06-12). Northwest Passage redux. The Washington Times. เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 (อังกฤษ)
- Joe Varner (2 August 2021). "Canada's Arctic Problem". Modern War Institute.
- น้ำแข็งขั้วโลกหดเปิดเส้นทางเดินเรือตะวันตก 2012-01-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน สำนักอุตสาหกรรมเพิ่มมูลค่า
- Panama Canal Authority FAQ 2010-09-15 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Panama Canal Authority. เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 (อังกฤษ)
- . Proudman Oceanographic Laboratory. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2006-06-19. สืบค้นเมื่อ 2009-01-08.
- Relevant Information on the Third Set of Locks Project 2006-05-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Panama Canal Authority (2006-04-24). เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 (อังกฤษ)
- The Panama Canal 2007-09-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Business in Panama (อังกฤษ)
- Monahan, Jane (2006-04-04).Panama Canal set for $7.5bn revamp BBC News. เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 (อังกฤษ)
- Panama approves $5.25 billion canal expansion MSNBC.com เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 (อังกฤษ)
- ประชามติเห็นชอบ ขยาย “คลองปานามา”[] โดย ผู้จัดการออนไลน์ 23 ตุลาคม 2549 17:44 น.
- Technical Analysis of Disposal Sites for Work on Panama Canal Post 2007-09-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน pancanal.com เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 (อังกฤษ)
- FTA สหรัฐอเมริกา-ปานามา หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ฉบับที่ 2191 11 ก.พ. - 14 ก.พ. 2550 เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553
- Reagan, Brad (February 2007) The Panama Canal's Ultimate Upgrade 2007-02-06 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน นิตยสารป็อปปูลาร์เมคานิกส์ (อังกฤษ)
- Reuters: Work starts on biggest-ever Panama Canal overhaul เรียกดูเมื่อ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 (อังกฤษ)
หนังสืออ่านเพิ่มเติม
- Jaen, Omar. (2005). Las Negociaciones de los Tratados Torrijos-Carter, 1970-1979 (Tomos 1 y 2). Panama: Autoridad del Canal de Panama. ISBN (Obra completa)
- Jorden, William J. (1984). Panama Odyssey. 746 pages, illustrated. Austin: Univ of Texas Press. ISBN
- "Conquering the Landscape (Gary Sherman explores the life of the great American trailblazer, John Frank Stevens)," HISTORY MAGAZINE, July 2008.
- David McCullough. (1977). The Path Between the Seas: The Creation of the Panama Canal, 1870-1914. New York: Simon & Schuster. ISBN
- Mellander, Gustavo A.(1971) The United States in Panamanian Politics: The Intriguing Formative Years. Daville,Ill.:Interstate Publishers. OCLC 138568.
- Mellander, Gustavo A.; Nelly Maldonado Mellander (1999). Charles Edward Magoon: The Panama Years. Río Piedras, Puerto Rico: Editorial Plaza Mayor. ISBN . OCLC 42970390.
- Parker, Matthew. (2007). Panama Fever: The Epic Story of One of the Greatest Human Achievements of All Time - The Building of the Panama Canal. New York: Doubleday. ISBN
- Murillo, Luis E. (1995). The Noriega Mess: The Drugs, the Canal, and Why America Invaded. 1096 pages, illustrated. Berkeley: Video Books. ISBN .
แหล่งข้อมูลอื่น
- เว็บไซต์อย่างเป็นทางการของ Panama Canal Authority (อังกฤษ)
- เว็บแคมของคลองปานามา 2014-02-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ)
- Making the Dirt Fly, Building the Panama Canal ข้อมูลจากห้องสมุดสถาบันสมิธสันเนียน (อังกฤษ)
- 2700 digitised National Archives public domain images รูปถ่ายระหว่างการก่อสร้างคลองปานามา โดย GoZonian.org จากหอจดหมายเหตุแห่งชาติสหรัฐอเมริกา
- พิพิธภัณฑ์คลอง — ประวัติคลองปานามา เอกสาร รูปถ่ายและเรื่องราว
- ประวัติเขคคลองปานามา — บรรจุข้อมูลเกี่ยวกับคลองปานามาไว้อย่างมากมาย, from CZ Brats
- ข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับคลองปานามา
- Satellite view in Google Maps
- ข้อมูลทั่วไปเกี่ยวกับคลองปานามา 2008-05-15 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
khlxngpanama sepn Canal de Panama epnkhlxngedineruxsmuthrkhwamyaw 82 kiolemtr 51 iml srangkhunbriewnkhxkhxdpanamainpraethspanama ephuxechuxmmhasmuthraepsifikkbmhasmuthraextaelntikekhadwykn sungchwyynrayaewlathitxngipxxmchxngaekhbedrkaelaaehlmhxrn thangitsudkhxngthwipxemrikait khidepnrayathangkwa 22 500 kiolemtr sungmiphlxyangyingtxkaredineruxrahwangsxngmhasmuthr odythukichepnesnthangedineruxhlksahrbkarkhathangthaelrahwangpraeths tngaetepidthakar khlxngpanamaprasbkhwamsaercaelaepnkuyaecsakhyinkarkhnsngsinkhathwolk canwneruxthiphankhlxngpanamaephimkhuncak 1 000 latxpiinyukhaerkerim maepn 14 702 latxpi inpi kh s 2008 mirawangkhbnarwmthngsin 309 6 lantn khidepnpraman 40 latxwn pramanrxyla 5 khxngeruxbrrthuksinkhathwolk khlxngpanamaaephnphngkhxngkhlxngpanamaphikd9 04 48 N 79 40 48 W 9 08000 N 79 68000 W 9 08000 79 68000khxmulcaephaakhwamyaw82 km 51 iml khwamyaweruxsungsud366 m 1 200 ft 9 in khwamkwangeruxsungsud49 m 160 ft 9 in edim 28 5 m hrux 93 ft 6 in khwamlukeruxsungsud15 2 m 50 ft pratuknna3 pratu 3 chxng sthanaichngan epidhlngkarkhyayemux 26 mithunayn 2016hnwyngannathangprawtiecakhxngedimhwhnawiswkr 1904 1905 1905 1907 1907 1914 erimkxsrang4 phvsphakhm 1904 120 pikxn 1904 05 04 wnthiaelwesrc15 singhakhm 1914 109 pikxn 1914 08 15 wnthikhyayxxk26 mithunayn 2016 8 pikxn 2016 06 26 khxmulphumisastrcuderimtnmhasmuthraextaelntikcudsinsudmhasmuthraepsifikechuxmtxkbmhasmuthraepsifikkbmhasmuthraextaelntikaelainthangtrngkhambthkhwamnixangxingkhristskrach khristthswrrs khriststwrrs sungepnsarasakhykhxngenuxha aephnthikaredinthanginkhlxngpanama odymiraychuxpratuknnaprakxbsthanthitngkhxngkhlxngpanamarahwangmhasmuthraepsifikkbthaelaekhribebiyn odytwkhlxngtngxyubriewntrngklangkhxngaephnthi aenwkhwamkhidinkarkhudkhlxngpanamamimatngaetkhriststwrrsthi 16 kxnthicaerimkarkxsrangkhrngaerkinpi kh s 1880 odybristhsychatifrngessphayitkarbriharkhxngaefrdinxng edx aelaesps aetklmehlwip mikhnngankwa 21 900 khnesiychiwit mkmisaehtucakorkhrabad malaeriyhruxikhehluxng aeladinthlm cnkrathngshrthxemrikaekhamadaeninngantx odymiphuesiychiwitraw 5 600 khn cnkrathngsamarthepidichnganidemuxwnthi 15 singhakhm kh s 1914 nbepnhnunginokhrngkarwiswkrrmthiihythisudaelayaklabakthisudthiekhymimaprawtikaresnxinchwngaerk hlkthanthimikarxangthungkhxkhxdinxemrikaklang yxnipemuxpi kh s 1524 emuxckrphrrdiaehngckrwrrdiormnxnskdisiththiaelakstriyaehngsepnphraxngkhhnung miphranamwa ckrphrrdichalsthi 5 idthrngaenanawa karsrangkhlxngphanpanamacasrangkhwamsadwkinkaredineruxsycripmarahwangsepnkbepru rwmipthungsrangkhwamidepriybthangyuththwithiehnuxoprtueks rahwangkarsarwcodykhnasarwckhxngphraxngkhrahwangpi kh s 1788 1793 odyxaelssnodr malspina idesnxkhwamepnipidaelawangaephnokhrngsrangkhxngkhlxng xemrikaklangthuxepncudyuththsastr khuxepnaephndinthimilksnaaekhb aebngodymhasmuthrkhnadihy 2 mhasmuthr khwamphyayamthicaechuxmkarkhaekidkhunmananhlaypiaelwinbriewnni inpi kh s 1698 skxtaelndidphyayamekhamatngthankarkhabriewnkhxkhxdpanama odyich aetenuxngcakenguxnikhtang thiimexuxxanwy inthisudkidxxkcakpanamaipinpi kh s 1700 aelainthisudinpanamakidekidkhunephuxkhamkhxkhxdniidepidichinpi kh s 1855 esnthangsycrniidexuxhnunihkarkhamikhwamsadwkkhun aelaepnpccyphunthanthisakhykhxngkareluxksrangkhlxngechuxmkhxkhxdpanamainphayhlng khwamphyayamkxsrangkhxngfrngess phaphkarkhudbriewnchxngekhaekllard emuxpi 1907 karruxfunaenwkhwamkhidineruxngkarechuxmthangnatxknrahwangmhasmuthrthng 2 mhasmuthrekidkhunxyuhlaykhrnghlaykhra xyangthangechuxmphannikarakwkidmikarsarwcxyubxykhrng rwmthngkhlxngpanama exngepnhnunginsxngokhrngkarkhudkhlxngthiekhydarimatngaetyukhsepneruxngxanackhriststwrrsthi 16 aelw cninthisud karprasbkhwamsaerckhxngkarsrangkhlxngsuexs rthbalokhlxmebiyidihsmpthankbnkphcyphychawfrngesschux luesiyng nopeliyn obnapart iws inkarkhudkhlxngsungcaechuxmrahwangsxngmhasmuthrinbriewncnghwdpanama aelaekhaidkhaysmpthantxihkbbristhfrngessthibriharodyaefrdinxng edx aelaesps sungdaeninkarkhudkhlxngpanamainthnthi ekhaiderimkhudkhlxngcakradbnathael odyimmipratuknna emuxwnthi 1 mkrakhm kh s 1880 bristhfrngessidthanganxyangriberngodykhadkarsuksathiephiyngphxthngthangdanphumipraethsaelaxuthkwithya xikthngorkhphyikhecbinphumixakasekhtrxnthikhnngankxsrangkhlxngtxngephchiythngorkhikhehluxngaelamalaeriy khrachiwitkhnnganepncanwnmakaelathaihkarkxsrangimkhubhnaethathikhwr epnehtuihkhnngantanghwadklwaelahniklbfrngess inpi kh s 1883 bristhfrngessthiidsmpthanimsamarththangantxid enuxngcakorkhphyikhecbaelakhwamlabakinkarkhudkhlxnginradbnathael karkhadprasbkarnphakhsnamkhxngkhnngan xyangechn karekbekhruxngmuxthiecxhafnimdi thaihekidsnimcb aetpyhahlkkhuxkhaichcaytang cakorkhphyikhecbthiekidkhun nbcanwnkhnthiesiychiwitrahwangkarkhudkhlxngpanama rahwangchwngpi kh s 1881 1889 idkwa 22 000 khn cakhnngsux Overthrow khxngstiefn khinesxrinpi kh s 2006 idklawiwwainpi kh s 1898 hwhnakhnhnunginxngkhkarekiywkbkhlxngkhxngfrngess khux filip chxng buon wariya idcang ephuxokngcaksphakhxngekrskhxngxemrika thicasrangkhlxngpanama imichkhlxngthikhamcaknikarakw karkxsrangkhxngshrthxemrika inpi kh s 1902 hlngcakidmikarphlitaestmp 10 esnt chudnikarakwinshrthxemrika xxkodybristhxemriknaebngkont odyepnphaphkhwncak sungtngxyuhangraw 160 kiolemtrcaksthanthithiepnaephnesnxsrangkhlxngnikarakw cakcudniexng khrxmewlidsrangkhawekiywkberuxngniinniwyxrksn odymiraynganwa phuekhaifomomtmobekidraebidkhunaelaekidaephndinihw hlngcaknnekhaidsngibpliwipphrxmkbaestmpipihkbwuthismachik aelainwnthi 19 mithunayn kh s 1902 samwnhlngcakwuthismachikidrbaestmp phwkekhatanglngkhaaennihpanamaepnesnthanginkarkhudkhlxngld cakkarokngkhrngniexng khrxmewllidrbphlpraoychnipraw 8 aesndxllarshrth hlngcakthibristhkhxngnayedxelsesplmlalaytxngkhayokhrngkarkhudkhlxngthxdtladip shrthxemrikaidelngehnthungkhwamsakhyinkarkhudkhlxngkhrngni enuxngcakintxnthishrthxemrikaidthasngkhramkbsepninpi kh s 1898 ehnwakaredinthangrahwangfngtawntkkbtawnxxkepneruxngyuththsastr thamikhlxngldynrayathangkaredinthangkhxngeruxrbaelaeruxkhnsngyuththsmpharaidkcaepnphldixyangyinginkarpxngknpraeths rthbalcungehnkhwamsakhyincudni odyshrthxemrikaidecrcakbrthbalokhlxmebiywa hakshrthxemrikalngthunkhudkhlxngaelwkkhxihshrthxemrikaechaphunthibriewnnnephuxdaeninkarkhwbkhumkarekhaxxkkhxngeruxthiphankhlxng aetkartklngeruxngrakhakhaechathiimlngtw rthbalokhlxmebiyimtklngkbrthbalshrthxemrika sungkhnannchawpanamaklwwaokhlxmebiycaimaebngphlpraoychnihethathiphwktnkhwrid cungidkxkarptiwtikhunaelaprakastwepnpraethsexkrach sungshrthxemrikaexngidrbrxngkarepnexkrachkhxngpanama aelayngidchwyimihokhlxmebiyykkxngthharekhamaprabpramchawpanama cninthisudshrthxemrikaidthasyyakbpanamainpi kh s 1903 odypanamaykkrrmsiththithidinepnrayathangkwang 10 kiolemtr tlxdaenwthangthishrthxemrikacakhudkhlxng aelarthbalshrthxemrikaepnphudaeninkarbriharepnsiththikhadtlxdip odyshrthxemrikacacayengintxbaethnihpanamaepncanwnengin 10 landxllar aelacaihepnpracathukpi xikpila 250 000 dxllar swnshrthxemrikakidcayenginihaekokhlxmebiyepnengin 25 landxllarinpi kh s 1921 aelarthbalokhlxmebiyrbrxngkhwamepnexkrachkhxngpanamainsnthisyyathxmsn xuruetiy shrthxemrikaphayitkarnakhxngthioxdxr rusewltidkhrxbkhrxngekhruxngmuxrwmthungxupkrnkhudecaathnghmd iderimtnkarthanganemuxwnthi 4 phvsphakhm kh s 1904 singsakhyprakaraerkkhux iderimlngmuxprabpramorkhraythiepnxupsrrkhsakhyinkarkxsrangkhlxng phnexk idrbmxbhmayihdaeninkardngklawkxrksiderimrnrngkhkhcdyungchnidhnungsungepnphahainkarnaaelamalaeriy odykarkhcdhnxngnathiepnaehlngephaaphnthuaelakhcdphnghyathiepnaehlnghlbsxntwkhxngyungehlann tlxdcnkacdhnusungepnphahakalorkh ekhaichewlainkarkacdxyu 10 pi rthbalshrthxemrikaidichenginippraman 20 landxllarechphaainkarprabpramorkhehlani cnin kh s 1914 cungiddaeninkarkxsrangkhlxngnikhun odyshrthxemrikatdsinicthicakxsrangkhlxngthimipratuknnaepnraya aethnthicaepnkhlxngthimiradbnaethakbradbnathael aelahlngcakidtraetriymrabbphunthan rabbkarkxsrangkhxngrabbpratuknnakhxngkhlxngkerimtnkhunxyangcringcng shrthxemrikacungidkhxy epliynekhruxngmuxkhxngfrngessmaichekhruxngimekhruxngmuxkhnadihysahrbnganthiihykhun cninthisudwnthi 15 singhakhm kh s 1914 khlxngpanamakidepidichxyangepnthangkar sungepidkxnaephnedimkhuxpi kh s 1916 odyeruxkhnsngsinkhalaaerkthiphankhux eruxthichuxwa xnkhxn Ancon chwngthiepidichepneduxnthierimsngkhramolkkhrngthihnung inyuorp khlxngsungmikhwamyawpraman 80 kiolemtr samarthynrayakaredinthangrahwangfngthaeldantawntkaelatawnxxkkhxngshrth ipthung 15 700 kiolemtr swnthangdanphlsukhphaphxnamykhxngkhnngan aemwawithyasastrkaraephthycaphthnakhuninchwngthikxsrangodyshrthxemrika aetkrann kmikarsuyesiykhnnganipthung 5 609 khn inchwngpi kh s 1904 1914 sungtharwmkarsuyesiychiwitthnghmdinkarsrangkhlxngpanamani tkxyuthiraw 27 500 khn karphthnainphayhlng inkhristthswrrs 1930 pyhaekiywkberuxngniepnpraednthiekidkhun kratunihekidkarsrangekhuxnaemdednknaemnachaekrs ehnuxthaelsabkatun sungekhuxnaelwesrcinpi kh s 1935 aelaidsrangthaelsabxalahuexlathiepnehmuxnxangekbnaihkbtwkhlxng txmainpi kh s 1939 karkxsrangiderimkhun aelamikarprbprung karkhyaypratunaestihmkhxngkhlxngsungkwangphxthicarbnahnkeruxrbxemrikn karthanganswnniichewlahlaypi aelakarkhudecaachxngthangihmkesrcsmburn aetokhrngkarnikthukykelikiphlngsngkhramolkkhrngthisxng eruxmissuri Missouri khxngshrthxemrikaaelnphankhlxng phaphthayemuxpi 1945 hlngcaksngkhramyuti shrthxemrikaekhamakhwbkhumkhlxngaelaphunthibriewnrxbkhlxng rthbalpanamakerimaesdngkhwamimphxicwa snthisyyathithakbshrthxemrikaodymxbkrrmsiththithidinaelakarbriharnganbriewnkhlxngihshrthxemrikaepnsyyathixyutithrrm khwamsmphnthrahwangshrthxemrikaaelapanamaidephimkhwamtungekhriydmakkhun chawpanamahlaykhnehnwaekhtbriewnkhlxngpanamaepnkhxngpraethspanama klumnksuksaidekhamaprathwngbriewnrwkhxngekhtbriewnkhlxng aelathangshrthxemrikakesrimkalngthharinbriewnnn chawpanamaidkxkarclaclkhuninpi kh s 1964 michawpanamaesiychiwit 20 khn aelachawxemrikn 4 khn cnkrathngkarecrcaidekidkhuninpi kh s 1974 aelaidlngnaminsnthisyyatxrriohs kharetxr emuxwnthi 7 knyayn kh s 1977 lngnamodyprathanathibdicimmi kharetxr aehngshrthxemrika aelaprathanathibdioxmar txrriohs aehngpanama epnsyyathiwadwykhntxnkarkhrxbkhrxngkhlxngihchawpanamaidekhamakhwbkhumodyxisrayawnantrabethathipanamarbpraknwacarksakhwamepnklang aelayxmihshrthxemrikaklbekhamaidthukemux shrthxemrikaidyxmkhunkrrmsiththithidinbriewnkhlxng inpi kh s 1979 thungaemwacaekidkarotaeyngphayinshrthxemrikamaodytlxd snthisyyanikidmiphlihpanamaekhamakhrxbkhrxng shrthxemrikakyxmmxbsiththiinkarbriharkhlxngpanamaihkbrthbalpanamaemuxethiyngwnkhxngwnthi 31 thnwakhm kh s 1999 phayitkarkhwbkhumkhxng Panama Canal Authority hrux ACP aethlngkarnekiywkbkarlngnaminsnthisyyakhlxngpanama source source track sunthrphcnkhxngcimmi kharetxrekiywkbkarlngnaminsnthisyyakhlxngpanama emuxwnthi 7 knyayn kh s 1977 hakmipyhainkarelniflni duthiwithiichsuxesnthangaelaxngkhprakxbkhlxngpanama chwngpratukatun khlxngpanamaprakxbdwythaelsabthikhudkhun 17 aehng aelamihlaycudkhudepnchxngthangkaredinerux mipratuxyu 2 cud thangfngmhasmuthraepsifikaelamhasmuthraextaelntik cakthangmhasmuthraepsifik thangekhacakxawpanama thungpratumiraoflers epnpratuna 2 swn mirayathang 13 2 kiolemtr 8 2 iml cakxawpanamaemuxphanipcalxdsaphanbridcxxfdixemrikas txmakhuxpratumiraoflers sungmikaaephngkhnadrawyaw 1 7 kiolemtr 1 1 iml khnabxyu cakcudniradbnacasungkhunipxik 16 5 emtr 54 fut ehnuxradbnathael thdmakhuxpratuepodrmiekl sungmikhwamyaw 1 4 kiolemtr 0 8 iml epncudsudthaythimikarykradbkhunip odyykkhunxik 9 5 emtr 31 fut khunsuradbnakhxngkhlxng chxngekhaekllardepnswnthiaeykthwipxemrikaxxkepn 2 swn odytdphuekhakuelbraepnrayathang 12 6 kiolemtr 7 8 iml dwyradbkhwamsung 26 emtr 85 fut cakradbnathael kartdkhlxngmilksnaokhng pccubnkalngephimkhwamkwangkhnadkhlxngephuxkhwamplxdphy aelathdipkhuxlxdsaphanesnethneniyl aelwcungekhasuaemnatamthrrmchatikhux trngchwngklangkhxngaemnamiekhuxnkatun mithanekhuxnkwang 8 5 kiolemtr 5 3 iml miyxdekhuxnkwang 30 5 emtr thdmakhuxthaelsabkatun khrxbkhlumphunthi 418 25 tarangkiolemtr thuxepnthaelsabthiihythisudthimnusysrangkhun aelasudthaypratukatun epnpratunafngmhasmuthraextaelntik aebngepnpratuna 3 swn aetlapratunaaebngepn 2 chxngthang sungaetlapratucamikhwamkwang 33 5 emtr yaw 305 emtr rthlakcalakeruxekhamainpratuna hlngcaknncathakarprbradbnathilafut odyichhlkkaraerngdnnacakradbnathisungkwaykradberuxphanpratunathng 3 radb ihsungkwaradbnathaelthi 26 emtrpratuknnacud phikdphumisastr echuxmoyngipyngaehlngphaphaelarupthay hmayehtuAtlantic Entrance 9 23 15 N 79 55 07 W 9 38743 N 79 91863 W 9 38743 79 91863 Atlantic Entrance Gatun Locks 9 16 20 N 79 55 22 W 9 27215 N 79 92266 W 9 27215 79 92266 Gatun Locks Trinidad Turn 9 12 36 N 79 55 27 W 9 20996 N 79 92408 W 9 20996 79 92408 Trinidad Turn Bohio Turn 9 10 42 N 79 52 00 W 9 17831 N 79 86667 W 9 17831 79 86667 Bohio Turn Orchid Turn 9 11 03 N 79 50 42 W 9 18406 N 79 84513 W 9 18406 79 84513 Orchid Turn Frijoles Turn 9 09 33 N 79 48 49 W 9 15904 N 79 81362 W 9 15904 79 81362 Frijoles Turn Barbacoa Turn 9 07 14 N 79 48 14 W 9 12053 N 79 80395 W 9 12053 79 80395 Barbacoa Turn Mamei Turn 9 06 42 N 79 46 07 W 9 11161 N 79 76856 W 9 11161 79 76856 Mamei Turn Gamboa Reach 9 07 04 N 79 43 21 W 9 11774 N 79 72257 W 9 11774 79 72257 Gamboa Reach Bas Obispo Reach 9 05 46 N 79 41 04 W 9 09621 N 79 68446 W 9 09621 79 68446 Bas Obispo Reach Las Cascadas Reach 9 04 36 N 79 40 30 W 9 07675 N 79 67492 W 9 07675 79 67492 Las Cascadas Reach Empire Reach 9 03 40 N 79 39 47 W 9 06104 N 79 66309 W 9 06104 79 66309 Empire Reach Culebra Reach 9 02 51 N 79 39 01 W 9 04745 N 79 65017 W 9 04745 79 65017 Culebra Reach Cucaracha Reach 9 02 01 N 79 38 14 W 9 03371 N 79 63736 W 9 03371 79 63736 Cucaracha Reach Paraiso Reach 9 01 33 N 79 37 30 W 9 02573 N 79 62492 W 9 02573 79 62492 Paraiso Reach Pedro Miguel Locks 9 01 01 N 79 36 46 W 9 01698 N 79 61281 W 9 01698 79 61281 Pedro Miguel Locks Miraflores Lake 9 00 27 N 79 36 09 W 9 00741 N 79 60254 W 9 00741 79 60254 Miraflores Lake Miraflores Locks 8 59 48 N 79 35 31 W 8 99679 N 79 59182 W 8 99679 79 59182 Miraflores Locks Balboa Reach 8 58 22 N 79 34 40 W 8 97281 N 79 57771 W 8 97281 79 57771 Balboa Reach Pacific Entrance 8 53 18 N 79 31 17 W 8 88846 N 79 52145 W 8 88846 79 52145 Pacific Entrance khathrrmeniymeruxkhnsinkhaphanthipratumiraoflers khathrrmeniymkarichkhlxngpanamakahndodyxngkhkarbriharkhlxngpanama rakhakhunxyukbpraephthkhxngerux khnadaelapraephthkhxngsinkhathikhnmakberux sahrberuxkhnsinkha khathrrmeniympraemincakthixiyu TEU yxmacak Twenty foot Equivalent Unit sungepnkhnadkhxngkhxnethnenxr mikhnad 20 fut 6 emtr x 8 fut 2 emtr x 8 5 fut 2 6 emtr miphlbngkhbichtngaetwnthi 1 phvsphakhm kh s 2007 sungmikhathrrmeniymxyuthi 54 dxllarshrthtx 1 thixiyu eruxkhnsinkhathiihythisudxackhnsinkhaidthung 4 400 thixiyu aetmikhxldhyxnldrakhasahrberuxeplathiimmiphuodysar immikarkhnsinkha aeteruxswnihycacaykhathrrmeniyminhnwy PC UMS Panama Canal Universal Measurement System thi 1 tnmikhaethakb 100 lukbaskfut 2 8 lukbaskemtr odykhathrrmeniyminpi 2007 xyuthi 3 26 dxllarshrthtxtn sahrb 10 000 tnaerk aela caythi 3 19 dxllarshrthtxtn sahrb 10 000 tnthdip aelahakekinkwannyxdthiehluxkhidthi 3 14 dxllarshrthtxtn aelarakhamikhxldhyxnsahrberuxeplaechnkn swneruxkhnadelk khathrrmeniymkhunxyukbkhwamyaw odyrakha n pi kh s 2007 xyuthi khwamyawkhxngerux khathrrmeniymnxykwa 15 240 emtr 50 fut 500 dxllarshrthmakkwa 15 240 emtr 50 fut thung 24 384 emtr 80 fut 750 dxllarshrthmakkwa 24 384 emtr 80 fut thung 30 480 emtr 100 fut 1 000 dxllarshrthmakkwa 30 480 emtr 100 fut 1 500 dxllarshrth sahrbkhathrrmeniymthiaephngthisudthimikarbnthuk ekidkhunemuxwnthi 16 phvsphakhm kh s 2008 cakeruxkhnsinkhathichuxwa Disney Magic caykhathrrmeniymip 331 200 dxllarshrth swnkhathrrmeniymthithukthisudkhux 36 esnt sahrberuxkhxngnkedinthangchawxemriknthichux richard halliebxrtn inpi kh s 1928 swnkhathrrmeniymechliyxyuthi 54 000 dxllarshrthkhlxngpanamainpccubnphaphphaonrama thaycakpratuekhasukhlxngpanamafngmhasmuthraepsifik 90 pitngaetepidthakar khlxngpanamakprasbkhwamsaercmaodytlxd thungaemwaolkkhxngkarkhnsngthangerux caepliynaeplngipbangimwacaepnkhnadkhxngeruxexng aetkhlxngpanamakyngkhngepnmikhwamsakhyinkarechuxmoyngkarkhakhaykhxngtladolk karkhnsngidephimcanwnkhunkwaaetkxn kbkhaichcaythinxylng aetthungkrannktam aenwonmkhxngpyhatang kyngtammadwy prasiththiphaphaelakarduaelrksa ekhymikarhwadklwekiywkberuxngprasiththiphaphaelakarduaelrksa hlngcakthishrthxemrikaidthxnxxkcakpanama aetthungxyangirktam yngimpraktehtukarnidkhunaelaprasiththiphaphkyngthukprbprungxyangtxenuxngphayitkarkhwbkhumkhxngchawpanamaexng CWT Canal Waters Time khuxewlaechliythieruxaetlalaichinkaredinthangphayinkhlxngpanama rwmthungewlainkarrxeruxlaxun epnpccywdkhxngprasiththiphaphkarichngan sungthangexsiphiidraynganwa kha CWT nildlngaelaexsiphiyngraynganwa xubtiehtuthiekidphayinkhlxngekidkhunimbxykhrng karephimcanwnkhunkhxngkarsngxxkcakexechiy thikhunfngthangthaeruxchayfngtawntkkhxngshrthxemrika idichesnthangphankhlxngpanamaipthangfngtawnxxk canwneruxkhnsnginpingbpramankhxng kh s 1999 xyuthi 14 336 la aelatklngipxyuthi 13 154 inpi kh s 2003 enuxngcakpccythangesrsthkicolkinchwngnn aetkidklbkhunmaxikkhrngthi 14 194 inpi kh s 2006 nbtngaeteduxn tulakhm thung knyayn aelakhnadkhxngeruxaelacanwneruxkhnadihykidephimepn 2 etha sungthanbkhwamcuthnghmdaelwephimcak 227 9 lan PC UMS inpi kh s 1999 khunipthi 296 0 PC UMS inpi kh s 2006 niepnkaraesdngihehnthungkarecriyetibotodyrwmkhxngkhlxng thungaemwacanwneruxcaldlng khlxngpanamaekhymisthitirxngrbkarcracrmakthisudwnthi 13 minakhm kh s 2006 thi 1 070 023 PC UMS sungthalaysthitikxnhnanithi 1 005 551 PC UMS khxngwnthi 16 minakhm kh s 2004 khnabriharkhxngkhlxngpanamalngthunenginekuxb 1 phnlandxllarshrthephuxkhyaykhwamkwangkhxngkhlxngaelathaihkhlxngthnsmykhun odymicudprasngkhephimkarsycrkhunxik 20 faybriharidtngepakarprbprunghlk idaek karkhyaykhnadkhwamkwangkhlxng karthakhlxngepnthangtrnginchwngchxngekhaekllard karkhudthaelsabkatunihluklng ephuxldkhxcakdkhxngprimannaaelakarkhudthangekhathngthangfngmhasmuthraextaelntikaelaaepsifikihluklng ephuxrxngrbkhnaderuxbrrthukkhnadihy odyiddaeninkarsngsuxeruxkhudecaaihmaelaeruxdudeln rwmthungephimkxngthpheruxoyngxik 20 nxkcaknnkarprbprungyngrwmthungkardaeninkarekiywkbekhruxngklinkhlxng echn karprbprungaelaephimekhruxngkhxngeruxoyng karaethnthirangekhluxnmakkwa 16 kiolemtr aelakarprbprungekhruxngkhwbkhumsahrbpratuknnaekhruxngihm thaihrabbkarcdkarmiprasiththiphaphmakkhun karthxntwipkhxngshrthxemrikann idxnuyatihpanamakhayyxdswnekincakkarphlitkhxngekhuxn sungkxnhnaniepnkhxhamkhxngrthbalshrth sungkhlxngpanamaichphlngnganiffaephiyng 25 cakkarphlitkhxngorngnganphlngnganiffa karrxngrb khlxngpanamainpccubnsamarthrxngrbkarsycrkhxngeruxidmakkhunkwaaetkxnodyinpi kh s 1934 mikhwamcusungsudodypramanraw 80 lantntxpi sungcakkhxmulinpi kh s 2005 khlxngsamarthrxngrbidthung 278 8 lantn xyangirktamkarrxngrbthiephimkhunxyangmiprasiththiphaph khlxngpanamakkhadkarnwakhwamcuniiklkarrxngrbthisungthisudkhxngkhlxngaelw nxkcaknnkhwamyungyakkhxngkhnadkhwamihykhxngeruxthiedinphanekhamakephimkhunxyangaennxn sungxacmiphlihcanwnkhxngkareruxthiekhamaxacldlngipdwy aemwasinkhathibrrthukcaephimkhun aelaimwaxaircaekidkhunktam khlxngpanamakyngkhngedinhnaihbrikarkberuxsinkhacakthwthukmumolk aelakhybkhyaykarephimkhunthimitammainxnakht khuaekhng thungaemwacaidepriybthangdanthurkicmaodytlxdhlay pi aetkhlxngpanamaktxngphbkwakhuaekhngthiephimkhun imwacaepnkarhakhwamepnipidinkarkhudkhlxngihmphanokhlxmebiy emksiok hruxinnikarakw thisamarthcathaidaelaesiyngwicarnthimungpraednipinaephnkarprbkhunrakhakhathrrmeniym khaaenanathikhlxngsuexsxacepnthangeluxkinkarkhnsngsinkhacakexechiyipchayfngtawnxxkkhxngxemrika thungxyangirktamkhwamtxngkarthicaichkhlxngpanamakyngkhngmiaenwonmmakkhunipxik xtrakarlalaykhxngnaaekhnginthaelxarktikepnsingthinaipsukarphicarnathungesnthangphanthangihmthixacsamarthichidinxnakht esnthangnirnrayathangidthung 9 300 kiolemtr 5 800 iml cakexechiysuyuorp emuxepriybethiybkbkarichesnthangkhlxngpanama niepncudednkhxngesnthangni hakaetyngimthrabwaemuxidesnthangfngtawntkcaepidtwodysmburn aelaidnaipsukarthkethiyngrahwangpraeths thangdanaekhnadaxangsiththietmthiehnuxesnthangedineruxfngtawntkthiphanxanaekhtkhxngpraeths aetkarxangdngklawkidrbkarotethiyngcakshrthxemrikaaelashphaphyuorpsungaeyngwa esnthangihmnnkhwrcaepnpraoychnkhxngnanachatithiikhrcaedineruxphankid praednekiywkbna pyhasakhykhuxkarldlngkhxngnainthaelsabkatun saehtuihycakkarldcanwnkhxngtnim canwnnacud 202 000 lukbaskemtr idrabaylngsuthaelthangpratunathuk khrngthieruxphanekhamainkhlxng aelathungaemwafnpracapicatkxyangephiyngphxthicaetimnathiichinkhlxng fnthitkpracapinnhmaythungwananncatxngkkekbiwichsahrbvdukalthdipdwy aelathungaemwathaelsabkatuncasamarthkkekbnaniid painekhtrxnkthahnathidudsbfnni aelacaplxylngsuthaelsab karldlngkhxngtnimniexng thaihfnthitklnginpathithukthalayihllngthaelsabxyangrwderw sungepncanwnthimakekinipthaihlnipinmhasmuthr phlkhuxnaimephiyngphxinhnaaelng emuxepriybethiybkbnaelknxythiihletimekhamainthaelsab tnimthihayipepnehtuihdinkdesaaipidcakthaelsabkatunaelacasasmthiitthaelsab epnkarldprimatrna radbnathaelkhxngmhasmuthrthng 2 fngimethakn khuxfngaepsifiksungkwafngmhasmuthraextaelntik 20 esntiemtr enuxngmacakpccythitangknkhxngmhasmuthrxyangechn khwamhnaaennkhxngnaaelapccucydanphumixakasxnakhtdwykhwamtxngkarthiephimmakkhun khlxngpanamakyngkhngxyutaaehnngthisakhykhxngolkaehngkarkhnsngsinkhainxnakht xyangirktamkarepliynaeplngkhxngrupaebbkarkhnsngsinkha xyangechn canwnkhxngeruxkhnadihythimiphltxyxdkairkhxngkhlxng mikarkhadkarniwwainpi 2011 37 khxngeruxkhnsngsinkhacaihyekinipsahrbkhlxngpanamainpccubn aelatxcakniipkhwamphidphladcakhyaymakkhunmiphlihsuyesiykarkhrxngtladip yxdkhwamcusungsudkhxngkhlxngnisungmikarepliynaeplngelknxy xyuthipraman 330 340 PC UMS tntxpi aelamikarkhadkarnwatwelkhnicathunginpi 2009 aela 2012 aelakwa 50 khxngeruxmikhwamkwangsungsudkhxngpratunainpccubnaelw aephnkarkhybkhyaynnkhlaykbpratunathi 3 thisrangkhuninpi 1939 epnkarephimcanwnkarsycrinkhlxngaelakhwamsamarththicarxngrberuxthiihykhunidthuknamaphicarnaxyuhlaykhrng aephnkarniidrbxnuyatcakrthbalkhxngpanama sungkaresnxkarkhyaykhlxngnikidphanprachamtidwyesiyngpraman 80 snbsnunemuxwnthi 22 tulakhm kh s 2006 karkhybkhyay aephninpccubnkhuxkarsrangchxngthangedinerux khnanipkb 2 chxngthangedim cudaerkthangthistawnxxktrngbriewnpratukatun xikthithangthistawntkechiyngitkhxngpratumiraoflers thng 2 ephuxrxngrbchxngthangnn inradbthisungkhunipcakradbkhxngmhasmuthr trngekhasuthaelsabkatunaelabriewnmiraoflers epodrmiekl thiyngimidmikarsrangpratuihmnicamikarephimpratueluxn ephimkhwamplxdphyepn 2 etha mikhwamyaw 427 emtr 1 400 fut kwang 55 emtr 180 fut luk 18 3 emtr 60 fut samarthrxngrberuxthimikhwamkwangidthung 49 emtr 160 fut mikhwamyawrwmthnghmd 366 emtr 1 200 fut sunghmaythungeruxkhnsngsinkhasamarthkhnsinkhaidthung 12 000 TEU pratuaehngihmnithirxngrbesnthangihm thiesnthangmiraoflersmikhwamyaw 6 2 kiolemtr 3 8 iml cakpratusuchxngekhaekllard eliyngthangxxkthaelsabmiraoflers esnthangdngklawkwang 218 emtr 715 fut ephuxtxngkarrxbrberuxkhnadihythisudthiedinthangsuchxngthang swnchxngekhaekllardkcathakarkhybkhyayihkwangkhunimtakwa 280 emtr 918 fut inthangtrngaelainswnthangokhngcaprbihkwangimtakwa 366 emtr 1 200 fut radbsungsudkhxngthaelsabkatuncathaihsungcakradbxangxing 26 7 emtr 87 5 fut thung 27 1 emtr 89 fut pratuaetlaaehngkbxangekbnathng 9 aehng 3 aehngtxpratu xangekbnacamikhwamkhnadechliy kwang 70 emtr 230 fut yaw 430 emtr 1 410 fut aela luk 5 50 emtr 18 fut xangekbnacaichna 60 inkarekhamaaetlakhrngkhxngeruxaelacanaklbmaichihmid aetpratuaehngihmcaichnanxykwa 7 inaetlaethiyw karkhudthaelsabkatunihluklngaelakarephimcanwnnamakkhuncachwyihmikarkkekbnathimicaepninkarichngansungkarkhybkhyaynikyngchwyihimtxngmikarkhudxangekbnaaehngihmephimkhunxikdwy khaichcaysahrbokhrngkarniodypramanxyuthi 5 25 phnlandxllarshrth okhrngkarnixxkaebbmaephuxtngepaiwwacarxngrbkarecriyetibotkhxngesnthangsycridcak 280 lan PC UMS inpi kh s 2005 ipepn ekuxb 510 lan PC UMS inpi kh s 2025 aelanacamikhwamsamarthinkarrxngrbid 600 lan PC UMS txpi swnkhathrrmeniymxyurahwangkarkhidkhanwnodykhanwncakkhnadkhxngeruxaetimkhunxyukbcanwnkhrngkarichpratu pratuaehngihmkhadwacaepidichinpi kh s 2015 pratuinpccubnsungmixayurwmrxypiaelw camikarprbprungkhrngihyaeladaeninkarxyangtxipxyangimmikahnd cakbthkhwameduxnkumphaphnth kh s 2007 in xthibayiwwa aephnkhxngkhlxngpanamacamungipthidanwiswkrrminkarkhybkhyayokhrngkar eduxnknyayn kh s 2007 idmikarerimtnkarkhybkhyaykhlxng odymikhnnganchawpanamanbphncakparaxios krungpanamasiti rwmknraebidphuekha xyangirktamidekidkhwamesiyhaymikhnnganesiychiwit inkhnathirthbrrthukchnekhakbesaiffaaerngsung chwngaerkkhxngokhrngkarcathakarkhudaehngkhukwang 218 emtr 715 fut ihechuxmtxkbchxngekhakuelbrakbchayfngmhasmuthraepsifik idthakarkhudhin 47 lanlukbaskemtr aelaiddaeninngandwyengin 3 phnlandxllarshrthinkarsrangpratuaehngihmaelacaerimplaypi 2007 niduephimkhlxngsuexs khlxngnikarakw khxkhxdpanamaxangxingScott William R 1913 The Americans in Panama New York NY Statler Publishing Company satharnrthpanama 2008 12 12 thi ewyaebkaemchchin kxnglatinxemrika krmxemrikaaelaaepsifikit eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 SOME EARLY CANAL PLANS 2015 01 02 thi ewyaebkaemchchin pancanal com eriykduemux 16 knyayn ph s 2550 xngkvs Panama Canal Authority khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2014 12 15 subkhnemux 2007 09 03 Chapter 3 Some Early Canal Plans 2015 01 02 thi ewyaebkaemchchin Caso Adolph Marion E Welsh 1978 They Too Made America Great Branden Books p 72 ISBN 0828317143 online at Google Books Darien Expedition eriykduemux 16 knyayn ph s 2550 xngkvs aefrdinxngd edx elsesps nkkhudaephndinradbolk 2008 12 12 thi ewyaebkaemchchin ody bisiensithy eriykduemux 16 knyayn ph s 2550 khlxngpanama 2007 10 28 thi ewyaebkaemchchin thaigoodview com eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 Avery Ralph E 1913 The French Failure America s Triumph in Panama Chicago IL L W Walter Company xngkvs THE FRENCH CANAL CONSTRUCTION 2007 07 13 thi ewyaebkaemchchin pancanal com eriykduemux 16 knyayn ph s 2550 xngkvs Kinzer Stephen 2006 Overthrow Henry Holt and Company 58 59 ISBN 0 8050 8240 9 xngkvs bnthukkhxesnxeruxng khudkhxkhxdkra khxng naypridi phnm sthabnpridi phnmyngkh eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 Read our history American Canal Construction 2014 12 15 thi ewyaebkaemchchin Panama Canal Authority eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 xngkvs A History of the Panama Canal French and American Construction Efforts 2018 10 01 thi ewyaebkaemchchin Panama Canal Authority eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 xngkvs The Panama Canal A Vital Maritime Link for the World 2007 11 16 thi ewyaebkaemchchin USINFO The United States Department of State eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 xngkvs Article on flooding of Alhajuela Lake in 2001 2007 05 28 thi ewyaebkaemchchin eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 xngkvs Article on Mr Richard Bilonick 2007 07 11 thi ewyaebkaemchchin xngkvs Enlarging the Panama Canal Alden P Armagnac CZ Brats eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 xngkvs Enlarging the Panama Canal for Bigger Battleships notes from CZ Brats eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 xngkvs The Martyrs of 1964 Eric Jackson eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 xngkvs 1978 Carter wins Panama Canal battle bbc co uk eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 xngkvs Andre Sanchez A Profile of the Panama Canal ezinearticles com eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 xngkvs kitti sukhutmtnti khlxngpanama lingkesiy Maritime Operations Tolls 2006 09 11 thi ewyaebkaemchchin Panama Canal Authority xngkvs Disney cruise ship pays record fee to cross Panama Canal 2008 06 14 thi ewyaebkaemchchin International Herald Tribune June 11 2008 eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 Panama Canal Authority FAQ 2010 09 15 thi ewyaebkaemchchin eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 xngkvs A Man A Plan A Canal Panama RisesSmithsonian Magazine Smithsonian Institution eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 xngkvs Tonnage Increases Canal Waters Time and Accidents Drop 2005 08 28 thi ewyaebkaemchchin Panama Canal Authority 2003 12 09 xngkvs Lipton Eric New York Port Hums Again With Asian Trade 2005 03 07 thi ewyaebkaemchchin New York Times 2004 11 22 eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 xngkvs Annual Reports Panama Canal Authority eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 xngkvs Panama Canal Breaks Two Records in Two Days Panama Canal Authority 2006 03 21 eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 xngkvs Panama Canal Sets Historic Record in PC UMS Tonnage Panama Canal Authority 2004 04 02 eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 xngkvs Nettleton Steve 1999 Transfer heavy on symbolism light on change CNN Interactive eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 xngkvs Modernization amp Improvements 2006 06 15 thi ewyaebkaemchchin Panama Canal Authority eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 xngkvs Mack Gerstle 1944 The Land Divided A History of the Panama Canal and Other Isthmian Canal Projects eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 xngkvs Panama Canal Facts 2007 06 11 thi ewyaebkaemchchin panama travel bureau com xngkvs Lidia Hunter NICARAGUA Plan for Inter Ocean Canal Reborn 2006 05 29 thi ewyaebkaemchchin ipsnews net eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 xngkvs Sevunts Levon 2005 06 12 Northwest Passage redux The Washington Times eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 xngkvs Joe Varner 2 August 2021 Canada s Arctic Problem Modern War Institute naaekhngkhwolkhdepidesnthangedineruxtawntk 2012 01 12 thi ewyaebkaemchchin sankxutsahkrrmephimmulkha Panama Canal Authority FAQ 2010 09 15 thi ewyaebkaemchchin Panama Canal Authority eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 xngkvs Proudman Oceanographic Laboratory khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2006 06 19 subkhnemux 2009 01 08 Relevant Information on the Third Set of Locks Project 2006 05 24 thi ewyaebkaemchchin Panama Canal Authority 2006 04 24 eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 xngkvs The Panama Canal 2007 09 27 thi ewyaebkaemchchin Business in Panama xngkvs Monahan Jane 2006 04 04 Panama Canal set for 7 5bn revamp BBC News eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 xngkvs Panama approves 5 25 billion canal expansion MSNBC com eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 xngkvs prachamtiehnchxb khyay khlxngpanama lingkesiy ody phucdkarxxniln 23 tulakhm 2549 17 44 n Technical Analysis of Disposal Sites for Work on Panama Canal Post 2007 09 24 thi ewyaebkaemchchin pancanal com eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 xngkvs FTA shrthxemrika panama hnngsuxphimphthanesrsthkic chbbthi 2191 11 k ph 14 k ph 2550 eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 Reagan Brad February 2007 The Panama Canal s Ultimate Upgrade 2007 02 06 thi ewyaebkaemchchin nitysarpxppularemkhaniks xngkvs Reuters Work starts on biggest ever Panama Canal overhaul eriykduemux 19 krkdakhm ph s 2553 xngkvs hnngsuxxanephimetimJaen Omar 2005 Las Negociaciones de los Tratados Torrijos Carter 1970 1979 Tomos 1 y 2 Panama Autoridad del Canal de Panama ISBN 9962 607 32 9 Obra completa Jorden William J 1984 Panama Odyssey 746 pages illustrated Austin Univ of Texas Press ISBN 0 292 76469 3 Conquering the Landscape Gary Sherman explores the life of the great American trailblazer John Frank Stevens HISTORY MAGAZINE July 2008 David McCullough 1977 The Path Between the Seas The Creation of the Panama Canal 1870 1914 New York Simon amp Schuster ISBN 0 671 22563 4 Mellander Gustavo A 1971 The United States in Panamanian Politics The Intriguing Formative Years Daville Ill Interstate Publishers OCLC 138568 Mellander Gustavo A Nelly Maldonado Mellander 1999 Charles Edward Magoon The Panama Years Rio Piedras Puerto Rico Editorial Plaza Mayor ISBN 1 56328 155 4 OCLC 42970390 Parker Matthew 2007 Panama Fever The Epic Story of One of the Greatest Human Achievements of All Time The Building of the Panama Canal New York Doubleday ISBN 978 0 385 51534 4 Murillo Luis E 1995 The Noriega Mess The Drugs the Canal and Why America Invaded 1096 pages illustrated Berkeley Video Books ISBN 0 923444 02 5 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb khlxngpanama ewbistxyangepnthangkarkhxng Panama Canal Authority xngkvs ewbaekhmkhxngkhlxngpanama 2014 02 09 thi ewyaebkaemchchin xngkvs Making the Dirt Fly Building the Panama Canal khxmulcakhxngsmudsthabnsmithsneniyn xngkvs 2700 digitised National Archives public domain images rupthayrahwangkarkxsrangkhlxngpanama ody GoZonian org cakhxcdhmayehtuaehngchatishrthxemrika phiphithphnthkhlxng prawtikhlxngpanama exksar rupthayaelaeruxngraw prawtiekhkhkhlxngpanama brrcukhxmulekiywkbkhlxngpanamaiwxyangmakmay from CZ Brats khxmulephimetimekiywkbkhlxngpanama Satellite view in Google Maps khxmulthwipekiywkbkhlxngpanama 2008 05 15 thi ewyaebkaemchchin